Bibuti na mono katukaka na Estonie na bitumba ya zole ya ntoto ya mvimba mpi bo kwendaka na Allemagne, kisika mono butukaka. Bo vandaka kuyilama sambu na kukwenda na Canada. Nzo na beto ya ntete na canada, pene-pene ya Ottawa, vandaka na kati ya nzo yina bo vandaka kusansa bansusu. Bo pakulaka nzo yango mpemba. Beto vandaka kibeni bansukami, kansi beto vandaka kudia maki na suka.

Kilumbu mosi, Bambangi ya Yehowa tangilaka mama Kusonga 21:3, 4. Yo simbaka kibeni ntima na yandi, yo yina yandi yantikaka kudila. Nkeni ya kieleka yelaka na bantima ya mama ti papa. Bo yelaka nswalu na kimpeve mpi bo bakaka mbotika.

Bibuti na mono vandaka kuzaba ve mbote Kingelesi kansi bo vandaka kubaka kieleka na valere. Ata kana papa me sala mpimpa ya mvimba na kisika yina bo vandaka kusala bibende na Sudbury na Ontario, konso mposo yandi vandaka kunata mono ti leke na mono ya nkento Sylvia na kisalu ya kulonga nsangu ya mbote. Konso mposo, beto vandaka kulonguka Nzozulu ya Nkengi na dibuta na beto. Mama ti papa sadisaka mono na kuzola Nzambi mingi. Yo yina na 1956, ntangu mono kumaka ti bamvula kumi, mono kudipesaka na Yehowa mpi mono bakaka mbotika. Zola na bo ya ngolo sambu na Yehowa me pesaka mono kikesa luzingu na mono ya mvimba.

Ntangu mono manisaka nzo-nkanda, mono kumaka kutula diaka ve dikebi mingi na mambu ya kimpeve. Mono yindulaka nde kana mono kuma mupasudi-nzila, mono ta zwa ve mbongo mingi sambu na kusala ba voyage mingi mutindu mono vandaka kuzola. Mono zwaka kisalu mosi. Mono kumaka kusala na radio mosi mpi mono vandaka kuzola kisalu yango. Kansi mono vandaka kusala na bankokila, yo yina mono kumaka kukwenda diaka ve na balukutakanu mbala na mbala mpi mono kumaka kuvanda ti bantu yina vandaka ve kuzola Nzambi. Nsuka-nsuka, kansansa na mono pusaka mono na kusoba.

Mono kwendaka na Oshawa na Ontario. Kuna mono kutanaka ti Ray Norman, leki na yandi ya nkento Lesli mpi bapasudi-nzila ya nkaka. Bo yonso sadisaka mono mingi. Bo vandaka na kiese mingi, yo yina yo pusaka mono na kutadila diaka balukanu na mono. Bo siamisaka mono na kusala kisalu ya kimupasudi-nzila. Yo yina na 1966, mono kumaka mupasudi-nzila. Mono vandaka na kiese mpi mono vandaka kuzinga mbote. Kansi mono kutanaka ti mambu yina mono yindulaka ve.

Ntangu mono vandaka na nzo-nkanda, mono fulusaka formilere sambu mono sala na Betele na Toronto, na Canada. Ntangu mono kumaka mupasudi-nzila, bo  bingaka mono na kusala bamvula iya na Betele. Kansi mono vandaka kuzola kibeni Lesli mpi mono vandaka kuwa boma nde kana mono ndima kukwenda na Betele, mono ta mona yandi diaka ve. Mono sambaka mingi kibeni mpi mono ndimaka kukwenda na Betele. Kansi mono vandaka na mawa ya kupesa Lesli mbote ya nsuka.

Na Betele, mono salaka kisika yina bo ke yobisaka bilele mpi na nima mono kumaka sekretere. Lesli kumaka mupasudi-nzila ya nene na Gatineau na Québec. Mbala mingi mono vandaka kudiyula nki yandi vandaka kusala mpi mono vandaka kudiyula kana mono bakaka kibeni lukanu ya mbote. Na nima mono kutanaka ti diambu ya kuyituka yina pesaka mono kiese mingi kuluta. Bo bingaka Ray, mpangi ya Lesli na Betele. Bo tulaka beto shambre mosi. Yo salaka nde kinduku na beto ti Lesli kuvutuka. Beto kwelanaka na kilumbu na mono ya nsuka na Betele, na 27 février 1971.

Bo tindaka beto na dibundu mosi ya Kifalansa na Québec. Na nima mwa bamvula, bo lombaka mono na kukuma nkengi ya nziunga. Mono vandaka ti bamvula 28 mpi yo yitukisaka mono mingi. Mono vandaka kuyindula nde mono ta kuka ve kansi Yeremia 1:7, 8 sadisaka mono mingi. Lesli salaka aksida mbala zole na kamio mpi yandi vandaka kukuka ve kulala. Yo yina beto vandaka kudiyula nde nki mutindu beto ta sala kisalu ya nziunga. Lesli tubaka nde: “Kana Yehowa me lomba beto na kusala kima mosi, beto fwete sala yo.” Beto ndimaka mpi beto salaka kisalu ya nziunga bamvula 17.

Mono vandaka ti mambu mingi kibeni ya kusala na kisalu ya nziunga, yo yina mono vandaka ve kulutisa ntangu mingi ti Lesli. Yo lombaka nde mono longuka dilongi ya nkaka. Kilumbu mosi, na Kintete na suka, muntu mosi bulaka na porte. Beto monaka ve ata muntu, kansi beto monaka kaka kitunga yina bo ke kwendilaka na pikiniki. Yo vandaka ti lele ya mesa, bambuma, fromaze, mampa, mulangi ya malafu, bavere mpi mukanda mosi yina vandaka ve ti zina. Muntu yango sonikaka nde: “Nata nkento na nge na pikiniki.” Yo vandaka kilumbu mosi ya kitoko kibeni, kansi mono songaka Lesli nde mono fwete yidika badiskure mpi mpila ya kukwenda ta vanda ve. Yandi bakisaka kansi yandi vandaka mawa-mawa. Kansansa yantikaka kuyangisa mono. Mono yindulaka mambu yina kele na Baefezo 5:25, 28. Mono bakisaka nde Yehowa vandaka kuyibusa mono nde mono fwete lungisa mpi bampusa ya nkento na mono. Mono sambaka mpi mono songaka Lesli nde: “Beto kwenda.” Yandi sepelaka mingi. Beto kwendaka na kisika mosi ya kitoko na lweka ya nzadi, beto tandaka lele ya mesa mpi beto lutisaka ntangu ya mbote kibeni. Na nima, mono yidikaka mpi badiskure na mono.

Beto vandaka kusepela mingi ti kisalu ya nziunga mpi beto salaka yo na bisika mingi banda na Colombie-Britannique tii na Terre-Neuve. Mono lungisaka mpusa na mono ya kusala ba voyage. Mono vandaka kuzola kufulusa formilere sambu na kukota Nzo-Nkanda ya Gileade kansi mono vandaka kuzola ve nde bo tinda mono misionere na insi ya nkaka. Mono vandaka kuyindula nde mono ta kuka ve kuvanda  misionere sambu mono vandaka kuyindula nde bamisionere vandaka bantu ya spesiali. Katula yina, mono vandaka kuwa boma nde bo lenda tinda beto na insi mosi ya Afrika, kisika yina maladi mpi bitumba ke vandaka mingi. Mono vandaka na kiese kisika yina mono vandaka.

Na 1992, ntangu bo pesaka Bambangi ya Yehowa nswa ya kulonga diaka nsangu ya mbote na bansi yina vandaka ntete na Union Sovietique, bo lombaka beto kana beto ta ndima kukuma bamisionere na Estonie. Beto vandaka ti mwa badute kansi beto sambaka sambu na yo. Beto kuditubilaka diaka nde: ‘Kana Yehowa me lomba beto na kusala kima mosi, beto fwete sala yo.’ Beto ndimaka mpi mono kuditubilaka nde: ‘Bon, nkutu yo kele ve Afrika.’

Mbala mosi beto yantikaka kulonguka ndinga ya Estonie. Na nima ya kusala bangonda zole na Estonie, bo lombaka beto na kusala kisalu ya nziunga. Bo lombaka beto na kutala mabundu 46 mpi bimvuka na bansi tatu ya ba pays baltes mpi na Kaliningrad na Russie. Yo lombaka nde beto longuka ndinga ya Lettonie, ya Lithuanie mpi ya Russie. Yo vandaka mpasi kansi bampangi sepelaka ti bikesa yina beto vandaka kusala mpi bo sadisaka beto. Na 1999, bo kangulaka Betele na Estonie mpi mono kumaka kusala na komite ya filiale ti mpangi Toomas Edur, mpangi Lembit Reile ti mpangi Tommi Kauko.

Beto zabaka Bambangi ya Yehowa mingi yina bo nataka na Siberie. Ata bo niokulaka bo ngolo kibeni na boloko mpi bo vandaka ve ti mabuta na bo, bo landaka kaka kuvanda na kiese. Bo landaka kulonga nsangu ya mbote ti kiese mpi na kikesa yonso. Yo sadisaka beto na kubakisa nde beto lenda kanga ntima ti kiese yonso na bampasi.

Beto vandaka kusala ngolo konso mvula mpi beto vandaka ve ti bilumbu mingi ya kupema, yo yina Lesli yantikaka kulemba mingi. Ntete, beto zabaka ve nde yandi vandaka kuwa mutindu yina sambu yandi vandaka ti maladi yina ke salaka nde muntu kuwa kulemba, maladi yina bo ke bingaka fibromyalgie. Yo yina, beto bakaka lukanu ya kuvutuka na Canada. Ntangu bo bingaka beto na nzo-nkanda ya bampangi ya bakomite ya filiale na Patterson, na New York na Etats-unies, mono yindulaka nde beto ta kuka ve kukota yo. Kansi na nima ya kusamba mingi, beto ndimaka. Yehowa sadisaka beto sambu na lukanu yina beto bakaka. Ntangu beto vandaka na nzo-nkanda yina, Lesli bakaka lusansu ya mbote. Yo yina, beto vutukilaka kusala kisalu na beto mbote mutindu beto vandaka kusala ntete.

Na 2008, kilumbu mosi na nkokila ntangu beto vutukaka na Estonie, bampangi ya ke salaka na babiro ya ke twadisaka kisalu na beto na ntoto ya mvimba bingaka mono mpi bo yulaka beto kana beto ta ndima kusala na Congo. Mono yitukaka mingi kibeni sambu yo lombaka nde mono pesa mvutu kilumbu ya kulanda. Mono songaka ntete ve Lesli sambu mono zabaka nde yandi ta lala ve na mpimpa yina. Kansi mono muntu lalaka ve. Mono vandaka kusamba sambu na mambu yina vandaka kuyangisa mono sambu na Afrika.

Kilumbu yina landaka, ntangu mono songaka Lesli,  beto tubaka nde: “Yehowa muntu ke lomba beto na kukwenda na Afrika. Beto me kwenda ntete ve kuna, kansi nki mutindu beto me zaba nde beto ta kuka ve mpi nde beto ta sepela ve ti yo.” Na nima ya kusala bamvula 16 na Estonie, beto kwendaka na Congo Kinshasa. Betele ya Congo vandaka ti jardin ya kitoko mpi yo vandaka kisika ya ngemba. Kima ya ntete yina Lesli tulaka na shambre na beto vandaka karti yina yandi bumbaka banda ntangu beto katukaka na Canada. Karti yango vandaka ya kusonika nde: “Vanda na kiese konso kisika yina nge kele.” Ntangu beto vandaka kukutana ti bampangi, kulonguka Biblia ti bantu mpi kuwa kiese ya kuvanda bamisionere, kiese na beto na kisalu ya Yehowa vandaka kuyikama kaka. Beto zwaka dibaku ya kutala Babetele kiteso ya 13 na bansi ya nkaka ya Afrika. Yo sadisaka beto na kumona bantu ya mutindu na mutindu. Boma yina mono vandaka kuwa ntete manaka mpi beto pesaka Yehowa mersi mutindu yandi tindaka beto na Afrika.

Na Congo, bo vandaka kupesa beto madia ya mutindu na mutindu, mu mbandu bangongo (insectes). Mono yindulaka nde beto ta kuka ve kudia yo. Kansi ntangu beto monaka mutindu bampangi vandaka kudia yo, beto mekaka yo mpi beto sepelaka ti yo.

Beto kwendaka na Esti ya Congo sambu na kupesa bampangi kikesa mpi kupesa bo bima yina bo vandaka ti yo mfunu na bisika yina barebele ke nwanisaka babwala mpi ke salaka bankento ti bana mbi. Bampangi mingi vandaka bansukami kansi kivuvu na bo ya ngolo na lufutumuku, zola na bo sambu na Yehowa mpi kwikama na bo na organizasio na yandi simbaka kibeni bantima na beto. Yo pusaka beto na kuditadila diaka mpi na kukumisa lukwikilu na beto ngolo. Bo bebisaka banzo mpi bilanga ya bampangi ya nkaka. Yo yibusaka mono nde bima ya kinsuni lenda waluka nswalu kansi bimvwama ya kimpeve kele mfunu mingi kuluta. Ata bampangi vandaka kukutana ti bampasi ya ngolo, bo vandaka kubokuta-bokuta ve mingi. Kikalulu na bo yina pesaka beto kikesa ya kukanga ntima na bampasi yina beto vandaka kukutana ti yo mpi na maladi ti kikesa yonso.

Beto kwendaka diaka kisika yina beto yindulaka ve. Bo lombaka beto na kukwenda na Betele ya Hong Kong. Beto yindulaka ve ata fioti nde kilumbu kele beto lenda zinga na Asie. Zola yina Yehowa monisilaka beto konso kisika yina beto vandaka kukwenda pusaka  beto na kundima kukwenda kuna. Na 2013, ti mansanga na meso, beto yambulaka banduku yina beto vandaka kuzola mingi mpi bima ya kitoko ya Afrika. Beto vandaka kuzaba ve mambu yina beto lendaka kukutana ti yo.

Luzingu na beto sobaka kibeni sambu Hong Kong kele mbanza ya nene kibeni mpi bantu ya me katuka na bisika ya mutindu na mutindu na nsi-ntoto ke zingaka kuna. Yo vandaka mpasi na kulonguka Kishinwa kansi bampangi yambaka beto mbote mpi beto sepelaka mingi ti madia na bo. Betele kumaka nene kansi banzo mpi mapangu mataka ntalu, yo yina Nto-Kimvuka bakaka lukanu ya mbote ya kuteka banzo mingi ya Betele. Yo yina na 2015, beto kwendaka na Corée du Sud, kisika yina beto ke landa kusala kisalu na beto. Awa na Corée, beto ke longuka diaka ndinga ya nkaka ya mpasi. Ata beto ke tuba yo ntete ve mbote, bampangi ke pesa beto kikesa ntangu bo ke songa beto nde beto ke sala ngolo sambu na kutuba ndinga yango.

Kuta kinduku ti bampangi ke vandaka ve pete ntangu yonso. Kansi beto me bakisaka nde mutindu beto ke bingisaka bo na nzo, yo ke sadisaka beto na kuzaba bo nswalu. Beto me bakisaka mpi nde bampangi kele ti bikalulu mingi ya kiteso mosi mpi nde Yehowa me salaka beto mbote kibeni sambu yandi me pesaka beto makuki ya kutuba mambu ya kele na ntima na beto mpi ya kuzola bantu mingi.​—2 Bak. 6:11.

Beto me bakisaka mfunu ya kutadila bantu mutindu Yehowa ke tadilaka bo mpi na kumona mambu yina ke monisa nde Yehowa ke zolaka beto mpi nde yandi ke twadisaka beto. Kana beto me lemba nitu to kana beto ke kudiyula kana bampangi ke zolaka beto to ve, beto ke tangaka diaka bakarti to mikanda yina banduku ke sonikilaka beto sambu na kupesa beto kikesa. Beto me monaka kibeni mutindu Yehowa me pesaka mvutu na bisambu na beto mpi mutindu yandi me pesaka beto ngolo mpi kikesa.

Na nsungi ya bamvula, mono ti Lesli me bakisaka mfunu ya kulutisa ntangu kumosi ata beto kele ti mambu mingi ya kusala. Beto me bakisaka mpi mfunu ya kuseka kana beto me sala bifu mingi-mingi ntangu beto ke longuka ndinga ya mpa. Konso mpimpa, beto ke yindulaka kima mosi yina beto me sepela ti yo sambu na kupesa Yehowa mersi.

Na kutuba masonga, mono vandaka kuyindula nde mono ta kuka ve kuvanda misionere to kuzinga na bansi ya nkaka, kansi mono me waka kiese ya kumona mutindu Yehowa ke sadisaka beto na kusala mambu yina beto ke yindulaka nde beto ta kuka ve kusala. Mono ke vilaka ve mambu yina profete Yeremia tubaka: “Nge kusaka mono, O Yehowa.” (Yer. 20:7) Ya kieleka, yandi me pesaka beto bima mingi ya kitoko yina beto yindulaka ve. Nkutu, yandi me lungisaka mpusa na mono ya kusala voyage na avio. Beto me kwendaka na bisika mingi kibeni, bisika yina mono yindulaka ve nde mono ta kuma ntangu mono vandaka mwana-fioti. Beto me talaka Babetele na bakontina tanu. Mono kele mpi na kiese mingi sambu Lesli me sadisaka mono na bisalu yina yonso.

Beto ke vilaka mpi ve nde beto ke salaka mambu yonso yina sambu beto ke zolaka Yehowa. Mambote yina beto me baka bubu yai kele ndambu kansi beto ta baka mambote mingi na nsi-ntoto ya mpa ntangu Yehowa ta ‘kangula diboko na yandi mpi ta lungisa nzala ya konso kima ya kele na luzingu.’​—Nk. 145:16.