1. Zola ya Nzambi ke sadisaka beto na kudiwa nki mutindu?

YOANE sonikaka nde “Nzambi kele zola.” (1 Yoa. 4:8) Bangogo yai ke yibusa beto kieleka yai ya mfunu: Nzambi yina kele Nto ya luzingu kele mpi Nto ya zola. Yehowa ke zolaka beto. Zola na yandi ke salaka nde beto kudiwa na lutaninu, beto vanda na kiese mpi beto konda ve ata kima.

2. Mutindu Matayo 22:37-40 ke monisa yo, nki kele bansiku zole ya nene mpi sambu na nki yo lenda vanda mpasi na kulemfuka na nsiku ya zole?

² Bakristu yonso fwete zolana sambu yo kele nsiku. (Tanga Matayo 22:37-40.) Kana beto me zaba Yehowa mbote, yo ta vanda ve mpasi na kulemfuka na nsiku ya ntete. Yehowa ke kebaka beto mpi ke sadilaka beto mambu ya mbote sambu yandi kele ya kukuka. Kansi yo lenda vanda mpasi sambu beto lemfuka na nsiku ya zole. Sambu na nki? Sambu bampangi na beto mpi bantu yina ke zingaka pene-pene ti beto kele bantu ya kukonda kukuka. Bantangu ya nkaka, bo lenda tuba to bo lenda sadila beto mambu ya mbi. Yehowa zabaka mbote nde beto ta kutana ti mambu yai, yo yina na nsadisa ya mpeve santu na yandi, bansoniki ya nkaka ya Biblia sonikaka bandongisila ya mfunu yina lenda sadisa beto na kuzolana. Yoane mpi vandaka na kati ya bansoniki yango.—1 Yoa. 3:11, 12.

3. Inki Yoane tubilaka mingi?

³ Yoane tubaka mbala na mbala na mikanda na yandi nde Bakristu fwete zolana. Yo yina, na disolo ya luzingu ya Yezu, Yoane tubilaka mingi “zola” kuluta bansoniki ya nkaka tatu ya Baevanzile. Yoane vandaka ti bamvula kiteso ya 100 ntangu yandi sonikaka Evanzile na yandi mpi mikanda tatu ya nkaka.  Mikanda yina ke longa beto nde beto fwete sala mambu yonso ti zola. (1 Yoa. 4:10, 11) Kansi yo bakaka ntangu mingi sambu Yoane kubakisa dilongi yai.

4. Keti Yoane monisilaka bantu zola ntangu yonso?

⁴ Ntangu Yoane vandaka leke, yandi monisaka ve zola ntangu yonso. Mu mbandu, na dibaku mosi Yezu ti balongoki na yandi vandaka kukwenda na Yeruzalemi mpi bo lutaka na Samaria. Bantu ya bwala mosi ya Samaria buyaka kuyamba bo. Inki Yoane salaka? Yandi songaka Yezu nde bo lomba tiya ya zulu sambu yo fwa bantu yonso ya bwala yina. (Luka 9:52-56) Na dibaku ya nkaka, Yoane monisilaka ve bantumwa ya nkaka zola. Yo ke monana nde Yoane ti mpangi na yandi Yakobo songaka mama na bo na kulomba Yezu na kupesa bo bisika ya mfunu na lweka na yandi na Kimfumu. Ntangu bantumwa ya nkaka zabaka mambu yina Yoane ti Yakobo salaka, bo waka makasi. (Mat. 20:20, 21, 24) Ata Yoane salaka bifu yai, Yezu landaka kuzola yandi.—Yoa. 21:7.

5. Inki beto ta longuka na disolo yai?

⁵ Na disolo yai, beto ta tubila mbandu ya Yoane mpi mambu ya nkaka yina yandi sonikaka sambu na zola. Ntangu beto ke tadila yo, beto ta longuka mutindu beto lenda monisila bampangi na beto zola. Beto ta longuka diaka mambu ya nkaka ya mfunu yina bamfumu ya mabuta lenda sala sambu na kumonisila bantu ya mabuta na bo zola.

6. Inki mutindu Yehowa me monisilaka beto zola?

⁶ Mbala mingi beto ke yindulaka nde sambu na kumonisila bantu zola, beto fwete tubila bo kaka mambu ya mbote. Kansi zola ya kieleka ke monanaka mpi na bisalu. (Tala mpi Yakobo 2:17, 26.) Mu mbandu, Yehowa ke zolaka beto. (1 Yoa. 4:19) Yandi ke monisilaka beto zola na yandi na mambu ya kitoko yina kele na Biblia. (Nk. 25:10; Bar. 8:38, 39) Beto ke ndima nde Yehowa ke monisaka nde yandi ke zolaka beto na mambu yina yandi ke tubaka mpi yina yandi ke salaka. Yoane sonikaka nde: “Yina mutindu zola ya Nzambi monanaka sambu na beto, nde Nzambi tindaka Mwana na yandi mosi kaka ya kubutuka na nsi-ntoto sambu beto baka luzingu na nzila na yandi.” (1 Yoa. 4:9) Yehowa pesaka nzila nde Mwana na yandi yina yandi ke zolaka kuniokwama mpi kufwa sambu na beto. (Yoa. 3:16) Yo ke ndimisa beto kibeni nde Yehowa ke zolaka beto.

7. Inki Yezu me salaka sambu na kumonisa nde yandi ke zolaka beto?

⁷ Yezu ndimisaka balongoki na yandi nde yandi ke zolaka bo. (Yoa. 13:1; 15:15) Yezu  monisaka nde yandi ke zolaka mingi balongoki na yandi mpi beto na mambu yina yandi tubaka mpi salaka. Yezu tubaka nde: “Ata muntu mosi ve kele na zola ya nene kuluta yai, nde muntu kupesa luzingu na yandi sambu na banduku na yandi.” (Yoa. 15:13) Ntangu beto ke yindulula mambu yina Yehowa mpi Yezu me salaka sambu na beto, yo fwete pusa beto na kusala nki?

8. Mukanda ya 1 Yoane 3:18 ke tuba nde beto fwete sala nki?

⁸ Beto ke lemfukilaka Yehowa mpi Yezu sambu na kumonisa nde beto ke zolaka bo. (Yoa. 14:15; 1 Yoa. 5:3) Yezu pesaka beto nsiku ya kuzolana. (Yoa. 13:34, 35) Beto fwete monisila ve bampangi na beto zola kaka na munoko, kansi beto fwete monisila bo mpi zola na mambu yina beto ke sala. (Tanga 1 Yoane 3:18.) Inki beto fwete sala sambu na kumonisa nde beto ke zolaka bo?

9. Zola pusaka Yoane na kusala nki?

⁹ Yoane lendaka kubikala ti papa na yandi mpi kusala kisalu ya kuloba bambisi sambu na kuzwa mbongo. Kansi yandi kudipesaka na kulonga bantu ya nkaka kieleka ya me tala Yehowa mpi Yezu. Yoane ponaka luzingu mosi ya mpasi. Bo niokulaka yandi mpi yandi tinaka na bwala ya nkaka pene-pene ya nsuka ya mvu-nkama ya ntete ntangu yandi kumaka mununu. (Bis. 3:1; 4:1-3; 5:18; Kus. 1:9) Ata ntangu bo tulaka Yoane na boloko sambu yandi vandaka kulonga mambu ya Yezu, yandi landaka kuzola bantu ya nkaka. Mu mbandu, ntangu yandi vandaka na kisanga ya Patmosi, yandi sonikaka mbona-meso yina yandi monaka mpi tindilaka mabundu sambu bo zaba mambu yina “fwete salama ntama mingi ve.” (Kus. 1:1) Mbala ya nkaka, ntangu Yoane basikaka na boloko, yandi sonikaka Evanzile na yandi mpi disolo ya luzingu ya Yezu mpi ya kisalu na yandi ya kusamuna. Yandi sonikaka mpi mikanda tatu sambu na kusiamisa bampangi mpi kupesa bo kikesa. Inki mutindu nge lenda landa mbandu ya Yoane ya kuditambika?

10. Inki mutindu nge lenda monisa nde nge ke zolaka bantu ya nkaka?

¹⁰ Nge lenda monisa nde nge ke zolaka bantu ya nkaka na mambu yina nge me pona kusala na luzingu na nge. Nsi-ntoto yai ya Satana lenda baka nge ntangu mpi ngolo yonso sambu na kusosa mbongo to lukumu. Na ntoto ya mvimba, bansamuni ya Kimfumu yina ke kuditambikaka ke lutisaka ntangu mingi na kusamuna nsangu ya mbote mpi na kusadisa bantu ya nkaka na kukwenda pene-pene ya Yehowa. Bankaka nkutu ke samunaka mpi ke longaka ntangu yonso.

11. Inki mutindu bansamuni mingi ya kwikama ke monisaka nde bo ke zolaka Yehowa mpi bampangi na bo?

¹¹ Bakristu mingi ya kwikama ke salaka mingi kisalu ya kinsuni sambu na kulungisa bampusa na bo mpi ya bantu ya mabuta na bo. Ata mpidina, bo ke salaka yonso sambu na kupesa maboko na dibundu ya Nzambi. Mu mbandu, bankaka ke pesaka maboko na kisalu ya kusadisa bantu yina me bwila bisumbula, bankaka diaka ke pesaka maboko na kisalu ya kutunga banzo ya Kimfumu mpi konso muntu lenda pesa mbongo sambu na kisalu na beto ya ke salama na ntoto ya mvimba. Bo ke salaka mambu yai sambu bo ke zolaka Nzambi mpi bantu ya nkaka. Konso mposo, beto ke kwendaka na balukutakanu ya dibundu mpi ke pesaka bamvutu sambu na kumonisa nde beto ke zolaka bampangi. Ata beto me lemba, beto ke kwendaka kaka na balukutakanu yango. Ata beto ke wa ve mbote, beto ke pesaka bamvutu mpi bakomantere. Ata  beto kele ti mambu yina ke yangisa beto, beto ke pesaka bampangi kikesa na ntwala to na nima ya balukutakanu. (Baeb. 10:24, 25) Beto ke sepelaka mingi ti mambu yina bampangi ke salaka.

12. Inki mutindu diaka Yoane monisilaka bampangi zola?

¹² Yoane vandaka kusikisa bampangi mpi kupesa bo bandongisila sambu na kumonisila bo zola. Mu mbandu, na mikanda na yandi, Yoane sikisaka bampangi sambu na lukwikilu na bo mpi bisalu na bo ya mbote. Kansi yandi pesaka bo mpi bandongisila ya mfunu na yina me tala disumu. (1 Yoa. 1:8–2:1, 13, 14) Mutindu mosi, beto mpi fwete sikisa bampangi sambu na mambu ya mbote yina bo ke sala. Kansi kana beto me mona nde mpangi mosi ke zola kusala diambu mosi ya mbi to ke zola kukuma ti kikalulu mosi ya mbi, beto fwete sungika yandi sambu na kumonisa nde beto ke zolaka yandi. Yo ke lombaka kikesa sambu na kupesa nduku ndongisila. Kansi Biblia ke tuba nde nduku ya kieleka ke semisaka nduku na yandi to ke sungikaka yandi.—Bing. 27:17.

13. Inki beto fwete sala ve?

¹³ Sambu na kumonisa nde beto ke zolaka bampangi, kele ti mambu yina beto fwete sala ve. Mu mbandu, beto ta wa ve makasi mpamba-mpamba sambu na mambu yina bo ke tuba. Beto tadila diambu yina salamaka na nsuka ya luzingu ya Yezu na ntoto. Yandi songaka balongoki na yandi nde sambu na kubaka luzingu, bo fwete dia nitu na yandi mpi bo fwete nwa menga na yandi. (Yoa. 6:53-57) Mambu yai pesaka balongoki mingi mpasi, yo yina bo yambulaka Yezu. Kansi banduku na yandi ya kieleka, mu mbandu Yoane yambulaka yandi ve. Bo mpi bakisaka ve mambu yina Yezu tubaka. Mbala ya nkaka bo yitukaka ntangu bo waka mambu yina. Kansi bo yindulaka ve nde mambu yina Yezu tubaka vandaka mbi mpi bo waka ve makasi. Bo tudilaka Yezu ntima sambu bo zabaka nde Yezu vandaka kutuba kieleka. (Yoa. 6:60, 66-69) Yo kele kibeni mfunu nde beto wa ve makasi mpamba-mpamba sambu na mambu yina banduku na beto ke tuba. Kansi beto fwete pesa bo dibaku ya kutendudila beto mambu yina bo me tuba, yina beto me bakisa ve.—Bing. 18:13; Lon. 7:9.

14. Sambu na nki beto fwete menga ve bampangi?

¹⁴ Yoane ke siamisa beto mpi na kumenga ve bampangi. Kana beto ke sadila ve ndongisila yai, Satana ta yala beto. (1 Yoa. 2:11; 3:15) Diambu yai kuminaka Bakristu ya nkaka na  nsuka ya mvu-nkama ya ntete ya ntangu na beto. Satana salaka yonso sambu na kupusa bampangi na kumenga bampangi na bo mpi kukabula bansadi ya Nzambi. Ntangu Yoane sonikaka mikanda na yandi, bantu yina vandaka ti mpeve ya Satana kotaka na dibundu. Mu mbandu, Diotrefesi kabulaka bampangi na dibundu mosi. (3 Yoa. 9, 10) Yandi vandaka kuzitisa ve bampangi yina Nto-Kimvuka vandaka kutinda. Nkutu yandi sosaka kubasisa na dibundu bampangi yina vandaka kuyamba bampangi yina yandi vandaka kuzola ve. Yandi vandaka kibeni muntu ya lulendo! Bubu yai mpi, Satana ke landa kusala yonso sambu na kukabula bansadi ya Nzambi. Yo yina, beto fwete menga ve bampangi na beto mpi beto fwete landa kusadisa bo.

15. Inki mfumu ya dibuta fwete vila ve?

¹⁵ Mfumu ya dibuta fwete lungisa bampusa ya bantu ya dibuta na yandi sambu na kumonisa nde yandi ke zolaka bo. (1 Tim. 5:8) Kansi yandi fwete vila ve nde bima ya kinsuni ta lungisa ve bampusa ya kimpeve ya bantu ya dibuta na yandi. (Mat. 5:3) Beto tadila mbandu yina Yezu pesaka bamfumu ya mabuta. Mutindu Evanzile ya Yoane ke monisa yo, ntangu Yezu vandaka kufwa na nti ya mpasi, yandi vandaka kuyindula bantu ya dibuta na yandi. Yoane telamaka na lweka ya Maria, mama ya Yezu na kisika yina bo vandaka kufwa Yezu. Ata ntangu Yezu vandaka kuwa mpasi ya ngolo, yandi songaka Yoane na kusadisa Maria. (Yoa. 19:26, 27) Ntembe kele ve nde Yezu vandaka ti bampangi yina lendaka kulungisa bampusa ya Maria ya kinsuni kansi yo ke monana nde na ntangu yina ata mosi ve na kati na bo vandaka longoki ya Yezu. Yo yina, Yezu zolaka nde bo lungisa bampusa ya Maria ya kinsuni mpi ya kimpeve.

16. Inki mikumba Yoane vandaka ti yo?

¹⁶ Yoane vandaka ti mikumba mingi ya kulungisa. Sambu yandi vandaka ntumwa, yo lombaka nde yandi twadisa kisalu ya kusamuna. Mbala ya nkaka yandi vandaka ti nkento, yo yina yo lombaka nde yandi lungisa mpi bampusa ya bantu ya dibuta na yandi ya kinsuni mpi ya kimpeve. (1 Bak. 9:5) Inki dilongi bamfumu ya mabuta lenda baka bubu yai?

17. Sambu na nki yo kele mfunu nde mfumu ya dibuta kulungisa bampusa ya kimpeve ya bantu ya dibuta na yandi?

¹⁷ Mpangi yina kele mfumu ya dibuta lenda  vanda mpi ti mikumba mingi. Mu mbandu, yandi fwete sala yonso sambu na kuvanda ti bikalulu ya mbote na kisalu sambu na kupesa Yehowa lukumu. (Baef. 6:5, 6; Tito 2:9, 10) Yandi lenda vanda mpi ti mikumba mingi na dibundu; mu mbandu yandi lenda vanda nkuluntu to yandi ke twadisaka kisalu ya kusamuna. Yo kele mpi mfunu nde yandi longuka Biblia mbala na mbala ti nkento na yandi mpi bana na yandi. Bo ta sepela mingi na bikesa yina yandi ke sala sambu na kulungisa bampusa na bo ya kinsuni mpi ya kimpeve.—Baef. 5:28, 29; 6:4.

18. Inki Yoane ndimaka?

¹⁸ Yoane zingaka bamvula mingi mpi yandi kutanaka ti mambu mingi ya mbote na luzingu na yandi. Yandi kutanaka mpi ti bampasi mingi yina lendaka kulembisa lukwikilu na yandi. Kansi yandi salaka yonso sambu na kulemfuka na bansiku ya Yezu; mu mbandu nsiku ya kuzola bampangi. Yo yina, yandi ndimaka nde Yehowa mpi Yezu ke zolaka yandi mpi nde bo ta pesa yandi ngolo ya kukanga ntima na konso mpasi yina yandi ta kutana na yo. (Yoa. 14:15-17; 15:10; 1 Yoa. 4:16) Ata diambu mosi ve ya Satana to ya nsi-ntoto na yandi kangaka Yoane nzila ya kuzola bampangi.

19. Mukanda ya 1 Yoane 4:7 ke siamisa beto na kusala nki mpi sambu na nki?

¹⁹ Bonso Yoane, beto ke zinga na nsi-ntoto yina Satana ke yala mpi yandi ke zolaka ve ata muntu mosi. (1 Yoa. 3:1, 10) Yandi ke zolaka kukanga beto nzila ya kumonisila bampangi zola. Yandi ta sala yo kaka kana beto mosi me pesa yandi nzila ya kusala yo. Beto fwete monisila bampangi zola na mambu yina beto ke tuba mpi yina beto ke sala. Kana beto sala mutindu yina, beto ta vanda na kiese ya kuvanda na kati ya dibuta ya Yehowa mpi beto ta zinga na kiese.—Tanga 1 Yoane 4:7.