Kwenda na mambu ke na kati

Kwenda na tansi ya malongi

Balukanu kele bonso plan; kana nge sala ngolo, nge lenda lungisa yo

SAMBU NA BALEKE

12: Balukanu

12: Balukanu

MAMBU YINA YO KE TENDULA

Lukanu me swaswana mpenza ti ndosi; yo kele kima yina nge ke zola nde yo salama. Balukanu ya kieleka ke lombaka kuyilama na ntwala, kusoba yo kana mpila kele mpi kusala ngolo.

Balukanu lenda vanda ya ntangu fioti (yina ke baka bilumbu to bamposo sambu na kulungisa yo), ya ntangu mwa mingi (yina ke baka bangonda), mpi ya ntangu mingi (yina ke baka mvula mosi to bamvula mingi). Nge lenda lungisa balukanu ya ntangu mingi kana nge ke lungisa balukanu ya ntangu fioti mpi ya ntangu mwa mingi.

SAMBU NA NKI YO KELE MFUNU

Kulungisa balukanu lenda sala nde nge kuma kuditudila ntima, nge kuma ti banduku mingi, mpi nge vanda na kiese ya mingi.

Kuditudila ntima: Kana nge ke baka balukanu ya fioti mpi ke lungisa yo, nge ta kuma kuditudila ntima ya kubaka balukanu ya nene. Nge ta kuma mpi kuditudila ntima mingi ntangu nge ke kutana ti bampasi ya konso kilumbu, mu mbandu nge ta bika ve nde banduku kupusa nge na kusala kima ya mbi.

Kinduku: Bantu ke zolaka kuvanda na kati ya bantu yina ke lungisaka balukanu na bo, disongidila bantu yina ke zabaka mambu yina bo ke zolaka mpi ke vandaka ti luzolo ya kusala yo. Diaka, mutindu mosi ya mbote ya kukumisa kinduku ngolo kele ya kusala ti muntu ya nkaka sambu na kulungisa lukanu mosi.

Kiese: Kana nge ke baka balukanu mpi ke lungisa yo, nge ta vanda na kiese.

“Mono ke zolaka kubaka balukanu. Yo ke salaka nde mono vanda ti kisalu mpi yo ke pesaka mono kima yina mono fwete sala ngolo na kulungisa. Mpi ntangu nge ke lungisa lukanu mosi, yo ke pesaka kiese na kuyindula yo mpi kutuba nde, ‘Mono me sala yo kibeni! Mono me lungisa mambu yina mono kanaka kusala.’”—Christopher.

MUNSIKU YA BIBLIA: “Muntu yina ke tala mupepe ta kuna kima ve, muntu yina ke tala matuti ta katula kima ve.”—Longi 11:4, Bible en Kituba.

MAMBU YA NGE LENDA SALA

Tadila mambu yai sambu na kubaka mpi kulungisa balukanu na nge.

Zaba yo. Sonika balukanu yina nge ke zola kulungisa mpi sonika yina nge ta yantika kulungisa, disongidila pona yina nge ta zola kulungisa na kisika ya ntete, ya zole, ya tatu, mpi na nima.

Yilama. Sambu na konso lukanu, sala mambu yai:

  • Tula dati mosi ya mbote yina nge ta lungisa yo.

  • Yidika na ntwala mambu yina yo ta lomba.

  • Tadila na ntwala mambu ya mpasi yina nge ta kutana ti yo, mpi yindula mutindu ya kununga yo.

Sala. Sambu na kuyantika, kuvingila ve tii ntangu nge ta yidika mambu yonso. Kudiyula nde, ‘Inki kele kima ya ntete ya mono lenda sala sambu na kulungisa lukanu na mono?’ Na nima, sala yo. Landa kukwenda na ntwala ntangu nge ke lungisa konso diambu.

MUNSIKU YA BIBLIA: “Balukanu ya muntu yina ke salaka ngolo ke nataka kibeni na kununga.”—Bingana 21:5.