‘O Nzambi, Tinda Mwinda na Nge’
‘O Nzambi, Tinda Mwinda na Nge’
“Tindila mono mwinda na nge ti kieleka na nge, yo nata mono.”—NKUNGA 43:3.
1. Inki mutindu Yehowa kesongaka balukanu na yandi?
YEHOWA kepesaka bansadi na yandi kilo na mutindu yandi kesongaka bo balukanu na yandi. Na kifulu ya kusonga kyeleka yonso mbala mosi bonso na vitesi ya nsemo, yandi kepesaka nsemo malembe-malembe. Beto lenda fwanisa kutambula na beto na nzila ya luzingu ti muntu yina kekwendaka kutambula na nzila ya nda mpi ya mpasi. Yandi keyantikaka kutambula na suka-suka kibeni mpi yandi kemonaka mbotembote ve. Kana ntangu meyantika kubasika fyotifyoti, muntu yina ketambula lenda yantika na kuswaswanisa bima yonso yina kele penepene na yandi. Kansi bima yankaka yandi kemonaka yo mbotembote ve. Kansi mpila ntangu ketombuka, yandi lenda yantika kumona fyoti-fyoti bima yina kele na ntama. Yo kele mpi mutindu mosi ti nsemo ya kimpeve yina Nzambi kepesaka. Yandi kepesaka beto nzila ya kubakisa mambu ndambu na ntangu mosi. Mwana ya Nzambi, Yezu Kristu, kupesaka mpi nsemo ya kyeleka na mutindu mosi. Bika beto tala mutindu Yehowa pesaka bantu na yandi nsemo na ntangu ya ntama mpi mutindu yandi kepesa yo bubu yai.
2. Inki mutindu Yehowa vandaka kupesa nsemo na ntwala ya ntangu ya Bukristu?
2 Ziku bana ya Kora bantu kusonikaka Nkunga 43. Sambu bo vandaka Balevi, bo vandaka na nswa ya kulonga bantu Nsiku ya Nzambi. (Malashi 2:7) Ya kyeleka, Yehowa vandaka Longi na bo ya Nene, mpi bo vandaka kubaka yandi bonso Nto ya mayele yonso. (Yezaya 30:20) Muyimbi-bankunga sambaka nde: “Nzambi, . . . tindila mono mwinda na nge ti kieleka na nge, yo nata mono.” (Nkunga 43:1, 3) Ntangu yonso ya bana ya Izraele vandaka ya kwikama na yandi, Yehowa vandaka kulonga bo banzila na yandi. Bamvu-nkama mingi na nima, Yehowa kupesaka bo nsemo ti kyeleka ya mutindu yankaka kibeni. Nzambi salaka yo ntangu yandi tindaka Mwana na yandi na ntoto.
3. Na nki mutindu Bayuda kumekamaka na malongi ya Yezu?
3 Yezu Kristu, Mwana ya Nzambi vandaka kibeni “mwinda sambu na bantu yonso.” (Yoane 8:12) Yandi longaka bantu “mambu mingi na bingana,” yo vandaka mambu ya mpa. (Marko 4:2) Yandi zabisaka Ponce Pilate nde: “Kimfumu na mono kele ya nsi-ntoto yai ve.” (Yoane 18:36) Dyambu yai vandaka ngindu mosi ya mpa sambu na muntu ya Roma mpi ntembe kele ve nde yo vandaka mpi ngindu mosi ya mpa na meso ya Bayuda yina vandaka kuzola insi na bo mingi, sambu bo yindulaka nde Mesia takwisa kufwa Kimfumu ya Roma mpi kuvutudila Izraele lukumu yina yo vandaka na yo ntete. Yezu vandaka kuzabisa nsemo yina kukatukaka na Yehowa, kansi mambu yina yandi vandaka kutuba kusepedisaka ve bamfumu ya Bayuda, yina “lutaka kuzola lukumu yina ke katukaka na bantu, kansi lukumu ya Nzambi ve.” (Yoane 12:42, 43) Bantu mingi ponaka kukangama na bansiku na bo ya bambuta na kifulu ya kundima nsemo ya kimpeve mpi kyeleka yina katukaka na Nzambi.—Nkunga 43:3; Matayo 13:15.
4. Inki mutindu beto mezaba nde balongoki ya Yezu zolaka kulanda na kubakisa mambu mbotembote?
4 Kansi, babakala ti bankento fyoti ya ntima ya mbote kundimaka kyeleka yina Yezu vandaka kulonga. Bo salaka kikesa na kubakisa balukanu ya Nzambi. Kansi, ata nsuka ya luzingu ya Longi na bo na ntoto kumaka penepene, bo vandaka kaka na mambu mingi ya kulonguka. Yezu zabisaka bo nde: “Mono ke na mambu mingi diaka ya kutubila beno, kansi beno lenda kanga yo ntima ve ntangu yai.” (Yoane 16:12) Ya kyeleka, balongoki zolaka kulanda na kubakisa kyeleka ya Nzambi.
Nsemo kelanda na kungenga
5. Inki ngyufula kubasikaka na mvu-nkama ya ntete, mpi banani vandaka na mukumba ya kupesa mvutu na yo?
5 Na nima ya lufwa ti lufutumuku ya Yezu, nsemo ya Nzambi kungengaka kuluta mutindu yo vandaka kungenga ntete. Na mbona-meso yina yandi pesaka na Piere, Yehowa kusongaka nde banda na ntangu yina, bantu ya Makanda yina vandaka ya kukonda kuyotisa zolaka kukuma balongoki ya Kristu. (Bisalu 10:9-17) Yai vandaka kibeni dyambu mosi ya Nzambi songaka bantu! Kansi, na nima, ngyufula mosi ya mfunu kubasikaka: Keti Yehowa lombaka nde bo yotisa bantu ya Makanda na nima ya kukuma Bakristu? Mvutu ya ngyufula yai kubasikaka ve na mbona-meso, ebuna dyambu yango kubasisaka ntembe ya ngolo na kati ya Bakristu. Yo lombaka kumanisa dyambu yai sambu yo bebisa ve bumosi ya ngolo yina bo vandaka na yo. Yo yina, ntangu bo vandaka na Yeruzalemi, “bantumwa ti bambuta kutanaka kisika mosi sambu na kutala mbote-mbote mambu yina.”—Bisalu 15:1, 2, 6.
6. Inki mutindu bantumwa ti bambuta kusalaka ntangu bo tadilaka ngyufula yina metala luyotisu?
6 Inki mutindu bantu yina vandaka na lukutakanu yina zolaka kuzaba luzolo ya Nzambi sambu na Bantu ya Makanda yina kukwikilaka? Yehowa kutindaka ve wanzyo sambu yandi twadisa masolo na bo, yandi pesaka mpi ve ata mbona-meso na bantu yina vandaka na lukutakanu yango. Ata mpidina, bantumwa ti bambuta kubikalaka kibeni ve mutindu yina kukonda lutwadisu. Bo landaka mambu yina Bayuda yankaka yina kukumaka Bakristu kutubaka, bayina kumonaka mpila Nzambi yantikaka kuzinga ti bantu ya makanda, mpila yandi vandaka kupesa mpeve santu na Bantu ya Makanda yina vandaka ya konda kuyotisa. Bo sosaka mpi lutwadisu na Masonuku. Nsukansuka, longoki Yakobo pesaka dibanza yina kukatukaka na mukapu mosi yina pesaka nsemo. Kaka na ntangu bo vandaka kuyindula na kusosa kuzaba kyeleka, luzolo ya Nzambi kumaka pwelele. Yo lombaka ve nde bo yotisa bantu ya makanda na ntwala Yehowa kundima bo. Bantumwa ti bambuta kulutisaka dyaka ve ntangu mpamba, bo sonikaka nswalunswalu desizio yina bo bakaka na mukanda sambu bampangi Bakristu kulanda yo.—Bisalu 15:1-29; 16:4.
7. Na nki mutindu Bakristu ya mvu-nkama ya ntete vandaka kukuma mingi?
7 Ata bamfumu ya dibundu ya Bayuda kukangamaka na bansiku na bo ya bambuta, Bayuda mingi yina kumaka Bakristu kuyangalalaka mingi ntangu bo bakaka ntendula ya mpa ya lukanu ya Nzambi sambu na bantu ya makanda, ata yo lombaka bo sala bansoba mingi kana beto tadila mutindu Bantu yonso ya Makanda vandaka kuyindula. Yehowa kusakumunaka mpeve na bo ya kudikulumusa, ebuna “lukwikilu ya bantu ya badibundu vandaka kukuma ngolo, konso kilumbu ntalu ya bakristo vandaka kutombuka.”—Bisalu 15:31; 16:5.
8. (a) Inki mutindu beto kezaba nde Bakristu zolaka kubaka dyaka nsemo mingi na nima ya mvu-nkama ya ntete? (b) Inki bangyufula ya mfunu beto tatadila?
8 Nsemo ya kimpeve landaka na kungenga na mvu-nkama ya ntete ya mvimba. Kansi, Yehowa kusongaka ve mambu yonso ya metala balukanu na yandi na Bakristu ya mvu-nkama ya ntete. Ntumwa Polo zabisaka bampangi na yandi bankwikidi ya mvu-nkama ya ntete nde: “Beto ke monaka Nzambi ntangu yai mutindu beto ke monaka ilungi ya muntu na tala-tala yina ke na lubungi.” (1 Korinto 13:12) Tala-tala ya mutindu yina vandaka kusonga bizuzi mbote ve. Yo yina, na luyantiku bantu kubakisaka ve nsemo ya kimpeve mingi. Na nima ya lufwa ya bantumwa, nsemo kukitaka kibeni sambu na mwa ntangu ya nda, kansi na bamvula yai, nzayilu ya Masonuku mekuma mingi kibeni. (Daniele 12:4) Inki mutindu Yehowa kepesaka bantu na yandi nsemo bubu yai? Mpi nki mutindu beto fwete tadila mambu kana yandi meyika beto mayele ya kubakisa Masonuku?
Nsemo kekuma mingi malembe-malembe
9. Inki mutindu ya mbote mpi ya ngolo Balongoki ya Biblia ya ntete kusadilaka sambu na kulonguka Biblia?
9 Na bilumbu yai kansemo ya ntete ya kyeleka yantikaka kumonana na nsuka ya mvu-nkama ya 19 ntangu kibuka mosi ya Bakristu ya babakala ti bankento yantikaka kulonguka Masonuku na kikesa yonso. Bo vandaka kusadila mutindu mosi ya mbote ya kulonguka Biblia. Muntu mosi vandaka kuyula ngyufula, ebuna kimvuka yonso vandaka kutadila baverse yonso yina ketubila dyambu yango. Kana bo memona nde verse ya Biblia mosi kewakana ve ti yankaka, Bakristu yai ya masonga vandaka kusala ngolo sambu na kuwakanisa yo yonso zole. Balongoki ya Biblia (mutindu bo vandaka kubinga ntete Bambangi ya Yehowa) vandaka ti lukanu ya kubika Masonuku ya Santu kutwadisa bo, na kifulu ya kulanda nsiku ya bambuta to malongi yina bantu bo mosi kusalaka, mutindu bamfumu ya dibundu ya ntangu yina vandaka kusala. Na nima ya kutadila mikapu yonso ya kele na Masonuku ya ketubila dyambu yina, bo vandaka kusonika bangindu ya bo simbaka. Mpidina, malongi ya ntetentete ya Biblia kukumaka pwelele.
10. Inki mikanda Charles Taze Russell kusonikaka yina vandaka kusadisa na kulongukila Biblia?
10 Longoki ya ngolo na kati ya Balongoki ya Biblia yango vandaka Charles Taze Russell. Yandi sonikaka kimvuka mosi ya mikanda sambanu yina vandaka kusadisa na kulonguka Biblia, mikanda yango vandaka na ntu-dyambu Études des Écritures. Mpangi Russell vandaka na nzala ya kusonika mukanda ya nsambwadi, yina zolaka kutendula mikanda yai ya Biblia, Ezekiele ti Kusonga. Yandi tubaka nde, “Konso ntangu yina mono tazwa ntendula ya mbote, mono tasonika Mukanda ya Nsambwadi.” Kansi, yandi yikaka nde: “Kana Mfumu kupesa nzila na muntu yankaka na kusonika, yandi lenda sonika yo.”
11. Inki kuwakana kele na yina metala ntangu ti kubakisa ya beto kebakisaka balukanu ya Nzambi?
11 Na nsa ya ntete C. T. Russell kemonisa kima mosi ya mfunu ya ketala mayele na beto ya kubakisa mikapu yankaka ya Biblia. Kima yango kele ntangu. Mpangi Russell bakisaka nde yandi lendaka kusala ve na kingolongolo nde nsemo kungenga na mukanda ya Kusonga, mutindu mosi mpi, muntu yina ketambula kevandaka ntima zuluzulu nde mwini kubasika, kansi yandi lenda sala ve ata kima mosi sambu ntangu kubasika na ntwala ntangu na yo kulunga.
Yo zabanaka kansi na ntangu yina Nzambi kutulaka
12. (a) Inki ntangu beto kebakisaka mbote mbikudulu ya Biblia? (b) Inki mbandu kemonisa nde mayele na beto ya kubakisa mbikudulu ya Biblia kelandaka manaka ya Nzambi? (Tala noti na nsi ya lutiti.)
12 Kaka mutindu bantumwa kubakisaka bambikudulu mingi yina vandaka kutubila Mesia na nima ya lufwa mpi lufutumuku ya Yezu, Bakristu bubu yai kebakisaka mbikudulu yina kele na Biblia mbotembote kaka na nima ya kulungana na yo. (Luka 24:15, 27; Bisalu 1:15-21; 4:26, 27) Kusonga kele mukanda mosi ya kele na bambikudulu, yo yina beto lenda tula ntima nde beto tabakisa yo mbotembote ntangu mambu yina yo ketubila kelungana. Mu mbandu, C. T. Russell kubakisaka ve mbotembote ntendula ya mbisi ya makasi ya mbwaki yina bo ketubila na mukanda ya Kusonga 17:9-11, sambu mbisi yango vandaka kifwani ya Société des Nations ti Nations unies, ye bo salaka bimvuka yai yonso zole na nima ya lufwa na yandi. *
13. Inki mambu kesalamaka ntangu yankaka kana nsemo mekwisa sambu na dilongi mosi ya kele na Biblia?
13 Ntangu Bakristu ya ntete kuwaka nde bantu ya Makanda yina bo meyotisa ntete ve lendaka kukuma bampangi bankwikidi, nsoba yina pusaka bo na kuyula dyaka ngyufula yankaka ya kuzaba kana yo vandaka mfunu nde bo yotisa bantu ya makanda. Yo pusaka bantumwa ti bambuta na kutadila dyaka dikambu ya luyotisu na nda na yo yonso. Yo kesalamaka mpi mutindu mosi bubu yai. Mbala mingi nsemo ya ngolo na dilongi mosi ya Biblia ketubila kesadisaka bansadi ya Nzambi ya kupakulama, “mpika ya kwikama mpi ya mayele” na kutadila dyaka masolo yina kewakana ti yo, mutindu mbandu yai kelanda kemonisa yo.—Matayo 24:45, NW.
14-16. Inki mutindu ntendula ya mpa ya beto bakaka na yina metala tempelo ya kimpeve kesimba mbakisa na beto ya Ezekiele 40 tii 48?
14 Na mvu 1971, ntendula mosi ya mbikudulu ya Ezekiele ya kubasikaka na mukanda yina vandaka na ntu-dyambu “Les nations sauront que je suis Jéhovah”—Comment? Kapu mosi ya mukanda yango kutubilaka mbona-meso ya tempelo ya Ezekiele. (Ezekiele, bakapu 40-48) Na ntangu yina, bo vandaka kuyindula nde mbona-meso ya tempelo ya Ezekiele talungana na inza ya mpa.—2 Piere 3:13.
15 Kansi, masolo zole ya Nzozulu ya Nkengi (ya Kingelesi) ya Desembri 1, 1972, kutubilaka dyaka mutindu beto vandaka kubakisa mbona-meso ya Ezekiele. Bo tubilaka tempelo ya nene ya kimpeve yina ntumwa Polo ketubila na Baebreo kapu 10. Nzozulu ya Nkengi yango kutendulaka nde Kisika ya Santu ti kibansala ya kati ya tempelo ya kimpeve vandaka luzingu yina bapakulami kevandaka na yo na ntangu bo kele na ntoto. Ntangu bo talululaka Ezekiele bakapu 40 tii 48 na nima ya bamvula mingi, bo bakisaka nde kaka mutindu tempelo ya kimpeve ke na kusala bubu yai, mutindu mosi mpi tempelo yina Ezekiele kumonaka na mbona-meso fwete vanda mpi yo kesala ti bubu yai. Inki mutindu?
16 Na mbona-meso ya Ezekiele, bo monaka banganga-nzambi ketambula na bibansala ya tempelo ntangu bo kesadisa bikanda yina vandaka banganga-nzambi ve. Banganga-nzambi yai kesonga pwelele nde bo kele kifwani ya “kimfumu ya banganga-nzambi,” disongidila bansadi ya kupakulama ya Yehowa. (1 Piere 2:9, NW) Kansi, bo tasalaka ve na kibansala ya tempelo ya ntoto na nsungi ya Luyalu ya Kristu ya Bamvula Funda. (Kusonga 20:4) Na kitini ya nda ya nsungi yina, to nkutu na nsungi yango yonso, bapakulami tasadilaka Nzambi na Kisika ya Kuluta Santu ya tempelo ya kimpeve, “na zulu kibeni.” (Baebreo 9:24) Mutindu bo kemona banganga-nzambi kekota mpi kebasika na bibansala ya tempelo ya Ezekiele, yo fwete vanda nde mbona-meso yina ke na kulungana bubu yai, ntangu bapakulami yankaka kele dyaka awa na nsi-ntoto. Yo yina, nimero ya Marsi 1, 1999, ya zulunalu yai kupesaka bantendula ya mpa na disolo yai. Na yo, nsemo ya kimpeve kungengaka na mbikudulu ya Ezekiele na ntangu yina tii na nsuka ya mvu-nkama ya 20.
Ndima na kubalula mabanza na nge
17. Inki bansoba nge mesalaka nge mosi banda nge mebakaka nzayilu ya kyeleka, mpi nki mutindu yo mesadisaka nge?
17 Konso muntu yina kezola kubaka nzayilu ya kyeleka fwete ndima na kunata ‘konso mabanza yina sambu yo lemfuka na Kristo.’ (2 Korinto 10:5) Yo kevandaka pete ve ntangu yonso, mingimingi kana bangindu yango mekotilaka nge ngolo kibeni. Mu mbandu, na ntwala ya kulonguka kyeleka ya Nzambi, ziku nge vandaka kuyangalala na kusala bankinsi ya mabundu ti dibuta na nge. Na nima, nge yantikaka kulonguka Biblia, nge bakisaka nde bankinsi yango kele ya bampani. Ntete, nge vandaka kumona mpasi na kuzitisa mambu ya nge vandaka kulonguka. Kansi, nsukansuka, zola na nge na Nzambi kumonisaka nde yo kele ngolo kuluta mawi yina nge vandaka na yo sambu na dibundu na nge, ebuna nge yambulaka kukota na bankinsi yina kesepidisaka ve Nzambi. Keti Yehowa kusakumunaka ve bikesa na nge?—Fwanisa ti Baebreo 11:25.
18. Inki mutindu beto fwete sala kana mbakisa na beto ya kyeleka ya Biblia mekuma pwelele?
18 Beto kebakaka mambote ntangu yonso kana beto kesala mambu mutindu Nzambi kezolaka. (Yezaya 48:17, 18) Yo yina, kana bo mepesa ntendula ya mpa ya mukapu mosi ya Biblia, beto fwete vanda na kyese sambu kyeleka kekwenda na ntwala! Ya kyeleka, mutindu beto kelanda kubaka nsemo ya mpa kendimisa nde beto kele na nzila ya mbote. Yo kele “nzila ya bantu ya mbote,” yina “kele bonso ntangu ntongo ke tana, yo ke kuma mwini na mwini tii kuna ntangu yonso me basika.” (Bingana 4:18) Ya kyeleka, sesepi beto kemonaka mambu yankaka ya lukanu ya Nzambi “bonso lubungi.” Kansi kana ntangu yina Nzambi metulaka melunga, beto tabakisa kyeleka mbotembote, kana makulu na beto kubikalaka ya kutelama ngolo na “nzila.” Na ntangu yai, bika beto yangalala sambu na bakyeleka yina Yehowa memonisa pwelele, beto kinga nde yandi pesa mpi nsemo sambu na bakyeleka yina beto mebakisa ntete mbote ve.
19. Inki kele mutindu mosi ya beto lenda monisa nde beto kezolaka kyeleka?
19 Inki mutindu beto lenda monisa zola na beto sambu na nsemo yango na luzingu na beto? Mutindu mosi ya kusala yo kele kutanga Ndinga ya Nzambi mbala na mbala, disongidila kusala yo konso kilumbu kana mpila kele. Keti nge kele ti manaka ya kutanga Biblia mbala na mbala? Bazulunalu Nzozulu ya Nkengi ti Réveillez-vous! kepesaka beto mpi madya ya mbote ya kimpeve. Baka dyaka mikanda, tumikanda ti mikanda yankaka ya bo mebasisaka sambu na mambote na beto. Inki beto lenda tuba sambu na balapolo ya kisalu ya kusamuna Kimfumu ya kepesaka kikesa, yina kebasikaka na Annuaire des Témoins de Jéhovah?
20. Inki kuwakana kele na kati ya nsemo ti kyeleka yina kekatukaka na Yehowa mpi ti kukwenda na beto na balukutakanu ya Bukristu?
20 Ya kyeleka, Yehowa kepesaka mvutu na mutindu mosi ya kuyituka na kisambu yina kele na Nkunga 43:3. Na nsuka ya verse yai, beto ketanga nde: ‘[Mwinda ti kieleka na nge] kunata mono na ngumba na nge, ti na nzo na nge.’ Keti nge kezola kusambila Yehowa, kumosi ti kibuka ya bantu yankaka? Malongi ya kimpeve yina bo kepesaka na balukutakanu na beto kele nzila ya nene yina Yehowa kesadila sambu na kupesa beto nsemo bubu. Inki kima beto lenda sala sambu na kuyedisa mpusa na beto na balukutakanu ya Bukristu? Beto kelomba nge na kutadila dyambu yai na masonga yonso na disolo yai melanda.
[Noti na nsi ya lutiti]
^ Na nima ya lufwa ya C. T. Russell, bo sonikaka mukanda mosi ya bo bingaka nde mukanda ya nsambwadi ya Études des Écritures yina mekaka na kutendula mikanda ya Ezekiele ti Kusonga. Mukanda yango bo sonikaka yo mingimingi ti ba komantere yina Russell salaka sambu na mikanda yina ya Biblia. Kansi, ntangu ya kupesa ntendula ya bambikudulu yina vandaka yo melunga ntete ve, yo yina, ntendula ya bo pesaka na mukanda Études des Écritures vandaka ti mwa lubungi. Na bamvula yina kulandaka, mawa ya Yehowa ti mutindu mambu ya inza kusalamaka kusadisaka Bakristu na kubakisa ntendula ya mikanda yina ya bambikudulu na sikisiki yonso.
Keti Nge Lenda Pesa Mvutu?
• Sambu na nki Yehowa kesongaka balukanu na yandi malembe-malembe?
• Inki mutindu bantumwa ti bambuta yina kuvandaka na Yeruzalemi kumanisaka dyambu ya luyotisu?
• Inki mutindu Balongoki ya Biblia ya ntete vandaka kusala sambu na kulonguka Biblia, mpi sambu na nki yo vandaka ya kuluta kitoko?
• Pesa mbandu yina kemonisa mutindu nsemo ya kimpeve kezabanaka na ntangu yina Nzambi metulaka.
[Bangiufula ya disolo ya kulonguka]
[Kifwanisu ya kele na lutiti 10]
Charles Taze Russell kuzabaka nde nsemo tangenga na zulu ya mukanda ya Kusonga na ntangu yina Nzambi metulaka.