1. Ntangu fioti na ntwala nde Yezu kufwa, nki yandi songaka muntu mosi ya mbi yina vandaka na lweka na yandi? (Luka 23:39-43)

 YEZU mpi bantu zole ya mbi yina fwaka na lweka na yandi vandaka kuniokwama ntangu luzingu na bo kumaka na nsuka. (Luka 23:32, 33) Bo yonso zole sekaka Yezu. Yo ke monana pwelele nde bo vandaka ve balongoki na yandi. (Mat. 27:44; Mar. 15:32) Kansi mosi na kati na bo sobaka mabanza na yandi. Yandi tubaka nde: “Yezu, yibuka mono ntangu nge ta kwisa na Kimfumu na nge.” Yezu vutudilaka yandi nde: “Ya kieleka mono ke tubila nge bubu yai nde, nge ta vanda ti mono na Paladisu.” (Tanga Luka 23:39-43.) Yo lenda vanda nde muntu yina ya mbi waka nsangu ya me tala “Kimfumu ya zulu” yina Yezu longaka kansi yandi kumaka ve longoki. Diaka, Yezu tubaka ve ata fioti nde muntu yina ta vanda na Kimfumu yina na zulu. (Mat. 4:17) Yezu vandaka kutubila Paladisu yina ta vanda awa na ntoto. Sambu na nki beto ke tuba mutindu yina?

2. Inki ke monisa nde muntu ya mbi yina balulaka ntima vandaka Muyuda?

² Yo ke monana nde muntu ya mbi yina balulaka ntima vandaka Muyuda. Yandi songaka muntu ya nkaka yina ya mbi nde: “Keti nge ke wa ve Nzambi boma ata fioti, ntangu yai ya nge me baka ndola ya mutindu mosi?” (Luka 23:40) Bayuda vandaka kusambila kaka Nzambi mosi, kansi bantu ya makanda vandaka kukwikila na banzambi mingi. (Kub. 20:2, 3; 1 Bak. 8:5, 6) Kana bantu yina ya mbi vandaka bantu ya makanda, muntu yina ya mbi ya balulaka ntima zolaka kuyula yina ya nkaka nde: “Keti nge ke wa ve banzambi boma ata fioti?” Diaka, Nzambi tindaka ve Yezu sambu na bantu ya makanda kansi yandi tindaka yandi na “mameme ya me vilaka ya nzo ya Izraele.” (Mat. 15:24) Nzambi monisaka bantu ya Izraele nde yandi ta futumuna bafwa. Yo lenda vanda nde muntu ya mbi yina balukaka ntima zabaka mambu yina mpi mutindu mambu yina yandi tubaka ke monisa yo, yandi  zabaka kibeni nde Yehowa ta futumuna Yezu sambu na kuyala na Kimfumu ya Nzambi. Yo ke monana nde muntu yina ya mbi ya balulaka ntima vandaka ti kivuvu nde Nzambi ta futumuna yandi mpi.

3. Yo ke monana nde muntu ya mbi yina balulaka ntima yindulaka nki ntangu Yezu tubilaka Paladisu? Tendula. (Kuyantika 2:15)

³ Kana muntu ya mbi yina balulaka ntima vandaka Muyuda, yo ke tendula nde yandi zabaka mambu ya me tala Adami ti Eva mpi Paladisu yina bo vandaka kuzinga, kisika yina Yehowa tulaka bo. Yo yina, yo ke monana nde muntu yina ya mbi bakisaka mbote nde Paladisu yina Yezu tubilaka ta vanda kilanga ya kitoko awa na ntoto.​—Tanga Kuyantika 2:15.

4. Mambu yina Yezu songaka muntu ya mbi yina balulaka ntima fwete pusa beto na kuyindula nki?

⁴ Mambu yina Yezu songaka muntu yina ya mbi fwete pusa beto na kuyindula mutindu luzingu ta vanda na Paladisu. Ya kieleka, beto lenda zaba mwa mambu ya me tala Paladisu kana beto tadila luyalu ya ngemba ya ntotila Salomo. Biblia ke tubaka nde Yezu kele nene kuluta Salomo. Beto ke ndima kibeni nde Yezu ta sala ti bantu yina ta yala ti yandi sambu na kukumisa ntoto Paladisu ya kitoko. (Mat. 12:42) Yo yina “mameme ya nkaka” fwete zaba mambu yina bo fwete sala sambu na kuzinga mvula na mvula na Paladisu.​—Yoa. 10:16.

5. Nge ke yindulaka nde luzingu ta vanda nki mutindu na Paladisu?

⁵ Nge ke yindulaka nde luzingu ta vanda nki mutindu na Paladisu? Mbala ya nkaka nge ke yindulaka parki mosi ya kitoko bonso kilanga ya Edeni. (Kuy. 2:7-9) Nge lenda yibuka mambu yina Mika tubaka nde bansadi ya Nzambi ta vanda “konso muntu na nsi ya nti na yandi ya vinu mpi na nsi ya nti na yandi ya bafige.” (Mika 4:3, 4) Nge lenda yibuka baverse ya ke tubaka nde madia ta vanda mingi. (Nk. 72:16; Yez. 65:21, 22) Nge lenda kudimona na kilanga mosi ya kitoko mpi nge me vanda na ntwala ya mesa mosi yina me fuluka ti madia ya kitoko. Nge lenda yindula mupepe ya me fuluka ti nsudi ya kitoko ya banti mpi ya bintuntu. Nge lenda mona na mabanza bantu ya dibuta na nge mpi banduku me vanda kisika mosi ti bantu yina me futumuka mpi bo ke seka na kiese yonso. Mambu yina yonso kele ve ndosi. Ya kieleka, mambu ya mutindu yina ta salama na ntoto. Beto ta salaka mpi bisalu ya kitoko na Paladisu.

6. Inki beto ta sala na Paladisu? (Tala kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

⁶ Yehowa me salaka beto ti makuki ya kusepela ti kisalu yina beto ke sala. (Lon. 2:24) Beto ta sala bisalu mingi na nsungi ya Luyalu ya Bamvula Funda ya Kristu. Bantu yina ta guluka na mpasi ya nene mpi bamilio ya bantu yina ta futumuka ta vanda ti mfunu ya bilele, madia mpi bisika ya kuzinga. Beto ta sala bisalu mingi sambu na kulungisa bampusa na bo yina. Mutindu  Yehowa songaka Adami ti Eva na kubundula kilanga ya Edeni, beto ta vanda mpi ti bisalu mingi ya mbote ya kusala sambu na kukumisa ntoto Paladisu. Yindula mpi kiese yina beto ta vanda ti yo ya kulonga bamilio ya bantu yina ta futumuka na kuzaba malembe-malembe mambu ya me tala Yehowa mpi lukanu na yandi mpi na kusadisa bantu ya kwikama ya ntangu ya ntama na kulonguka mambu mingi ya me tala Yezu.

7. Inki beto ke ndima mpi sambu na nki?

⁷ Beto ke ndima kibeni nde na Paladisu, beto ta vanda ti luzingu ya ngemba, beto ta vanda ti bima yonso yina beto ta vanda ti yo mfunu mpi mambu yonso ta vanda ya kuyidika mbote. Sambu na nki? Sambu Yehowa me songaka beto dezia mwa mambu yina ta salama na nsi ya luyalu ya Mwana na yandi. Disolo ya luyalu ya ntotila Salomo ke monisa yo.

8. Inki mutindu mambu yina kele na Nkunga 37:10, 11, 29 lunganaka na ntangu ya ntama? (Tala “Bangiufula ya Batangi” na Nzozulu ya Nkengi yai.)

⁸ Na nsadisa ya mpeve santu, ntotila Davidi sonikaka mutindu luzingu ta vanda na bilumbu ke kwisa ntangu ntotila mosi ya mayele mpi ya kwikama ta yala. (Tanga Nkunga 37:10, 11, 29.) Mbala mingi beto ke tangilaka bantu Nkunga 37:11 ntangu beto ke tubilaka mambu yina ta salama na Paladisu. Beto kele ti bikuma ya mbote ya kusala mutindu yina sambu Yezu tubilaka mpi bangogo yina na Disolo na Zulu ya Ngumba mpi yandi monisaka nde yo ta lungana na bilumbu ke kwisa. (Mat. 5:5) Kansi mambu yina Davidi tubaka monisaka mpi mutindu luzingu zolaka kuvanda na luyalu ya ntotila Salomo. Ntangu Salomo yalaka Izraele, bansadi ya Nzambi vandaka kibeni na ngemba, bo vandaka ti bima yina bo vandaka ti yo mfunu na insi yina ‘miliki ti bwiki vandaka mingi.’ Nzambi tubaka nde: “Kana beno landa kuzitisa bansiku na mono . . . , mono ta tula ngemba na insi yina, beno ta lala mpi muntu mosi ve ta pesa beno boma.” (Levi 20:24; 26:3, 6) Mambu yina lunganaka ntangu Salomo vandaka ntotila ya Izraele. (1 Bans. 22:9; 29:26-28) Yehowa silaka mpi nde bantu ya mbi yina vandaka kusambila banzambi ya nkaka ta “vanda diaka ve.” (Nk. 37:10) Ya kieleka, mambu yina kele na Nkunga 37:10, 11, 29 lunganaka na ntangu ya  ntama mpi yo ta lungana diaka na bilumbu ke kwisa.

9. Ntotila-nkento ya Sheba tubaka nki sambu na luyalu ya ntotila Salomo?

⁹ Ntotila-nkento ya Sheba waka nde bantu ya Izraele vandaka kuzinga kibeni na ngemba mpi bo vandaka ti bima yina bo vandaka ti yo mfunu na nsi ya luyalu ya ntotila Salomo. Ntotila-nkento yina salaka voyage ya nda sambu na kukwenda na Yeruzalemi sambu na kumona mambu yina yandi mosi. (1 Bant. 10:1) Ntangu yandi monaka mambu yina vandaka kusalama na luyalu ya Salomo, yandi tubaka nde: “Mambu ya bo songaka mono me kuma ve ata na kati-kati. . . . Kiese na bantu na nge, mpi kiese na bansadi na nge yina ke vandaka ntangu yonso ti nge, mpi ke wa mayele na nge!” (1 Bant. 10:6-8) Kansi mambu yina salamaka na luyalu ya Salomo vandaka kaka mwa ndambu ya mambu yina Nzambi ta sala sambu na bantu na nsi ya luyalu ya Mwana na yandi Yezu.

10. Inki mutindu Yezu me luta Salomo?

¹⁰ Yezu me luta Salomo na mambu yonso. Salomo vandaka muntu ya kukonda kukuka. Yandi salaka bifu ya nene yina natilaka bansadi ya Nzambi bampasi ya ngolo. Kansi Yezu kele Mfumu ya kukuka mpi yandi ke salaka ve bifu. (Luka 1:32; Baeb. 4:14, 15) Yezu kangamaka kaka na Nzambi ata Satana mekaka yandi ngolo kibeni. Kristu monisaka nde yandi lenda sala ve disumu to kusala kima mosi yina ta natila bantu yina ta vanda na nsi ya luyalu na yandi bampasi. Yandi kele Ntotila ya kuluta mbote sambu na beto.

11. Banani ta sadisa Yezu na kuyala?

¹¹ Yezu ti bantu 144000 yina ta yala ti yandi ta lungisa bampusa ya bantu mpi bo ta lungisa lukanu ya Yehowa sambu na ntoto. (Kus. 14:1-3) Bo kutanaka ti bampasi mingi ntangu bo vandaka na ntoto yo yina bo ta kuditula na kisika ya bantu yina bo ta yala. Inki kisalu bantu yina ta yala ti Yezu ta sala?

12. Inki kisalu Yehowa ta pesa bantu 144000?

¹² Yezu mpi bantu yina ta yala ti yandi ta vanda ti kisalu ya mingi kuluta yina Salomo salaka. Ntotila Salomo vandaka kuyala bamilio ya bantu kaka na insi mosi. Kansi bantu yina ta yala na Kimfumu ya Nzambi ta yala bamiliare ya bantu yina ta zinga na ntoto ya mvimba. Yo kele dibaku ya nene kibeni yina Yehowa me pesaka bantu 144000.

13. Inki mukumba ya mfunu mingi bantu yina ta yala ti Yezu ta vanda mpi ti yo?

¹³ Yezu mpi bantu 144000 ta vanda bantotila mpi banganga-nzambi. (Kus. 5:10) Ntangu bantu ya Izraele vandaka na nsi ya Nsiku ya Moize, mukumba ya ntete ya banganga-nzambi vandaka ya kusadisa bantu na kulanda kuvanda ti sante ya mbote mpi na kubikala kaka pene-pene ya Yehowa. Nsiku yina vandaka “kivudi ya mambu ya mbote yina ke kwisa.” Yo yina beto lenda tuba nde bantu yina ta yala ti Yezu ta sadisa bansadi ya Nzambi na kulanda kuvanda ti sante ya mbote mpi na kubikala kaka pene-pene ya Yehowa. (Baeb. 10:1) Beto me zaba ntete ve mutindu bantotila mpi banganga-nzambi yina ta solulaka ti bantu yina ta zinga na ntoto na nsi ya Kimfumu ya Nzambi. Kansi beto ke ndima kibeni nde na Paladisu, bantu yina ta zinga na ntoto ta baka lutwadisu yina bo ta vanda ti yo mfunu.​—Kus. 21:3, 4.

14. Inki ke monisa nde “mameme ya nkaka” mpi “kimvuka ya fioti” kele na bumosi?

¹⁴ Yezu tubaka nde bantu yina ta yala ti yandi kele “kimvuka ya fioti.” (Luka 12:32) Yandi tubaka mpi nde kimvuka ya zole kele “mameme ya nkaka.” Bimvuka yina zole ke sala kaka kimvuka mosi. (Yoa. 10:16) Bantu yonso yina kele na bimvuka yina, ke sala kumosi bubu yai mpi bo ta  landa kusala kumosi ntangu ntoto ta kuma Paladisu. Na nima, bantu ya “kimvuka ya fioti” ta kwenda na zulu mpi “mameme ya nkaka” ta vanda ti kivuvu ya kuzinga mvula na mvula awa na ntoto. Kansi kele ti mambu yina “mameme ya nkaka” fwete sala sambu bo zinga mvula na mvula na Paladisu.

15. (a) Inki mutindu “mameme ya nkaka” ke sadisaka bampangi ya Kristu? (b) Inki mutindu nge lenda landa mbandu ya mpangi yina kele na farmasi na kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai?

¹⁵ Muntu ya mbi yina balulaka ntima fwaka mpi yandi vandaka ve ti dibaku ya kumonisa ntonda mingi sambu na mambu yina Kristu sadilaka yandi. Kansi beto “mameme ya nkaka” kele ti mabaku mingi ya kumonisa ntonda sambu na mambu yina Yezu me sadilaka beto. Mu mbandu, beto ke monisaka nde beto ke zolaka Yezu ntangu beto ke sadisaka bampangi na yandi, disongidila Bakristu yina bo me tulaka mafuta. Yezu tubaka nde yandi ta tuba banani kele mameme na kutadila mutindu bo ke sadilaka bampangi na yandi mambu. (Mat. 25:31-40) Beto ta sadisa bampangi ya Kristu kana beto ke longa nsangu ya mbote ti kikesa yonso mpi ke sala kisalu ya kukumisa bantu balongoki. (Mat. 28:18-20) Yo yina beto ke sadilaka mbote bima yina bo ke pesaka beto sambu na kulonguka ti bantu Biblia, mu mbandu, mukanda Zinga Mvula na Mvula! Kana nge me yantika ntete ve kulonguka Biblia ti muntu, nge lenda kuditudila lukanu ya kuyantika kulonguka Biblia ti bantu.

16. Inki beto fwete sala sambu na kuzinga na nsi ya luyalu ya Kimfumu ya Nzambi?

¹⁶ Beto fwete vingila ve tii ntangu yina beto ta kota na Paladisu sambu beto kuma ti bikalulu yina Yehowa ke zolaka. Beto fwete sala yonso banda bubu yai sambu na kuvanda masonga na mambu yina beto ke tuba mpi na mambu yina beto ke sala. Beto fwete sala mpi yonso sambu na kuvanda ti bukati-kati. Beto fwete landa kukangama na Yehowa, na nkwelani na beto mpi na bampangi na beto Bakristu. Kana beto ke lemfukila Yehowa banda bubu yai na nsi-ntoto yai ya mbi, beto ta lemfukila yandi mpi kukonda mpasi na Paladisu. Beto fwete sala yonso sambu na kuyedisa mayele na beto ya kusala bisalu yina beto lenda sala mpi kukuma ti bikalulu ya nkaka ya mbote sambu na kumonisa nde beto ke yilama sambu na kuzinga na Paladisu. Tala disolo  “Keti Nge Kele ya Kuyilama Sambu na ‘Kubaka Ntoto’?” na Nzozulu ya Nkengi yai.

17. Keti beto fwete kudiyangisa mingi sambu na masumu yina beto salaka na bilumbu me luta? Tendula.

¹⁷ Beto fwete sala yonso sambu na kudiyangisa ve mingi sambu na masumu ya nene yina beto salaka na bilumbu me luta. Kansi, beto fwete yindula ve ata fioti nde kimenga ya Yezu ke pesaka beto nswa ya ‘kusala masumu na luzolo yonso.’ (Baeb. 10:26-31) Beto fwete ndima kibeni nde kana beto me balula ntima na masonga yonso na disumu yina beto salaka, kana beto me lomba lusadisu ya Yehowa mpi kana beto me soba kikalulu na beto, Yehowa ta lolula beto na ntima ya mvimba. (Yez. 55:7; Bis. 3:19) Yezu songaka Bafarize nde: “Mono kwisaka ve sambu na kubinga bantu ya lunungu, kansi bansumuki.” (Mat. 9:13) Kimenga ya Yezu me fwana kibeni na kufika masumu na beto yonso.

18. Inki mambu nge ta sepela kusolula ti muntu ya mbi yina fwaka na lweka ya Yezu?

¹⁸ Yindula nde nge kele na Paladisu mpi nge ke solula ti muntu yina ya mbi ya solulaka ti Yezu. Ntembe kele ve nde beno zole ta tuba nde beno kele na ntonda mingi sambu na kimenga ya Yezu. Nge lenda lomba yandi na kusonga nge mambu mingi yina salamaka mwa bangunga fioti na ntwala nde Yezu kufwa mpi mutindu yandi kudiwaka ntangu Yezu pesaka mvutu na kima yina yandi lombaka Yezu. Yandi mpi lenda yula nge mutindu luzingu vandaka na bilumbu ya nsuka na nsi-ntoto yai ya Satana. Beto ta vanda na kiese mingi ya kulonguka Biblia ti bantu bonso yina.​—Baef. 4:22-24.

19. Sambu na nki luzingu na Paladisu ta lembisa beto ve ata fioti? (Tala kifwanisu ya lutiti ya zulu.)

¹⁹ Luzingu na Paladisu ta lembisa beto ve ata fioti. Ntangu yonso beto ta kutanaka ti bantu ya mbote mpi beto ta vandaka ti kisalu ya mbote ya kusala. Diambu ya kuluta mfunu kele nde konso kilumbu, beto ta kumaka kuzaba mbote Tata na beto ya zulu mpi beto ta sepelaka ti bima yina yandi me salaka. Beto ta kondaka ve ata fioti mambu ya kulonguka ya me tala Nzambi mpi beto ta vanda ti mambu mingi ya kulonguka na bima yina yandi me salaka. Sambu beto ta zingaka mingi, zola na beto sambu na Yehowa ta kuma diaka mingi. Beto ke pesa Yehowa ti Yezu mersi mingi sambu na lusilu yina bo me pesaka beto ya kuzinga mvula na mvula na Paladisu.