Mutindu Yehowa Ketwadisaka Beto

“Nata mono na nzila ya mbote.”​—NKUNGA 27:11.

1, 2. (a) Inki mutindu Yehowa ketwadisaka bantu na yandi bubu yai? (b) Yo kelombaka kusala nki sambu na kubaka kibeni mambote ya balukutakanu?

 YEHOWA kele Nto ya nsemo ti kyeleka, mutindu beto longukaka yo na disolo yina kulutaka. Ndinga na yandi kepesaka nsemo na nzila na beto ntangu beto ketambula na nzila ya mbote. Yehowa ketwadisaka beto na mpila yandi kelongaka beto na banzila na yandi. (Nkunga 119:105) Mutindu muyimbi-bankunga yina ya ntama kusalaka, beto kendima na ntonda yonso nde Nzambi kutwadisa beto mpi beto kesamba nde: “Mfumu, longa mono mambu ya nge zola nde mono sala, nata mono na nzila ya mbote.”​—Nkunga 27:11.

² Nzila mosi ya Yehowa kepesilaka beto malongi kele balukutakanu ya Bukristu. Keti beto kebakaka mpenza mambote ya ngidika yai ya zola (1) na kukwendaka mbala na mbala, (2) na kulandaka malongi na dikebi yonso, mpi (3) na kupesaka bamvutu na masolo yina kelombaka nde bawi mpi kutuba? Dyaka, keti beto kendimaka na ntonda yonso kana bo mepesa beto bangindu yina tasadisa beto na kubikala na “nzila ya mbote”?

Keti nge kekwendaka na balukutakanu mbala na mbala?

3. Inki mutindu nsadi mosi ya ntangu yonso yedisaka kikalulu ya mbote ya kukwenda na balukutakanu mbala na mbala?

³ Bansamuni mingi ya Kimfumu kekwendaka na balukutakanu mbala na mbala banda na bumwana. Mbangi ya Yehowa mosi yina kele ministre ya ntangu yonso keyibuka nde: “Ntangu beto vandaka bana na bamvula 1930, bampangi na mono ya bankento ti mono vandaka kuyula ve bibuti na beto kana beto takwenda na lukutakanu. Beto vandaka kuzaba nde beto kekwenda, katula kaka kana beto kebela. Dibuta na beto vandaka kukonda ve kibeni na balukutakanu.” Mutindu profete mosi ya  nkento, Ana, vandaka kusala. Mpangi yai ya nkento “vandaka konso ntangu” na kisika ya kusambila Yehowa.​—Luka 2:36, 37.

4-6. (a) Sambu na nki bansamuni yankaka ya Kimfumu kekondaka na balukutakanu? (b) Sambu na nki yo ke mpasi na kukwenda na balukutakanu?

⁴ Keti nge kele na kati ya bantu yina kekwendaka na balukutakanu ya Bukristu mbala na mbala, to nge kekwendaka mbala mosimosi? Bakristu mingi ya vandaka kuyindula nde bo kesalaka mbote, kubakaka desizio ya kuzikisa kana bo kesalaka mpenza mbote. Na nsungi ya mwa bamposo, bo yantikaka kusonika bambala yina bo vandaka kwenda na konso lukutakanu. Ntangu bo talululaka banoti na bo na nsuka ya nsungi yina, bo yitukaka na kumona ntalu ya balukutakanu yina bo kwendaka ve.

⁵ Muntu lenda tuba nde ‘yo ke kima ya kuyituka ve sambu bantu kezinga na mpasi mingi bubu yai na mpila nde yo ke pete ve sambu na bo na kukwendaka na balukutakanu konso mbala.’ Yo kele kyeleka nde beto kezinga ntangu ya mpasi. Kima ya kuluta mawa kele nde mpasi yango takuma kaka mingi. (2 Timoteo 3:13) Keti mambu yai tasala ve nde yo kuma dyaka mpasi kuluta mingi na kukwenda na balukutakanu mbala na mbala? Kana beto kele ve na manaka ya mbote ya kudya madya ya kimpeve yina tapesa beto kikesa, beto lenda tula ve kivuvu nde beto takuka kunwana ti mpasi yina ngidika yai kenatila beto. Sambu, kana beto kevukana ve mbala na mbala ti bampangi na beto, beto lenda mekama na kuyambula “nzila ya mbote” kimakulu! (Bingana 4:18) Yo kele masonga nde kana beto mevutuka na nzo ti kulemba mingi na nima ya kisalu mosi ya mpasi, mbala mingi beto kewaka ve nzala ya kukwenda na lukutakanu. Kansi, kana beto kwenda, ata beto ke ya kulemba, beto kebakaka mambote beto mosi, mpi beto kepesaka bampangi na beto Bakristu kikesa na Nzo ya Kimfumu.

⁶ Baebreo 10:25 kepesa kikuma yankaka ya mfunu yina fwete pusa beto na kukwendaka konso mbala na lukutakanu. Na verse yai ntumwa Polo kesyamisa bampangi Bakristu na kuvukana kisika mosi ‘sambu beto kemona nde kilumbu yina kele na nzila.’ Ee, beto fwete vila ve nde “kilumbu ya Nzambi” mekuma penepene. (2 Piere 3:12) Kana beto yantika kutuba nde nsuka ya ngidika yai kele ntete ntama, beto lenda yantika kubika nde mambu na beto mosi kubaka kisika ya mambu ya kimpeve, bonso kukwenda na balukutakanu. Ebuna, mutindu Yezu kebisaka, “kilumbu yina takwisila beno na kintulumukina.”​—Luka 21:34.

Vanda muwi ya mbote

7. Sambu na nki yo ke mfunu nde bana ya fyoti kutulaka makutu na balukutakanu?

⁷ Kukwenda na balukutakanu mpamba melunga ve. Beto fwete widikilaka na dikebi yonso, kutula dikutu na mambu ya bo ketuba kuna. (Bingana 7:24) Bana na beto mpi fwete sala mutindu mosi. Kana mwana mekwenda na nzo-nkanda, yo kelombaka nde yandi landa longi mbote, ata dilongi yango kesepidisa yandi ve to yandi kebakisa yo ve. Longi kuzaba nde kana mwana kulanda yandi ti dikebi, yandi tabaka mwa mambote ya dilongi yina. Keti yo kele mbote ve nde, bana yina kele na mvula ya kukwenda na nzo-nkanda kutula makutu na malongi yina bo kepesaka na balukutakanu ya dibundu na kifulu ya kubika bo nde bo lala na ntangu lukutakanu keyantika? Ya kyeleka, na kati ya bakyeleka ya kitoko ya kele na Masonuku, ‘mambu yankaka kele mpasi na kubakisa yo.’ (2 Piere 3:16) Beto lenda mona ve mpamba mayele ya mwana na kulonguka. Nzambi kesalaka ve mpidina. Na ntangu ya ntama, yandi pesaka ntuma na bansadi na yandi na ‘kuwa mpi kuzitisa Mfumu Nzambi ti kulanda bansiku na yandi mbote-mbote.’ Ntembe kele ve nde bansiku yankaka vandaka mpasi sambu bana kubakisa yo. (Kulonga 31:12; fwanisa ti Levi 18:1-30.) Keti Yehowa kekingaka ve nde bana mpi kusala mutindu mosi bubu yai?

8. Inki mambu bibuti mingi kesalaka sambu na kusadisa bana na bo na kulanda balukutakanu mbote?

⁸ Bibuti yina kele Bakristu kebakisaka nde mambu yina bo kelongukaka na balukutakanu kelungisaka bampusa yankaka ya kimpeve ya bana na bo. Yo yina, bibuti mingi kesalaka na mpila nde bana na bo kulala fyoti na ntwala ya kukwenda na balukutakanu sambu bo takuma na Nzo ya Kimfumu ti bangindu ya mbote mpi ya kuyilama sambu na kulonguka. Bibuti yankaka kebuyisaka mpenza to nkutu kesungiminaka bangunga yina bana na bo lenda lutisa na kutala televizio na mpimpa ya kilumbu yina bo kevandaka ti balukutakanu. (Efezo 5:15, 16) Bibuti ya mutindu yina kefyotunaka ntangu ya kusakana ya bana na bo, bo kesyamisaka bo na kuwidikila mpi kulonguka na kiteso mvula na bo ti mayele na bo kelomba.​—Bingana 8:32.

9. Inki kima lenda sadisa beto na kuyedisa kikalulu na beto ya kuwidikila?

 ⁹ Yezu vandaka kutuba na bantu ya kuyela ntangu yandi tubaka nde: “Beno keba na mutindu yina ya beno ke waka mambu.” (Luka 8:18) Na bilumbu yai, yo kele pete na kutuba kansi kusala mambu yango kekumaka mpasi. Ya kyeleka, kuwidikila na dikebi yonso kele kisalu mosi ya mpasi, kansi muntu lenda yedisa kikalulu ya kuwidikila. Na ntangu nge kewa diskure mosi ya Biblia, to disolo mosi ya lukutakanu, meka kutula bangindu ya mfunu na lweka. Yindula na ntwala nki mutubi tatuba na nima. Sosa mambu yina nge lenda sadila na kisalu na nge to na luzingu na nge. Yindula dyaka mambu yango ntangu bo ketubila yo. Bakaka banoti ya nkufi.

10, 11. Inki mutindu bibuti mingi kusadisaka bana na bo na kukuma bawi ya mbote, mpi nki mitindu ya kusadila nge memona mbote?

¹⁰ Bikalulu ya kuwidikila ya mbote bo kelongukaka yo na bumwana. Nkutu na ntwala ya kulonguka kutanga ti kusonika, bibuti kesyamisaka bana yina mekota ntete ve nzo-nkanda na kubaka “banoti” na balukutakanu. Bo ketulaka kidimbu kana mutubi metanga bangogo yina beto meyikanaka na yo mingi bonso “Yehowa,” “Yezu,” to “Kimfumu.” Kana bo kesala mpidina, bana lenda tula makutu na mambu yina mitubi ketuba na ntwala.

¹¹ Yo kevandaka mpi mfunu na kusyamisa bana ya kuyela ntangu yankaka. Ntangu yandi monaka nde mwana na yandi ya mvula 11 vandaka kutula mabanza na yandi kisika yankaka na lukutakanu ya nene ya Bukristu, tata mosi ya dibuta kupesaka toko yina Biblia mpi yandi lombaka yandi na kuyantika kusosa baverse na ntangu mutubi vandaka kupesa yo. Tata vandaka kubaka banoti, kansi yandi vandaka kusungimina mutindu mwana na yandi vandaka kusadila Biblia. Na nima, mwana yina kulandaka lukutakanu mbote ti kikesa mingi.

Bika bantu kuwa ndinga na nge

12, 13. Sambu na nki yo ke mfunu na kuyimba kumosi ti bampangi na dibundu?

¹² Ntotila Davidi yimbaka nde: ‘Na kuziunga yai ya mono ke ziunga mesa-kimenga, mono ke yimba nkunga ya kupesa nge mersi.’ (Nkunga 26:6, 7) Balukutakanu ya Bambangi ya Yehowa kepesaka beto mabaku mingi sambu na kumonisa lukwikilu na beto na ndinga ya ngolo. Mutindu mosi ya beto lenda sala yo kele kuyimba kumosi na dibundu. Dyambu yai kele kitini ya mfunu ya lusambu na beto, kansi yo kele mpasi ve na kumona yo mpamba.

¹³ Bana yankaka yina mezaba ntete ve kutanga, kesimbaka na ntu bangogo ya bankunga ya Kimfumu yina bo tayimba na balukutakanu konso mposo. Bo kevandaka na kyese ya kuyimba kumosi ti bambuta. Kansi, kana bana meyela fyoti, bo lenda kuma bumolo na kuyimba kumosi bankunga ya Kimfumu. Bambuta yankaka mpi kezolaka ve kuyimba na balukutakanu. Kansi, kuyimba kele kitini ya mfunu ya lusambu na beto, kaka mutindu kisalu ya bilanga kele kitini ya mfunu ya lusambu na beto. (Efezo 5:19) Beto kesalaka kikesa na kukembila Yehowa na kisalu ya bilanga. Keti beto lenda kumisa yandi mpi ve na kutombulaka mingungu na beto, yo vanda ti miziki to ve, na bankunga ya lukumu ya kekatuka kibeni na ntima?​—Baebreo 13:15.

14. Sambu na nki yo kelombaka kuyidika mbote na ntwala mambu yina beto kelongukaka na balukutakanu ya dibundu?

¹⁴ Beto kekembisaka dyaka Nzambi ntangu beto kesalaka bakomantere yina kepesaka kikesa na masolo ya balukutakanu na beto yina kelombaka nde bawi mpi kutuba. Sambu na kusala yo, yo kelombaka kudibongisa. Yo kelombaka ntangu mingi sambu na kubakisa mbote Ndinga ya Nzambi. Ntumwa Polo, longoki ya ngolo ya Masonuku, kubakisaka dyambu yai. Yandi sonikaka nde: “Nzambi ke na kimvwama mingi mpenza! Mayele na yandi ti mambu yina ya yandi zaba yo ke kwendaka ntama mpenza!” (Roma 11:33) Batata, yo kele mfunu mpenza nde beno sadisa konso muntu ya dibuta na beno na kusosa mayele ya Nzambi, mutindu bo kesonga yo na Masonuku. Na ntangu ya kulonguka, bakaka mwa ntangu ya kutendudila bantu ya nzo na nge malongi yina kele mpasi mpi kusadisa dibuta na nge na kubongisa balukutakanu.

15. Inki bangindu lenda sadisa muntu na kupesa bakomantere na balukutakanu?

¹⁵ Kana nge kezola kupesa bamvutu mbala mingi, sambu na nki nge bongisa ve na ntwala mambu yina nge tazola kutuba? Yo kelomba ve nde nge sala yo na mutindu mosi ya kuluta mbote. Kutanga mukapu mosi ya kitoko ya Biblia na ndinga ya kundimisa to bangogo fyoti ya nge ponaka mbote ya nge ketuba na mawi yonso tasepedisa bantu. Bansamuni yankaka kelombaka na ntwadisi ya kulonguka na kubikila bo komantere ya ntete na paragrafe mosi ya bo mosi mepona, sambu bo konda ve dibaku ya kumonisa lukwikilu na bo.

 Bantu ya kukonda mayele mekuma mayele

16, 17. Inki ndongisila nkuluntu mosi kupesaka na nsadi ya kisalu mosi, mpi sambu na nki yo vandaka ndongisila ya mbote?

¹⁶ Na balukutakanu ya Bambangi ya Yehowa, konso ntangu bo keyibusaka beto na kutanga Ndinga ya Nzambi konso kilumbu. Kusala mpidina kepesaka kikesa. Yo kesadisaka beto dyaka na kubaka badesizio ya mayele, na kutomisa bifu ya kimuntu na beto, kunwana ti bampukumuna, mpi kukuma dyaka ti kimpeve ya mbote kana beto yantikaka kukwenda na nzila mosi ya mbi.​—Nkunga 19:7.

¹⁷ Bankuluntu ya mabundu ya kele ti eksperiansi kevandaka penepene sambu na kupesa bandongisila ya kekatuka na Masonuku yina mefwana na bampusa na beto. Kima ya beto fwete sala kele ‘kubasisa yo’ na kusosaka bandongisila na bo ya kekatukaka na Biblia. (Bingana 20:5) Kilumbu mosi nsadi ya kisalu mosi ya kikesa kulombaka nkuluntu mosi bangindu ya kemonisa nki mutindu yandi lenda sala sambu na kukuma mfunu mingi na dibundu. Nkuluntu ya kuzabaka nsadi ya kisalu yina mbote, kukangulaka Biblia na 1 Timoteo 3:3, ya ketuba nde bantu yina bo kepona fwete vanda bantu ya “pima ke zolaka ngemba.” Na kyese yonso yandi monisaka toko ya bakala yina mitindu ya kumonisa kikalulu na yandi ya pima ti ngemba na luzingu na yandi ti bankaka. Keti mpangi yina ya toko kumonaka ntima mpasi sambu na ndongisila ya masonga yina yandi bakaka? Ata fyoti ve! Yandi tendulaka nde, “nkuluntu kusadilaka Biblia, ebuna mono bakisaka nde ndongisila yina kukatukaka na Yehowa.” Nsadi ya kisalu yina kusadilaka ndongisila yina na ntonda yonso mpi yandi keyela mbote.

18. (a) Inki kima kusadisaka toko mosi ya Mukristu na kunwana ti mpukumuna na nzo-nkanda? (b) Inki baverse ya Biblia nge keyibukaka kana nge mekutana ti mpukumuna?

¹⁸ Ndinga ya Nzambi lenda sadisa mpi batoko na “kutina nzala ya kileki.” (2 Timoteo 2:22) Toko mosi ya kele Mbangi ya Yehowa ya memanisa nzo-nkanda  ya nene ntama mingi ve kukaka na kunwana ti mpukumuna na bamvula yonso ya yandi lutisaka na nzo-nkanda sambu yandi vandaka kuyindulula mpi kusadila baverse mingi ya Biblia. Yandi vandaka kuyindula konso ntangu ndongisila yina kele na Bingana 13:20: “Kana nge landa bantu ya mayele, nge ta kuma mpi mayele.” Sambu na kuzitisa ndongisila yai, yandi vandaka kukeba mingi na kuta kinduku kaka ti bayina vandaka kuzitisa minsiku ya Masonuku. Yandi tubaka nde: “Mono kele ve muntu ya mbote kuluta bankaka. Kana mono yantika kuvukana na kibuka ya bantu ya mbi, mono tazolaka kusepidisa banduku na mono, ebuna yo lenda natila mono mpasi.” Ndongisila ya Polo yina kele na 2 Timoteo 1:8 mpi kusadisaka yandi. Polo kusonikaka nde: “Kumona nsoni ve na kuvanda temwe ya Mfumu na beto. . . . Kansi nge mpi fweti ndima na kumona mpasi sambu na Nsangu ya Mbote.” Sambu na kusadila ndongisila yina, yandi yantikaka kuzabisa balukwikilu na yandi ya mekatuka na Biblia na bana ya nzo-nkanda na bo na konso okazio ya mbote yina kumonanaka. Konso ntangu ya bo vandaka kulomba yandi na kutendula disolo mosi na nzo-nkanda, yandi vandaka kupona disolo mosi yina vandaka kupesa yandi nzila ya kuta kimbangi na mayele yonso na yina metala Kimfumu ya Nzambi.

19. Sambu na nki toko mosi kukukaka ve na kunwana ti bampasi ya inza yai, kansi nki kima kupesaka yandi ngolo na kimpeve?

¹⁹ Kana yo kezo kumina beto nde beto katuka na “nzila ya mbote,” Ndinga ya Nzambi lenda sadisa beto na kutomisa mutindu na beto ya kutambula. (Bingana 4:18) Mwana bakala mosi yina kezingaka na Afrika kulongukaka yandi mosi mambu yai. Ntangu Mbangi mosi ya Yehowa kwendaka kutala yandi, yandi ndimaka na kulonguka Biblia. Yandi vandaka kusepela na mambu yina yandi vandaka kulonguka kansi ntangu fyoti na nima yandi kumaka ti banduku ya mbi na nzo-nkanda. Ebuna, yandi kumaka ti luzingu mosi ya mansoni. Yandi kendima nde: “Kansansa na mono vandaka kutungisa mono, ebuna yo lombaka nde mu yambula kukwenda na balukutakanu.” Na nima, yandi yantikaka dyaka kukwenda na balukutakanu. Toko yango pesaka komantere yai ya kele na dibanza mosi ya mbote mpenza: “Mono monaka nde kikuma ya ntete ya mambu yai yonso vandaka nde mono vandaka kudya mbote ve na kimpeve. Mono vandaka kusala dyaka ve kulonguka ya mono mosi. Yo yina mono kukaka ve kunwana ti mpukumuna. Ebuna, mono yantikaka kutanga Nzozulu ya Nkengi ti Réveillez-vous! Mono yantikaka kubaka dyaka kikesa na kimpeve malembe-malembe mpi kutomisa dyaka luzingu na mono. Yo vandaka kimbangi mosi ya mbote sambu na bayina kumonaka bansoba yina mono salaka. Mono bakaka mbotika, ebuna  sesepi mono kele na kyese.” Inki kima kupesaka mwana-bakala yai ngolo ya kununga bangindu ya mbi yina yandi vandaka na yo na kinsuni? Yandi bakaka dyaka kikesa na kimpeve sambu konso mbala yandi kumaka kusala kulonguka ya Biblia ya yandi mosi.

20. Inki mutindu toko lenda nunga bitumba yina Satana kenwanisaka bo?

²⁰ Batoko yina kele Bakristu, beno zaba nde beno ke na kunwana bubu yai! Kana beno kezola kununga bitumba yina Satana kenwanisa beno, beno fwete dyaka madya ya kimpeve mbala na mbala. Yo kemonana pwelele nde muyimbi-bankunga kuvandaka mpi toko , yo yina yandi bakisaka dyambu yai. Yandi pesaka matondo na Yehowa sambu yandi mepesaka beto Ndinga na yandi, na mpila nde ‘yandi vanda na bifu ya mbote.’​—Nkunga 119:9.

Beto takwenda konso kisika ya Nzambi tatwadisa beto

21, 22. Sambu na nki beto lenda tuba ve nde nzila ya kyeleka meluta mpasi?

²¹ Yehowa kubasisaka dikanda ya bana ya Izraele na Ezipte mpi yandi nataka bo na Ntoto ya Lusilu. Nzila ya yandi ponaka lendaka kumonana na meso ya bantu nde yo vandaka mfunu ve sambu yo vandaka nzila mosi ya mpasi. Na kifulu ya kubaka nzila yina vandaka kumonana ya nkufi mpi ya kuzenga na lweka ya Nzadi Mediterane, Yehowa kunataka bantu na yandi na nzila ya mpasi yina vandaka na ntoto ya zelo na zelo. Kansi, na kutuba ya mbote, Nzambi kusalaka dyambu ya mbote. Sambu, ata yo vandaka nkufi, nzila ya nzadi zolaka kunata bana ya Izraele tii na ntoto ya bantu ya Filistia yina vandaka ntima ya mbi. Ntangu yandi ponaka nzila yankaka, Yehowa kutaninaka bantu na yandi na kunwana ve ti bantu ya Filistia.

²² Mutindu mosi mpi, nzila ya nda yina Yehowa ketwadisa beto bubu yai lenda monana mpasi bantangu yankaka. Konso mposo, beto kevandaka na manaka mosi ya kufuluka na bisalu ya Bukristu, bonso balukutakanu ya dibundu, kulonguka ya beto mosi, mpi kisalu ya bilanga. Banzila yankaka lenda monana ya kukonda mpasi. Kansi kana beto kelanda nzila yina Nzambi ketwadisa beto, beto takuma na nsuka ya kisika ya beto kesadila ngolo na kukuma. Yo yina, bika beto landa na kubaka malongi ya mfunu yina Yehowa kepesa sambu beto bikala na “nzila ya mbote” kimakulu!​—Nkunga 27:11.

Keti Nge Lenda Tendula?

• Sambu na nki yo kele mpenza mfunu nde beto kwendaka na balukutakanu ya Bukristu mbala na mbala?

• Inki kima bibuti lenda sala sambu na kusadisa bana na bo na kutula makutu na balukutakanu?

• Yo kelombaka nki sambu na kuvanda muwi ya mbote?

• Inki kima lenda sadisa beto na kupesa bakomantere na balukutakanu?

[Bangiufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 16, 17]

Kukwenda na balukutakanu ya Bukristu kesadisaka beto na kuvila ve kilumbu ya Yehowa.

[Kifwanisu ya kele na lutiti 18]

Mitindu ya kukembila Yehowa kele mingi na balukutakanu ya Bukristu.