Keti Nge Mebakaka “Mpeve ya Kyeleka”?
Keti Nge Mebakaka “Mpeve ya Kyeleka”?
“Tata . . . tapesa beno nsadisi ya nkaka sambu na kuvanda ti beno ntangu yonso, mpeve ya kyeleka.”—YOANE 14:16, 17, NW.
1. Inki dyambu ya mfunu Yezu kusongaka balongoki na yandi na bangunga ya nsuka ya yandi lutisaka ti bo na suku ya nzo ya etaze?
“MFUMU, nge ke kwenda wapi?” Yai vandaka mosi na kati ya bangyufula yina bantumwa ya Yezu kuyulaka yandi na bangunga ya nsuka ya yandi lutisaka ti bo na suku mosi ya nzo ya etaze na Yeruzalemi. (Yoane 13:36) Na ntangu bo vandaka kusala lukutakanu yina, Yezu zabisaka bo nde ntangu kulungaka sambu yandi bika bo mpi yandi vutuka na Tata na yandi. (Yoane 14:28; 16:28) Yandi zolaka kuvanda dyaka ve ti bo na kimuntu sambu na kulonga bo mpi kupesa bamvutu na bangyufula na bo. Kansi, yandi bwisaka bo ntima ntangu yandi songaka bo nde: “Mono talomba na Tata ebuna yandi tapesa beno nsadisi ya nkaka sambu na kuvanda ti beno ntangu yonso, mpeve ya kyeleka.”—Yoane 14:16, Noti na nsi ya lutiti. NW.
2. Yezu kusongaka balongoki na yandi nde yandi tatindila bo nki kana yandi mekwenda?
2 Yezu kupesaka zina ya nsadisi yango mpi yandi tendulaka nki mutindu yo tasadisa balongoki na yandi. Yandi songaka bo nde: “Na luyantiku mono tubilaka beno mambu yina ve, sambu mono vandaka ti beno. Kansi ntangu yai, mono me kwenda na Tata yina tindaka mono . . . Kulutila . . . mbote mono kwenda, sambu kana mono kwenda ve, muntu yina ta sadisaka beno ta kwisila beno ve; kansi kana mono kwenda, mono ta tindila beno yandi. Ntangu Mpeve ya kieleka ta kwisa, yandi ta nata beno na nzila ya kieleka yonso.”—Yoane 16:4, 5, 7, 13.
3. (a) Inki ntangu Nzambi kutindilaka Bakristu ya ntete “mpeve ya kyeleka”? (b) Na nki mutindu mosi ya mfunu mpeve kuvandaka “nsadisi” sambu na bo?
3 Lusilu yai kulunganaka na Pantekoti ya mvu 33 ya T.B., mutindu ntumwa Piere kumonisaka yo: “Yesu yai ya mono ke tuba, Nzambi me tedimisaka yandi na lufwa; na mambu yai beto yonso kele batemwe. Nzambi me tombula yandi na zulu na ngolo na yandi. Tata Nzambi me pesa yandi Mpeve na yandi mutindu yandi silaka. Yesu me panza Mpeve-Santu na zulu na beto mutindu beno ke mona ti mutindu beno ke wa ntangu yai.” (Bisalu 2:32, 33) Mutindu beto tamona yo na nima, mpeve santu yina kukulumukaka na Pantekoti kusalaka mambu mingi sambu na Bakristu ya ntete. Kansi Yezu kutubaka nde “mpeve ya kyeleka” zolaka ‘[kuyibusa] bo mambu yina yonso yandi tubilaka bo.’ (Yoane 14:26) Yo zolaka kusadisa bo na kuyibuka kisalu mpi malongi ya Yezu, nkutu ti bangogo yina yandi mosi kibeni kutubaka, mpi yo zolaka kusadisa bo na kusonika yo. Lusadisu yai kuvandaka mpenza mfunu mingi sambu na ntumwa Yoane ya vandaka mekuma mununu na nsuka ya mvu-nkama ya ntete ya T.B., ntangu yandi yantikaka kusonika Evanzile na yandi. Disolo ya Evanzile yina kele ti bandongisila ya mfunu yina Yezu kupesaka ntangu yandi salaka na mbala ya ntete Lusungiminu ya lufwa na yandi.—Yoane, bakapu 13-17.
4. Inki mutindu “mpeve ya kyeleka” kusadisaka Bakristu ya kupakulama ya ntete?
4 Yezu kuzabisaka dyaka balongoki yina ya ntete nde mpeve zolaka ‘kulonga bo mambu yonso’ mpi ‘kunata bo na kieleka yonso.’ Mpeve zolaka kusadisa bo na kubakisa mambu ya mudindu yina kele na Masonuku mpi kutanina bo sambu bo vanda ti mabanza, mayele, mpi lukanu mosi. (1 Korinto 2:10; Efezo 4:3) Ebuna, mpeve santu kupesaka Bakristu yina ya ntete ngolo ya kusala na kimvuka bonso “mpika ya kwikama mpi ya mayele” sambu na kupesa Bakristu ya kupakulama ‘madia ya kimpeve na ntangu ya mbote.’—Matayo 24:45, NW.
Mpeve Ketubaka Yo Mosi
5. (a) Inki kivuvu ya mpa Yezu kupesaka balongoki na yandi na mpimpa ya Nisani 14, ya mvu 33 T.B.? (b) Inki kisalu mpeve santu zolaka kusala sambu na kulungisa lusilu ya Yezu?
5 Na mpimpa ya Nisani 14, ya mvu 33 ya T.B., Yezu kusongaka balongoki na yandi nde yandi tayamba bo mpi bo tazinga ti yandi mpi ti Tata na yandi na zulu. Yandi songaka bo nde: “Bisika ya kulala kele mingi na nzo ya Tata; mono ke kwenda kuyidikila beno kisika. Kana mambu yina vandaka ya kielaka ve, mono zolaka kutubila beno yo ve. Ebuna na nima, kana mono me yidikila beno kisika imene, mono ta kwisa diaka kubaka beno sambu beno mpi kuvanda ti mono kuna ya mono ta vanda.” (Yoane 13:36; 14:2, 3) Bo tayala ti yandi na Kimfumu na yandi. (Luka 22:28-30) Sambu na kuvanda na kivuvu yai ya kuzinga na zulu, yo lombaka nde bo ‘butuka na mpeve’ bonso bana ya kimpeve ya Nzambi mpi kupakulama sambu na kusala bonso bantotila mpi banganga-Nzambi ti Kristu na zulu.—Yoane 3:5-8; 2 Korinto 1:21, 22; Tito 3:5-7; 1 Piere 1:3, 4; Kusonga 20:6.
6. (a) Inki ntangu bo yantikaka kusola bantu sambu na kukwenda na zulu, mpi na kimvuka bo tasola bantu ikwa? (b) Bantu yina bo solaka kubakaka mbotika na inki?
6 ‘Kusola bantu’ yai sambu na kukwenda na zulu kuyantikaka na Pantekoti ya mvu 33 T.B. mpi yo kemonana pwelele nde kitini ya nene ya kusola yango kusukaka na katikati ya bamvu 1930. (Baebreo 3:1) Ntalu ya bantu yina mpeve santu kutulaka kidimbu na ilungi sambu na kukuma bantu ya Izraele ya kimpeve kele 144 000, Nzambi “katulaka bo na kati ya bantu.” (Kusonga 7:4; 14:1-4) Bo bakaka mbotika na nitu ya kimpeve ya Kristu, na dibundu na yandi, mpi na lufwa na yandi. (Roma 6:3; 1 Korinto 12:12, 13, 27; Efezo 1:22, 23) Na nima ya mbotika na bo na masa mpi na nima ya kupakulama na mpeve santu, bo kotaka na luzingu ya kuditambika, luzingu ya kwikama tii na lufwa na bo.—Roma 6:4, 5.
7. Sambu na nki Bakristu ya kupakulama mpamba bantu mefwana na kudya bidimbu na Lusungiminu?
7 Sambu bo kele bantu ya Izraele ya kimpeve, Bakristu ya kupakulama yai kele na kati ya kuwakana ya mpa yina kusalamaka na kati ya Yehowa ti “Israele ya Nzambi.” (Galatia 6:16; Yeremia 31:31-34) Kuwakana ya mpa kukumaka kima ya kyeleka na nsadisa ya menga ya Kristu yina kutyamukaka. Yezu kutubilaka dyambu yai ntangu yandi yantikaka Lusungiminu ya lufwa na yandi. Luka ketuba nde: “Ebuna yandi bakaka mampa, yandi pesa Nzambi mersi, yandi zenga yo bitini-bitini, yandi pesa bo nde: ‘Yai kele nitu na mono (ya mono ke pesa sambu na beno. Beno sala mpidiyai sambu na kuyindula mono.’ Mutindu mosi, ntangu bo diaka imene, yandi pesaka bo dikopa nde: ‘Dikopa yai ke songa kuwakana ya mpa ya Nzambi me wakana ti beno na menga na mono yai ke losana sambu na beno).’” (Luka 22:19, 20) Na kutuba ya mbote, bantu yina mebikalaka ya kele dyaka na ntoto na kati ya kimvuka ya bantu 144 000 kele bo mpamba bantu mefwana na kudya mampa ti kunwa vinu ya kifwani na Lusungiminu ya lufwa ya Kristu.
8. Inki mutindu bapakulami kezabaka nde bo mesolaka bo sambu na kukwenda na zulu?
8 Inki mutindu bapakulami kezabaka nde bo mesolaka bo sambu na kukwenda na zulu? Ntembe kele ve ata fyoti nde bo kebakaka kimbangi ya mpeve santu. Ntumwa Polo kusonikilaka bantu ya mutindu yai nde: “Bantu yonso yina ya Mpeve ya Nzambi ke nataka bo kele bana ya Nzambi. . . . Mpeve ya Nzambi ke tubaka yo mosi na ntima [“mpeve,” NW] na beto nde beto kele bana ya Nzambi. Beto kele bana na yandi; yo yina beto ta baka mpi makabu yina ya Nzambi silaka na bantu na yandi. Beto ta baka makabu na beto yina na kimvuka ti Kristo; beto ta vanda na ndambu ya lukumu na lukumu na yandi, sambu beto ke monaka mpasi nzila mosi ti yandi.” (Roma 8:14-17) Kimbangi yai ya mpeve santu kele ngolo mingi na mpila nde bantu yonso yina kele ti mwa dute ata fyoti nde bo mesolaka bo sambu na kukwenda na zulu lenda tuba na masonga yonso nde bo mesolaka bo ve, mpi bo fwete meka ve kudya bidimbu na Lusungiminu.
Mpeve ti Mameme Yankaka
9. Inki bimvuka zole ya kuswaswana bo ketubila na ba Evanzile ti na mukanda ya Kusonga?
9 Ntangu yandi vandaka kutubila ntalu ya fyoti ya Bakristu yina kesala Izraele ya kimpeve, Yezu kubingaka bo nde “bantu mingi ve.” Nzambi kendima bo na “lupangu” ya kuwakana ya mpa; kansi Yezu tubaka nde yandi fwete vukisa mpi “mameme ya nkaka” yina ntalu na bo mezabana ve. (Luka 12:32; Yoane 10:16) Mameme yankaka yina bo tavukisa na ntangu ya nsuka tasala “ndonga mosi ya bantu mingi” yina taguluka na ‘mpasi ya nene,’ ti kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na paladisu na ntoto. Dyambu ya kuyituka kele nde, mbona meso yina Yoane kubakaka na nsuka ya mvu-nkama ya ntete ya T.B. kesala luswaswanu na kati ya kibuka yai ya nene ti bantu 144 000 ya Izraele ya kimpeve. (Kusonga 7:4, 9, 14) Keti mameme yankaka mpi kebakaka mpeve santu, kana nde ee, inki yo kesalaka na luzingu na bo?
10. Inki mutindu mameme yankaka kebakaka mbotika na “zina ya Tata ti ya Mwana ti ya Mpeve-Santu”?
10 Mpeve santu kesalaka kibeni kisalu ya nene na luzingu ya mameme yankaka. Bo kemonisaka kidimbu ya kudipesa na bo na Yehowa ntangu bo kebakaka mbotika na “zina ya Tata ti ya Mwana ti ya Mpeve-Santu.” (Matayo 28:19) Bo kendimaka kimfumu ya Yehowa, bo kelemfukaka na Kristu bonso Mfumu mpi Muntu yina kusumbaka bo, mpi bo kelemfukilaka mpeve santu to ngolo ya kisalu ya Nzambi na luzingu na bo. Konso kilumbu, bo kemekaka na kukuna “mbuma ya mpeve” na luzingu na bo, disongidila ‘zola, kiese, ngemba, kukanga ntima, mambote, ntima ya mbote, kutula ntima, ntima pima, kudiyala.’—Galatia 5:22, 23.
11, 12. (a) Inki mutindu bapakulami kele ya kusantisa na mutindu mosi ya kuswaswana mpenza? (b) Na nki mutindu mameme yankaka kekumaka ya kusantisa mpi ya santu?
11 Mameme yankaka fwete bika mpi Ndinga ya Nzambi ti mpeve santu na yandi yo sukula, to yo santisa bo. Bapakulami kele dezia ya kusantisa na mutindu mosi ya kuswaswana kibeni, bo mekumaka bantu ya lunungu mpi ya santu bonso nkento ya Kristu. (Yoane 17:17; 1 Korinto 6:11; Efezo 5:23-27) Profete Daniele kebinga bo nde “bantu ya santu ya Muntu ya Kuluta Zulu,” yina kebaka Kimfumu na lutwadisu ya “mwana-muntu,” Kristu Yezu. (Daniele 7:13, 14, 18, 27) Na ntangu ya ntama, na nzila ya Moize ti Aroni, Yehowa kutubilaka dikanda ya Izraele nde: “Mono kele Yehowa Nzambi na beno; beno fwete kudisantisa mpi beno fwete kudimonisa bantu ya santu, sambu mono kele santu.”—Levi 11:44, NW.
12 Ntendula ya ntete ya ngogo “kusantisa” kele “kukumisa santu, kutula na lweka, to kugambula sambu na kisalu ya Yehowa Nzambi; kima yina kele ya santu, to ya bo mesukula.” Na luyantiku ya mvu 1938, Nzozulu ya Nkengi kutubaka nde ba Yonadabi, to mameme yankaka, “fwete zaba nde konso muntu yina tazola kuvanda na kati ya kimvuka ya bantu mingi mpi kuzinga na ntoto fwete kudipesa mpi kukuma santu.” Mbona meso yina ketubila kibuka ya nene, yina kele na mukanda ya Kusonga, ketuba nde bo “yobisaka bamvwela na bo, bo kumisaka yo mpembe na menga ya Mwana-dimeme” mpi bo “ke sadilaka Nzambi [kisalu ya santu, NW] mpimpa ti mwini na nzo na yandi.” (Kusonga 7:9, 14, 15) Na nsadisa ya mpeve santu, mameme yankaka kesalaka ngolo na kulungisa mambu yina Yehowa kelombaka sambu na kukuma muntu ya santu.—2 Korinto 7:1.
Kusala Mambote na Bampangi ya Kristu
13, 14. (a) Kana beto tala kingana ya Yezu ya mameme ti bankombo, mameme fwete sala nki sambu na kuguluka? (b) Na ntangu yai ya nsuka, inki mutindu mameme yankaka kesadisaka bampangi ya Kristu?
13 Yezu kumonisaka kuwakana ya ngolo yina kele na kati ya mameme yankaka ti kibuka ya fyoti na kingana na yandi ya mameme ti bankombo, yina kele na mbikudulu na yandi yina ketubila “nsuka ya ntoto.” Na kingana yina, Kristu kumonisaka pwelele nde luguluku ya mameme yankaka kele ya kukangama ti mambu yina bo kesala bapakulami, yina yandi bingaka nde “bampangi na mono.” Yandi tubaka nde: “Ntangu yai, Mfumu ta tubila bantu yina ta vanda na diboko na yandi ya kibakala nde: ‘Beno bantu yai ya Tata na mono me sakumuna, beno kwisa. Beno kwisa kubaka Kimfumu ya yandi me yidikilaka beno katuka ntangu yandi salaka bima yonso. . . . Mono ke tubila beno mambu ya kieleka: Konso ntangu ya beno salaka mambu yina na mpangi mosi yina kele mfunu mingi ve mpenza na kati ya bampangi na mono yai ya mfunu, beno salaka yo na mono.”—Matayo 24:3; 25:31-34, 40.
14 Bangogo yai, “konso ntangu ya beno salaka mambu yina” ketubila lusadisu ya zola yina bo kepesa na bampangi ya Kristu ya mebutuka na mpeve, yina inza ya Satana kebakaka bonso banzenza, nkutu yo ketulaka bankaka na boloko. Bo vandaka na mfunu ya madya, ya bilele ya mbote, mpi ya lusadisu na ntangu bo vandaka maladi. (Matayo 25:35, 36) Na ntangu yai ya nsuka, ya kuyantikaka na mvu 1914, bapakulami mingi mekutanaka ti mambu ya mutindu yai. Masolo ya Bambangi ya Yehowa ya bilumbu na beto kemonisa nde mpeve kupusaka bampangi na bo ya kwikama, disongidila mameme yankaka, na kusadisa bo.
15, 16. (a) Na inki kisalu mameme yankaka kesadisaka kibeni bampangi ya Kristu ya kupakulama na ntoto? (b) Inki mutindu bapakulami kemonisaka ntonda na bo na mameme yankaka?
15 Na ntangu yai ya nsuka, mameme yankaka kesadisaka bampangi ya Kristu ya kupakulama yina kele na ntoto na kulungisa kisalu yina Nzambi mepesaka bo ya ‘kulonga Nsangu ya Mbote ya Kimfumu na nsi-ntoto ya mvimba, na mpila nde bantu ya makanda yonso kuwa yo.’ (Matayo 24:14; Yoane 14:12) Na ntangu ntalu ya bapakulami na ntoto kele na kukulumuka konso mvula, ntalu ya mameme yankaka kele na kuyela, bo mekumaka nkutu bamilio ya kyeleka. Mingi na kati na bo kesalaka bonso baevanzelizatere—bapasudi-nzila ya ntangu yonso ti bamisionere—sambu na kupanza nsangu ya mbote ya Kimfumu tii “na nsuka ya ntoto.” (Bisalu 1:8) Bankaka kesalaka kisalu ya kusamuna na kiteso ya ngolo na bo mpi bo kevandaka na kyese ya kupesa mbongo na bo sambu na kusimba kisalu yai ya mfunu.
16 Bampangi ya Kristu ya kupakulama kepesa mersi mingi sambu na lusadisu yai ya bampangi na bo mameme yankaka kepesaka bo ti kwikama yonso. Bo monisaka mbote mawi na bo na mukanda Sécurité universelle sous le Règne du “Prince de paix,” yina kimvuka ya mpika ya kwikama kubasisaka na mvu 1986. Yo ketuba nde: “Yantika Mvita ya Zole ya Inza ya Mvimba, kulungana ya mbikudulu ya Yezu yina ketubila ‘nsuka ya ntoto’ kesalama na kiteso mosi ya nene sambu na kisalu yina ‘kibuka ya nene’ ya ‘mameme ya nkaka’ ke na kusala. . . . Yo yina beto kepesa matondo mingi kibeni na ‘kibuka ya nene’ ya bansi mingi, ya bandinga ya kuswaswana sambu na kisalu ya nene yina bo ke na kusala sambu na kulungisa mbikudulu ya [Yezu] yina kele na Matayo 24:14!”
‘Yandi Kumisa Bo Bantu ya Mbote Mpenza Nzila Mosi ti Beto’
17. Inki mutindu bantu ya kwikama ya ntangu ya ntama yina bo tafutumuna na ntoto Nzambi ta “kumisa bo bantu ya mbote mpenza kaka nzila mosi” ti bapakulami?
17 Ntangu yandi vandaka kutuba bonso mosi na kati ya bapakulami mpi ntangu yandi vandaka kutubila babakala ti bankento ya kwikama yina kuzingaka na ntwala ya Kristu, ntumwa Polo kusonikaka nde: “Nzambi ndimaka bantu yina yonso; kansi bo bakaka ve mambu yina ya yandi silaka bo, sambu Nzambi kaninaka beto [bapakulami] mambu ya kuluta mbote. Yo yina yandi zolaka nde yandi kumisa bo bantu ya mbote mpenza kaka nzila mosi ti beto.” (Baebreo 11:35, 39, 40) Na luyalu ya Bamvula Funda, Kristu ti bampangi na yandi 144 000 ya kupakulama na zulu tasala bonso bantotila mpi banganga-nzambi, ye bo tapesa mambote ya kimenga ya nkudulu ya Yezu na ntoto. Nzambi takumisa mameme ya nkaka “bantu ya kulunga” na nitu ti na mabanza.—Kusonga 22:1, 2.
18. (a) Inki mambu yina Biblia ketuba fwete sadisa mameme yankaka na kubakisa? (b) Inki kivuvu mameme yankaka kele na yo na ntangu bo kevingila “kilumbu yina ya Nzambi ta songa bana na yandi”?
18 Mambu yai yonso fwete sadisa mameme yankaka na kubakisa sambu na nki Masonuku ya Kigreki ya Bukristu ketubilaka mingi Kristu ti bampangi na yandi ya kupakulama mpi kisalu na bo na kulungana ya balukanu ya Yehowa. Yo yina, mameme yankaka kebakisaka nde yo kele dibaku ya nene na kusadisa na mitindu yonso yina bo lenda kimvuka ya mpika ya kwikama ntangu bo kevingila “kilumbu yina ya Nzambi ta songa bana na yandi” na Armagedoni mpi na nsungi ya Bamvula Funda. Bo kevingila kilumu yina “Nzambi ta katula bima yina yonso na kimpika yina ke nataka lufwa, ebuna yo ta baka dipanda ya lukumu yina ya bana ya Nzambi ta baka.”—Roma 8:19-21.
Bo Kevandaka ya Kuvukana na Mpeve na Lusungiminu
19. “Mpeve ya kyeleka” mesalaka nki na bapakulami ti bampangi na bo, mpi inki mutindu bo tavanda ya kuvukana na nkokila ya ngonda ya Marsi 28?
19 Na kisambu na yandi ya nsuka na mpimpa ya Nisani 14, ya mvu 33 ya T.B., Yezu tubaka nde: “Mono ke samba . . . sambu bo yonso kuvanda muntu mosi. Tata, bo vanda na kimvuka ti beto, mutindu nge kele na mono, mono mpi kele na nge. Bo vanda muntu mosi, sambu bantu ya nsi-ntoto yai kundima nde nge muntu tindaka mono.” (Yoane 17:20, 21) Sambu na zola na yandi, Nzambi tindaka Mwana na yandi na kupesa luzingu na yandi sambu na luguluku ya bapakulami ti inza ya bantu ya bulemfu. (1 Yoane 2:2) “Mpeve ya kyeleka” mevukisaka bampangi ya Kristu ti mameme yankaka. Na nkokila ya Marsi 28, na nima ya kudinda ya ntangu, bimvuka yonso zole tavukana sambu na kusungimina lufwa ya Kristu mpi kuyibuka mambu yonso yina Yehowa mesalaka sambu na bo na nzila ya kimenga ya Mwana na yandi yina yandi kezolaka mingi, Kristu Yezu. Bika nde kukwisa na bo na nkinsi yai ya mfunu kukumisa bumosi na bo ngolo mpi yo pesa bo dyaka ngolo ya kulanda na kusala luzolo ya Nzambi. Kana bo kesala mpidina, bo kepesa nzikisa nde bo keyangalalaka na kuvanda na kati ya bantu yina Yehowa kezolaka.
Beto Vutukila
• Inki ntangu Nzambi tindilaka Bakristu ya ntete “mpeve ya kyeleka,” mpi inki mutindu yo monanaka nde yo vandaka “nsadisi”?
• Inki mutindu bapakulami kezabaka nde bo mesolaka bo sambu na kukwenda na zulu?
• Na inki mutindu mpeve ya Nzambi kesalaka na mameme yankaka?
• Inki mutindu mameme yankaka kesalaka mambote na bampangi ya Kristu, mpi sambu na nki Nzambi ‘takumisa bo bantu ya mbote mpenza kaka nzila mosi’ ti bapakulami?
[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]
[Kifwanisu ya kele na lutiti 29]
Nzambi kutindaka “mpeve ya kyeleka” na zulu na balongoki na Pantekoti ya mvu 33 ya T.B.
[Bifwanisu ya kele na lutiti 31]
Mameme yankaka kesalaka mambote na bampangi ya Kristu ntangu bo kesadisaka bo na kulungisa kisalu ya kusamuna yina Nzambi mepesaka bo