Kwenda na mambu ke na kati

Kwenda na tansi ya malongi

‘Vanda Muntu ya Kekangaka Ntima na Ntwala ya Mambi’

‘Vanda Muntu ya Kekangaka Ntima na Ntwala ya Mambi’

‘Vanda Muntu ya Kekangaka Ntima na Ntwala ya Mambi’

‘Muntu yina kesadilaka Mfumu lenda swana ve. Yandi fweti vanda muntu ya mbote na bantu yonso, yandi fweti kangaka ntima na ntwala ya mambi.’​—2 TIMOTEO 2:24.

1. Ntangu beto kesala kisalu ya Bukristu, sambu na nki bantangu yankaka beto kekutanaka ti bantu yina kevwezaka beto?

 INKI nge kesalaka kana nge mekutana ti bantu yina kezola ve kuwa nge to kezola ve kima yina nge kemonisa? Ntangu yandi tubilaka bilumbu ya nsuka, ntumwa Polo kutubaka nde bantu “ta vwenzaka Nzambi, . . . bo ta kumaka songi-songi, bo ta waka makasi nswalu, bo ta zolaka kusala bantu ya nkaka mpasi.” (2 Timoteo 3:1-5, 12) Nge lenda kutana ti bantu ya mutindu yai na kisalu na nge ya kusamuna to na bisalu yankaka.

2. Inki baverse lenda sadisa beto na kuzinga na ngemba ti bantu yina kevwezaka beto?

2 Yo kezola kutuba ve nde bantu yonso yina kevwezaka beto kesepelaka ve ata fyoti na mambu yina kele ya kyeleka. Mpasi ya kuluta mingi to kukonda kulungisa mpusa mosi buna lenda pusa muntu na kutubila bantu yina kele penepene na yandi na makasi yonso. (Longi 7:7) Bantu mingi kesalaka mpidina sambu bo kezingaka mpi kesalaka na bisika yina bantu kevandaka na kikalulu ya kuvweza ya mutindu yina. Yo ketendula ve nde beto Bakristu kendimaka kutuba ya mutindu yina, kansi yo kesadisa beto na kubakisa sambu na nki bantu yankaka ketubaka mutindu yina. Inki beto fwete sala na ntwala ya kuvweza ya mutindu yina? Bingana 19:11 ketuba nde: “Muntu ya mayele ke waka makasi nswalu ve.” Ebuna Roma 12:17, 18 kelongisila beto nde: “Kana muntu me sala beno mbi, beno vutula yandi mbi ve. . . . Beno tula ngolo mpenza na kuzinga na ngemba ti bantu yonso.”

3. Inki mutindu kikalulu ya kuzola kuzinga na ngemba kemonanaka na nsangu ya beto kezabisaka?

3 Kana mpenza beto kezolaka kuzinga na ngemba, yo tamonana pwelele na nkadilu ya beto kemonisa. Yo tamonana na mambu ya beto ketuba mpi kesala, mbala yankaka yo lenda monana mpi na luse na beto mpi na mungungu ya ndinga na beto. (Bingana 17:27) Ntangu yandi tindaka bantumwa na yandi na kukwenda kusamuna, Yezu kulongisilaka bo nde: “Kana beno kota na nzo ya bantu, beno pesa bantu ya nzo yina mbote [“beno zodila nzo yina ngemba,” The New English Bible]. Kana bantu ya nzo yango ke yamba beno, [ngemba] na beno kuvanda kaka mpidina; kansi kana bo me yamba beno ve, [ngemba] na beno kuvutuka na beno mosi.” (Matayo 10:12, 13) Nsangu ya beto kezabisaka kele nsangu ya mbote. Biblia kebinga yo “Nsangu ya Mbote ya ngemba,” ‘Nsangu ya Mbote ya mawa yina Nzambi mewilaka bantu,’ mpi “Nsangu yai ya Mbote ya Kimfumu.” (Efezo 6:15; Bisalu 20:24; Matayo 24:14) Lukanu na beto kele ve ya kumona mpamba malongi ya bantu yankaka to kuswanisa bantu sambu na bangindu na bo, kansi ya kuzabisa bo nsangu ya mbote ya kele na Ndinga ya Nzambi.

4. Inki nge lenda tuba kana muntu mesonga nge nde “Yo kesepedisa mu ve” na ntwala nkutu ya kuzwa ntangu ya kupesa kikuma ya nge mekwenda kutadila muntu yango?

4 Kukonda nkutu kuwa beto, muntu ya beto mekwenda kutala lenda tuba na mbala mosi nde: “Yo kesepedisa munu ve.” Bantangu yankaka, nge lenda tuba nde: “Mu zolaka kutangila nge kaka verse yai ya nkufi ya Biblia.” Mbala yankaka yandi tabuya ve dibanza yai. Bantangu yankaka, yo lenda vanda mbote na kutuba nde: “Mu zolaka kutubila nge mambu yina metala ntangu kukonda lunungu tavanda dyaka ve mpi bantu yonso takuma kuzolana.” Kana muntu yango memonisa ve mpusa ya kuzaba mambu yankaka, nge lenda yika nde: “Mu kemona nde nge ke na kisalu bubu yai, kana mpidina mu meluta, mu takwisa kilumbu yankaka.” Ata muntu ya beto mekwenda kutala meyamba beto ve na ngemba, keti beto fwete tuba nde yandi “mefwana ve”? Ata bo yamba nge nki mutindu, kuvila ve ndongisila yina Biblia kepesa beto ya kuvanda ‘bantu ya mbote na bantu yonso, bantu yina kekangaka ntima na ntwala ya mambi.’​—2 Timoteo 2:24.

Yandi Vandaka na Nzila ya Mbi Kansi Yandi Vandaka Kuvweza Bantu Yankaka

5, 6. Inki mambu Saule vandaka kusala balongoki ya Yezu, mpi sambu na nki yandi vandaka kusala mutindu yina?

5 Na mvu-nkama ya ntete, muntu mosi na zina ya Saule kuzabanaka mbote sambu na kutuba na yandi ya kukonda luzitu, mpi sambu na kikalulu na yandi ya nku. Biblia ketuba nde yandi vandaka “kaka ke monisa bakristo mpasi nde yandi ta fwa bo.” (Bisalu 9:1, 2) Na nima, yandi ndimaka nde: “Mono vandaka kutuba ntete mambu ya mbi sambu na yandi, ata mono vandaka kumonisa yandi ntete mpasi, ata mono vandaka kuvwenza yandi ntete.” (1 Timoteo 1:13) Ata yo lenda vanda nde bampangi na yandi yankaka kukumaka dezia Bakristu, yandi tubaka mutindu yai sambu na yina metala nkadilu na yandi na ntwala ya balongoki ya Kristu: “Mono vandaka mubulu mingi mpenza, yo yina mono vandaka kwenda kumonisa bo mpasi ata na babwala ya nzenza nkutu.” (Bisalu 23:16; 26:11; Roma 16:7, 11) Ata nzikisa mosi kele ve ya kemonisa nde balongoki kumekaka na kuswanisa Saule na meso ya bantu yonso ntangu yandi vandaka kusala bo mambu ya mutindu yina.

6 Sambu na nki Saule vandaka kusala mutindu yina? Bamvula mingi na nima, yandi sonikaka nde: “Mono vandaka kubakisa ve mambu ya mono vandaka kusala sambu mono me kuma mukristo ntete ve.” (1 Timoteo 1:13) Yandi vandaka Mufarize, yina bo longaka ‘mbote-mbote Bansiku ya bankaka na bo.’ (Bisalu 22:3) Ata yo ke pwelele nde Gamaliele, longi ya Saule, kuvandaka ve ti bangindu ya mbi, nganga-Nzambi ya nene, Kaifa, yina Saule kusalaka na yandi kinduku, kumonisaka mpenza nde yandi vandaka kukotila Saule. Kaifa kuvandaka muntu ya ntete ya kusadisaka komplo yina kunataka na lufwa ya Yezu Kristu. (Matayo 26:3, 4, 63-66; Bisalu 5:34-39) Na nima, Kaifa kusalaka yonso sambu bo bula bantumwa ya Yezu fimbu, mpi yandi pesaka bo nsiku na ngolo yonso nde bo yambula kisalu ya kulonga na zina ya Yezu. Kaifa muntu kutwadisaka lukutakanu ya tribinale ya Sanedreni yina bantu kuvandaka na makasi mingi mpi yina kubakaka lukanu ya kufwa Etiene na matadi. (Bisalu 5:27, 28, 40; 7:1-60) Saule kuvandaka pana ntangu bo fwaka Etiene na matadi, mpi Kaifa kupesaka yandi nswa ya kusala dyaka ngolo sambu na kukangisa kisalu ya balongoki ya Yezu mpi kukanga bo na Damasi. (Bisalu 8:1; 9:1, 2) Na bupusi yai ya Kaifa, Saule vandaka kuyindula nde mambu ya yandi vandaka kusala vandaka nzikisa ya kikesa na yandi na Nzambi, kansi na kutuba ya mbote, yandi vandaka ve na lukwikilu ya kyeleka. (Bisalu 22:3-5) Yo yina kusalaka nde Saule kubakisa ve nde Yezu kuvandaka Mesia ya kyeleka. Kansi Saule kubakisaka nde yandi vandaka ve na nzila ya mbote ntangu Yezu yina kufutumukaka kutubilaka yandi na mutindu mosi ya kuyituka na nzila ya Damasi.​—Bisalu 9:3-6.

7. Inki kusalamaka na nima ya kukutana ya Saule ti Yezu na mutindu mosi ya kuyituka na nzila ya Damasi?

7 Ntangu fyoti na nima ya dyambu yai, Yezu kutindaka longoki Ananiasi na kwenda kuta kimbangi na Saule. Keti nge zolaka kundima nswalu na kwenda kuta kimbangi na muntu ya mutindu yina? Ananiasi kuvandaka na boma, kansi yandi tubaka na Saule na mutindu mosi ya mbote. Nkadilu ya Saule kusobaka sambu yandi kutanaka ti Yezu na mutindu mosi ya kuyituka na nzila ya Damasi. (Bisalu 9:10-22) Na nima, yandi zabanaka na zina ya ntumwa Polo, Mukristu mpi misionere mosi ya kikesa.

Muntu ya Pima Kansi ya Kikesa

8. Inki mutindu Yezu kumonisaka kikalulu ya Tata na yandi na ntwala ya bantu yina kusalaka mambu ya mbi?

8 Yezu vandaka nsamuni mosi ya kikesa ya Kimfumu. Yandi vandaka muntu ya pima kansi ya kikesa na mutindu na yandi ya kuzinga ti bantu. (Matayo 11:29) Yandi monisaka kikalulu ya Tata na yandi ya zulu, yina kelongisilaka bantu ya mbi na kukatuka na banzila na bo ya mbi. (Yezaya 55:6, 7) Ntangu yandi vandaka kuzinga ti bansumuki, Yezu vandaka kumona mpi bansoba ya bo vandaka kusala, mpi yandi vandaka kupesa bantu ya mutindu yina kikesa. (Luka 7:37-50; 19:2-10) Na kisika ya kusambisa bankaka na mambu yina kemonikaka na meso, Yezu kulandaka mbandu ya mbote, ya mawa, mpi ya kukanga ntima ya Tata na yandi, ti dibanza ya kunata bo na kubalula ntima. (Roma 2:4) Luzolo ya Yehowa kele nde bantu ya mitindu yonso kubalula ntima mpi kuguluka.​—1 Timoteo 2:3, 4.

9. Inki dilongi beto lenda baka na mutindu Yezaya 42:​1-4 kulunganaka na Yezu?

9 Ntangu yandi tubilaka mutindu Yehowa ketadilaka Yezu Kristu, nsoniki ya Evanzile Matayo kuvutukilaka bangogo yai ya mbikudulu ya ketuba nde: “Nzambi ke tuba nde: ‘Yai kele muntu ya mono me solaka sambu na kusadila mono, yandi kele muntu ya mono ke zolaka, ya mono ke moninaka kiese mingi. Mono ta pesa yandi Mpeve na mono, ebuna yandi ta zabisa bantu ya bansi yonso mambu yina ya mono me zengaka. Yandi ta tulaka ntembe ve, yandi ta salaka makelele ve, ata muntu mosi ve ta waka ndinga na yandi na babalabala. Yandi ta zengaka ve dititi ya kukonama, yandi ta fwaka tiya ve na nsinga ya mwinda ke pela mbote ve. Yandi ta landa kaka tii kuna ya yandi ta nungisa mambu ya kieleka. Ebuna bantu yonso ta tula ntima na yandi!’” (Matayo 12:17-21; Yezaya 42:1-4) Na kuwakana ti bangogo yina ya mbikudulu, Yezu vandaka kuswana ve ti bantu. Ata ntangu bo vandaka kunyokula yandi, yandi vandaka kutubila kyeleka na mutindu mosi yina vandaka kusimba ntima ya bantu ya ntima ya mbote.​—Yoane 7:32, 40, 45, 46.

10, 11. (a) Ata Bafarize kuvandaka na kati ya bantu yina vandaka kutuba pwelele nde bo kele bambeni ya ngolo ya Yezu, sambu na nki yandi taka kimbangi na Bafarize yankaka? (b) Bamvutu ya nki mutindu Yezu vandaka kuvutula bantangu yankaka na bambeni na yandi, kansi nki yandi vandaka kusala ve?

10 Ntangu yandi vandaka kusala kisalu na yandi ya kusamuna, Yezu kusolulaka ti Bafarize mingi. Ata bankaka na kati na bo kuvandaka na ngindu ya kukanga yandi na mambu yandi vandaka kutuba, Yezu kutubaka ve nde bo yonso kuvandaka na bangindu ya mbi. Yo fwete vanda nde Simoni, Mufarize yina vandaka kutula ntembe bantangu yankaka, zolaka kuzaba Yezu mbote, yo yina yandi bingaka yandi na kudya na nzo na yandi. Yezu kundimaka imvitasio na yandi, mpi yandi taka kimbangi na bantu yina kuvandaka pana. (Luka 7:36-50) Kilumbu yankaka, Nikodemo, mfumu mosi ya Mufarize yina kuzabanaka mingi, kwisaka kutala Yezu na mpimpa. Yezu kunganinaka yandi ve sambu yandi kingaka nde mpimpa kubwa sambu na kwisa kutala yandi. Kansi, yandi taka kimbangi na Nikodemo sambu na yina metala zola yina Nzambi kumonisaka ntangu yandi tindaka Mwana na yandi na kukangula nzila ya luguluku sambu na bantu yonso yina tamonisa lukwikilu. Yezu kumonisaka mpi na zola yonso mfunu ya kulemfuka na ngidika ya Nzambi. (Yoane 3:1-21) Na nima, Nikodemo kukotilaka Yezu ntangu Bafarize yankaka kumonaka mpamba mambu ya mbote yina Yezu kusalaka.​—Yoane 7:46-51.

11 Yezu vandaka kubakisa mbote ntima ya mbi ya bantu yina vandaka kutudila yandi mitambu sambu na kukanga yandi na bangogo. Yandi pesaka ve bambeni na yandi nzila na kukotisa yandi na bantembe ya mpamba-mpamba. Kansi, ntangu yandi vandaka kumona nde yo vandaka mfunu na kusala yo, yandi vandaka kupesa bamvutu ya nkufi mpi ya ngolo na nsadisa ya munsiku mosi, kusadila kingana mosi, to kutubila mambu yina kele na verse mosi. (Matayo 12:38-42; 15:1-9; 16:1-4) Na bantangu yankaka, Yezu vandaka kupesa ve mvutu kana yandi memona nde kusala yo talungisa ve ata kima mosi ya mbote.​—Marko 15:2-5; Luka 22:67-70.

12. Inki kusadisaka Yezu na kusadisa bantu ata na ntangu bo vandaka kunganina yandi?

12 Bantangu yankaka, bantu yina kuvandaka na bampeve ya mbi vandaka kunganina Yezu. Ntangu yo vandaka kusalama, yandi vandaka kudiyala, mpi nkutu yandi vandaka kusadila kiyeka yina Nzambi kupesaka yandi sambu na kukatula bo na mpasi. (Marko 1:23-28; 5:2-8, 15) Kana bantu yankaka kuwila beto makasi mpi kunganina beto na ntangu beto ke na kusamuna, beto mpi ke na mfunu ya kudiyala, mpi beto fwete sosa mpila ya kumanisa dyambu yango na mutindu mosi ya mbote mpi ya mayele.​—Kolosai 4:6.

Mfunu ya Kudiyala na Kati ya Dibuta

13. Sambu na nki bantangu yankaka bantu kezolaka ve nde mpangi ya dibuta na bo kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa?

13 Mfunu ya kudiyala yina balongoki ya Yezu fwete monisa ke na kumonana pwelele na kati ya dibuta. Muntu yina kyeleka ya Biblia mesimbaka mpenza ntima na yandi kevandaka na mpusa nde dibuta na yandi kundima mpi kyeleka. Kansi, mutindu Yezu kutubaka yo, bantu ya dibuta lenda monisa kimbeni. (Matayo 10:32-37; Yoane 15:20, 21) Bikuma mingi lenda nata na dyambu yai. Mu mbandu, ata malongi ya Biblia lenda sadisa beto na kukuma bantu ya masonga, ya kutudila ntima, mpi ya luzitu, Masonuku kelonga beto mpi nde na mambu yonso ya luzingu, mukumba na beto ya kuluta nene kele ya kulemfuka ntete na Ngangi na beto. (Longi 12:1, 13; Bisalu 5:29) Mpangi na beto mosi ya dibuta yina kemona bonso nde kiyeka na yandi na dibuta ke na kukulumuka sambu na kwikama na beto na Yehowa lenda wila beto makasi. Ntangu beto mekutana ti dyambu ya mutindu yai, yo kele mfunu mpenza nde beto landa mbandu ya Yezu ya kumonisa kikalulu ya kudiyala!​—1 Piere 2:21-23; 3:1, 2.

14-16. Inki kupusaka bantu yankaka yina vandaka kubuya ntete nde bampangi na bo ya dibuta kulonguka kyeleka na kusala bansoba?

14 Bampangi mingi ya kesadila Yehowa bubu yai kuvandaka ti nkwelani mosi to mpangi yankaka ya dibuta yina kusepelaka ve na bansoba ya bo vandaka kusala ntangu bo yantikaka kulonguka Biblia. Yo lenda vanda nde bantu yina kuwaka mambu ya mbi ya bantu ketubaka sambu na Bambangi ya Yehowa, mpi ziku bo waka boma nde mpangi na bo tanatila bo bupusi ya mbi na dibuta. Inki kupusaka bo na kusoba mabanza na bo? Mbala mingi, mbandu ya mbote ya Mukristu kusadisaka bo. Sambu Mukristu vandaka kusadila bandongisila ya Biblia na kwikama yonso, bonso kukwenda mbala na mbala na balukutakanu ya Bukristu, kusala kisalu ya kusamuna, kulungisa mpi mikumba na yandi ya dibuta mpi kudiyala ata na ntangu ya bo vandaka kutubila yandi mambu ya mbi, yo yina kusalaka nde bantangu yankaka kimbeni ya dibuta kuvanda dyaka ve ngolo mingi.​—1 Piere 2:12.

15 Yo lenda vanda mpi nde muntu yina kezola ve kyeleka kubuya na kuwa konso ntendula ya mekatuka na Biblia sambu yandi kevandaka dezia na bangindu ya mbi to sambu na lulendo. Dyambu yai kusalamaka na muntu mosi ya États-Unis yina kutubaka nde yandi vandaka na zola mingi ya insi na yandi. Kilumbu mosi, ntangu nkento na yandi kuvandaka na lukutakanu mosi ya distrike, yandi bakaka bilele na yandi yonso mpi yandi kwendaka kwa yandi. Kilumbu yankaka, yandi basikaka na nzo ti munduki na maboko mpi yandi tubaka nde yandi kezola kudifwa. Yandi tubaka nde kana yandi vandaka kusala mambu ya mbi mutindu yina, yo vandaka sambu na dibundu ya nkento na yandi. Kansi nkento kusalaka ngolo na kulanda na kusadila bandongisila ya Biblia. Bamvula makumi zole na nima ya nkento na yandi, bakala mpi kukumaka Mbangi ya Yehowa. Na Albanie, nkento mosi kuwaka makasi sambu mwana na yandi ya nkento vandaka kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa mpi kubakaka mbotika na nima. Mama na yandi kupasulaka ba Biblia na yandi bambala 12. Ebuna kilumbu mosi, yandi kangulaka Biblia ya mpa yina mwana na yandi kubikisaka na zulu ya mesa. Na mbala mosi, yandi kangulaka na Matayo 10:36, mpi mama yina kubakisaka nde mambu ya bo ketubila na verse yina kulunganaka na mambu ya yandi vandaka kusala. Ata mpidina, sambu yandi vandaka kudibanza-banza mingi sambu na mambote ya mwana na yandi ya nkento, mama yina kwendaka kufidisa yandi na dibungu sambu yandi baka masuwa sambu na kukwenda na lukutakanu ya distrike na Italie ti Bambangi yankaka. Ntangu mama yina kumonaka zola, kuyambana, mpi kuseka ya bantu yina kuvandaka na kimvuka yina mpi mutindu bo vandaka kusepela, mawi na yandi kuyantikaka na kusoba. Ntama mingi ve na nima ya dyambu yai, yandi ndimaka na kulonguka Biblia. Bubu yai yandi kesalaka ngolo na kusadisa bantu yankaka yina vandaka kubuya ntete na kulonguka Biblia.

16 Kilumbu mosi, bakala mosi kwisaka kunwanisa nkento na yandi ti mbele. Yandi yantikaka kufinga nkento na yandi ntangu nkento kukumaka penepene ya Nzo ya Kimfumu. Kansi nkento kuvutulaka na mawete yonso nde: “Kwisa nge kota na Nzo ya Kimfumu sambu nge kudimonina nge mosi.” Yandi kotaka, mpi na nima yandi kumaka Mukristu mpi nkuluntu.

17. Kana bantangu yankaka luzingu ya dibuta ya Bakristu mekuma mpasi, inki ndongisila ya ke na Masonuku lenda sadisa bo?

17 Ata bantu yonso ya dibuta na beno kele Bakristu, bantangu yankaka luzingu na dibuta kekumaka mpasi mpi bangogo ya mbi nkutu kebasikaka sambu na kukonda kukuka ya bantu. Yo kele mfunu na kuzaba nde bo pesaka Bakristu ya Efezo ya ntama ndongisila yai: “Beno vanda na ntima ya bululu ve, beno dasuka ve, beno wa makasi mpi ve. Beno tula diaka makelele ve, beno fingana diaka ve. Beno katula konso mabanza ya mbi yina ya beno ke na yo.” (Efezo 4:31) Yo ke pwelele nde, kisika yina Bakristu vandaka kuzinga na Efezo, kukonda kukuka na bo, mpi luzingu na bo ya ntama vandaka na bupusi na luzingu na bo. Inki zolaka kusadisa bo na kusoba? Bo vandaka na mfunu ya “kulwata kimuntu ya mpa na kati ya ngolo yina kepusaka mabanza na [bo].” (Efezo 4:23, NW) Mbuma ya mpeve ya Nzambi zolaka kumonana mpenza pwelele na luzingu na bo kana bo vandaka kulonguka Ndinga ya Nzambi, kuyindulula mutindu mambu yina lenda vanda na bupusi na luzingu na bo, kuvukana ti bampangi na bo Bakristu, mpi kusamba Nzambi na masonga yonso. Bo zolaka kulonguka na ‘kuvanda mbote bo na bo, na kuwila bampangi na bo mawa, na kulolula bo mutindu Nzambi melolulaka bo sambu na Kristo.’ (Efezo 4:32) Ata bantu yankaka mesala konso mambu yina, beto fwete kudiyala, kuvanda mbote, kuwila bankaka mawa, mpi kulolula bo. Ya kyeleka, ‘kana muntu mesala beto mbi, beto fwete vutula yandi mbi ve.’ (Roma 12:17, 18) Kulanda mbandu ya Nzambi na kumonisa zola ya kyeleka kevandaka ntangu yonso kima ya mbote na kusala.​—1 Yoane 4:8.

Ndongisila Sambu na Bakristu Yonso

18. Sambu na nki ndongisila yina kele na 2 Timoteo 2:24 kuvandaka mfunu sambu na nkuluntu yina vandaka kuzinga na Efezo ya ntama, mpi nki mutindu Bakristu yonso lenda bakila yo mambote?

18 Ndongisila ya ‘kukanga ntima na ntwala ya mambi’ ketadila Bakristu yonso. (2 Timoteo 2:24) Kansi, bo pesaka yo ntete na Timoteo yina kuvandaka na mfunu na yo ntangu yandi vandaka nkuluntu na Efezo. Na dibundu yina, bantu yankaka vandaka kutuba mingi sambu na kusonga bangindu na bo mpi vandaka kulonga malongi ya luvunu. Sambu bo bakisaka ve mbotembote lukanu ya Nsiku ya Moize, bo bakisaka ve mfunu ya lukwikilu, zola, mpi kansansa ya mbote. Lulendo kubutaka kukabwana yina kunataka bantu na kutula bantembe na bangogo, kansi bo bakisaka ve bangindu ya mfunu ya malongi ya Kristu mpi mfunu ya kukangama na Nzambi. Sambu na kuyidika dikambu yai, yo lombaka nde Timoteo kukangama ngolo na kyeleka ya Masonuku, mpi kuvanda na bukatikati na mutindu ya kutadila bampangi na yandi Bakristu. Bonso bankuluntu ya ntangu na beto, Timoteo kuzabaka nde mameme kuvandaka ya yandi ve mpi yo lombaka nde yandi tadila bankaka na mutindu mosi yina zolaka kusadisa Bakristu na kuzolana mpi na kuzinga na bumosi.​—Efezo 4:1-3; 1 Timoteo 1:3-11; 5:1, 2; 6:3-5.

19. Sambu na nki yo kele mfunu nde konso muntu na kati na beto “kudikulumusa”?

19 Nzambi kelongisila bansadi na yandi na “kudikulumusa.” (Sofonia 2:3) Ngogo ya Kiebreo ya bo balulaka nde “kudikulumusa” kemonisa nkadilu mosi ya kesadisaka muntu na kukanga ntima na ntwala ya mpasi kukonda kubokuta, kukonda kuwa makasi, mpi kukonda kuvutula mbela. Bika beto bondila Yehowa na masonga yonso na kusadisa beto na mpila nde beto lenda kudiyala mpi kuvanda mimonisi na yandi na mutindu mosi ya mbote ata beto mekutana ti mambu ya mpasi.

Inki Nge Melonguka?

• Ntangu nge mekutana ti muntu ya kevweza nge, inki baverse lenda sadisa nge?

• Sambu na nki Saule vandaka kuvweza balongoki?

• Inki mutindu mbandu ya Yezu kesadisa beto na kuzinga mbote ti bantu ya mitindu yonso?

• Inki mambote beto lenda baka kana beto kekudiyala na kutuba na beto na kati ya dibuta?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 15]

Ata Saule kuvandaka ve na lukumu ya mbote, Ananiasi kusadisaka yandi na ntima ya mbote

[Kifwanisu ya kele na lutiti 17]

Mukristu yina kelungisaka mikumba na yandi na kwikama yonso lenda fyotuna kimbeni ya dibuta