DISOLO YA KULONGUKA 42
Kangama Ngolo na Kieleka mpi Ndima nde Nge Me Zwaka Kieleka
“Beno zikisa mambu yonso; beno kangama ngolo na mambu ya mbote.”—1 BATE. 5:21.
NKUNGA 142 Beto Tanina Kivuvu na Beto
MAMBU YINA DISOLO YAI KE TUBILA *
1. Sambu na nki bantu mingi ke zabaka ve banani kibeni kele Bakristu ya kieleka?
BUBU yai bantu ya mabundu mingi ke tubaka nde bo kele Bakristu mpi nde bo ke sambilaka Nzambi na mutindu yina ke sepedisaka yandi. Yo yina, bantu mingi ke zabaka ve banani kibeni kele Bakristu ya kieleka. Bo ke kudiyulaka nde: “Keti dibundu ya kieleka kele kaka mosi to mabundu yonso ke sepedisaka Nzambi?” Keti beto Bambangi ya Yehowa ke ndimaka kibeni nde mambu yina beto ke longaka kele kieleka mpi nde beto ke sambilaka Yehowa kaka mutindu yandi ke zolaka? Keti beto lenda zaba mambu yina ke monisa kibeni nde beto ke sambilaka Yehowa kaka mutindu yandi ke zolaka? Beto tala mambu yango.
2. Sambu na nki Polo ndimaka kibeni nde yandi zwaka kieleka? (1 Batesalonika 1:5)
2 Ntumwa Polo ndimaka kibeni nde, yandi zabaka kieleka. (Tanga 1 Batesalonika 1:5.) Yandi vandaka ti mambu yina ndimisaka yandi kibeni nde yandi zabaka kieleka. Polo vandaka kulonguka Ndinga ya Nzambi mbote-mbote. Yandi ndimaka nde “Masonuku yonso kele ya kupemama na Nzambi.” (2 Tim. 3:16) Inki yandi longukaka? Ntangu yandi vandaka kulonguka, yandi monaka mambu yina monisaka kibeni nde Yezu kele Mesia ya lusilu, kansi bamfumu ya mabundu ya Bayuda zabaka yo ve. Bamfumu yina ya luvunu vandaka kutuba nde, bo vandaka kulonga bantu kieleka ya me tala Nzambi kansi bo vandaka kusala mambu yina Nzambi ke mengaka. (Tito 1:16) Polo vandaka ve bonso bamfumu yina. Yandi ponaka ve mambu yina yandi ta ndima mpi yina yandi ta ndima ve na Ndinga ya Nzambi. Yandi vandaka kulonga mpi kusadila “mambu yonso yina Nzambi me kanaka.”—Bis. 20:27.
3. Keti beto fwete zaba bamvutu na bangiufula yonso sambu na kundima nde beto me zwa kieleka? (Tala mpi lupangu “ Bisalu mpi Bangindu ya Yehowa Kele ‘Mingi Kuluta Yina Beto Lenda Tubila.’”)
3 Bantu ya nkaka ke yindulaka nde dibundu ya kieleka fwete pesa bamvutu na bangiufula yonso, yo vanda bangiufula yina Biblia me pesaka ve mvutu pwelele. Keti yo kele mutindu yina? Beto tadila mbandu ya Polo. Yandi songaka Bakristu na ‘kuzikisa mambu yonso,’ kansi yandi tubaka mpi nde yandi zabaka ve mambu yonso. (1 Bate. 5:21) Yandi tubaka diaka nde: “Beto kele ti nzayilu ndambu. Beto ke tala na nsadisa ya tala-tala ya kibende yina lenda monisa ve bima pwelele.” (1 Bak. 13:9, 12) Polo bakisaka ve mambu yonso, beto mpi ke bakisaka ve mambu yonso. Kansi Polo bakisaka malongi ya ntete-ntete ya me tala Yehowa. Mambu yina yandi zabaka ndimisaka yandi kibeni nde yandi zwaka kieleka.
4. Inki beto lenda sala sambu na kundima kibeni nde beto me zwaka kieleka mpi nki mambu beto ta tadila yina Bakristu ya kieleka ke salaka?
4 Beto lenda ndima kibeni nde beto kele na kieleka kana beto fwanisa mbandu yina Yezu pesaka ya me tala lusambu ya kieleka ti mambu yina beto Bambangi ya Yehowa ke salaka bubu yai. Na disolo yai, beto ta mona nde Bakristu ya kieleka (1) ke sambilaka ve biteki, (2) bo ke zitisaka zina ya Yehowa, (3) bo ke zolaka kieleka mpi (4) bo ke zolanaka ngolo.
BETO KE SAMBILAKA VE BITEKI
5. Yezu ke longa beto nki na yina me tala mutindu ya mbote ya kusambila Nzambi mpi nki mutindu beto lenda sadila mambu yina yandi longaka?
5 Yezu ke zolaka Yehowa mingi, yo yina yandi ke sambilaka kaka Yehowa. Ata ntangu yandi vandaka awa na ntoto, yandi vandaka kusambila kaka Yehowa. (Luka 4:8) Yandi longaka balongoki na yandi na kusambila mpi kaka Yehowa. Yezu ti balongoki na yandi yina kangamaka kaka na yandi sadilaka ve ata fioti biteki sambu na kusambila Yehowa. Nzambi kele mpeve mpi yandi ke monanaka ve, yo yina ata muntu mosi ve lenda sala kima yina ta fwanana ti yandi. (Yez. 46:5) Keti beto lenda sala biteki yina bantu ya nkaka ke yindulaka nde yo kele santu mpi kusambila yo? Nsiku ya zole na kati ya Bansiku Kumi yina Yehowa pesaka bantu ya Izraele tubaka nde: “Nge fwete kudisadila ve kiteki to kima mosi ya me fwanana ti konso kima yina kele na zulu to na ntoto . . . Nge fwete fukimina yo ve.” (Kub. 20:4, 5) Bantu yina ke zolaka kusepedisa Nzambi ke bakisaka nde yandi ke zolaka ve nde bo sambila biteki.
6. Inki mbandu Bambangi ya Yehowa ke landaka bubu yai?
6 Bantu yina ke longukaka mambu ya ntama ke ndimaka nde Bakristu ya mvu-nkama ya ntete vandaka kusambila kaka Nzambi. Mu mbandu, mukanda mosi (History of the Christian Church) ke tuba nde: “Bakristu yina ya mvu-nkama ya ntete vandaka kumenga ngindu yina ya kutula biteki na bisika ya lusambu.” Bubu yai, Bambangi ya Yehowa ke landaka mbandu ya Bakristu ya mvu-nkama ya ntete. Beto ke sambilaka ve biteki ya “basantu,” beto ke sambilaka ve bawanzio mpi nkutu beto ke sambilaka ve Yezu. Beto ke pesaka ve lusaku na drapo mpi beto ke salaka ve ata kima mosi yina ta monisa nde beto ke sambila baluyalu to insi. Ata muntu kupusa beto na kusala yo, beto ke lemfukaka na mambu yina Yezu tubaka: “Nge fwete sambila Yehowa Nzambi na nge.”—Mat. 4:10.
7. Inki ke monisa kibeni nde Bambangi ya Yehowa me swaswana ti mabundu ya nkaka?
7 Bubu yai, bantu mingi ke zolaka kuwa mambu yina bamfumu ya mabundu ke longaka. Bo ke zolaka bamfumu yina mingi mpi bo ke zolaka kusambila bo. Bantu mingi ke kwendaka na banzo-nzambi na bo, bo ke sumbaka mikanda na bo, bo ke pesaka bo mbongo mingi to bo ke pesaka mbongo na bimvuka yina bamfumu na bo ke pesaka maboko. Bantu ya nkaka ke ndimaka mambu yonso yina bo ke longaka. Bo ke sepelaka mingi ti bamfumu yina ke longaka bo bonso nde bo me mona Yezu. Kansi, bansadi ya kieleka ya Yehowa ke vandaka ve ti bamfumu ya mabundu. Ata beto ke zitisaka bampangi yina ke twadisaka, beto ke ndimaka mambu yina Yezu tubaka pwelele nde: “Beno yonso beno kele bampangi.” (Mat. 23:8-10) Beto ke sambilaka ve bantu, yo vanda bamfumu ya mabundu to bamfumu ya luyalu. Beto ke pesaka mpi ve maboko na mambu na bo, yo vanda ya mabundu to ya politiki. Beto ke kotaka ve na mambu ya politiki mpi na mambu ya nsi-ntoto yai. Mambu yai yonso ke salaka nde beto swaswana ti mabundu ya nkaka yina ke tubaka nde bo kele Bakristu.—Yoa. 18:36.
BETO KE ZITISAKA ZINA YA YEHOWA
Bakristu ya kieleka ke vandaka na kiese ya kusonga bantu ya nkaka mambu ya Yehowa (Tala baparagrafe 8-10) *
8. Inki mutindu beto me zaba nde Yehowa ke zolaka nde beto pesa zina na yandi nkembo mpi beto songa yo bantu ya nkaka?
8 Kilumbu mosi Yezu sambaka nde: “Tata, pesa zina na nge nkembo.” Yehowa pesaka mvutu na kisambu yina na ndinga ya ngolo katuka na zulu mpi yandi tubaka nde yandi ta pesa zina na yandi nkembo. (Yoa. 12:28) Yezu pesaka zina ya Tata na yandi nkembo ntangu yandi vandaka awa na ntoto. (Yoa. 17:26) Yo yina, Bakristu ya kieleka ke vandaka na kiese ya kusadila zina ya Nzambi mpi na kusonga yo bantu ya nkaka.
9. Inki mutindu Bakristu ya mvu-nkama ya ntete monisaka nde bo vandaka kuzitisa zina ya Nzambi?
9 Na mvu-nkama ya ntete ya ntangu na beto, ntangu fioti na nima ya kukangula dibundu ya Bukristu, Yehowa “tulaka dikebi na mbala ya ntete na makanda sambu na kusola bantu na kati na bo sambu na kunata zina na yandi.” (Bis. 15:14) Bakristu yina ya mvu-nkama ya ntete vandaka na kiese ya kusadila zina ya Nzambi mpi ya kusonga yo bantu ya nkaka. Ya kieleka, bo vandaka kusadila zina ya Nzambi ntangu bo vandaka kulonga mpi ntangu bo vandaka kusonika mikanda ya Biblia. * Bo monisaka pwelele nde, bo mpamba bantu zabisaka bantu ya nkaka zina ya Nzambi.—Bis. 2:14, 21.
10. Inki ke monisa nde kaka Bambangi ya Yehowa mpamba bantu ke zabisaka zina ya Yehowa?
10 Bambangi ya Yehowa mpamba bantu ke songaka bantu ya nkaka zina ya Yehowa. Beto tala mambu yina ke monisa yo. Bubu yai, bamfumu ya mabundu me salaka yonso sambu na kupusa bantu na kuyindula nde Nzambi kele ve ti zina. Bo me katulaka zina ya Nzambi na bambalula na bo ya Biblia mpi bo me buyisaka bantu na kusadila yo na banzo-nzambi na bo. * Ya kieleka, Bambangi ya Yehowa mpamba bantu ke zitisaka zina ya Yehowa mpi ke pesaka yo lukumu ya me fwana. Beto ke songaka bantu mingi zina ya Nzambi kuluta mabundu yonso. Yo yina, beto ke salaka yonso sambu na kumonisa kibeni nde beto kele Bambangi ya Yehowa. (Yez. 43:10-12) Beto me basisaka Biblia—Mbalula ya Nsi-Ntoto ya Mpa ya Masonuku ya Santu bakopi kuluta bamilio 240. Yo kele ti zina ya Nzambi na bisika yina bantu yina balulaka bambalula ya nkaka ya Biblia me katulaka yo. Beto ke basisaka mikanda yina ke tendulaka Biblia mpi ya ke sadilaka zina ya Yehowa na bandinga kuluta 1000
BETO KE ZOLAKA KIELEKA
11. Inki mutindu Bakristu ya mvu-nkama ya ntete monisaka nde bo vandaka kuzola kieleka mingi?
11 Yezu ke zolaka kieleka, disongidila kieleka ya me tala Nzambi mpi mambu yina Nzambi ta sala. Mambu yina Yezu salaka monisaka nde yandi ndimaka kieleka yina mpi yandi songaka yo bantu ya nkaka. (Yoa. 18:37) Balongoki ya kieleka ya Yezu vandaka kuzola mpi kieleka mingi. (Yoa. 4:23, 24) Ntumwa Piere tubaka nde lukwikilu ya Bakristu kele “nzila ya kieleka.” (2 Pie. 2:2) Bakristu ya mvu-nkama ya ntete vandaka kuzola kieleka mingi, yo yina bo buyaka bangindu ya mabundu, bikalulu ya bantu ya bisika yina bo vandaka kuzinga mpi bangindu ya bantu yina vandaka kuwakana ve ti kieleka. (Bakol. 2:8) Bubu yai mpi, Bakristu ya kieleka ke salaka yonso sambu na “kutambula na kieleka” mutindu bo ke ndimaka mambu yonso yina Ndinga ya Nzambi ke tubaka mpi mutindu bo ke sadilaka yo na luzingu na bo.—3 Yoa. 3, 4.
12. Inki ke salamaka kana Nto-Kimvuka me bakisa nde beto fwete soba mutindu na beto ya kubakisa dilongi mosi mpi sambu na nki bo ke salaka yo?
12 Bambangi ya Yehowa ke tubaka ve nde bo ke bakisaka mbote-mbote mambu yonso yina kele na Biblia. Bamvula me luta, bo salaka bifu na mutindu bo vandaka kutendula malongi ya nkaka ya Biblia mpi na mutindu bo yidikaka dibundu. Yo fwete yitukisa beto ve. Biblia ke monisaka pwelele nde bansadi ya Yehowa ke bakisaka mbote kieleka malembe-malembe. (Bakol. 1:9, 10) Yehowa ke sadisaka bansadi na yandi na kubakisa kieleka malembe-malembe mpi beto fwete vingila ti ntima-nda yonso ntangu yina beto ta bakisa kieleka mbote. (Bing. 4:18) Kana Nto-Kimvuka me bakisa nde beto fwete soba mutindu na beto ya kubakisa dilongi mosi, bo ke sobaka yo nswalu. Mabundu mingi ya Kikristu ke sobaka malongi na bo sambu yo sepedisa bantu ya mabundu na bo to sambu yo wakana ti mambu ya nsi-ntoto yai. Kansi beto Bambangi ya Yehowa, beto ke sobaka mutindu na beto ya kubakisa dilongi mosi sambu beto ke zolaka kukwenda pene-pene ya Nzambi mpi kusambila yandi mutindu Yezu sambilaka yandi. (Yak. 4:4) Beto ke sobaka ve mutindu na beto ya kubakisa malongi ya nkaka sambu bangindu ya bantu ya nsi-ntoto yai me soba, kansi beto ke salaka yo sambu na kubakisa mbote Biblia. Beto ke zolaka kieleka.—1 Bate. 2:3, 4.
BETO KE ZOLANAKA NGOLO
13. Inki kele kikalulu ya kuluta mfunu yina Bakristu ya kieleka ke monisaka mpi nki mutindu Bambangi ya Yehowa bubu yai ke monisaka kikalulu yango?
13 Bakristu ya mvu-nkama ya ntete vandaka ti bikalulu mingi ya mbote. Kansi kikalulu ya kuluta mfunu yina bo vandaka ti yo vandaka zola. Yezu tubaka nde: “Na diambu yai, bantu yonso ta zaba nde beno kele balongoki na mono—kana beno ke zolana beno na beno.” (Yoa. 13:34, 35) Bambangi ya Yehowa na ntoto ya mvimba ke zolanaka mpi bo ke zingaka na bumosi. Beto me swaswana ti mabundu yonso sambu beto kele na dibuta mosi ata beto me katukaka na bansi ya kuswaswana, ata beto kele ve mpusu mosi mpi ata beto kele ve ndinga mosi. Beto ke monaka zola yina ya kieleka ntangu beto ke vukanaka na balukutakanu ya dibundu, na balukutakanu ya nene mpi na balukutakanu ya distrike. Yo ke ndimisaka beto kibeni nde beto ke sambilaka Yehowa na mutindu yina ke sepedisaka yandi.
14. Mutindu Bakolosai 3:12-14 ke monisa yo, nki kele diambu ya mfunu yina beto fwete sala sambu na kumonisa nde beto ke zolanaka ngolo?
14 Biblia ke songa beto na “kuzolana ngolo.” (1 Pie. 4:8) Beto lenda sala yo kana beto ke lolula bampangi ya nkaka mpi kana beto ke kanga ntima na bifu na bo. Beto fwete sala mpi yonso sambu na kumonisa kikalulu ya kukaba mpi ya kuyamba bampangi na beto yonso na dibundu, yo vanda bampangi yina me sadila beto diambu ya mbi. (Tanga Bakolosai 3:12-14.) Kana beto ke zolana ngolo, beto ta monisa kibeni nde beto kele Bakristu ya kieleka.
“LUKWIKILU MOSI”
15. Inki mutindu diaka beto ke landaka mbandu ya Bakristu ya mvu-nkama ya ntete na yina me tala lusambu ya kieleka?
15 Beto ke landaka mpi mbandu ya Bakristu ya mvu-nkama ya ntete na yina me tala lusambu na mambu ya nkaka. Mu mbandu bubu yai na dibundu ya Yehowa, beto kele mpi ti bankengi ya nziunga, bankuluntu mpi bansadi ya kisalu bonso na mvu-nkama ya ntete. (Bafil. 1:1; Tito 1:5) Bonso Bakristu ya mvu-nkama ya ntete, beto ke zitisaka bansiku ya Yehowa ya me tala kuvukisa nitu mpi makwela, mambu yina Yehowa ke tubaka na yina me tala kusadila menga mpi beto ke basisaka na dibundu muntu yina me sala disumu mpi me balula ve ntima sambu na kutanina dibundu.—Bis. 15:28, 29; 1 Bak. 5:11-13; 6:9, 10; Baeb. 13:4.
16. Mambu yina kele na Baefezo 4:4-6 ke longa beto nki?
16 Yezu tubaka nde bantu mingi ta tuba nde bo kele balongoki na yandi kansi bo yonso ve ta vanda balongoki na yandi ya kieleka. (Mat. 7:21-23) Biblia tubaka mpi nde na bilumbu ya nsuka, ‘bantu mingi ta monana bonso nde bo ke zolaka mambu ya Nzambi.’ (2 Tim. 3:1, 5) Kansi Biblia ke tuba pwelele nde ‘lukwikilu yina Nzambi ke ndimaka kele mosi.’—Tanga Baefezo 4:4-6.
17. Bubu yai, banani ke landaka mbandu ya Yezu mpi ke monisaka lukwikilu mosi ya kieleka?
17 Banani ke monisaka lukwikilu yina mosi ya kieleka bubu yai? Mambu yina beto me mona na disolo yai me sadisa beto na kuzaba bantu yango. Beto me tadila mbandu yina Yezu pesaka na mutindu ya kusambila Nzambi mpi nde Bakristu ya mvu-nkama ya ntete landaka mbandu na yandi. Bambangi ya Yehowa mpamba bantu ke monisaka lukwikilu yina mosi. Beto kele ti dibaku ya nene ya kuvanda bansadi ya Yehowa mpi ya kuzaba kieleka ya me tala Yehowa mpi mambu yina yandi ta sala. Yo yina, beto fwete kangama ngolo na kieleka mpi kundima kibeni nde beto me longukaka kieleka.
NKUNGA 3 Ngolo na Beto mpi Kivuvu na Beto
^ par. 5 Na disolo yai, beto ta tubila mbandu yina Yezu pesaka na yina me tala lusambu ya kieleka mpi mutindu balongoki na yandi na mvu-nkama ya ntete landaka mbandu yango. Beto ta tubila mpi mambu yina ke monisa nde, bubu yai Bambangi ya Yehowa ke landaka mbandu yina Yezu pesaka sambu na lusambu ya kieleka.
^ par. 9 Tala lupangu “Keti Bakristu ya Ntete Kusadilaka Zina ya Nzambi?” na Nzozulu ya Nkengi ya Augusti 1, 2010, lut. 6.
^ par. 10 Mu mbandu na 2008, Pape Benoît XVI tubaka nde “bo fwete sadila ve” zina ya Nzambi na dibundu ya Katolika, na bankunga na bo mpi na bisambu na bo.
^ par. 63 NTENDULA YA BIFWANISU Lutiti 21: Dibundu ya Yehowa me basisaka Mbalula ya Nsi-Ntoto ya Mpa na bandinga kuluta 200 sambu konso muntu kutanga yo na ndinga na yandi mpi zina ya Nzambi kele na Biblia yango.
