Kana nge ke sosa bandongisila sambu na kunwana ti mpasi yina lufwa ke nataka, ziku nge ta zwa yo mingi kibeni; bandongisila ya nkaka ke vandaka mfunu mingi kuluta ya nkaka. Mbala ya nkaka, yo kele mutindu yina sambu mutindu beto tubilaka yo na luyantiku, bantu yonso ve ke waka mpasi mutindu mosi. Ndongisila yina me sadisa muntu mosi lenda sadisa ve muntu ya nkaka.

Ata mpidina, kele ti bandongisila ya nkaka ya mbote yina me sadisaka bantu mingi. Mbala mingi bantu yina ke pesaka bandongisila na bantu yina kele na mpasi ya lufwa bantu ke pesaka yo, mpi yo ke wakanaka ti bandongisila ya mfunu mingi yina kele na Biblia, mukanda mosi ya ntama mpi ya mayele.

• Bantu ya nkaka ya mayele ke tubaka nde lusadisu yai kele mfunu mingi sambu na kunwana ti mpasi yina lufwa ke nataka. Ata mpidina, bantangu ya nkaka nge lenda zola kudivandila. Nkutu nge lenda wila bantu yina ke sosa kusadisa nge makasi. Yo ke mbi ve.

• Kuyindula ve nde ntangu yonso bantu fwete vanda ti nge, kansi kuzola mpi ve kudivandila kaka nge mosi. Nsuka-nsuka, nge lenda vanda na mfunu ya lusadisu na bo na bilumbu ke kwisa. Songa bantu ya nkaka na mawete yonso mambu yina nge ke zola na ntangu yina mpi mambu yina nge ke zola ve.

• Na kutadila mambu yina nge kele na yo mfunu, vanda ti bukati-kati na ntangu yina nge ke lutisa ti bantu ya nkaka mpi na ntangu yina nge kele nge mosi.

MUNSIKU: “Bantu zole me luta muntu mosi . . . Sambu kana muntu mosi kubwa, muntu ya nkaka lenda sadisa nduku na yandi na kutelama.”—Longi 4:9, 10.

• Kudia mbote ta sala nde basusi yina mpasi ya lufwa ke nataka kuvanda ve mingi. Dia bambuma mingi, ndunda, mpi madia yina ke vandaka ve ti protéine mingi.

• Nwaka masa mingi.

• Kana nge kele diaka ve ti nzala ya kudia, diaka ndambu-ndambu mbala na mbala. Nge lenda yula mpi munganga bima ya nkaka yina nge lenda dia. a

• Kutambula nswalu mpi kusala bangalasisi ya nkaka lenda lembika mpasi. Bangalasisi lenda pesa nge ntangu ya kuyindula muntu yina me fwa to ya kuyindula mambu ya nkaka.

MUNSIKU: “Ata muntu mosi ve ke mengaka nitu na yandi mosi, kansi yandi ke disaka yo mpi ke kebaka yo.”—Baefezo 5:29.

• Kulala ke vandaka mfunu ntangu yonso, kansi yo ke vandaka mpenza mfunu sambu na bantu yina kele na mpasi ya lufwa, sambu mpasi yina ke lembisaka bo mingi.

• Keba na kiteso ya kafe mpi ya malafu yina nge ke nwa sambu yo lenda sala nde nge lala mbote ve.

MUNSIKU: “Kupema mwa fioti kele mbote kuluta kisalu ya ngolo mpi kulanda mupepe.”—Longi 4:6.

• Kuvila ve nde bantu yonso ve ke waka mpasi mutindu mosi. Nsuka-nsuka, nge ta vanda na mfunu ya kuzaba mambu yina kele mbote sambu na nge.

• Bantu mingi ke bakisaka nde kusonga bantu ya nkaka mpasi na bo ke sadisaka bo na kukanga ntima, kansi bankaka ke zolaka ve kusonga bantu ya nkaka mpasi na bo. Bantu ya mayele ke tubaka mambu mingi na yina me tala kana kusonga bantu ya nkaka mpasi yina muntu ke wa ke vandaka mfunu to ve sambu na kunwana ti mpasi yango. Kana nge kele na mfunu ya kusonga muntu ya nkaka mpasi na nge kansi nge ke kuka ve kusala yo, nge lenda yantika kutubila ndambu ya bampasi na nge na nduku mosi ya ngolo.

• Bantu ya nkaka ke monaka nde kudila ke sadisaka bo na kukanga ntima na mpasi na bo, kansi bankaka ke kangaka ntima na mpasi yina ata bo me dila fioti.

MUNSIKU: “Ntima ke zabaka bululu na yo.”—Bingana 14:10.

• Bantu ya nkaka yina kele na mpasi ya lufwa ke sadilaka na mutindu ya mbi malafu to bima yina ke lawusaka sambu na kulembika mpasi na bo. Kusosa kulembika mpasi na mutindu yai ke bebisaka nitu. Kikesa yina muntu lenda baka kele ya ntangu fioti mpi na nima yo ke nataka bampasi ya ngolo. Sadila mitindu ya mbote ya kulembika basusi na nge.

MUNSIKU: “Beto katula na nitu na beto mvindu yonso.”—2 Bakorinto 7:1.

• Bantu mingi ke monaka nde yo kele mbote na kunwana ti bampasi na bo mpi bantangu ya nkaka kusala mambu yina lenda sala nde bo yindula ve mpasi na bo.

• Nge lenda baka kikesa ya ntangu fioti kana nge ke sala kinduku to ke kumisa ngolo kinduku yango, kana nge ke longuka bisalu ya mpa, to kana nge ke sala bansaka ya kulutisa ntangu.

• Na nima ya bantangu, mambu ta soba kibeni. Nge lenda mona nde nge ta kuma kulutisa ntangu mingi kukonda kuyindula mpasi na nge mpi yo ta salamaka mutindu yina mbala mingi; mambu yai ta sadisa nge na kudiwa mbote.

MUNSIKU: “Konso kima kele ti ntangu na yo, . . . ntangu ya kudila mpi ntangu ya kuseka; ntangu ya kutula milolo ya mawa mpi ntangu ya kukina.”—Longi 3:1, 4.

• Kana mpila kele, vutukila kukonda kusukinina mambu ya nge ke salaka.

• Nge ta kudiwa diaka mbote kana nge ke lala, ke sala bisalu mpi mambu ya nkaka mutindu nge ke salaka.

• Kulanda kusala mambu ya mbote lenda sadisa nge na kulembika bampasi.

MUNSIKU: “Yandi ta yindula mpenza ve bilumbu ya luzingu na yandi yina ke luta, mpamba ve Nzambi ya kieleka ke sala nde yandi vanda ti kisalu mingi na kiese ya ntima na yandi.”—Longi 5:20.

• Bantu mingi yina ke bakaka nswalu balukanu ya nene ntangu muntu mosi ya bo vandaka kuzola me fwa ke kudiyangisaka na nima sambu na balukanu yina bo bakaka.

• Kana mpila kele, vingila mwa fioti na ntwala ya kukatuka na nzo, ya kusoba kisalu, to ya kulosa bima ya muntu yina me fwa.

MUNSIKU: “Balukanu ya muntu yina ke salaka ngolo ke nataka kibeni na kununga, kansi bantu yonso yina ke salaka mambu ntinu-ntinu ta suka kibeni na kinsukami.”—Bingana 21:5.

• Bantu mingi yina ke vandaka na mpasi ya lufwa ke monaka nde yo kele mfunu na kusala mambu yina ke sadisaka bo na kuyibuka muntu yina me fwa.

• Kuvukisa bafoto, to bima yina lenda sadisa nge na kuyibuka muntu yina mpi kusonika mambu mpi masolo yina nge ke zola kuyibuka lenda pesa nge kikesa.

• Bumba bima yina ta yibusaka nge mambu ya mbote mpi na nima tala yo na ntangu yina nge me mona nde yo me fwana.

MUNSIKU: “Yibuka bilumbu ya ntama.”—Kulonga 32:7.

• Nge lenda baka konzie.

• Kana mpila ya kubaka konzie ya nda kele ve, nge lenda sala kima mosi ya ke pesa nge kiese kilumbu mosi to bilumbu zole, mu mbandu kutambula na kisika mosi ya ntama, kukwenda kutala kisika mosi ya bo ke bumbaka bima ya ntama (musée) to kutambula na kamio.

• Nkutu kusala kima mosi ya nge ke salaka ve mbala na mbala lenda sadisa nge na kunwana ti mpasi yina.

MUNSIKU: “Beno kwisa, beno mosi, na kisika ya kingenga mpi beno pema fioti.”—Marko 6:31.

• Kuvila ve nde ntangu yonso yina nge ke sadisa bantu ya nkaka, yo ta sadisa nge mpi na kudiwa mbote.

• Nge lenda yantika kusadisa bantu yina lufwa ya muntu mosi yina nge vandaka kuzola me pesa bo mpasi; mu mbandu banduku to bantu ya dibuta yina lenda vanda na mfunu nde muntu mosi ya kele na mpasi ya lufwa kusadisa bo.

• Kusadisa mpi kupesa bantu ya nkaka kikesa, lenda pesa nge diaka kiese mpi kivuvu.

MUNSIKU: “Kiese ke vandaka mingi na kupesa, kansi na kubaka kiese ke vandaka fioti.”—Bisalu 20:35.

• Mpasi ya lufwa lenda sadisa nge na kuzaba diaka mambu yina kele kibeni mfunu.

• Sadila dibaku yai sambu na kutadila diaka mutindu nge ke sadila luzingu na nge.

• Kana mpila kele soba mambu na nge ya mfunu.

MUNSIKU: “Kukwenda na nzo yina kele na mafwa kele mbote kuluta kukwenda na nzo yina bo ke sala nkinsi, sambu yina kele nsuka ya konso muntu, mpi bantu yina kele na luzingu fwete tula yo na ntima.”—Longi 7:2.

 Ya kieleka, kele ve ti kima mosi yina ta manisa kimakulu mpasi yina nge ke wa. Ata mpidina bantu mingi yina muntu mosi ya bo vandaka kuzola me fwaka ke tubaka nde kusala mambu ya mfunu, mu mbandu yina ya beto me tubila na disolo yai me sadisaka bo na kubaka kikesa. Ya kieleka, katula mambu yai ya beto me tubila kele diaka ti mambu ya nkaka yina lenda lembika mpasi na nge. Kansi kana nge sadila mwa bandongisila yai, yo ta sadisa nge na kubaka kikesa ya mingi.