1. Inki beto fwete sala sambu na kuguluka na kilumbu ya Yehowa?

 NTANGU Biblia ke tubilaka “kilumbu ya Yehowa,” yo ke tubilaka kilumbu yina Yehowa ta fwa bambeni na yandi mpi ta gulusa bantu na yandi. Na ntangu ya ntama, Yehowa vandaka kupesa makanda ya nkaka ndola. (Yez. 13:1, 6; Ezek. 13:5; Sef. 1:8) Na bilumbu na beto, kilumbu ya Yehowa ta yantika ntangu bo ta fwa Babilone ya Nene mpi yo ta suka ti bitumba ya Armagedoni. Beto fwete yilama banda bubu yai sambu na kuguluka na “kilumbu” yina. Yezu tubaka nde beto fwete vanda ya kuyilama sambu na “mpasi ya nene” mpi ‘kulanda kuvanda ya kuyilama’ sambu na yo.​—Mat. 24:21; Luka 12:40.

2. Inki mutindu mukanda ya 1 Batesalonika ta sadisa beto?

² Na mukanda ya ntete yina ntumwa Polo sonikilaka Bakristu ya Tesalonika, yandi sadilaka bambandu mingi sambu na kusadisa bo na kulanda kuvanda ya kuyilama sambu na kilumbu ya nene yina Yehowa ta sambisa bantu. Polo zabaka mbote nde kilumbu ya Yehowa ta kwisa ve na ntangu yina. (2 Bate. 2:1-3) Kansi, yandi songaka bampangi na yandi na kuyilama bonso nde kilumbu yango ta kwisa mbasi. Beto mpi fwete sadila ndongisila yina. Beto tadila bamvutu na bangiufula yai: (1) nki mutindu kilumbu ya Yehowa ta kwisa, (2) banani ta guluka na kilumbu yina mpi (3) nki mutindu beto lenda yilama sambu na kilumbu yango.

3. Sambu na nki kilumbu ya Yehowa ta kwisa bonso muyibi na mpimpa? (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

³ “Bonso muyibi na mpimpa.” (1 Bate. 5:2) Yo kele mbandu ya ntete na kati ya bambandu tatu yina Polo sadilaka sambu na kutubila  mutindu kilumbu ya Yehowa ta kwisa. Mbala mingi, miyibi ke kwisaka na mpimpa na ntangu yina bantu ke yindulaka ve mpi bo ke yibaka nswalu. Kilumbu ya Yehowa ta kwisa mpi na kintulumukina, disongidila na ntangu yina bantu mingi ta yindula ve. Ata Bakristu ya kieleka ta yituka mutindu mambu ta luta ntinu-ntinu. Bantu ya mbi ta fwa kansi beto ta fwa ve.

4. Sambu na nki kilumbu ya Yehowa kele bonso kilumbu yina nkento ke waka mpasi ya kubuta?

⁴ “Mutindu mpasi ya kubuta ke simbaka nkento yina kele na divumu.” (1 Bate. 5:3) Nkento yina kele ti divumu ke zabaka ve kibeni kilumbu yina yandi ta wa mpasi ya kubuta. Kansi yandi ke zabaka nde, yandi ta buta. Mpasi yango ke yantikaka na kintulumukina, yo ke vandaka mingi mpi yandi ke kukaka ve kukanga yo. Mutindu mosi mpi, beto ke zabaka ve kilumbu mpi ntangu yina kilumbu ya Yehowa ta yantika. Kansi, beto ke ndimaka nde kilumbu yango ta kwisa mpi nde Yehowa ta fwa bantu ya mbi na kintulumukina mpi nde ata kima mosi ve lenda kanga yandi nzila.

5. Sambu na nki mpasi ya nene kele bonso mutindu suka ke tanaka?

⁵ Mutindu suka ke tanaka. Na mbandu ya tatu, Polo tubilaka diaka miyibi ke yiba na mpimpa. Kansi awa, yo ke monana nde Polo fwanisaka kilumbu ya Yehowa ti mutindu kilumbu ke yantikaka. (1 Bate. 5:4) Miyibi yina ke kwisaka na mpimpa lenda bakisa ve mutindu mpimpa ke lutaka nswalu. Suka lenda tanina bo mpi yo lenda sala nde bantu kukanga bo. Mutindu mosi, mpasi ya nene ta basisa na pwelele bantu yina kele bonso miyibi, disongidila bayina kele na mpimpa mpi ke landa kusala mambu ya mbi. Kansi beto fwete vanda ya kuyilama mpi beto fwete yambula bikalulu ya mbi yina ke sepedisaka ve Yehowa. Beto fwete landa ‘kusala mambu yonso ya mbote, ya lunungu mpi ya kieleka.’ (Baef. 5:8-12) Polo ke tubila diaka bambandu zole ya mutindu mosi sambu na kutubila bantu ya mbi.

6. Inki mutindu bantu mingi ke lalaka na kimpeve? (1 Batesalonika 5:6, 7)

⁶ “Bantu yina ke lalaka.” (Tanga 1 Batesalonika 5:6, 7.) Polo fwanisaka bantu yina ta guluka ve na kilumbu ya Yehowa ti bantu yina ke lalaka. Bo ke tulaka ve dikebi na mambu yina ke salamaka na lweka na bo mpi bo ke bakisaka ve mutindu ntangu ke lutaka. Yo yina, bo ke zabaka ve mambu ya mfunu yina ke salamaka mpi bo lenda sala ve ata kima mosi sambu na yo. Bantu mingi bubu yai ke lalaka na kimpeve. (Bar. 11:8) Bo ke ndimaka ve mambu yina ke monisa nde beto ke zinga na “bilumbu ya nsuka” mpi bo ke ndimaka ve nde mpasi ya nene ta kwisa ntama mingi ve. Kana mambu ya nene me salama na ntoto, yo ke pusaka bantu ya nkaka na kutula dikebi na nsangu ya Kimfumu ya Nzambi. Kansi na nima, bamingi ke vutukaka na mpongi na kisika ya kulanda kukengila. Bantu ya nkaka yina ke ndimaka mpi nde kilumbu ya Yehowa ta kwisa ke yindulaka nde yo ta kwisa ve bilumbu yai. (2 Pie. 3:3, 4) Kansi beto fwete vila ve nde yo kele mfunu mingi na kulanda kukengila konso kilumbu.

7. Sambu na nki bantu ya mbi kele bonso bantu yina ke lawukaka malafu?

⁷ “Bantu yina ke lawukaka malafu.” Ntumwa Polo fwanisaka bantu ya mbi ti bantu yina ke lawukaka malafu. Bantu yina me lawuka malafu ke tulaka ve dikebi na mambu yina ke salama na lweka na bo mpi bo ke bakaka balukanu ya mbi. Mutindu mosi, bantu ya mbi ke tulaka ve dikebi na balukebisu ya Yehowa. Bo ke salaka mambu yina ta nata bo na lufwa. Kansi Bakristu fwete tanina mabanza na bo sambu na kuyindula mbote-mbote. (1 Bate. 5:6) Muntu mosi ya mayele yina ke longukaka Biblia ke tuba nde: “Muntu yina ke yindulaka mbote ke vandaka pima mpi yandi ke waka ve boma mpamba-mpamba. Yandi ke yindulaka mbote-mbote sambu na kubaka balukanu ya mbote.” Sambu na nki beto fwete vanda pima mpi kuwa ve boma mpamba-mpamba? Sambu beto kota ve na mambu ya politiki to na mambu ya nsi-ntoto yai. Kilumbu ya Yehowa me kuma pene-pene, yo yina bantu mingi ta pusa beto na kusosa kukota na mambu yina. Beto fwete kudiyangisa ve na mambu yina beto ta sala kana bo pusa beto na kukota na mambu yango. Mpeve santu ya Nzambi ta sadisa beto na kuvanda pima mpi na kuyindula mbote-mbote sambu na kubaka balukanu ya mbote.​—Luka 12:11, 12.

8. 1 Batesalonika 5:8 ke monisa nde nki ta sadisa beto na kulanda kukengila mpi na kutanina mabanza na beto? (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

⁸ “Lwata kitaninu-ntulu . . . mpi . . . mpu.” Ntumwa Polo fwanisaka beto ti basoda yina me yilama mbote mpi me lwata sambu na bitumba. (Tanga 1 Batesalonika 5:8.) Soda fwete vanda ya kuyilama na kunwana konso ntangu yina bitumba ta basika. Yo kele mpi mutindu mosi ti beto. Beto ke lwataka kitaninu-ntulu ya lukwikilu, zola mpi mpu ya kivuvu sambu na kulanda kuvanda ya kuyilama sambu na kilumbu ya Yehowa. Yo ta sadisa beto mingi kibeni.

9. Inki mutindu lukwikilu ke taninaka beto?

⁹ Kitaninu-ntulu ke taninaka ntima ya soda. Lukwikilu mpi zola ke taninaka ntima na beto ya kifwani. Yo ta sadisa beto na kulanda kusadila Yehowa mpi na kulanda Yezu. Lukwikilu ke ndimisaka beto nde Yehowa ta sadisa beto kana beto ke sosa yandi na ntima na beto ya mvimba. (Baeb. 11:6) Yo ta pusa beto na kubikala ya kwikama na mfumu na beto Yezu ata beto ke kutana ti bampasi ya ngolo. Beto ta kumisa lukwikilu na beto ngolo sambu yo sadisa beto na kukanga ntima na bampasi kana beto ke longuka bambandu ya bansadi ya Yehowa ya bilumbu na beto, bayina sadilaka yandi na mutindu ya mbote ata bantu vandaka kuniokula bo to ata bo kutanaka  ti bampasi ya ngolo. Beto ta tina mpi kigonsa ya kuzola mbongo mingi mpi bima ya kinsuni kana beto ke landa mbandu ya bantu yina kumisaka luzingu na bo ya kukonda mindondo sambu na kutula mambote ya Kimfumu na kisika ya ntete. b

10. Zola sambu na Nzambi mpi sambu na bantu ke pusaka beto na kusala nki?

¹⁰ Zola kele mpi mfunu mingi sambu yo ta sadisa beto na kulanda kukengila mpi na kutanina mabanza na beto. (Mat. 22:37-39) Zola sambu na Nzambi ke sadisaka beto na kulanda kulonga nsangu ya mbote ata yo lenda natila beto bampasi. (2 Tim. 1:7, 8) Beto ke zolaka mpi bantu yina ke sambilaka ve Yehowa. Yo yina beto ke longaka bo nsangu ya mbote ata na nzila ya telefone mpi ya mikanda yina beto ke sonikilaka bo. Beto ke ndimaka nde kilumbu kele, bo ta soba mpi bo ta kuma kusala mambu ya mbote.​—Ezek. 18:27, 28.

11. Zola na beto sambu na bampangi ta pusa beto na kusala nki? (1 Batesalonika 5:11)

¹¹ Beto ke zolaka mpi bampangi na beto Bakristu. Beto ke monisaka zola yina ntangu beto ke ‘pesanaka kikesa mpi ke tunganaka.’ (Tanga 1 Batesalonika 5:11.) Beto ke pesanaka kikesa mutindu basoda ke sadisanaka na bitumba. Ya kieleka, soda lenda lwadisa mpangi na yandi na kidiba ntangu bo ke nwana bitumba. Kansi yandi lenda sala yo ve na luzolo yonso. Mutindu mosi mpi, beto ke lwadisaka ve bampangi na beto na luzolo yonso mpi beto ke vutulaka ve mbi na mbi. (1 Bate. 5:13, 15) Beto ke monisaka mpi zola ntangu beto ke zitisaka bampangi yina ke twadisa dibundu. (1 Bate. 5:12) Ntangu Polo sonikilaka Bakristu ya Tesalonika mukanda, dibundu na bo lungisaka ntete ve mvula mosi. Yo ke monana nde bantu yina vandaka kutwadisa bo vandaka ve ti eksperiansi mpi bo vandaka kusala bifu. Kansi yo lombaka nde bo zitisa bo kaka. Mutindu mpasi ya nene ke pusana, beto ta vanda diaka ti mfunu mingi ya lutwadisu ya bankuluntu kuluta bubu yai. Mbala ya nkaka, beto ta kuka ve kubaka lutwadisu na bampangi na beto ya ke salaka na babiro ya ke twadisaka kisalu na beto na ntoto ya mvimba to na Betele. Yo yina, yo kele mfunu nde beto zola mpi beto zitisa bankuluntu bubu yai. Beto fwete landa  kutanina mabanza na beto mpi kutula ve dikebi na bifu na bo. Kansi beto fwete vila ve nde Yehowa ke twadisaka bo na nzila ya Kristu.

12. Inki mutindu kivuvu ke taninaka mabanza na beto?

¹² Mutindu mpu ke taninaka ntu ya soda, kivuvu na beto ya luguluku ke taninaka mabanza na beto. Kana beto kele ti kivuvu ya ngolo, yo ta sadisa beto na kuvila ve nde bima yina nsi-ntoto ke pesaka kele ve mfunu. (Bafil. 3:8) Kivuvu na beto ta sadisa beto na kuvanda pima mpi na kuvanda ngolo. Mpangi Wallace ti nkento na yandi Laurinda ke salaka na Betele mosi na Afrika. Bo bakisaka nde mambu yina kele kieleka. Kaka na bamposo tatu, papa ya mpangi Wallace fwaka mpi mama ya mpangi Laurinda fwaka. Maladi ya coronavirus salaka nde bo vutuka ve na bwala na bo sambu na kutala mabuta na bo sambu na kupesa bo kikesa. Mpangi Wallace ke tuba nde: “Kivuvu ya lufutumuku ke sadisaka mono na kuyindula mutindu bo ta vanda ntangu bo ta futumuka na nsi-ntoto ya mpa kansi ve mutindu bo vandaka na ntwala nde bo fwa na nsi-ntoto yai. Kivuvu yina ke sadisaka mono kana mono kele ti basusi to kana mono ke yindula bo.”

13. Inki beto fwete sala sambu na kubaka mpeve santu?

¹³ “Beno fwa ve tiya ya mpeve.” (1 Bate. 5:19) Polo fwanisaka mpeve santu ti tiya ya ke pela na kati na beto. Mpeve santu ya Nzambi ke pesaka beto kikesa ya kusala mambu ya mbote mpi ya kusala kisalu ya Yehowa. (Bar. 12:11) Inki beto fwete sala sambu na kubaka mpeve santu? Beto fwete samba sambu na yo, kulonguka Ndinga ya Nzambi mpi kuvanda na organizasio yina mpeve yango ke twadisaka. Kusala mpidina ta sadisa beto na kuyedisa “mbuma ya mpeve.”​—Bag. 5:22, 23.

14. Inki beto fwete sala ve sambu na kulanda kubaka mpeve ya Nzambi? (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

¹⁴ Kana Nzambi me pesa beto mpeve santu, beto fwete keba sambu beto “fwa ve tiya ya mpeve.” Yehowa ke pesaka mpeve santu na yandi kaka na bantu yina ke vandaka ti mabanza ya bunkete mpi ti bikalulu ya mbote. Yehowa ta landa ve kupesa beto mpeve santu na yandi kana beto ke yindula mambu ya mbi mpi ke sala yo. (1 Bate. 4:7, 8) Sambu na kulanda kubaka mpeve santu, beto fwete “vweza ve bambikudulu.”  (1 Bate. 5:20) Na verse yai, “bambikudulu” ke tendula bansangu yina Yehowa ke pesaka beto na nzila ya mpeve santu na yandi, yo vanda bansangu ya me tala kilumbu na yandi mpi mutindu yo me kuma pene-pene. Beto fwete pusa ve ntama kilumbu ya Yehowa na mabanza na beto mpi beto fwete yindula ve nde Armagedoni ta kwisa ve na bilumbu na beto. Kana beto kele ti bikalulu ya mbote mpi ke ‘sala bisalu ya ke monisa kukangama na Nzambi’ konso kilumbu, beto ta monisa nde beto ke ndima nde, kilumbu ya Yehowa kele pene-pene mpi nde yo ta kwisa ntama mingi ve.​—2 Pie. 3:11, 12.

15. Inki beto fwete sala sambu bansangu ya bademo kukusa beto ve? (1 Batesalonika 5:21)

¹⁵ Ntama mingi ve, bambeni ya Nzambi ta tuba nde: “Ngemba mpi lutaninu!” (1 Bate. 5:3) Nsangu yina ta katuka na bademo, ta fuluka na ntoto mpi yo ta kusa bantu mingi. (Kus. 16:13, 14) Ebuna beto? Yo ta kusa beto ve kana beto ke “zikisa mambu yonso.” (Tanga 1 Batesalonika 5:21.) Bo sadilaka ngogo ya Kigreki ya bo me balula na “zikisa” sambu na kutubila mutindu bantu vandaka kumeka bibende ya valere, mu mbandu wolo to arza sambu na kuzikisa kana yo vandaka mbote. Yo yina beto fwete zikisa mambu yina beto ke wa mpi mambu yina beto ke tanga sambu na kuzaba kana yo kele kieleka. Yo vandaka mfunu nde Bakristu ya Tesalonika kusala mutindu yina mpi yo kele diaka mfunu mingi sambu na beto sambu mpasi ya nene me kuma pene-pene. Beto fwete kwikila ve mambu yonso yina bantu ke tubaka kansi beto fwete sadila makuki na beto ya kuyindula sambu na kufwanisa mambu yina beto ke tanga mpi ke wa ti mambu yina Biblia mpi organizasio ya Yehowa ke tubaka. Kana beto sala mpidina, beto ta bika ve nde bansangu ya bademo kukusa beto.​—Bing. 14:15; 1 Tim. 4:1.

16. Inki kivuvu beto kele ti yo mpi nki beto fwete sala?

¹⁶ Beto ke zaba nde bansadi ya Yehowa ta guluka na mpasi ya nene. Kansi beto ke zaba ve mambu yina ta kumina konso muntu na kati na beto mbasi. (Yak. 4:14) Ata beto guluka na mpasi ya nene to beto fwa na ntwala nde yo yantika, beto ta baka luzingu ya mvula na mvula kana beto bikala ya kwikama. Bakristu yina bo me tulaka mafuta ta vanda ti Kristu na zulu. Mameme ya nkaka ta vanda na paladisu na ntoto. Beto yonso fwete tula dikebi na kivuvu na beto ya kitoko mpi kuyilama sambu na kilumbu ya Yehowa.