“Beno Vanda na Bikalulu ya Mbote na Kati ya Bamimpani”

“Beno zitisa bantu yonso, beno zola bampangi na beno bakristo.”​—1 PIERE 2:17.

1, 2. (a) Inki komantere nsoniki ya zulunalu mosi kusalaka sambu na Bambangi ya Yehowa? (b) Sambu na nki Bambangi ya Yehowa kesalaka ngolo sambu na kuvanda ntangu yonso na bikalulu ya mbote?

 BAMVULA mingi meluta, nsoniki ya zulunalu mosi na Amarillo, Texas, États-Unis, kwendaka kutala banzo-Nzambi ya kuswaswana ya kitini yina mpi yandi sonikaka mambu yina yandi monaka. Kimvuka mosi kuyitukisaka yandi mingi mpenza. Yandi ketuba nde: “Bamvula tatu ya mvimba, mu kwendaka na balukutakanu yina Bambangi ya Yehowa kesalaka konso mvula na Amarillo Civic Center. Ntangu mu vandaka na kati na bo, mu bikaka kumona ve ata mbala mosi muntu kepedisa dikaya, kekangula . . . malafu, to kefinga. Bo vandaka bunkete mpenza, na bikalulu ya kuluta mbote, mpi kulwata ya kukonda lulendo, bo vandaka kimvuka ya bantu mosi ya kyese mpenza yina mu memonaka ntete ve.” Mikanda mingi metubilaka bakomantere ya mutindu yai sambu na Bambangi ya Yehowa. Sambu na nki bantu yina kele na lukwikilu mosi ve ti Bambangi kekumisaka bo?

² Mbala mingi, bantu kepesaka bantu ya Nzambi lukumu sambu na bikalulu na bo ya mbote. Ata na kimvuka bikalulu ya mbote kele na kubeba, Bambangi ya Yehowa kemonaka bikalulu ya kuluta mbote bonso kima mosi ya bo fwete landa, nde yo kele dyambu mosi ya mfunu ya lusambu na bo. Bo kezabaka nde bisalu na bo kepesaka bantu ngindu ya kuswaswana sambu na Yehowa mpi bampangi na bo Bakristu mpi nde bikalulu na bo ya mbote kepesaka kilo na kyeleka yina bo kelongaka. (Yoane 15:8; Tito 2:7, 8) Yo yina, bika beto tala nki mutindu beto lenda landa na kuvanda ti bikalulu ya mbote mpi kulanda na kutanina lukumu ya mbote ya Yehowa ti ya Bambangi na yandi mpi nki mutindu beto mosi lenda baka mambote kana beto kesala mutindu yina.

Dibuta ya Bukristu

3. Na nki mambu mabuta ya Bukristu kele na mfunu ya lutaninu?

³ Beto tadila bikalulu na beto na kati ya dibuta. Mukanda mosi (Die Neuen Inquisitoren: Religionsfreiheit und Glaubensneid) (Bansosa ya Mpa: Kimpwanza ya Lusambu mpi Bwimi ya Lusambu), ya Gerhard Besier ti Erwin K. Scheuch kusonikaka, ketuba nde: “Sambu na [Bambangi ya  Yehowa] dibuta kele kima mosi ya kutanina mpenza.” Dyambu yai kele ya masonga, mpi bubu mambu kele mingi ya kesala nde kutanina dibuta kuvanda mfunu. Bana mingi kele “ntu-ngolo na batata ti bamama na bo” mpi bambuta kele “nku mingi,” to ke “waka makasi nswalu.” (2 Timoteo 3:2, 3) Mabuta mekumaka bisika ya kunyokula nkwelani, bibuti kebebisa bana to kesansa bo mbote ve, mpi bana kekolama, bo kekudipesa na kunwa bima yina kelausaka mpi na kusala bizumba, to bo ketina banzo na bo. Mambu yai yonso kekatuka na mupepe ya kubeba ya ‘mpeve ya nsi-ntoto.’ (Efezo 2:1, 2) Beto fwete tanina mabuta na beto na mpeve ya mutindu yina. Inki mutindu? Beto fwete landa ndongisila ya Yehowa mpi lutwadisu yina yandi kepesa na bantu ya mabuta.

4. Inki mikumba bantu yina kele na mabuta ya Bukristu kele na yo na ntwala ya bantu ya mabuta na bo?

⁴ Bankwelani yina kele Bakristu kezabaka nde bo kele na mikumba ya mawi, ya kimpeve, mpi ya kinsuni na ntwala ya bankwelani na bo. (1 Korinto 7:3-5; Efezo 5:21-23; 1 Piere 3:7) Bibuti yina kele Bakristu kele na mukumba ya nene na ntwala ya bana na bo. (Bingana 22:6; 2 Korinto 12:14; Efezo 6:4) Ebuna, kana bana yina kele na mabuta ya Bakristu mekuma bambuta, bo kebakisaka nde bo mpi kele na mikumba. (Bingana 1:8, 9; 23:22; Efezo 6:1; 1 Timoteo 5:3, 4, 8) Kulungisa mikumba ya dibuta kelombaka kikesa, kudipesa, mpi mpeve ya kuzola ti ya kuditambika. Kansi, kana bantu yonso ya dibuta kelungisa mikumba yina Nzambi mepesaka bo, bo kekumaka mpenza lusakumunu sambu na bantu ya dibuta na bo mpi sambu na dibundu. Kima ya kuluta mfunu kele nde, bo kepesaka lukumu na Muntu yina kusalaka dibuta, Yehowa Nzambi.​—Kuyantika 1:27, 28; Efezo 3:15.

Kimpangi ya Bakristu

5. Inki balusakumunu beto kebakaka ntangu beto kevukanaka ti bampangi na beto Bakristu?

⁵ Beto Bakristu, beto kele mpi na mikumba na ntwala ya bampangi yina beto kele na bo dibundu mosi mpi, dyaka, na ntwala ya “bampangi . . . yina me mwanganaka na bansi yonso.” (1 Piere 5:9) Kinduku na beto ti dibundu kele mfunu mingi sambu na mavimpi na beto ya kimpeve. Ntangu beto kevukanaka ti bampangi na beto Bakristu, beto kebakaka  kikesa na kukutana ti bo mpi na kudya madya ya kimpeve yina kekatukaka na “mpika ya kwikama mpi ya mayele.” (Matayo 24:45-47, NW) Kana beto kele na mambu yina keyangisa beto, beto lenda kwenda kumona bampangi na beto sambu bo pesa beto ndongisila yina kekatuka na minsiku ya Masonuku. (Bingana 17:17; Longi 4:9; Yakobo 5:13-18) Kana beto kele na mpasi, bampangi na beto keyambulaka beto ve. Kuvanda na organizasio ya Nzambi kele mpenza lusakumunu mosi ya nene!

6. Inki mutindu Polo kumonisaka nde beto kele na mikumba na ntwala ya Bakristu yankaka?

⁶ Kansi, beto kevandaka ve na dibundu kaka sambu na kubaka; beto kevandaka mpi pana sambu na kupesa. Nkutu, Yezu kutubaka nde: “Kiese ya kuluta mingi ke vandaka na kupesa, kansi na kubaka kiese ke vandaka fioti.” (Bisalu 20:35) Ntumwa Polo kumonisaka pwelele luzolo ya kupesa ntangu yandi sonikaka nde: “Beto simba na ngolo [kuta kimbangi ya, NW] mambu yina ya beto ke tulaka ntima na [bantu yonso, NW], sambu beto lenda tula ntima na Nzambi nde yandi ta sala kaka mambu yina ya yandi silaka beto. Beto banzila bantu ya nkaka na kati na beto na kupesa bo kikesa ya kuzola bampangi ya nkaka kuluta diaka mbote ti kusadila bo mambu ya mbote. Konso ntangu beto fweti kutana kaka na bisambu; beto vanda ve bonso bantu ya nkaka ke kwendaka diaka ve na bisambu. Kansi beto fweti pesa kikesa na bampangi ya nkaka na kati na beto, sambu beno ke mona nde kilumbu yina ya Kristo ta sambisa bantu yo yai mpi kele na nzila.”​—Baebreo 10:23-25.

7, 8. Inki mutindu beto kemonisaka kikalulu ya kupesa na kati ya dibundu na beto mpi na Bakristu yina kele na bansi yankaka?

⁷ Na kati ya dibundu, beto ketaka ‘kimbangi ya mambu yina ya beto ke tulaka ntima’ ntangu beto kesalaka bakomantere na balukutakanu to ntangu beto kesalaka konso devware yina kele na programe. Ntembe kele ve nde mambu yina ya beto kesalaka kepesaka bampangi na beto kikesa. Beto kepesaka bo mpi kikesa na masolo na beto na ntwala mpi na nima ya balukutakanu. Yo kevandaka ntangu ya beto lenda pesa kikesa na bayina melemba, kusyamisa bayina kenyokwama na mabanza, ti bayina kebela. (1 Tesalonika 5:14) Bakristu ya masonga kemonisaka luzolo ya mbote ya kupesa ya mutindu yai, ya kesalaka nde bantu mingi yina kekwendaka na balukutakanu na beto na mbala ya ntete keyitukaka na kumona zola yina kevandaka na kati na beto.​—Nkunga 37:21; Yoane 15:12; 1 Korinto 14:25.

⁸ Kansi, zola na beto kesukaka ve kaka na dibundu na beto. Yo ke zola mosi ya beto kemonisaka na bampangi na beto yonso ya inza ya mvimba. Yo yina, mu mbandu, na konso Nzo ya Kimfumu, beto kevandaka na kesi ya makabu ya Mbongo Sambu na Banzo ya Kimfumu. Nzo na beto ya Kimfumu lenda vanda ya mbote, kansi beto kezaba nde bampangi na beto mingi ya Bakristu ya bansi yankaka kele ve ti kisika ya mbote ya kusadila balukutakanu. Ntangu beto ketulaka Mbongo Sambu na Banzo ya Kimfumu, beto kemonisaka nde beto kezolaka bantu ya mutindu yina ata beto lenda zaba bo ve.

9. Inki kikuma ya nene kepusaka Bambangi ya Yehowa na kuzolana bo na bo?

⁹ Sambu na nki Bambangi ya Yehowa kezolanaka bo na bo? Na kutuba ya mbote, Yezu muntu kulombaka bo na kusala mutindu yina. (Yoane 15:17) Ebuna zola yina bo kevandaka na yo bo na bo kele kidimbu ya kemonisaka nde mpeve ya Nzambi kesalaka na zulu ya konso muntu na kati na bo mpi na kimvuka. Zola kele mosi na “[mbuma, NW] ya mpeve.” (Galatia 5:22, 23) Ntangu Bambangi ya Yehowa kelongukaka Biblia, kekwendaka na balukutakanu ya Bukristu, mpi kelembaka ve na kusamba Nzambi, zola na bo kekumaka kukwisa yo mosi ata bo kezingaka na inza mosi yina ‘kuzolana na kati ya bantu mingi meyantika kumana.’​—Matayo 24:12.

Mutindu ya Kuzinga na Inza Yai

10. Inki mukumba beto kele na yo na ntwala ya inza yai ya beto kezinga?

¹⁰ “Kuta kimbangi ya mambu yina ya beto ke tulaka ntima na bantu yonso” yina Polo ketubila keyibusa beto mukumba yankaka. Kuta kimbangi na bantu ketendula kusala kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote na bantu yina mekumaka ntete ve bampangi na beto Bakristu. (Matayo 24:14; 28:19, 20; Roma 10:9, 10, 13-15) Kisalu ya kusamuna ya mutindu yina kele dyambu yankaka ya kesadisaka beto na kupesa. Kisalu yai kelombaka ntangu, ngolo, kudibongisa, kulongama, mpi kusadila bima na beto ya kinsuni. Kansi, Polo kusonikaka dyaka nde: “Sambu kisalu yai mono fweti kwenda kusala yo na kati ya bantu yonso, bayina me temukaka ti bayina me temukaka ve, bantu yina me longukaka ti bayina me longukaka ve. Yo yina, mono ke zola kwisa kuzabisa Nsangu ya Mbote mpi na beno bantu ke vandaka na bwala Roma.” (Roma 1:14, 15) Bonso  Polo, bika beto vanda ve diboko ngolo na ntangu beto kefuta mfuka yai.

11. Tanga minsiku zole ya Masonuku yina ketwadisaka bangwisana na beto ti inza, kansi nki mambu beto kendima?

¹¹ Keti beto kele na mikumba yankaka na ntwala ya bantu yina beto kele na bo lukwikilu mosi ve? Ee. Kansi, beto kezaba nde “nsi-ntoto kele na maboko ya Muntu ya Mbi.” (1 Yoane 5:19) Beto kezaba nde Yezu kutubaka sambu na balongoki na yandi nde: “Bo kele bantu ya nsi-ntoto yai ve, mutindu mono mpi kele muntu ya nsi-ntoto yai ve.” Kansi, beto kezingaka na inza, beto kezwaka bima ya kuzingila kaka pana, mpi bima ya inza kesadisaka beto. (Yoane 17:11, 15, 16) Yo yina, beto kele na mikumba na nsi-ntoto yai. Inki mikumba yango? Ntumwa Piere kupesaka mvutu na ngyufula yai. Ntangu fyoti na nima ya kufwa ya Yeruzalemi, yandi sonikilaka Bakristu ya Asie Mineure mukanda, mpi kitini mosi ya mukanda na yandi kesadisa beto na kuvanda na bukatikati na mutindu na beto ya kuzinga ti nsi-ntoto.

12. Na nki mutindu Bakristu kele ‘banzenza, bantu ke na bwala ve awa na nsi-ntoto,’ mpi sambu bo kele bantu ya mutindu yina, inki mambu bo fwete buya?

¹² Na luyantiku ya mukanda na yandi, Piere kutubaka nde: “Bampangi na mono ya mono ke zolaka, mono ke bondila beno, beno bantu yina kele banzenza, beno bantu ke na bwala ve awa na nsi-ntoto: beno keba, sambu nzala ya kimuntu yina kele na ntima na beno yo ke nwanaka ti [moyo, NW].” (1 Piere 2:11) Na kimpeve, Bakristu ya kyeleka kele ‘banzenza, bantu ke na bwala ve awa na nsi-ntoto’ sambu dikebi ya kyeleka ya luzingu na bo kevandaka na kivuvu ya luzingu ya mvula na mvula. Kivuvu ya bantu ya kupakulama na mpeve, kele ya kuzinga na zulu ebuna ya “mameme ya nkaka” kele ya kuzinga na ntoto yina takituka paladisu na bilumbu kekwisa. (Yoane 10:16; Filipi 3:20, 21; Baebreo 11:13; Kusonga 7:9, 14-17) Kansi, banzala ya kimuntu kele inki? Yo kele bima bonso nzala ya kukuma mvwama, nzala ya kubaka lukumu, banzala ya kusala pite, mpi banzala yina bo kebinga nde “Nzala ya mbi” mpi “nzala ya kuvanda na konso kima yina.”​—Kolosai 3:5; 1 Timoteo 6:4, 9; 1 Yoane 2:15, 16.

13. Inki mutindu banzala ya kimuntu “ke nwanaka ti moyo na [beto]”?

¹³ Ya kyeleka, bampusa ya mutindu yina “ke nwanaka ti moyo” na beto. Yo kebebisaka bangwisana na beto ti Nzambi mpi yo ketulaka dyaka kivuvu na beto ya Bukristu (“moyo” to luzingu na beto) na kigonsa. Mu mbandu, kana beto kekuna mpusa ya mambu ya nsoni, inki mutindu beto lenda kudimonisa nde beto kele “makabu ya kufwa ve kansi ya moyo, [yina Nzambi kendimaka, NW]”? Kana beto bwa na mutambu ya nzala ya kuvanda na bima mingi ya kinsuni, inki mutindu beto ‘tasosa [ntete] Kimfumu’? (Roma 12:1, 2; Matayo 6:33; 1 Timoteo 6:17-19) Nzila ya kuluta mbote ya kulanda kele mbandu ya Moize, beto fwete pesa mukongo na bima ya nsi-ntoto yina kebendaka bantu, mpi kutula kisalu ya Yehowa na kisika ya ntete na luzingu na beto. (Matayo 6:19, 20; Baebreo 11:24-26) Yai kele dyambu mosi ya mfunu ya tasadisa beto na kuzinga na bukatikati na mambu yonso ya beto kesala na nsi-ntoto yai.

“Vanda na Bikalulu ya Mbote”

14. Sambu na nki beto Bakristu kesalaka ngolo na kuvanda na bikalulu ya mbote?

¹⁴ Dyambu yankaka ya mfunu ya fwete twadisa beto kele na bangogo yina Piere kuyikaka na nima: “Beno vanda na bikalulu ya mbote ntangu beno kele na kati ya bamimpani. Kana beno sala mpidina, ata bo ke funda beno nde beno ke salaka mambu ya mbi, kana bo mona mambu ya mbote ya beno ke salaka, bo ta zitisa Nzambi na kilumbu yina ya yandi ta kwisa.” (1 Piere 2:12) Beto Bakristu, beto kesalaka ngolo na kuvanda na bikalulu ya mbote. Na nzo-nkanda beto kelongukaka na kikesa kibeni. Na bisika ya kisalu, beto kesalaka mingi mpi beto kevandaka masonga, ata patro na beto kemonana nde yandi kele na bukatikati ve. Na nzo yina nkwelani mosi mpamba kele Mukristu, bakala to nkento yina kele Mukristu kesalaka kikesa sambu na kulanda minsiku ya Bukristu. Yo kevandaka ve ntangu yonso pete, kansi beto kezabaka nde bikalulu na beto ya mbote kepesaka Yehowa kyese mpi mbala mingi yo kevandaka na bupusi ya mbote na bantu yina kele Bambangi ve.​—1 Piere 2:18-20; 3:1.

15. Inki mutindu beto kezaba nde na inza ya mvimba bantu kendimaka bikalulu ya mbote ya Bambangi ya Yehowa?

¹⁵ Mbuma ya mbote yina kebasikaka na bikalulu ya mbote ya Bambangi ya Yehowa kemonanaka na bakomantere ya bantu kesadilaka bo yina kebasikaka na mikanda tuka bamvula mingi. Mu mbandu, zulunalu mosi (Il Tempo) ya Italie kusonikaka nde: “Bantu yina kesalaka kumosi ti Bambangi ya Yehowa  ketubaka nde bo kele bantu ya masonga, bo kekangamaka ngolo kibeni na lukwikilu na bo yina lenda monana nde bo kelutisaka ndilu na kukangama na yo; ata mpidina, beto fwete sikisa bo sambu na kwikama na bo na bikalulu ya mbote.” Zulunalu (Herald) ya Buenos Aires, Argentine, kutubaka nde: “Bambangi ya Yehowa memonisaka na nima ya bamvula mingi nde bo ke kikesa na kisalu, bo ke bantu ya masonga, ya keyonikaka ve mbongo, mpi basitwaye ya kebangaka Nzambi.” Muntu mosi ya mayele ya Russie na zina ya Sergei Ivanenko kutubaka nde: “Bambangi ya Yehowa mezabanaka na inza ya mvimba nde bo kezitisaka mpenza bansiku mpi mingimingi bo mezabanaka sambu bo kesalaka mpenza ngolo na kufuta bampaku yonso.” Na Zimbabwe, munkwa nzo mosi yina Bambangi ya Yehowa kusadilaka lukutakanu na bo ya distrike kutubaka nde: “Mu monaka Bambangi mingi kelokuta bapapie mpi kekomba ba WC. Kisika ya bansaka yonso kubikalaka bunkete kibeni kuluta mutindu yo vandaka ntete. Bana na beno, beno melongaka bo mbote kibeni. Yo zolaka kuvanda mbote kana inza ya mvimba kuvandaka ya kufuluka na Bambangi ya Yehowa.”

Bulemfu ya Bukristu

16. Inki bangwisana beto kevandaka na yo ti bamfumu ya leta, mpi sambu na inki?

¹⁶ Piere ketubila mpi mambu yina metala bangwisana na beto ti bamfumu ya leta. Yandi ketuba nde: “Sambu na Mfumu Yesu, beno fweti lemfuka na bamfumu na beno yonso: na ntotila ya Roma yina ke na kiyeka ya kuyala bantu yonso, ti na baguvernere yina ya yandi ke tindaka sambu na kupesa ndola na bantu yina ke salaka mbi ti sambu na kuzitisa bantu yina ke salaka mbote. Sambu Nzambi zola nde, sambu na mambu ya mbote ya beno ke salaka, bantu yina ke [yindulaka mbote ve, NW], me zaba kima ve, bo kumona mpila ya kutuba diaka ve.” (1 Piere 2:13-15) Beto kepesaka mersi mingi sambu na mambote ya beto kebakaka na baluyalu yina ketambulaka na ndonga, mpi na kulandaka bangogo ya Piere, beto kelemfukaka na bansiku na yo mpi beto kefutaka bampaku na beto. Ata beto kendimaka nde Nzambi mepesaka baluyalu nswa ya kupesa ndola na bantu yina kefwa nsiku, kikuma ya kuluta nene ya kesalaka nde beto lemfuka na bamfumu ya leta kele “sambu na Mfumu.” Yo kele luzolo ya Nzambi. Dyaka, beto kezolaka ve kubaka ndola sambu beto mezitisa ve bansiku kana ve yo tafingisa zina ya Yehowa.​—Roma 13:1, 4-7; Tito 3:1; 1 Piere 3:17.

17. Ntangu ‘bantu yina keyindulaka mbote ve’ kemengaka beto, na nki beto lenda tula ntima?

¹⁷ Kansi, yo kele mawa mingi na kumona nde, bantu yankaka ya leta yina ‘keyindulaka mbote ve’ kenyokulaka beto to kemengaka beto na mitindu mingi. Mu mbandu kukusila beto makambu. Ata mpidina, na ntangu yina Yehowa metulaka, luvunu na bo tatunguluka, mpi ‘bantu yina me zaba kima ve,’ tamona ve mpila ya kutuba. Bikalulu na beto ya mbote ya Bukristu ketubaka yo. Yo yina bamfumu ya masonga ya luyalu kesikisaka beto mbala mingi nde beto kesalaka mambu ya mbote.​—Roma 13:3; Tito 2:7, 8.

Bampika ya Nzambi

18. Na nki mitindu beto Bakristu lenda buya kusadila kimpwanza na beto na mutindu mosi ya mbi?

¹⁸ Piere kekebisa ntangu yai nde: “Beno vanda na dipanda; kansi dipanda na beno yo lenda vanda ve bonso lele yina ke fikaka mbi, kansi beno fweti vanda bonso bantu yina ke sadilaka Nzambi.” (1 Piere 2:16; Galatia 5:13) Bubu yai, kyeleka ya Biblia yina beto mezabaka mekatulaka beto na kimpika ya malongi ya mabundu ya luvunu. (Yoane 8:32) Dyaka, beto kevandaka na kimpwanza ya kupona, mpi beto lenda pona mambu ya beto mezola. Kansi, beto kesadilaka ve kimpwanza na beto na mutindu mosi ya mbi. Na ntangu beto keponaka banduku, bilele, mutindu ya kuyidika nitu, bansaka ya kulutisila ntangu, to nkutu madya ti malafu, beto keyibukaka nde Bakristu ya kyeleka kele bampika ya Nzambi, yina kesosaka ve kyese na bo mosi. Beto keponaka na kusadila Yehowa na kisika ya kuvanda bampika ya bampusa ya nitu na beto mosi  to kulanda bamidele ya inza yina kele na ngala.​—Galatia 5:24; 2 Timoteo 2:22; Tito 2:11, 12.

19-21. (a) Inki mutindu beto ketadilaka bantu yina kele na biyeka na ntoto? (b) Inki mutindu bantu mingi memonisaka nde bo “kezolaka kimvuka ya bampangi na [bo] bakristo”? (c) Inki mukumba ya kuluta nene beto kele na yo?

¹⁹ Piere kelanda na kutuba nde: “Beno zitisa bantu yonso, beno zola [kimvuka ya, NW] bampangi na beno bakristo, beno tina Nzambi boma, beno zitisa mpi ntotila ya Roma.” (1 Piere 2:17) Sambu Yehowa Nzambi mepesaka nswa nde bantu kubaka biyeka ya leta ya mutindu na mutindu, beto kepesaka bantu yango luzitu ya mefwana na bo. Nkutu beto kesambaka sambu na bo, sambu bo pesa beto nzila ya kulanda na kusala kisalu na beto na ngemba mpi beto bikala ya kukangama na Nzambi. (1 Timoteo 2:1-4) Kansi, na ntangu beto kesalaka mutindu yina, beto “kezolaka kimvuka ya bampangi na [beto] bakristo.” Beto kesalaka kaka mambu yina kenatilaka bampangi na beto Bakristu mambote, kansi mambi ve.

²⁰ Mu mbandu, ntangu bantu ya insi mosi ya Afrika vandaka kunwana bo na bo, kikalulu ya Bukristu ya Bambangi ya Yehowa kuswaswanaka ngolo mpenza ti ya bantu yankaka. Zulunalu mosi (Reformierte Presse) ya Suisse kutubaka nde: “Na 1995, organizasio yina ketalaka Banswa ya Afrika . . . kusongaka banzikisa yina kumonisaka nde mabundu yonso [kukotaka na mvita yina] katula kaka Bambangi ya Yehowa.” Ntangu nsangu yai ya mpasi kupanzanaka na inza, Bambangi ya Yehowa ya Eropa kutindaka nswalu madya ti bankisi sambu na kusadisa bampangi na bo ti bantu yankaka yina vandaka kumona mpasi na kitini ya ntoto yina. (Galatia 6:10) Bo sadilaka bangogo ya Bingana 3:27 yina ketuba nde: “Kubuya ve kusala mambote na bantu yina fweti baka yo, kana nge mona mpila.”

²¹ Kansi, beto kele ti mukumba yankaka ya mfunu yina meluta kupesa lukumu na bamfumu ya leta mpi ya meluta nkutu zola yina beto fwete monisa na bampangi na beto. Inki mukumba yango? Piere ketuba nde: “Beno tina Nzambi boma.” Beto fwete pesa Nzambi mambu mingi kuluta yina ya beto fwete pesa na konso muntu yina. Inki mutindu mambu yai kele ya kyeleka? Inki mutindu beto lenda vanda na bukatikati na kulungisa mikumba na beto na ntwala ya Nzambi ti yina ya beto kele na yo na ntwala ya bamfumu ya leta? Beto tatadila bangyufula yai na disolo yina kelanda.

Keti Nge Keyibuka?

• Inki mikumba Bakristu kele na yo na kati ya dibuta?

• Inki mutindu beto lenda monisa kikalulu ya kupesa na kati ya dibundu?

• Inki mikumba beto kele na yo na ntwala ya inza yai ya beto kezinga?

• Tanga mwa mambote yina muntu lenda baka kana yandi kelanda na kuvanda na bikalulu ya mbote.

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 19]

Inki mutindu dibuta ya Bukristu lenda vanda nto ya kyese mingi?

[Bifwanisu ya kele na lutiti 20]

Sambu na nki Bambangi ya Yehowa kezolanaka bo na bo?

[Bifwanisu ya kele na lutiti 20]

Keti beto lenda monisa zola sambu na bampangi na beto ata beto mezabaka bo ve?