Yehowa Kezolaka Ve Luzingu ya Kukonda Kuzitisa Bansiku

‘Beno [vandaka ve na luzingu ya kukonda kuzitisa, NW] mambu ya beno tubaka na bampangi na beto.’​—MALASHI 2:10.

1. Inki Nzambi kelombaka beto kana beto kezola kubaka luzingu ya kukonda nsuka?

 KETI nge kezola kubaka luzingu ya kukonda nsuka? Kana nge kekwikilaka na kivuvu yina mutindu Biblia kusilaka, ziku nge tatuba nde ‘Ee.’ Kana nge kezola nde Nzambi kupesa nge luzingu ya kukonda nsuka na inza na yandi ya mpa, nge fwete lemfuka na mambu yina yandi kelombaka beto. (Longi 12:13; Yoane 17:3) Keti yo kele mbote na kulomba bantu ya kukonda kukuka na kusala yo? Ee, sambu Yehowa kesyamisa beto mutindu yai: “Kima ya mono ke zola mingi nde beno kuzola mono, kansi mono ke zola ve makabu ya bambisi ya beno ke fwilaka mono. Mbote beno bantu na mono kuzaba mono, kansi mbote ve nde beno yokila mono makabu mpamba.” (Ozea 6:6) Yo kezola kutuba nde ata bantu yina kesalaka masumu lenda sala ngolo sambu na kulungisa mambu yina Nzambi kelombaka beto.

2. Inki mutindu bantu mingi ya Izraele kumonisaka nde bo vandaka kuzitisa ve bansiku ya Yehowa?

² Kansi, bantu yonso ve kezolaka kusala luzolo ya Yehowa. Ozea kemonisa nde nkutu bantu mingi ya Izraele kuzolaka ve kusala yo. Dikanda yonso kundimaka na kimvuka nde bo wakana, nde bo tazitisa bansiku ya Nzambi. (Kubasika 24:1-8) Kansi, ntangu fyoti na nima, bo ‘fwaka kuwakana ya yandi wakanaka na bo’ na mpila bo vandaka kufwa bansiku na yandi. Yo yina, Yehowa kutubaka nde bantu ya Izraele ‘vandaka kuzitisa ve bansiku’ na yandi. (Ozea 6:7) Ebuna banda na ntangu yina bantu mingi mekumaka kusala mutindu mosi. Kansi, Yehowa kezolaka ve luzingu ya bantu yina kezitisaka ve bansiku, yo vanda bansiku na yandi to na luzingu na bo ti bantu yina kezolaka mpi kesadilaka yandi.

3. Inki beto tatadila na disolo yai?

³ Ozea mpamba ve muntu kutubilaka mingi mpi kubendaka dikebi na beto na dibanza ya Nzambi sambu na yina metala luzingu ya kukonda kuzitisa bansiku na yandi, dibanza na beto mpi fwete monisa kana beto kezolaka kuvanda na luzingu ya kyese. Na disolo yina meluta, beto yantikaka kutadila mambu yina kele na mbikudulu ya Malashi, beto tadilaka kapu ya ntete ya mukanda na yandi. Sesepi yai, bika beto tadila kapu ya zole ya mukanda yango, mpi beto tala mutindu bo kebenda dyaka dikebi na beto na ngindu yina Nzambi kevandaka na yo sambu na bantu yina kezitisaka ve bansiku na yandi. Ata Malashi vandaka kutubila mambu yina kukuminaka bantu ya Nzambi bamvula mingi na nima ya kukatuka na bo na kimpika na Babilone, kapu yai ya zole ke mfunu mingi sambu na beto bubu yai.

Banganga-Nzambi Fwete Baka Ndola

4. Inki lukebisu Yehowa kupesaka banganga-Nzambi?

⁴ Kapu ya 2 keyantika ti bangogo ya kemonisa mutindu Yehowa kenganina banganga-Nzambi sambu bo bikaka banzila na yandi ya lunungu. Kana banganga-Nzambi kuwaka ve ndongisila yai mpi kubika nzila ya mbi, ndola ya nene mpenza vandaka kuvingila bo. Tala mutindu verse ya ntete ti ya zole ketuba: “Ntangu yai beno banganga-Nzambi, yai kele nsiku sambu na beno: Beno fweti zitisa mono na mambu ya beno ke sala. Kana beno wa ve mambu ya mono ke tuba, kana beno landa yo ve mbote-mbote, mono ta pesa beno ndola. Mono ta singa beno, mono ta singa mpi kisalu na beno ya kinganga-Nzambi.” Kana banganga-Nzambi kulongaka bantu bansiku ya Nzambi mpi kana bo zitisaka yo, yandi zolaka kusakumuna bo. Kansi sambu bo lemfukaka ve na luzolo ya Nzambi, mpasi zolaka kubwila bo. Ata balusakumunu yina banganga-Nzambi vandaka kuzabisa bantu zolaka kukuma mpasi.

5, 6.(a) Sambu na nki banganga-Nzambi vandaka bantu ya ntete ya fwete baka ndola? (b) Inki mutindu Yehowa kumonisaka makasi na yandi na banganga-Nzambi?

⁵ Sambu na nki banganga-Nzambi kuvandaka bantu ya ntete ya fwete baka ndola? Verse 7 kepesa kikuma mosi ya pwelele: “Yai kele kisalu ya banganga-Nzambi: kulonga mambu ya kieleka ya mono Nzambi. Bantu fweti kwenda na banganga-Nzambi na kulonguka bansiku na mono sambu bo kele bantu ya mono [Yehowa, NW], tindaka.” Bamvula  kuluta funda mosi na ntwala, bansiku yina Nzambi kupesaka bantu ya Izraele na nsadisa ya Moize kutubaka nde banganga-Nzambi kuvandaka ti mukumba ya “kulonga bantu ya Israele bansiku yonso ya . . . Mfumu Nzambi pesaka na Moize sambu na bo.” (Levi 10:11) Kansi, yo kele mawa na kumona nde na nima, nsoniki ya 2 Bansangu 15:3 kutubaka nde: “Bamvula mingi bantu ya Israele vandaka kuzinga ya kukonda kuzaba Nzambi ya kieleka, bo vandaka mpi ve na banganga-Nzambi sambu na kulonga bo bansiku.”

⁶ Na ntangu ya Malashi, na mvu-nkama ya tanu ya N.T.B., luzingu ya banganga-Nzambi kuvandaka kaka mutindu mosi. Bo vandaka kulonga ve Nsiku ya Nzambi na bantu. Yo yina, yo lombaka nde Nzambi kusambisa banganga-Nzambi yina. Tala bangogo ya ngolo yina Yehowa kesonga bo. Malashi 2:3 ketuba nde: “Ilungi na beno mono ta pakula-pakula yo kabine ya bambisi ya beno ke pesa makabu.” Yandi nganinaka bo mpenza! Nsiku kutubaka nde bo fwete basisa kabine ya bambisi yina bo vandaka kupesa makabu sambu na kwenda kuyoka yo na nganda ya kan. (Levi 16:27) Kansi Yehowa kesonga bo nde olie ya kulosa kabine yango, bo tapakula-pakula yo na baluse na bo. Yo kezola kutuba nde yandi vandaka kumona makabu na bo nzanzi mpi kubuya yo ti bantu yina vandaka kupesa yo.

7. Sambu na nki Yehowa kuwilaka balongi ya Nsiku makasi?

⁷ Bamvula mingi na ntwala ya ntangu ya Malashi, Yehowa kupesaka Balevi kisalu ya kutala sanduku ya santu ebuna na nima tempelo ti kisalu ya santu. Bo vandaka balongi ya dikanda ya Izraele. Kana bo lungisaka kisalu yai bo zolaka kuzinga na ngemba bo ti dikanda yonso. (Kutanga 3:5-8) Kansi, Balevi vandaka kuwa dyaka ve Nzambi boma mutindu bo vandaka kusala ntete. Yo yina, Yehowa kusongaka bo nde: “Beno me bendaka bantu mingi na kusala mambu ya mbi. Beno me fwaka kuwakana ya mono wakanaka na beno, bana ya Levi . . . Beno ke landaka ve malongi na mono.” (Malashi 2:8, 9) Sambu bo vandaka kulonga ve bantu kyeleka mpi sambu na mbandu na bo ya mbi, banganga-Nzambi kunataka bantu mingi ya Izraele na nzila ya mbi, yo yina Yehowa vandaka na kikuma ya mbote ya kuwila bo makasi.

Kuzitisa Bansiku ya Nzambi

8. Keti kulomba bantu na kuzitisa bansiku ya Nzambi kele kulomba bo mambu ya bo lenda kuka ve na kusala? Tendula.

⁸ Beto yindula ve nde yo lombaka nde Nzambi kuwila banganga-Nzambi yina mawa mpi kulolula bo sambu bo vandaka bantu ya kukonda kukuka, to nde bo zolaka kukuka ve na kuzitisa bansiku ya Nzambi. Na kuta masonga bantu lenda kuka na kuzitisa bansiku ya Nzambi, sambu Yehowa kelombaka bo ve mambu yina bantu lenda kuka ve na kusala. Ziku, banganga-Nzambi yankaka ya ntangu yina kuzitisaka bansiku ya Nzambi, nkutu ntembe kele ve nde mosi na kati na bo kusalaka yo, zina na yandi, Yezu, “mfumu ya banganga-Nzambi.” (Baebreo 3:1) Mukanda ya Malashi ketuba na masonga yonso sambu na yandi nde: “[Nsiku ya kyeleka kuvandaka na munoko na yandi, NW] kansi mambu ya mbi ve. [Yandi] wakanaka na mono na luzingu na [yandi]; [yandi] vandaka kusala mambu yina kele mbote, [yandi] vandaka kusadisa mpi bantu mingi na kusala diaka m[b]i ve.”​—Malashi 2:6.

9. Banani ke na kulonga na kwikama yonso kyeleka na ntangu na beto?

⁹ Kiteso mosi, kuluta mvu-nkama mosi ntangu yai, bampangi ya kupakulama ya Kristu, bayina kele na kivuvu ya kuzinga na zulu, kesalaka kisalu ya ‘banganga-Nzambi yina ke na kisalu ya kupesaka Nzambi makabu ya kimpeve yina kepesaka yandi kiese.’ (1 Piere. 2:5) Bo ke na kutwadisa kisalu ya kulonga bakyeleka ya Biblia na bantu yankaka. Ntangu nge kelongukaka bakyeleka ya Biblia, keti nge kemonaka ve nde nsiku ya kyeleka kevandaka na munoko na bo? Bo mesadisaka bantu mingi na kuyambula malongi ya luvunu ya mabundu, na mpila nde ntangu yai bantu mingi ke na kulonguka bakyeleka ya Biblia na ntoto ya mvimba mpi kele na kivuvu ya kuzinga mvula na mvula. Bantu yai kele mpi na dibaku ya nene ya kulonga bantu yankaka mingi nsiku ya kyeleka.​—Yoane 10:16; Kusonga 7:9.

Kikuma ya Kukangudila Meso

10. Sambu na nki beto kele na kikuma ya mbote ya kukangula meso?

¹⁰ Kansi, beto ke ti kikuma ya mbote ya kukangudila meso. Beto lenda vila na kutula dikebi na dilongi ya ke na Malashi 2:​1-9. Keti beto mosi kekebaka na mpila nde, mambu ya luvunu kubasika ve na munoko na beto? Mu mbandu, keti bantu ya dibuta na beto lenda kwikila mpenza na mambu ya beto ketubaka? Keti bampangi na beto ya kimpeve ya babakala ti ya bankento na dibundu kekwikilaka mambu ya beto ketubaka? Yo kevandaka mpasi ve na kukuma ti kikalulu ya kusadila bangogo ya kemonana ya kyeleka, sambu na kukusa bantu. To muntu mosi lenda lutisa ndilu na kusikisa bima ya yandi keteka  to kubumba mambu yankaka ya mbi ya metala bima yango. Keti Yehowa tamona yo ve? Kana beto yambula ve kusala mambu ya mutindu yai, keti yandi lenda ndima makabu ya kukumisa yandi yina kebasikaka na minoko na beto?

11. Banani ntetentete fwete kangula meso?

¹¹ Sambu na bampangi yina kele na mukumba ya kulonga Ndinga ya Nzambi na mabundu bubu yai, Malashi 2:7 fwete vanda lukebisu sambu na bo. Yo ketuba nde bikobo na bo ‘fweti longa mambu ya kieleka, mpi bantu fweti kwenda kulonguka bansiku’ na minoko na bo. Balongi yai kele na mukumba mosi ya kilo, sambu Yakobo 3:1 kemonisa nde bo ‘tasambisa bo ngolo kuluta bantu ya nkaka.’ Bo fwete longa ti kikesa mpi kyese, ebuna malongi na bo fwete katukaka mpenza na Ndinga ya kusonika ya Nzambi mpi na malongi yina beto kebaka na nsadisa ya organizasio ya Yehowa. Kana bo kesala mpidina, bo ‘talunga mpi na kulonga bantu ya nkaka.’ Yo yina, bo kelongisila bo nde: “[Bo] fweti tula ngolo na kumonika [bantu] ya mbote na meso ya Nzambi, bonso muntu ya kisalu yina ya bo lenda baka mbi ve sambu na kisalu na yandi, sambu yandi ke zabisaka nsangu ya kieleka mbote-mbote.”​—2 Timoteo 2:2, 15.

12. Inki kima bantu yina kelongaka fwete vila ve?

¹² Kana beto keba ve, mpukumuna lenda nata beto na kuyantika kuvukisa mambu ya beto mosi kezolaka to bangindu na beto mosi ti malongi na beto. Kusala mutindu yina lenda vanda kigonsa ya nene sambu na muntu yina kekangamaka ngolo na bangindu na yandi to ketulaka ntima na mambu ya yandi mosi ketuba ata yo kewakana ve ti malongi ya organizasio ya Yehowa. Kansi Malashi kapu 2 kemonisa nde beto fwete tula ntima nde balongi ya dibundu kulonga kaka nzayilu yina kekatuka na Nzambi kansi bangindu na bo mosi ve, sambu yo lenda bwisa mameme. Yezu kutubaka nde: “Na kati ya bana yai ya fioti ke tulaka ntima na mono, konso muntu yina ta benda mwana mosi na kati na bo na kusala masumu, kuluta mbote bo kangisa muntu yango yina ditadi ya nene na nkingu, ebuna bo losa yandi sambu yandi kwenda kufwa na nsi ya nzadi-mungwa.”​—Matayo 18:6.

Kukwela Muntu Yina Kesambilaka Ve Yehowa

13, 14. Inki luzingu ya kukonda kwikama Malashi kumonisaka pwelele?

¹³ Yantika na verse 10 kulumuka, Malashi kapu 2 ketubila mingi luzingu ya kukonda kuzitisa bansiku. Malashi kebenda dikebi na mitindu zole ya luzingu ya yandi ketubila mbala na mbala ntangu yandi kesadilaka bangogo “kukonda kuzitisa bansiku.” Ntete, tala mutindu Malashi keyantika ndongisila na yandi ti bangyufula yai: “Keti beto yonso kele na tata mosi ve? Nzambi yina salaka beto? Ebuna sambu na nki beto ke [zitisaka ve bansiku na kati na beto, NW] na mutindu beto kebebisa kuwakana ya Nzambi wakanaka na bankaka na beto?” Ebuna na verse 11, yandi keyika nde luzingu ya kukonda kuzitisa bansiku yina Izraele kuvandaka na yo kunataka bo na kubebisa “busantu ya Yehowa.” (NW) Inki mambu ya kuluta mbi ya bo vandaka kusala? Verse yango ketanga zina ya kima mosi ya mbi ya bo salaka: Bo ‘kwelaka bankento yina kesambaka banzambi yankaka.’

¹⁴ Yo kezola kutuba nde, bantu ya Izraele yankaka, yina kuvandaka na kati ya dikanda yina kudipesaka na Yehowa, kukwelaka bantu yina vandaka kusambila yandi ve. Baverse yina kele na ntwala ti na nima kesadisa beto na kubakisa sambu na nki yo vandaka mbi kibeni. Verse 10 ketuba nde bo vandaka na tata mosi. Yo kezola kutubila ve Yakobo (yina  bakaka zina ya Izraele) to Abrahami to nkutu Adami. Malashi 1:6 kemonisa nde ‘tata mosi’ yango vandaka Yehowa. Dikanda ya Izraele kuvandaka na kinduku ti yandi sambu na kuwakana yina yandi salaka ti bankaka na bo. Nsiku mosi na kati ya bansiku ya kuwakana yina kutubaka nde: “Beno lenda kwela bo ve, beno lenda pesa mpi bana na beno nzila ve na kukwela bo.”​—Kulonga 7:3.

15. (a) Inki mutindu bantu yankaka kemekaka na kupesa kikuma yina kutindaka bo na kukwela muntu yina kesambilaka ve Yehowa? (b) Inki mutindu Yehowa kemonisa pwelele dibanza na yandi sambu na yina metala makwela?

¹⁵ Bubu yai bantu yankaka lenda yindula nde: ‘Muntu ya mono mezola kele muntu mosi ya mbote mpenza. Ziku na nima ya bilumbu yandi tandima lusambu ya kyeleka.’ Bangindu ya mutindu yai kendimisa beto lukebisu yai ya bo sonikaka na ngolo ya mpeve: ‘Ntima ya muntu me fulukaka na luvunu; yo ke na maladi mingi, mpila ya kubelula yo kele ve.’ (Yeremia 17:9) Dibanza ya Nzambi sambu na yina metala kukwela muntu yina vandaka kusambila ve Yehowa kele ya kusonika pwelele na Malashi 2:12: ‘Mfumu Nzambi takatula konso muntu yina ke sala mambu ya mutindu yai.’ Yo yina, bo kelongisila Bakristu na kukwela “kaka na Mfumu.” (1 Korinto 7:39, NW) Na ntangu ya Bukristu, Mukristu yina mekwela muntu yina kesambilaka ve Yehowa bo “fwete katula yandi”. Ebuna, kana mumpani yina mebuya kaka na kusambila Yehowa, inki tasalama ntangu Nzambi tafwa inza yai ntama mingi ve?​—Nkunga 37:37, 38.

Kukonda Kuzitisa Nkwelani na Nge

16, 17. Inki mambu ya kukonda kuzitisa bansiku bantu yankaka kusalaka?

¹⁶ Na nima, Malashi ketanga kima ya zole ya mbi ya kemonisa luzingu ya kukonda kuzitisa bansiku: kukonda kuzitisa nkwelani na nge, mingimingi na kufwa makwela kukonda kikuma yina nsiku kepesila nswa. Verse 14 ya kapu 2 ketuba nde: “Yo kele kaka sambu yandi zaba nde nge me bebisa mambu  ya nge tubilaka nkento na nge ntangu nge vandaka leki. Yandi vandaka nkento na nge, kansi nge me bebisa mambu ya nge tubaka na yandi, ata nge tubaka yo na meso ya Nzambi nde: ‘Mono ta zitisaka nge.’” Mutindu bo vandaka kubuya bankento na bo, babakala ya Bayuda ‘kufulusaka mansanga’ na mesa-kimenga ya Yehowa. (Malashi 2:13) Babakala yina vandaka kusadila bikuma ya kewakana ve na nsiku sambu na kubuya bankento na bo, bo vandaka kutina bankento na bo yina bo kwelaka na kileki, sambu na kukwela bana-bankento yina vandaka baleke to bankento ya mimpani. Ebuna, banganga-Nzambi ya kukonda masonga vandaka kupesa nswa na mambu yina! Kansi, Malashi 2:16 ketuba nde: “Mfumu Nzambi, Nzambi ya Israele, ke tuba nde: ‘Mono ke zolaka ve ata fioti nde bakala kubikisa nkento na yandi.’” Na nima, Yezu kumonisaka nde mansoni kele kikuma mosi mpamba ya lenda sala nde makwela kufwa mpi ya kepesa nswa na nkwelani yina bo mesala mbi na kukwela dyaka.​—Matayo 19:9.

¹⁷ Yindula mpenza mambu yai ya Malashi kutubaka, mpi tala mutindu yo kesimba ntima na beto mpi yo kepusa beto na kusala mambu ya mbote. Yandi ketubila ‘nkento na nge mpi nkento ya nge tubilaka na meso ya Nzambi nde nge tazitisaka yandi.’ Konso bakala ya bo ketubila awa kukwelaka nkento ya Izraele, yina vandaka kusambila Yehowa, ya yandi ponaka bonso nduku ya yandi vandaka kuzola mingi, muntu ya bo zolaka kuzinga na yandi luzingu ya mvimba. Ata makwela ya mutindu yina kusalamaka ntangu bakala ti nkento kuvandaka baleke, bamvula yina kulutaka ti kimununu vandaka kukatula ve valere ya kuwakana yina bo salaka nde bo kwelana.

18. Na nki mitindu ndongisila ya Malashi ya metala kukonda kuzitisa bansiku kelungana bubu yai?

¹⁸ Ndongisila yai ya ketubila mambu yina kele mpi na valere ya kiteso mosi bubu yai. Yo kele mawa mingi na kumona nde bantu yankaka kebuyaka kulanda lutwadisu ya Nzambi ya kukwela kaka na Mfumu. Yo kele mpi mawa na kumona nde bankaka kesalaka ve ata kikesa fyoti sambu na kukumisa makwela na bo ngolo. Kansi, bo kesosaka bikuma ya kupesa mpi bo kelandaka luzingu yina Nzambi kebuyaka ya kenataka na kufwa makwela sambu na kukwela nkento yankaka. Mambu yai yonso ya bo kesalaka ‘kelembisaka Mfumu Nzambi.’Na ntangu ya Malashi, bantu yina vandaka kubuya na kulanda ndongisila ya Nzambi vandaka nkutu na lulendo ya kuyindula nde Yehowa kuvandaka ve na kikuma ya mbote ya kupesa bangindu na yandi. Yo yina, bo tubaka nde: “Wapi Nzambi yina ke sambisaka bantu na nzila ya mbote?” Yai ngindu ya kuvweza mpenza! Bika beto bwa ve na mutambu yina.​—Malashi 2:17.

19. Inki mutindu babakala ti bankento lenda baka mpeve ya Nzambi?

¹⁹ Kansi, yo kele kyese mingi na kumona nde, Malashi ketubila babakala yankaka yina kuvandaka ve ti kifu ya kubuya bankento na bo. Bo ‘vandaka dyaka ti mwa ndambu ya mpeve ya Nzambi yina kubikalaka.’ (Verse 15,NW) Yo kele kyese na kumona nde bubu yai organizasio ya Nzambi mefuluka ti babakala yina ‘kezitisaka bankento na bo.’ (1 Piere 3:7) Bo kebulaka ve bankento na bo to kufinga bo, bo kendimaka ve na kusadila mitindu ya mbi ya kuvukisa nitu, mpi bo kekondaka bo ve luzitu na kusekana ti bankento yankaka to kutala mikanda ti bafilme yina kesongaka kinkonga. Organizasio ya Yehowa kele mpi ti bankento mingi yina kele Bakristu ya kwikama ya kezitisaka Nzambi ti bansiku na yandi. Babakala ti bankento yai yonso kezabaka mambu yina Nzambi kebuyaka, ebuna bo keyindulaka mpi kesalaka mambu yina yandi kezolaka. Beno landa na kusala bonso bo, ‘kulemfuka na Nzambi,’ ebuna beno tabaka balusakumunu mingi na nzila ya mpeve santu na yandi.​—Bisalu 5:29.

20. Inki ntangu ke na kukuma penepene sambu na bantu yonso?

²⁰ Ntama mingi ve, Yehowa tasambisa ntoto ya mvimba. Konso muntu taluta na ntwala na yandi sambu na mambu yina yandi vandaka kukwikila mpi kusala. “Konso muntu na kati na beto ta samba na meso ya Nzambi sambu na mambu na yandi mosi.” (Roma 14:12) Ngyufula ya mayele ya beto fwete yula na kisika yai kele: Nani taguluka na kilumbu ya Yehowa? Disolo ya tatu mpi ya nsuka na kati ya masolo tatu yai ya beto ketubila tatadila ntu-dyambu yai.

Keti Nge Lenda Tendula?

• Sambu na nki bikuma ya kyeleka Yehowa kunganinaka banganga-Nzambi na Izraele?

• Sambu na nki bansiku ya Nzambi meluta ve ngolo sambu bantu kuzitisa yo?

• Sambu na nki beto fwete keba na kulonga na beto bubu yai?

• Inki mambu zole ya mbi Yehowa kubuyaka ntetentete?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 25]

Yehowa kunganinaka banganga-Nzambi ya ntangu ya Malashi sambu bo vandaka kulanda ve banzila na yandi

[Kifwanisu ya kele na lutiti 26]

Yehowa kubuyaka bantu ya Izraele yina kubuyaka bankento na bo kukonda kikuma ya kyeleka mpi kukwelaka bankento ya mimpani

[Kifwanisu ya kele na lutiti 26]

Bakristu kezitisaka makwela na bo bubu yai