1. Yehowa ke lomba bansadi na yandi na kusala nki? (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

 NANI lenda pesa beto kikesa mpi lutwadisu? Beto me zaba mbote mvutu na ngiufula yina. Yehowa muntu lenda pesa beto yo na nzila ya kisambu. Yo yina Yehowa ke lomba beto na kusamba yandi. Yehowa ke zola nde beto samba yandi mbala na mbala disongidila nde beto samba yandi “ntangu yonso.” (1 Bate. 5:17) Beto lenda samba Yehowa mpi kulomba yandi lutwadisu na mambu yonso ya luzingu na beto. (Bing. 3:5, 6) Yehowa kele Nzambi yina ke kabaka, yo yina yandi me tudilaka beto ve ntalu ya bambala yina beto fwete samba yandi.

2. Inki beto ta tubila na disolo yai?

² Beto ke bakaka kisambu na valere. Kansi sambu beto ke vandaka ti mambu mingi ya kusala, yo lenda vanda mpasi na kuzwa ntangu ya kusamba. Beto lenda bakisa mpi nde yo kele mfunu na kutomisa bisambu na beto. Diambu ya kiese kele nde Biblia lenda pesa beto kikesa mpi lutwadisu. Na disolo yai, beto ta tubila mutindu mbandu ya Yezu ta sadisa beto na kuzwa ntangu ya kusamba. Beto ta tubila mpi mambu tanu ya mfunu yina beto lenda sala sambu na kutomisa bisambu na beto.

3. Yezu bakisaka nki sambu na kisambu?

³ Yezu bakisaka nde Yehowa ke bakaka bisambu na valere. Na ntwala ya kukwisa na ntoto, yandi vandaka kumona mutindu Tata na yandi vandaka kupesa bamvutu na bisambu ya bansadi na yandi ya kwikama. Mu mbandu, Yezu vandaka ti Tata na yandi  ntangu yandi pesaka bamvutu na bisambu ya masonga ya Ana, ya Davidi, ya Eliya mpi ya bansadi na yandi ya nkaka ya bulemfu. (1 Sam. 1:10, 11, 20; 1 Bant. 19:4-6; Nk. 32:5) Yo yina, Yezu songaka balongoki na yandi na kusamba mingi mpi na kundima nde Yehowa ta wa bisambu na bo.​—Mat. 7:7-11.

4. Bisambu ya Yezu ke longa beto nki?

⁴ Yezu pesaka balongoki na yandi mbandu yina bo fwete landa na bisambu yina yandi mosi vandaka kusala. Yandi vandaka kusamba mbala na mbala ntangu yandi vandaka kusala kisalu ya kulonga nsangu ya mbote. Yandi vandaka kutula ntangu ya kusamba sambu yandi vandaka ti mambu mingi ya kusala mpi bantu mingi vandaka kukwisa na yandi. (Mar. 6:31, 45, 46) Yandi vandaka kutelama na suka-suka sambu na kusamba. (Mar. 1:35) Kilumbu mosi, Yezu sambaka mpimpa ya mvimba na ntwala ya kubaka lukanu mosi ya mfunu. (Luka 6:12, 13) Na mpimpa ya nsuka ya Yezu awa na ntoto, yandi sambaka mingi sambu yandi zolaka kulungisa mukumba ya kuluta mpasi ya kisalu na yandi awa na ntoto.​—Mat. 26:39, 42, 44.

5. Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya Yezu?

⁵ Mbandu ya Yezu ke longa beto nde beto fwete baka ntangu ya kusamba ata beto kele ti mambu mingi ya kusala. Mu mbandu, beto lenda sala yo na suka-suka to na mpimpa na ntwala ya kulala. Kana beto ke sala mpidina, beto ta monisa Yehowa nde beto ke bakaka kisambu na valere. Mpangi-nkento Lynne ke yibuka kiese yina yandi waka ntangu yandi bakisaka na mbala ya ntete nde, yandi vandaka ti dibaku ya nene ya kusamba. Yandi ke tuba nde: “Ntangu mono bakisaka nde mono lenda samba Yehowa konso ntangu, yo sadisaka mono na kumona yandi bonso nduku na mono ya ngolo mpi na kutomisa bisambu na mono.” Ntembe kele ve nde bantu mingi na kati na beto ke kudiwaka mpi mutindu yina. Beto tadila mambu tanu ya mfunu yina beto lenda samba sambu na yo.

6. Mutindu Kusonga 4:10, 11 ke monisa yo, Yehowa me fwana na kubaka nki?

⁶ Kumisa Yehowa. Na mbona-meso mosi, ntumwa Yoane monaka bankuluntu 24 na zulu ke kumisa Yehowa. Bo vandaka kukumisa Nzambi mpi kutuba nde yandi me fwana na kubaka “nkembo, lukumu, mpi ngolo.” (Tanga Kusonga 4:10, 11.) Bawanzio ya kwikama ke vandaka mpi ti bikuma mingi ya ke pusaka bo na  kukumisa Yehowa. Bo ke zingaka na zulu ti yandi mpi bo ke zabaka yandi mbote. Bo ke monaka bikalulu na yandi na mambu yina yandi ke salaka. Ntangu bo ke monaka mambu yina Yehowa ke salaka, yo ke pusaka bo na kukumisa yandi.​—Yobi 38:4-7.

7. Inki beto lenda sala sambu na kukumisa Yehowa?

⁷ Beto mpi fwete kumisa Yehowa na bisambu na beto. Beto lenda sala yo kana beto ke songa yandi bikalulu na yandi yina ke sepedisaka beto mingi mpi sambu na nki beto ke zitisaka yandi. Ntangu nge ke tanga Biblia mpi ke longuka yo, sosa kuzaba bikalulu ya Yehowa yina nge ke sepelaka ti yo mingi. (Yobi 37:23; Bar. 11:33) Na nima, songa Yehowa nde nge ke sepelaka mingi ti bikalulu yina. Beto fwete kumisa mpi Yehowa sambu yandi ke sadisaka beto mpi bampangi na beto yonso. Yandi ke kebaka beto ntangu yonso mpi yandi ke taninaka beto.​—1 Sam. 1:27; 2:1, 2.

8. Sambu na nki beto ke pesaka Yehowa mersi? (1 Batesalonika 5:18)

⁸ Pesa Yehowa mersi. Beto kele ti bikuma mingi ya ke pusaka beto na kupesa Yehowa mersi na kisambu. (Tanga 1 Batesalonika 5:18.) Beto lenda pesa Yehowa mersi sambu na konso kima ya mbote yina beto kele ti yo sambu konso dikabu ya mbote ke katukaka na yandi. (Yak. 1:17) Mu mbandu, beto lenda pesa yandi mersi sambu na ntoto ya kitoko yina yandi me pesaka beto mpi sambu na bima ya kuyituka yina yandi me salaka. Beto lenda pesa mpi Yehowa mersi sambu yandi me pesaka beto dibuta, banduku mpi kivuvu. Beto ke zolaka kupesa Yehowa mersi sambu yandi me pesaka beto dibaku ya kuvanda ti kinduku ya mbote ti yandi.

9. Sambu na nki beto fwete pesa Yehowa mersi?

⁹ Bantangu ya nkaka, yo ke lombaka nde beto yindula mingi bikuma yina ke pusa beto na kupesa Yehowa mersi. Bantu mingi bubu yai ke vandaka ve ti kikalulu ya kupesa mersi. Mbala mingi, bantu ke tulaka dikebi kaka na bima yina bo kele ti yo mfunu. Kansi bo ke zolaka ve kupesa mersi sambu na bima yina bo kele ti yo dezia. Kana beto me kuma ti kikalulu yina, bisambu na beto ta vandaka kaka sambu na kulomba Yehowa bima. Sambu beto sala ve mpidina, beto fwete landa kupesa Yehowa mersi sambu na mambu yonso yina yandi ke salaka sambu na beto.​—Luka 6:45.

10. Inki mutindu kikalulu ya kupesa mersi sadisaka mpangi-nkento mosi na kukanga ntima na bampasi? (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

¹⁰ Kana beto kele ti kikalulu ya kupesa mersi, yo ta sadisa beto na kukanga ntima na bampasi. Beto baka mbandu ya mpangi-nkento Kyung-sook ya kele na Nzozulu ya Nkengi ya Yanuari 15, 2015. Bo kangaka yandi ti kansere mosi ya ngolo. Yandi ke tuba nde: “Maladi yina lembisaka mono kibeni nitu. Mono kudiwaka bonso nde mono me vidisa bima yonso mpi mono vandaka na boma kibeni.” Inki sadisaka yandi na kukangila maladi yina ntima? Yandi tubaka nde konso mpimpa na ntwala ya kulala, yandi vandaka kukwenda na kisika mosi ya zulu na nzo na yandi mpi kusamba sambu na mambu tanu yina salamaka kilumbu yina  sambu na kupesa Yehowa mersi. Yo sadisaka yandi na kudiyangisa ve mingi mpi yo pusaka yandi na kumonisa zola na yandi sambu na Yehowa. Yandi monaka mutindu Yehowa ke sadisaka bansadi na yandi ya kwikama ntangu bo ke kutanaka ti bampasi mpi yandi bakisaka nde mambu ya mbote ke vandaka mingi na luzingu na beto kuluta bampasi. Bonso mpangi Kyung-sook, beto kele ti bikuma mingi ya fwete pusa beto na kupesa Yehowa mersi ata beto ke kutana ti bampasi ya ngolo. Kana beto ke pesa Yehowa mersi na kisambu, yo lenda sadisa beto na kukanga ntima na bampasi mpi na kuvanda na kiese.

11. Sambu na nki balongoki ya Yezu vandaka ti mfunu ya kikesa ntangu Yezu vutukaka na zulu?

¹¹ Lomba Yehowa kikesa sambu na kulonga nsangu ya mbote. Na ntwala nde Yezu kuvutuka na zulu, yandi yibusaka balongoki na yandi kisalu na bo ya kulonga nsangu ya mbote ya me tala yandi “na Yeruzalemi, na Yudea yonso mpi na Samaria, mpi tii na kisika ya kuluta ntama ya ntoto.” (Bis. 1:8; Luka 24:46-48) Ntangu fioti na nima, bamfumu ya Bayuda kangaka ntumwa Piere ti ntumwa Yoane mpi bo nataka bo na Sanedreni. Bo songaka bo na kuyambula kulonga nsangu ya mbote mpi nkutu bo pesaka bo boma mingi. (Bis. 4:18, 21) Inki bantumwa yina salaka?

12. Mutindu Bisalu 4:29, 31 ke monisa yo, balongoki salaka nki?

¹² Ata bamfumu yina ya mabundu ya Bayuda pesaka Piere ti Yoane boma mingi, bo vutudilaka bo nde: “Kana yo kele mbote na meso ya Nzambi na kuwila beno na kisika ya kuwila Nzambi, beno zenga beno mosi. Kansi beto, beto lenda bika ve kutubila mambu yina beto monaka mpi beto waka.” (Bis. 4:19, 20) Ntangu bo basisaka Piere ti Yoane na boloko, balongoki sambaka Yehowa ngolo sambu bo tula dikebi na bo na kusala luzolo na yandi. Bo sambaka nde: “Pesa bampika na nge kikesa yonso sambu bo landa kutuba ndinga na nge.” Yehowa pesaka mvutu na kisambu na bo yina bo salaka na masonga yonso.​—Tanga Bisalu 4:29, 31.

13. Mbandu ya mpangi Jin-hyuk ke longa beto nki?

¹³ Beto ta landa mbandu ya balongoki kana beto ke landa kulonga nsangu ya mbote ata ntangu bamfumu ya luyalu me songa beto na kuyambula kulonga yo. Beto tadila mbandu ya mpangi-bakala Jin-hyuk yina bo tulaka na boloko sambu yandi buyaka kukuma soda. Na boloko, bo pesaka yandi mukumba ya kusadisa bantu ya nkaka ya boloko yina vandaka na kingenga. Yandi vandaka kaka ti nswa ya kutubila bo mambu ya me tala kisalu na yandi kansi ve mambu ya nkaka, yo vanda mambu ya Biblia. Yandi sambaka sambu Yehowa kupesa yandi kikesa mpi mayele ya kulonga kieleka na konso dibaku yina yandi ta zwa. (Bis. 5:29) Yandi ke tuba nde: “Yehowa pesaka mvutu na bisambu na mono. Yandi pesaka mono kikesa ti mayele ya kuyantika kulonguka Biblia ti bantu minuta tanu na bakielo ya boloko. Na nima, mono vandaka kusonika mikanda yina mono ta pesa bantu ya boloko na kilumbu ya ke landa.” Bonso mpangi Jin-hyuk, beto fwete samba Yehowa sambu yandi pesa beto kikesa mpi mayele. Beto fwete ndima nde Yehowa ta sadisa beto na kulonga mbote nsangu ya mbote.

14. Inki lenda sadisa beto ntangu beto ke kutana ti bampasi? (Nkunga 37:3, 5)

¹⁴ Lomba lusadisu ya Yehowa sambu na kukanga ntima na bampasi. Bampangi mingi na kati na beto ke kutanaka ti bampasi, mu mbandu lufwa ya muntu mosi yina bo vandaka kuzola mingi, mpasi mosi na dibuta, mbangika mpi bampasi ya nkaka. Mambu ya nkaka, mu mbandu bipupa mpi bitumba ke salaka nde yo vanda mpasi sambu beto kangila bampasi yina ntima. Yo yina, samba Yehowa na ntima ya mvimba, songa yandi mambu yina ke yangisa nge kaka mutindu nge zolaka kusonga nduku na nge ya  ngolo. Ndima nde Yehowa “ta sadila nge mambu ya mbote.”​—Tanga Nkunga 37:3, 5.

15. Inki mutindu kisambu lenda sadisa beto na kukanga ntima na bampasi? Pesa mbandu.

¹⁵ Kusamba mbala na mbala ta sadisa beto na ‘kukanga ntima na bampasi.’ (Bar. 12:12) Yehowa ke zabaka mambu yonso ya mpasi yina bansadi na yandi ke kutanaka ti yo, yo yina “yandi ke waka kudila na bo sambu na kulomba lusadisu.” (Nk. 145:18, 19) Mpangi Kristie kele mupasudi-nzila mpi yandi kele ti bamvula 29. Yandi bakisaka nde mambu yina kele kieleka. Yandi yantikaka kubela maladi mosi ya ngolo, yo yina yandi yantikaka kuniokwama mingi na mabanza. Na nima bo songaka yandi nde mama na yandi kele ti maladi yina ta nata yandi na lufwa. Mpangi Kristie ke tuba nde: “Mono sambaka Yehowa na ntima ya mvimba sambu yandi pesa mono ngolo yina mono vandaka ti yo mfunu konso kilumbu. Mono landaka kusala mambu ya kimpeve mbala na mbala, disongidila mono vandaka kukwenda na balukutakanu mpi kulonguka Biblia.” Yandi ke tuba diaka nde: “Kisambu sadisaka mono na kukanga ntima na bantangu yina ya mpasi. Mono zabaka nde Yehowa vandaka ntangu yonso ti mono mpi yo sadisaka mono na kuvanda kikesa. Ata maladi na mono manaka ve na mbala mosi, Yehowa pesaka mvutu na bisambu na mono. Yandi pesaka mono ngemba ya mabanza mpi yandi sadisaka mono na kuvanda na kiese.” Beto fwete vila ve nde: “Yehowa me zaba mutindu ya kukatula bantu ya ke kangamaka na Nzambi na mumekamu.”​—2 Pie. 2:9.

16. Sambu na nki beto fwete lomba lusadisu ya Yehowa sambu na kubwa ve na mpukumuna?

¹⁶ Lomba lusadisu ya Yehowa sambu na kubwa ve na mpukumuna. Beto kele bantu ya kukonda kukuka, yo yina beto fwete nwana ti banzala ya kusala mambu ya mbi. Satana ke salaka yonso sambu beto bwa na mpukumuna. Satana ke sadilaka mpi bansaka ya mbi sambu na kubwisa beto na mpukumuna. Bansaka yina lenda fulusa mabanza na beto ti bangindu ya mbi mpi yo lenda bebisa kimuntu na beto. Yo lenda pusa  beto na kusala masumu ya nene.​—Mar. 7:21-23; Yak. 1:14, 15.

17. Kana beto me samba, nki beto fwete sala sambu na kubwa ve na mpukumuna? (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

¹⁷ Beto ke vandaka ti mfunu ya lusadisu ya Yehowa sambu na kubwa ve na mpukumuna ya kusala mambu ya mbi. Yezu tubilaka yo na kisambu ya mbandu. Yandi tubaka nde: “Kubika ve nde beto bwa na mpukumuna, kansi gulusa beto na maboko ya muntu ya mbi.” (Mat. 6:13) Yehowa ke zolaka kusadisa beto, kansi beto fwete lomba yandi lusadisu. Kana beto me samba Yehowa, beto fwete sala yonso sambu na kuyambula bima yina lenda pusa beto na kubwa na mpukumuna. Beto fwete sala yonso sambu na kutanga ve mpi kuwa ve bangindu yonso ya mbi ya me fuluka na nsi-ntoto yai ya Satana. (Nk. 97:10) Beto ta fulusa mabanza na beto ti bangindu ya mbote kana beto ke tanga Biblia mpi ke longuka yo. Kana beto ke kwenda na balukutakanu mpi ke longa nsangu ya mbote, yo ta sadisa beto mpi na kutanina mabanza na beto. Yehowa mpi ke tuba nde yandi ta bika ve nde beto kutana ti mpukumuna yina beto ta kuka ve kukangila ntima.​—1 Bak. 10:12, 13.

18. Inki beto yonso fwete sala na yina me tala kisambu?

¹⁸ Beto yonso fwete samba mingi kibeni sambu beto landa kusadila Yehowa na mutindu ya mbote na bantangu yai ya mpasi mingi. Konso kilumbu, baka ntangu ya kusamba Yehowa na ntima ya mvimba. Yehowa ke zolaka nde beto ‘kangula bantima na beto na ntwala na yandi’ na kisambu. (Nk. 62:8) Kumisa Yehowa mpi pesa yandi mersi sambu na mambu yonso yina yandi ke salaka. Lomba yandi kikesa sambu na kulonga nsangu ya mbote. Samba yandi sambu yandi sadisa nge na kukanga ntima na bampasi ya nge ke kutana ti yo mpi na kubwa ve na mpukumuna. Kubika ve nde ata kima mosi to muntu mosi kukanga nge nzila ya kusamba Yehowa mbala na mbala. Inki mutindu diaka Yehowa ke pesaka mvutu na bisambu na beto? Beto ta baka mvutu na ngiufula yina ya mfunu na disolo ya ke landa.