1, 2. (a) Tubila kingana ya Yezu ya mukwa-kilanga ya vinu. (b) Inki mutindu kingana yai ke monisa kikalulu ya kukaba mpi ntima ya mbote ya nene?

KILUMBU mosi na suka-suka, munkwa-kilanga mosi ya vinu kwendaka na zandu sambu na kusosa bantu ya kusadila yandi kisalu. Yandi songaka bo ntalu ya mbongo yina yandi ta futa bo, mpi bo ndimaka. Kansi sambu yandi vandaka ti mfunu ya bansadi mingi, yandi vutukaka mbala mingi na zandu kilumbu yina sambu na kusosa bansadi ya nkaka. Yandi songaka bo yonso ntalu ya mbongo ya kufwana yina yandi ta pesa bo. Na nkokila, yandi bingaka bansadi yonso sambu na kufuta bo. Na ntima na yandi ya mbote, yandi futaka bo yonso mutindu mosi, yo vanda bayina salaka kilumbu ya mvimba to ngunga mosi kaka. Kansi bantu yina salaka kilumbu ya mvimba bokutaka; munkwa-kilanga yulaka bo nde: ‘Keti beno ndimaka ve ntalu ya mbongo yina mono songaka beno? Keti mono kele ve ti nswa ya kufuta bansadi na mono yonso mutindu mono me zola? Keti  beno ke wa kimpala sambu mono ke kabaka?’—Matayo 20:1-15, noti na nsi ya lutiti.

² Kingana ya Yezu ke pesa beto dilongi ya mfunu sambu na “ntima ya mbote ya nene” ya Yehowa.” ^[1] (Tala noti na nsuka ya disolo.) (Tanga 2 Bakorinto 6:1.) Inki dilongi? Bantu ya nkaka lenda yindula nde yo lombaka kupesa bansadi yina salaka kilumbu ya mvimba mbongo mingi. Kansi munkwa-kilanga monisilaka bansadi yina salaka ntangu fioti mpamba ntima ya mbote. Muntu mosi ya mayele tubaka mambu yai sambu na bangogo “ntima ya mbote ya nene,” yina kele na Biblia: “Ngogo yai ke tendula ntete dikabu mosi ya ofele, yina muntu fwanaka ve na kubaka. Kima mosi yina muntu me baka kukonda kusala bikesa yina yo lombaka nde yandi sala.”

3, 4. Sambu na nki mpi nki mutindu Yehowa me monisilaka bantu ntima ya mbote ya nene?

³ Biblia ke tuba nde ntima ya mbote ya nene ya Nzambi kele “dikabu ya ofele.” (Baefezo 3:7) Sambu beto lenda lemfukila ve Yehowa na mutindu ya kukuka, beto me fwana ve na kubaka mambote na yandi. Yo lombaka nde beto baka ndola ya lufwa. Ntotila Salomo tubaka nde: “Kele ve ti muntu ya lunungu na ntoto yina ke salaka kaka mambu ya mbote mpi ke salaka ve masumu ata fioti.” (Longi 7:20) Ntumwa Polo tubaka mpi nde: “Bantu yonso me salaka disumu mpi bo lenda monisa ve nkembo ya Nzambi” mpi “lufutu yina disumu ke pesaka kele lufwa.”—Baroma 3:23; 6:23a.

⁴ Sambu Yehowa ke zolaka bantu mingi, yandi tindaka “Mwana na yandi mosi kaka ya kubutuka” na kufwa sambu na beto. Yo kele kima mosi ya kuluta nene ya ke monisa ntima na yandi ya mbote. (Yoane 3:16) Polo tubaka nde bo me pesaka Yezu ntangu yai “nkembo ti lukumu sambu yandi fwaka, na mpila nde na nzila ya ntima ya mbote ya nene ya Nzambi, yandi meka lufwa sambu na bantu yonso.” (Baebreo 2:9) Ya kieleka, “dikabu yina Nzambi ke pesaka kele luzingu ya mvula na mvula na nzila ya Mfumu na beto Kristu Yezu.”—Baroma 6:23b.

5, 6. Inki ta kumina beto kana (a) masumu ke yala beto? (b) ntima ya mbote ya nene ya Nzambi ke yala beto?

⁵ Sambu na nki beto ke salaka masumu mpi ke fwaka? Biblia ke tuba nde ‘sambu na kifu ya muntu mosi lufwa me yalaka bonso ntotila.’ Beto ke salaka masumu mpi ke fwaka sambu beto kele bana ya Adami. (Baroma 5:12, 14, 17) Kansi nki beto lenda sala sambu masumu kuyala beto ve, to kutwadisa beto ve? Beto fwete ndima kimenga ya nkudulu ya Kristu; mpidina beto ta baka mambote ya ntima ya mbote ya nene ya Yehowa. Biblia ke tuba nde: “Kisika masumu kumaka mingi, ntima ya mbote ya nene kumaka mingi kuluta. Sambu na nki lukanu? Sambu mutindu disumu yalaka bonso ntotila kumosi ti lufwa, mutindu mosi mpi ntima ya mbote ya nene kuyala bonso ntotila na nzila ya lunungu sambu na kunata luzingu ya mvula na mvula na nzila ya Mfumu na beto Yezu Kristu.”—Baroma 5:20, 21.

⁶ Ata beto kele bantu ya masumu, beto ke bikaka ve nde masumu kuyala beto. Yo yina, kana beto me sala kima mosi ya mbi, beto ke lombaka Yehowa ndolula. Polo tubaka nde: “Disumu fwete yala beno ve, sambu beno kele ve na nsi ya nsiku kansi beno kele na nsi ya ntima ya mbote ya nene.” (Baroma 6:14) Ebuna nki mutindu beto ke bakaka mambote ya ntima ya mbote ya nene ya Nzambi?  Polo tubaka diaka nde: ‘Ntima ya mbote ya nene ya Nzambi ke longaka beto na kubuya kuvweza Nzambi mpi kubuya banzala ya nsi-ntoto, mpi na kuzinga ti mabanza ya mbote, lunungu, mpi kukangama na Nzambi na nsi-ntoto yai.’—Tito 2:11, 12.

7, 8. Ntima ya mbote ya nene ya Yehowa, yina “ke monanaka na mitindu mingi” ke tendula nki? (Tala bifwanisu ya luyantiku ya disolo.)

⁷ Ntumwa Piere sonikaka nde: “Na kiteso yina konso muntu me bakaka dikabu, beno sadila yo sambu na kusadilana bonso bakapita ya mbote ya ntima ya mbote ya nene ya Nzambi, yina ke monanaka na mitindu mingi.” (1 Piere 4:10) Bangogo, ntima ya mbote ya nene ya Yehowa, yina “ke monanaka na mitindu mingi” ke tendula nki? Yo ke tendula nde, ata beto me kutana ti mpasi ya nki mutindu, Yehowa ta pesa beto ngolo ya kukanga ntima. (1 Piere 1:6) Konso ntangu yandi ta pesaka beto ngolo ya kufwana sambu na kununga bampasi.

⁸ Ntumwa Yoane sonikaka nde: “Beto yonso bakaka na bima mingi yina yandi kele na yo, ata ntima ya mbote ya nene na zulu ya ntima ya mbote ya nene.” (Yoane 1:16) Sambu Yehowa ke monisaka ntima ya mbote ya nene na mitindu mingi, beto ke bakaka mambote ya mingi. Inki mambote?

9. Inki beto fwete sala sambu na kubaka mambote ya ntima ya mbote ya nene ya Yehowa, mpi nki mutindu beto lenda tonda yandi?

⁹ Yehowa ke lolulaka masumu na beto. Sambu na ntima na yandi ya mbote, Yehowa ke lolulaka masumu na beto. Kansi yandi ke lolulaka yo kaka kana beto me balula ntima mpi ke landa kuyala banzala na beto ya mbi. (Tanga 1 Yoane 1:8, 9.) Polo tendudilaka Bakristu yina bo tulaka mafuta na bilumbu na yandi mutindu Yehowa ke lolulaka masumu. Yandi tubaka nde: “[Nzambi] me katulaka beto na kiyeka ya mpimpa mpi yandi me kotisaka beto na kimfumu ya Mwana yina yandi ke zolaka, na nzila na yandi beto me katukaka na kimpika na nsadisa ya nkudulu, disongidila, ndolula ya masumu na beto.” (Bakolosai 1:13, 14) Beto ke tondaka Nzambi sambu na mawa yina yandi ke wilaka beto, yo ke pusaka beto na kukumisa yandi. Beto ke bakaka mpi mambote mingi ya nkaka sambu Yehowa ke lolulaka masumu na beto.

10. Ntima ya mbote ya nene ya Nzambi ke natilaka beto nki mambote?

¹⁰ Beto lenda kuma banduku ya Nzambi. Banda kilumbu yina beto butukaka, beto ke vandaka bantu ya kukonda kukuka mpi bambeni ya Nzambi. Kansi Polo sonikaka nde: “Ntangu beto vandaka bambeni, beto wakanaka diaka ti Nzambi na nzila ya lufwa ya Mwana na yandi.” (Baroma 5:10) Nkudulu ke sadisaka beto na kuwakana diaka ti Nzambi mpi kukuma banduku na yandi . Polo tendudilaka bampangi na yandi yina bo tulaka mafuta dibanza yai mpi monisaka mutindu yo ke wakana ti ntima ya mbote ya nene ya Yehowa: “Ntangu yai ya Nzambi me ndima  beto bonso bantu ya lunungu sambu na lukwikilu, beto vanda na ngemba ti yandi na nzila ya Mfumu na beto Yezu Kristu, na nzila na yandi mpi beto me bakaka nswa ya kupusana pene-pene ya Nzambi, na nsadisa ya lukwikilu, sambu beto baka ntima ya mbote yai ya nene ya beto kele na yo ntangu yai.” (Baroma 5:1, 2) Beto kele na ntonda mingi mutindu beto me salaka kinduku ya mbote ti Yehowa!

11. Inki mutindu Bakristu yina bo me tulaka mafuta ke sadisaka “mameme ya nkaka” na kukuma bantu ya lunungu?

¹¹ Beto lenda kuma bantu ya lunungu na meso ya Nzambi. Profete Daniele tubaka nde na ntangu ya nsuka, “bantu yina kele ti mayele ya kubakisa mambu,” disongidila Bakristu yina bo me tulaka mafuta, “ta nata bantu mingi na lunungu.” (Tanga Daniele 12:3.) Inki mutindu Bakristu yina bo me tulaka mafuta ke salaka yo? Bo ke longaka bamilio ya “mameme ya nkaka” nsangu ya mbote mpi bansiku ya Yehowa. (Yoane 10:16) Bo ke sadisaka mameme ya nkaka na kukuma bantu ya lunungu na meso ya Nzambi, na nsadisa ya ntima ya mbote ya nene ya Yehowa. Polo tendulaka nde: “Yo kele bonso dikabu ya ofele mutindu Nzambi me ndimaka bo bonso bantu ya lunungu na nsadisa ya ntima ya mbote na yandi ya nene, na nsadisa ya nkudulu yina Kristu Yezu futaka sambu na kukatula bo na kimpika.”—Baroma 3:23, 24.

12. Inki kuwakana kele na kati ya kisambu ti ntima ya mbote ya nene ya Nzambi?

¹² Beto lenda kwenda pene-pene na Nzambi na kisambu. Ntima ya mbote ya nene ya Yehowa ke sadisaka beto na kusamba yandi. Polo bingaka kiti ya kimfumu ya Yehowa nde, “kiti ya kimfumu ya ntima ya mbote ya nene.” Yandi ke lomba beto mpi na kupusana pene-pene na yo na masonga  yonso. (Baebreo 4:16a) Beto lenda samba Yehowa ntangu yonso na nzila ya Yezu. Yo kele lukumu ya nene kibeni! Polo tubaka nde: “Beto ke tubaka ti masonga mpi beto ke kwendaka na ntwala ya Nzambi ti kutula ntima na nsadisa ya lukwikilu ya beto kele na yo na yandi.”—Baefezo 3:12.

13. Inki mutindu na ntima na yandi ya mbote ya nene, Nzambi ‘ke sadisaka beto na ntangu ya mbote’?

¹³ Beto lenda baka lusadisu na ntangu ya mbote. Polo ke lomba beto na kusamba Yehowa konso ntangu ya beto me zola, “sambu [yandi] kuwila beto mawa mpi kumonisila beto ntima ya mbote ya nene sambu na kusadisa beto na ntangu ya mbote.” (Baebreo 4:16b) Beto lenda lomba lusadisu ya Yehowa na konso mpasi yina beto ke kutana ti yo na luzingu. Yandi ke pesaka mvutu na bisambu na beto ata yo me fwana ve nde yandi sala yo. Mbala mingi, yandi ke sadisaka beto na nzila ya bampangi na beto. Yehowa ke pesaka mvutu na bisambu na beto sambu beto “vanda ti kikesa mingi mpi kutuba nde: ‘Yehowa kele nsadisi na mono; mono ta wa boma ve. Muntu lenda sala mono nki?’”—Baebreo 13:6.

14. Inki mambote Yehowa ke pesaka beto sambu na ntima na yandi ya mbote?

¹⁴ Nzambi lenda lembika bantima na beto. Yo kele kiese kibeni mutindu Yehowa ke pesaka beto kikesa ntangu yonso yina beto ke vandaka ti basusi. (Nkunga 51:17) Ntangu bo vandaka kuniokula Bakristu ya Tesalonika, Polo zabisaka bo nde: “Bika Mfumu Yezu Kristu yandi mosi mpi Nzambi Tata na beto, yina zolaka beto mpi pesaka beto kikesa ya kimakulu ti kivuvu ya mbote na nzila ya ntima ya mbote ya nene, kulembika bantima na beno mpi kupesa beno kikesa.” (2 Batesalonika 2:16, 17, noti na nsi ya lutiti.) Yo ke pesa mpenza kikesa na kuzaba nde Yehowa ke zolaka beto mpi ke tudilaka beto dikebi sambu na ntima na yandi ya mbote!

15. Nzambi me pesaka beto nki kivuvu sambu na ntima na yandi ya mbote?

¹⁵ Beto kele ti kivuvu ya luzingu ya mvula na mvula. Sambu beto kele bantu ya masumu, beto vandaka ve ti kivuvu. Kansi Yehowa me sadisaka beto. (Tanga Nkunga 49:7, 8.) Yehowa me pesaka beto kivuvu mosi ya kitoko. Inki kivuvu? Yezu tubaka nde: “Yai luzolo ya Tata na mono, nde konso muntu yina ke zaba Mwana mpi ke kwikila na yandi kubaka luzingu ya mvula na mvula.” (Yoane 6:40) Ya kieleka, beto kele ti kivuvu ya kuzinga kimakulu sambu na ntima ya mbote ya nene ya Yehowa. Polo tubaka nde: “Ntima ya mbote ya nene ya Nzambi me monanaka, mpi yo me natilaka bantu ya mitindu yonso luguluku.”—Tito 2:11.

16. Inki mutindu Bakristu ya nkaka ya mvu-nkama ya ntete sadilaka ntima ya mbote ya Nzambi na mutindu ya mbi?

¹⁶ Beto ke bakaka mambote mingi sambu na ntima ya mbote ya nene ya Yehowa. Kansi, beto fwete sadila ve ntima ya mbote na yandi na mutindu ya mbi, disongidila kukumisa yo kikuma ya kusala masumu. Bakristu ya nkaka ya mvu-nkama ya ntete “sobaka ntima ya mbote ya nene ya Nzambi . . . mpi . . . kumisaka yo kikuma ya kusala mambu ya mbi kukonda nsoni.” (Yude 4) Yo ke monana nde Bakristu yai ya kukonda kwikama vandaka kuyindula nde bo lenda landa kusala masumu mpi Yehowa ta landa kulolula bo. Nkutu, bo sosaka kupusa bampangi na bo na kusala mpi masumu. Bubu yai, kana muntu  kusala mpi mpidina, yandi “me finga mpeve ya ntima ya mbote ya nene.”—Baebreo 10:29.

17. Inki ndongisila Piere pesaka Bakristu?

¹⁷ Bubu yai, Satana ke pusaka Bakristu ya nkaka na kuyindula nde bo lenda sala masumu mpi Yehowa ta lolula bo ata bo me balula ve ntima. Ya kieleka, Yehowa ke zolaka kulolula bantu ya masumu yina me balula ntima. Kansi yandi ke zolaka mpi nde beto yala banzala na beto ya mbi. Piere sonikaka na nsadisa ya mpeve ya Yehowa nde: “Yo yina, beno bampangi ya mono ke zolaka mingi, sambu beno me zaba mambu yai na ntwala, beno keba sambu bantu yina ke fwaka nsiku kuvidisa beno ve nzila na kifu na bo mpi beno vanda diaka ve ngolo. Kansi, beno landa kuyela na ntima ya mbote ya nene mpi na nzayilu ya Mfumu mpi Ngulusi na beto Yezu Kristu.”—2 Piere 3:17, 18.

18. Ntima ya mbote ya Yehowa ke pusaka beto na kusala nki?

¹⁸ Beto ke monisaka ntonda mingi sambu na ntima ya mbote ya nene ya Yehowa. Yo yina, beto fwete sadila makabu yina Yehowa ke pesaka beto sambu na kupesa yandi lukumu mpi kusadisa bantu ya nkaka. Yehowa ke zolaka beto sala mpidina. Inki mutindu beto lenda sala yo? Polo ke tuba nde: “Yo yina, sambu beto kele ti makabu yina me swaswana na kutadila ntima ya mbote ya nene yina Nzambi pesaka beto, . . . kana yo kele kisalu, bika beto landa kusala kisalu yina; to muntu yina ke longa, bika yandi landa kulonga; to muntu yina ke pesa kikesa, bika yandi landa kupesa kikesa; . . . muntu yina ke wila bankaka mawa, bika yandi sala yo na kiese.” (Baroma 12:6-8) Yo yina, ntima ya mbote ya nene ya Yehowa ke pusaka beto na kusamuna mingi, na kulonga bantu ya nkaka Biblia, na kupesa bampangi na beto kikesa mpi na kulolula konso muntu yina me sala beto mbi.

19. Inki beto ta tadila na disolo yina ke landa?

¹⁹ Sambu Yehowa me sakumunaka beto mpi me monisilaka beto ntima na yandi ya mbote, beto fwete “ta kimbangi mbote-mbote sambu na nsangu ya mbote ya ntima ya mbote ya nene ya Nzambi.” (Bisalu 20:24) Beto ta tubila mukumba na beto yai na disolo yina ke landa.