Landa na Kusadila Mambu Yina Nge Melongukaka
Landa na Kusadila Mambu Yina Nge Melongukaka
“Beno sala mambu yina ya beno longukaka, ya beno waka, ti ya beno monaka na mono, ebuna Nzambi yina ke pesaka beto ngemba ta vanda na beno.”—FILIPI 4:9.
1, 2. Na kimvuka, keti Biblia kele na bupusi na luzingu ya bantu yina ketubaka nde bo kesambilaka? Tendula.
“BANZO-NZAMBI Mekumaka Mingi Kibeni, Kansi Bikalulu ya Mbote Kemonanaka Dyaka Ve.” Ntu-dyambu yai ya kubasikaka na zulunalu mosi (Emerging Trends) kupesaka na bunkufi rapore ya mambu yina kesalama na États-Unis. Ya kyeleka, insi yai kele na bantu mingi yina kekwendaka na nzo-Nzambi mpi ya ketubaka nde lusambu kele na kisika mosi ya mfunu na luzingu na bo. Kansi, rapore yina kemonisa nde: “Ata bantu ya kesambilaka kele mingi kibeni, bantu ya Amerika mingi kevandaka mpenza na dute na yina metala bupusi ya lusambu kevandaka na yo na luzingu ya konso muntu mpi ya bantu na kimvuka.”
2 Mambu yai kesalama ve kaka na insi mosi mpamba. Na inza ya mvimba, bantu mingi ya ketubaka nde bo kendimaka Biblia mpi bo kesambilaka kepesaka ve Masonuku nzila nde yo vanda na bupusi ya kyeleka na luzingu na bo. (2 Timoteo 3:5) Mfumu ya kibuka mosi yina kesalaka bansosa kutubaka nde: “Tii bubu yai, beto kezitisaka Biblia mingi kibeni. Kansi beto kelutisaka dyaka ve ntangu na kutanga yo, na kulonguka yo, mpi na kusala mambu ya yo ketubaka.”
3. (a) Inki mutindu Biblia kevandaka ti bupusi na zulu ya bantu yina kekumaka Bakristu ya kyeleka? (b) Inki mutindu balongoki ya Yezu kesadilaka ndongisila ya Polo yina kele na Filipi 4:9?
3 Kansi, Bakristu ya kyeleka kesalaka ve mutindu yina. Kusadila bandongisila yina kele na Ndinga ya Nzambi mesadisaka bantu mingi na kubalula mutindu na bo ya kuyindula ti bikalulu na bo. Mpi bantu yankaka kesukininaka ve na kumona kimuntu ya mpa yina bo kemonisaka. (Kolosai 3:5-10) Sambu na balongoki ya Yezu, Biblia kele ve mukanda mosi ya bo kekondaka kusadila mpi ya mekumaka pusiere na zulu ya biblioteke na bo. Ntumwa Polo kusongaka Bakristu ya Filipi nde: “Beno sala mambu yina ya beno longukaka, ya beno waka, ti ya beno monaka na mono, ebuna Nzambi yina ke pesaka beto ngemba ta vanda na beno.” (Filipi 4:9) Bakristu kesukaka ve kaka na kundima nde Ndinga ya Nzambi kele ya kyeleka. Bo kezitisaka mambu yina bo kelongukaka, bo kesadilaka ndongisila ya Biblia na mabuta na bo, na kisalu, na dibundu, mpi na mambu yonso ya bo kesalaka na luzingu na bo.
4. Sambu na nki yo kele mpasi na kuzitisa bansiku ya Nzambi?
4 Kuzitisa bansiku ti minsiku ya Nzambi kele dyambu ya pete ve. Beto kezinga na inza mosi yina kele na nsi ya luyalu ya Satana Dyabulu, yina Biblia kebinga nde “nzambi ya ntangu yai.” (2 Korinto 4:4; 1 Yoane 5:19) Yo yina, yo kele mfunu nde beto keba na konso kima yina lenda vutula beto nima na kulanda kuzinga na kwikama yonso na meso ya Yehowa Nzambi. Inki mutindu beto lenda bikala kaka ya kwikama?
Landa “Mbandu ya Mambu ya Kieleka”
5. Yezu zolaka kutuba nki ntangu yandi tubaka nde: “Kwisa kulanda mono tii kuna”?
5 Mosi na kati ya mambu yina beto fwete sala sambu na kumonisa nde beto kesalaka mambu yina beto melongukaka kele kupesa maboko na kwikama yonso na lusambu ya kyeleka, ata bampani kemenga beto. Kukanga ntima kelombaka kuvanda na kikesa. Yezu kutubaka nde: “Kana muntu zola kwisa kulanda mono, yandi lenda yindula diaka ve luzingu na yandi mosi; kansi yandi kubaka [nti na yandi ya mpasi, NW], yandi kwisa kulanda mono [tii kuna, NW].” (Matayo 16:24) Yezu kutubaka ve nde beto fwete landa yandi kaka mposo mosi, ngonda mosi to mvula mosi mpamba. Kansi, yandi tubaka nde: “Kwisa kulanda mono tii kuna.” Bangogo na yandi kesonga nde kisalu na beto ya kilongi kele ve kisalu mosi ya beto fwete sala kaka na nsungi mosi ya luzingu na beto to lusambu yina ya beto fwete landa kaka mwa ntangu fyoti ebuna na nima beto bikisa yo. Kupesa maboko na kwikama yonso na lusambu ya kyeleka ketendula nde, ata mpasi kele nki mutindu, beto fwete kanga kaka ntima na kwikama yonso na luzingu yai ya beto meponaka. Inki mutindu beto lenda sala yo?
6. Inki kele mbandu ya mambu ya kyeleka yina Bakristu ya mvu-nkama ya ntete kulongukaka na Polo?
6 Polo kulongisilaka Timoteo, nduku na yandi ya kisalu, nde: “Landa mbandu ya mambu ya kieleka yina ya mono tubilaka nge; vanda ngolo na lukwikilu ti na kuzola yina ya beto ke zolanaka na kimvuka ti Yesu Kristo.” (2 Timoteo 1:13) Inki Polo zolaka kutuba? Ngogo ya Kigreki yina bo mebalula awa nde “mbandu” ketendulaka ntetentete banzila yina muntu ketendaka na luyantiku na zulu ya kima yina yandi tayidikila kifwanisu na yandi. Ata banzila yango kesongaka ve bima yonso ya kifwanisu yango, yo kevandaka ti bandilu ya pwelele yina lesadisa muntu ya mayele na kubakisa kifwanisu ya mvimba. Mutindu mosi, mbandu ya kyeleka yina Polo kulongaka Timoteo ti bantu yankaka kuvandaka ve sambu na kupesa bamvutu ya sikisiki na konso ngyufula yina muntu lenda vanda na yo. Kansi, kimvuka ya malongi yina yonso kepesaka lutwadisu ya kufwana, bonso pula ya kifwanisu, sambu na kusadisa bantu ya masonga na kubakisa mambu yina Yehowa kelombaka na bo. Ya kyeleka, sambu na kusepidisa Nzambi, bo fwete landaka mbandu ya mambu ya kyeleka na dikebi yonso na kusalaka mambu yina ya bo melongukaka.
7. Inki mutindu Bakristu kekangamaka na mbandu ya mambu ya kyeleka?
7 Na mvu-nkama ya ntete, bantu bonso Imeneo, Alesandre, Filete vandaka kulonga bangindu yina vandaka kuwakana ve ti “mbandu ya mambu ya kieleka.” (1 Timoteo 1:18-20; 2 Timoteo 2:16, 17) Inki Bakristu ya ntete zolaka kusala sambu na kubuya kupukumuka na apostazi? Yo lombaka nde bo longuka masonama ya kupemama na dikebi yonso mpi bo sadila yo na luzingu na bo. Bayina kulandaka mbandu yina bo monaka na Polo ti na Bakristu yankaka ya kwikama kukaka kubakisa mpi kubuya konso kima yina vandaka kuwakana ve ti mbandu ya kyeleka yina bo longaka bo. (Filipi 3:17; Baebreo 5:14) Na kisika ya kudipesa na “kutula ntembe ti na kuswana ti bantu ya nkaka sambu na konso mambu,” bo landaka na kukwenda na ntwala na nzila ya mbote yina kumonisaka nde bo kangamaka na Nzambi. (1 Timoteo 6:3-6) Beto kesalaka mutindu mosi na ntangu beto kelandaka na kusadila bakyeleka yina beto melongukaka. Lukwikilu na beto kekumaka mpenza ngolo na kumona nde bamilio ya bantu yina kesadilaka Yehowa na ntoto ya mvimba ke na kulanda mbandu ya kyeleka ya Biblia yina bo melongukaka.—1 Tesalonika 1:2-5.
Buya “Bingana ya Luvunu”
8. (a) Inki mutindu Satana kesosaka kufwa lukwikilu na beto bubu yai? (b) Inki lukebisu Polo kepesa na 2 Timoteo 4:3, 4?
8 Satana kekunaka beto badute na yina metala mambu ya bo longaka beto sambu na kusosa kubwisa kwikama na beto. Bubu yai, bonso yo salamaka na mvu-nkama ya ntete, ba aposta ti bantu yankaka kesosaka kufwa lukwikilu ya bantu yina metemukaka mingi ve. (Galatia 2:4; 5:7, 8) Mbala mingi bo kesadilaka bima yina kemwangaka bansangu, bonso TV, Radio, sambu na kubalula kyeleka to nkutu kukusa kibeni na yina metala bametode to bangindu ya bantu ya Yehowa. Polo kukebisaka nde bantu yankaka bo tavidisa bo nzila ya kyeleka. Yandi sonikaka nde: “Na bilumbu ke kwisa na ntwala, bantu ta zola diaka ve kuwa malongi ya kieleka, kansi bo ta landaka mabanza na bo mosi, bo ta bakaka balongi ya nkaka mingi sambu na kulonga bo konso mambu yina ya bo zola wa. Bo ta waka diaka mambu ya kieleka ve, kansi bo ta tulaka makutu na bo mingi na kuwa bingana ya luvunu.”—2 Timoteo 4:3, 4.
9. Inki Polo vandaka kuyindula ntangu yandi tubilaka “bingana ya luvunu”?
9 Na kisika ya kulanda mbandu ya mambu ya kyeleka, bantu yankaka kudipesaka na kuwa “bingana ya luvunu.” Inki kuvandaka bingana yango? Mbala yankaka Polo vandaka kutubila masapu ya luvunu, bonso yina kele na Tobit, mukanda ya kukonda kupemama. a Ziku bingana ya luvunu yango kuvandaka mpi ti bansangu ya luvunu ya bo vandaka kuyindula na kuyindula yina vandaka kupesa bantu kyese. Sambu na mambu yina mpi, ziku bantu yankaka ya “kulandaka mabanza na bo mosi,” bo kusaka bo na bantu yina vandaka kubuya kuzitisa minsiku ya Nzambi to bantu ya vandaka kutonga bayina kuvandaka ti mikumba na dibundu. (3 Yoane 9, 10; Yude 4) Ata konso nki makambu yina vandaka kusalama sambu na kubudisa bantu mabaku, ntembe kele ve nde bantu yankaka kuzolaka ka bo bingana ya luvunu na kisika ya kuzola bakyeleka ya Ndinga ya Nzambi. Ntama mingi ve na nima, bo yambulaka na kusala mambu yina bo longukaka, mpi kimpeve na bo kufwaka.—2 Piere 3:15, 16.
10. Tanga mwa bingana ya luvunu ya mepanzanaka bubu yai, mpi nki mutindu Yoane kemonisa mfunu ya kukeba?
10 Beto lenda buya kulanda bingana ya luvunu bubu yai kana beto kesala dikebi mingi mpi kepona mambu ya beto kewa ti yina ya beto ketanga. Mu mbandu, bima yina kemwangaka bansangu kepusaka bantu na kusala mansoni. Bantu mingi kepusaka bankaka na kuvanda na dute sambu na Nzambi to nkutu kubuya nde yandi kele. Banganga ya mayele kesekaka dibanza yina ya Biblia ketubaka nde bo sonikaka yo na ngolo ya mpeve ya Nzambi. Mpi ba aposta ya bubu kelanda na kukuna bankeni ya dute sambu na kubebisa lukwikilu ya Bakristu. Ata baprofete ya luvunu ya mvu-nkama ya ntete kutulaka bantu na kigonsa ya mutindu yai, ntumwa Yoane kukebisaka nde: “Bampangi na mono ya mono ke zolaka, beno ndima ve bantu yonso ke tubaka nde bo ke na Mpeve ya Nzambi, kansi ntete beno fweti bakisa kana mpeve yina me katuka na Nzambi. Sambu baprofete mingi ya luvunu me panzanaka na bandambu yonso ya nsi-ntoto.” (1 Yoane 4:1) Yo yina, beto fwete keba.
11. Inki metode beto lenda sadila sambu na kudimeka mpi kutala kana beto kezinga na lukwikilu?
11 Sambu na dyambu yai, ntumwa Polo kusonikaka nde: ‘Beno landa na kumeka . . . beno tala mbote-mbote na kuzaba kana beno ke zingaka na lukwikilu.’ (2 Korinto 13:5) Ntumwa kesyamisa beto na kulanda kumeka sambu na kuzaba kana beto kelandaka malongi yonso ya Bukristu. Kana beto kele na kikalulu ya kuwa mambu ya bantu yina kezolaka nde makambu kusalama kaka mpila ya bo kezola, yo kelomba nde beto kuditala dyaka mbotembote na kati ya kisambu. (Nkunga 139:23, 24) Keti beto kele na kikalulu ya kumona bifu ya bantu ya Yehowa? Kana beto kele na yo, sambu na inki? Keti bangogo to mambu ya muntu mosi mesalaka melwadisaka beto? Kana nde ee, keti beto kelanda na kusala mambu ya mbote? Konso dyambu ya mpasi yina ya beto kekutanaka na yo na inza yai kele ya ntangu fyoti. (2 Korinto 4:17) Ata beto kekutana na bampasi na kati ya dibundu, sambu na nki beto fwete yambula na kusadila Nzambi? Kana ke ti kima kepesa beto mpasi, keti yo kele mbote ve na kusala yonso yina ya beto lenda sala sambu na kuyidika makambu mpi na nima kubikisa yo na maboko ya Yehowa?—Nkunga 4:4; Bingana 3:5, 6; Efezo 4:26.
12. Inki mutindu bantu ya Berea kupesaka mbandu mosi ya mbote sambu na beto?
12 Na kisika ya kusosaka kumona bifu ya bantu yankaka, bika beto landa na kuvanda ti bangindu ya mbote ya kimpeve ya mambu yina beto kebaka na nsadisa ya kulonguka na beto mosi ti ya balukutakanu ya dibundu. (1 Korinto 2:14, 15) Mpi na kisika ya kuvanda na badute na Ndinga ya Nzambi, yo kele mayele kibeni na kuvanda ti mabanza bonso ya bantu ya Berea ya mvu-nkama ya ntete yina vandaka kuzikisa Masonuku mbote-mbote! (Bisalu 17:10, 11) Na nima, bika beto sadila mambu yina ya beto kelonguka, mpi beto buya bingana ya luvunu kansi beto kangama na kyeleka.
13. Inki mutindu beto lenda panza bansangu ya luvunu kukonda kuzaba?
13 Kele ti mutindu yankaka ya bingana ya luvunu yina beto fwete keba na yo. Masolo mingi ya kyese yina kepanzanaka, mingimingi na mikanda yina bantu kekudisonikilaka na internet. Yo kele mayele na kukeba sambu na masolo ya mutindu yina, mingimingi kana beto kezaba ve kisika mambu yango mekatuka. Ata eksperiansi to disolo yango mekatuka na Mukristu mosi ya kevandaka na lukumu ya mbote, yo levanda nde yandi monaka ve na meso na yandi mosi mambu yina ya yandi keta. Yo yina, yo kele mfunu na kukeba sambu na yina metala kuta to kutindila muntu yankaka masolo yina beto mezikisa ve. Ya kyeleka, beto tazola ve kuta “bingana yina ya buzoba” to “ya mpamba-mpamba yina ke kwendaka nzila mosi ve ti kikristo na beto.” (1 Timoteo 4:7; New International Version) Sambu beto mpi kele na mukumba ya kutubila bampangi na beto kyeleka, beto tasala dyambu mosi ya mayele kana beto kebuya konso mambu yina tasala nde beto panza mambu ya luvunu kukonda kuzaba.—Efezo 4:25.
Mambote Yina Kekatukaka na Kusadila Kyeleka
14. Inki mambote beto kebakaka na kusadila mambu yina ya beto melongukaka na Ndinga ya Nzambi?
14 Kusala mambu yina beto kelongukaka na kulonguka ya Biblia ya beto mosi mpi na balukutakanu ya Bukristu tanatila beto mambote mingi. Mu mbandu, beto tamona nde bangwisana na beto ti bampangi yina beto kele na bo lukwikilu mosi tatoma kibeni. (Galatia 6:10) Mutindu na beto mosi ya kutadila makambu tasoba mpenza, yo takuma mbote kibeni na ntangu beto kesadila minsiku ya Biblia. (Nkunga 19:8) Dyaka, na ntangu beto kesadila mambu yina ya beto kelonguka, beto ‘kezitisa malongi ya Nzambi’ mpi ntembe kele ve nde beto tabenda bantu yankaka na lusambu ya kyeleka.—Tito 2:6-10.
15. (a) Inki mutindu leke mosi kubakaka kikesa ya kuta kimbangi na nzo-nkanda? (b) Inki dilongi nge mebaka na eksperiansi yai?
15 Na kati ya Bambangi ya Yehowa, beto kele ti baleke mingi yina kesadilaka mambu yina bo melongukaka na kulonguka ya Biblia ya bo mosi mpi na mikanda ya Bukristu mpi na ntangu ya bo kekwendaka mbala na mbala na balukutakanu ya dibundu. Mbandu na bo ya bikalulu ya mbote ketaka kimbangi ya nene na balongi ti banduku na bo ya nzo-nkanda. (1 Piere 2:12) Tala mbandu ya Leslie, mwana-nkento mosi ya bamvula 13 yina kezingaka na États-Unis. Yandi kendima nde yo vandilaka yandi ntete mpasi na kusonga lukwikilu na yandi na banduku na yandi ya nzo-nkanda, kansi kilumbu mosi yandi sobaka. Yandi ketuba nde: “Na nzo-nkanda, bo vandaka kutubila mutindu bantu kemekaka kuteka bima. Mwana-nkento mosi kutombulaka musapi ebuna yandi pesaka mbandu ya Bambangi ya Yehowa.” Sambu Leslie kuvandaka Mbangi, inki yandi salaka? Yandi ketuba nde: “Mu nwaninaka lukwikilu na mono. Mpi mu kendima nde yo yitukisaka bantu yonso, sambu bo mezabaka nde mu ketubaka ve mingi na nzo-nkanda.” Inki mbuma kikesa ya Leslie kubutaka? Leslie ketuba nde: “Mono kukaka kupesa kamukanda mosi ti trakiti mosi na mwana ya nzo-nkanda mosi yina vandaka kuyula bangyufula mingi.” Ya kyeleka, Yehowa kewaka kyese mingi na kumona baleke yina kesadilaka mambu ya bo melongukaka kebaka kikesa ya kuta kimbangi na nzo-nkanda!—Bingana 27:11; Baebreo 6:10.
16. Inki mutindu leke mosi ya Mbangi kubakaka mambote na Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi?
16 Mbandu yankaka kele yina ya Élisabeth. Yantika ntangu yandi vandaka na bamvula nsambwadi tii kuna ya yandi manisaka nzo-nkanda ya primere, leke yai vandaka kubingisa balongi na yandi na Nzo ya Kimfumu konso kilumbu yina yandi vandaka ti badevware na Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi. Kana longi yina yandi bingisaka mekwisa ve, Élisabeth vandaka kubikala na nzo-nkanda na nima ya bakure sambu na kusadila longi yango devware na yandi. Na ntangu yandi kumaka na nzo-nkanda ya nsuka ya sekondere, Élisabeth kusonikaka rapore mosi ya balutiti kumi sambu na kumonisa mambote ya Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi mpi yandi tangaka yo na ntwala ya kibuka ya balongi iya. Bo lombaka yandi mpi na kusala disolo mosi mutindu bo kesalaka masolo na Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi. Ebuna yandi ponaka disolo yina kele na ntu-dyambu “Sambu na Nki Nzambi Kepesaka Nzila na Bampasi?” Élisabeth kubakaka mambote mingi na programe ya malongi yina Bambangi ya Yehowa kelandaka na Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi. Beto metanga kaka mbandu mosi na kati ya baleke mingi ya kele Bakristu yina kepesaka lukumu na Yehowa na kusadilaka mambu yina ya bo melongukaka na Ndinga na yandi.
17, 18. (a) Biblia kepesa nki ndongisila yina metala kuvanda masonga? (b) Inki mutindu masonga ya Mbangi ya Yehowa mosi kusimbaka ntima ya muntu mosi?
17 Biblia kesyamisa Bakristu na kuditambwisa na masonga na mambu yonso. (Baebreo 13:18) Kukonda masonga lenda bebisa bangwisana na beto ti bankaka, mpi kuluta dyaka, ti yandi mosi Yehowa. (Bingana 12:22) Ntima ya bantu ketudilaka beto sambu na bikalulu na beto kele kidimbu ya kemonisaka nde beto kesadilaka mambu yina ya beto melongukaka, mpi yo mepusaka bantu mingi na kuzitisa Bambangi ya Yehowa.
18 Baka mbandu ya soda mosi na zina ya Filipi. Yandi kuvidisaka sheki mosi ya mbongo ya yandi tulaka diboko kukonda kutula ntalu ya mbongo, kansi yandi bakisaka ve nde yandi salaka kifu ya mutindu yina tii kuna ya bo vutudilaka yandi sheki na yandi na kati ya mukanda. Muntu kusengumunaka sheki yango kele Mbangi mosi ya Yehowa, ebuna noti ya yandi kangisaka na sheki yango ntangu yandi vutulaka yo vandaka kutuba nde kima mepusa muntu yina mesengumuna sheki yai na kuvutula yo na munkwa na yo kele malongi na yandi. Filipi kuyitukaka mingi. Yandi tubaka nde “bo zolaka kuyiba mono 9 000 dolare!” Yandi bokutaka mingi kilumbu yankaka ntangu bo yibaka mpu na yandi na kati ya nzo-Nzambi. Yo monanaka pwelele nde muntu ya kuzabana kuyibaka mpu na yandi, kansi muntu ya yandi mezabaka ve kuvutudilaka yandi sheki ya badolare mingi kibeni! Ya kyeleka, Bakristu ya masonga kepesaka lukumu na Yehowa Nzambi!
Landa na Kusadila Mambu Yina Nge Melongukaka
19, 20. Inki mutindu beto tabaka mambote ya kekatukaka na kusala mambu yina kewakana ti Masonuku yina beto kelonguka?
19 Bantu yina kesadilaka mambu yina bo melongukaka na Ndinga ya Nzambi kebakaka mambote mingi. Ntumwa Yakobo kusonikaka nde: “Nsiku ya mbote mpenza kele yina ke katulaka bantu na kimpika ya masumu. Muntu yina ke wa yo kaka na kuwa yo ve, ke vila yo mpi ve, kansi ke tala yo mbote-mbote ti ke sala mambu yina ya yo ke tinda yandi na kusala, Nzambi ta sakumuna yandi na kisalu na yandi.” (Yakobo 1:25) Ya kyeleka, kana beto kesala mambu yina kewakana ti Masonuku yina beto kelongukaka, beto tavanda na kyese ya kyeleka mpi beto takuka kunwana ti bampasi ya luzingu. Kima ya kuluta mfunu kele nde Yehowa tasakumuna beto mpi beto tavanda na kivuvu ya kuzinga mvula na mvula!—Bingana 10:22; 1 Timoteo 6:6.
20 Yo yina, na mambu yonso, beto landa na kudipesa na kulonguka Ndinga ya Nzambi. Beto fwete vukanaka mbala na mbala ti bantu yina kesambilaka Yehowa, mpi kutula dikebi na malongi yina bo kelongaka na balukutakanu ya Bukristu. Sadila mambu yina nge kelonguka, landa na kusadila yo, ebuna ‘Nzambi yina kepesaka ngemba ta vanda ti nge.’—Filipi 4:9.
[Noti na nsi ya lutiti]
a Ziku mukanda yina bo kebinga nde Tobit, ya bo sonikaka na mvu-nkama ya tatu N.T.B., vandaka ya kufuluka ti masolo ya bansiku ya bambuta yina Muyuda mosi na zina ya Tobias kusonikaka. Bo vandaka kutuba nde muntu yai vandaka ti mayele ya kubaka ngolo ya kubelula mpi ya vandaka kukatuka na bademo na kusadilaka ntima, fwa, ti masa ya ndulangandu ya mbisi ya masa mosi ya nene.
Keti Nge Keyibuka?
•“Mbandu ya mambu ya kieleka” kele inki, mpi nki mutindu beto kelandaka yo?
• Inki “bingana ya luvunu” beto fwete buya?
• Inki mambote bantu yina kesadilaka mambu ya bo kelongukaka na Ndinga ya Nzambi kebakaka?
[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]
[Kifwanisu ya kele na lutiti 15]
Inki mutindu Bakristu ya ntete lendaka kusala sambu na kukonda kubwa na apostazi?
[Bifwanisu ya kele na lutiti 16]
Bo lenda kuna beto bankeni ya dute na nzila ya bima yina kemwangaka bansangu, na internet, mpi na ba aposta ya ntangu na beto
[Kifwanisu ya kele na lutiti 17]
Yo kele mayele ve na kupanza bansangu yina nge mezikisa ve
[Bifwanisu ya kele na lutiti 18]
Na kisalu, na nzo-nkanda, mpi na bisika yankaka, Bambangi ya Yehowa kesadilaka mambu yina ya bo ketangaka na Ndinga ya Nzambi