Yehowa Metangaka “Nsuki na Beno ya Ntu”

“Ata [mwano, NW] mosi lenda bwa ve na ntoto kana Tata na beno me [zaba, NW] ve. Ata nsuki na beno ya ntu, Nzambi me tangaka yo yonso.”​—MATAYO 10:29, 30.

1, 2. (a) Sambu na nki Yobi kudiwaka bonso nde Nzambi kuyambulaka yandi? (b) Keti bangogo ya Yobi kutendulaka nde yandi kumaka mbeni ya Yehowa? Tendula.

 “NZAMBI, mono ke binga nge kansi nge ke ndima ve; ntangu mono ke samba, nge ke wa ve. Nge me kuma muntu ya nku, nge ke monisa mono mpasi na ngolo na nge yonso.” Bangogo ya muntu yai keyitukisa ve sambu yandi tubaka yo na ntangu ya mpasi kibeni! Yandi vidisaka bima na yandi ya kuzingila, kisumbula mosi ya kuyitukisa kufwaka bana na yandi, mpi ntangu yai yandi vandaka kunwana ti maladi mosi yina vandaka kulembisa nitu ti mabanza na yandi. Muntu yango zina na yandi Yobi, mpi bo mesonikaka disolo na yandi ya mawa na Biblia sambu na mambote na beto.​—Yobi 30:20, 21.

² Bangogo ya Yobi lenda monana bonso nde yandi kumaka mbeni ya Nzambi, kansi, yo vandaka ve mpidina. Yobi kutubaka mpidina kaka sambu na mpasi yina yandi vandaka kuwa na ntima. (Yobi 6:2, 3) Yandi zabaka ve nde Satana muntu vandaka kunyokula yandi, yo yina yandi kudikusaka na kuyindula nde Nzambi kuyambulaka yandi. Nkutu, Yobi kutubilaka Yehowa kilumbu mosi nde: “Sambu na nki nge ke tina mono? Sambu na nki nge ke baka mono bonso mbeni na nge?” a​—Yobi 13:24.

3. Kana bampasi mebwila beto, inki bangindu lenda kwisila beto?

³ Bubu yai, bantu ya Yehowa mingi kelanda na kunyokwama sambu na bamvita, mavwanga ya politiki to ya bimvuka ya bantu, bisumbula ya lugangu, kimununu, maladi, kinsukami ya ngolo, mpi baguvernema yina kekangisa kisalu na bo. Ntembe kele ve nde nge mpi ke na kunyokwama na mitindu mingi. Bantangu yankaka, nge lenda yindula nde Yehowa mebumbila nge luse na yandi. Nge mezaba mbote bangogo yai ya kele na Yoane 3:16: “Nzambi me lutaka kuzola bantu yonso; yo yina yandi pesaka bo mwana mosi yina kele na yandi.” Ata mpidina, kana nge kemona mpasi mpi nge kemona ve mpila ya kumanisa yo, yo lenda pusa nge na kudiyula nde: ‘Keti Nzambi kezolaka munu mpenza? Keti yandi kemonaka bampasi na munu? Keti yandi kekudibanzaka sambu na munu?’

4. Polo vandaka kukanga ntima na nki dyambu ya mpasi yina vandaka kumana ve, mpi na nki mitindu dyambu ya mutindu mosi lenda kumina beto?

⁴ Beto tadila mambu yina kukuminaka ntumwa Polo. Yandi sonikaka nde: “Bo pesaka mono nsende mosi na nitu, wanzyo mosi ya Satana, sambu na kulanda na kubula mono mbata.” Yandi yikaka nde: “Mono sambaka Mfumu mbala tatu sambu yo katuka mono.” Yehowa kuwaka bisambu na yandi. Kansi, yandi monisaka Polo nde yandi tasala ve kimangu sambu na kumanisa yo. Na kisika ya kukinga kimangu, yo lombaka nde Polo kutula ntima nde ngolo ya Nzambi tasadisa yandi na kunwana ti ‘nsende na yandi na nitu.’ b (2 Korinto 12:7-9, NW) Bonso Polo, ziku nge ke na kumona mpasi mosi ya kemana ve. Mbala yankaka nge kekudiyula nde, ‘Keti mutindu yo kemonana nde Nzambi kesala ve ata kima mosi sambu na kumanisa mpasi na munu ketendula nde yandi kezaba ve mpasi na munu to yandi kekudibanza ve sambu na munu?’ Mvutu na ngyufula yai kele nde yandi kezaba yo! Susi ya ngolo yina Yehowa kevandaka  na yo sambu na konso nsadi na yandi ya kwikama kemonana na mambu yina Yezu kusongaka bantumwa na yandi ntangu fyoti na nima ya kupona bo. Beto tala mutindu mambu ya yandi tubaka lenda pesa beto kikesa bubu yai.

“Beno Kuwa Boma Ve”​—Sambu na Nki?

5, 6. (a) Inki mutindu Yezu kusadisaka bantumwa na kukonda kuwa boma ya mambu yina tabwila bo na nima? (b) Inki mutindu Polo kumonisaka nde yandi tulaka ntima nde Yehowa vandaka kudibanza sambu na yandi?

⁵ Yezu kupesaka bantumwa bangolo ya kuyituka, ti “kiyeka ya kubasisa bampeve ya mbi ti ya kubelula bamaladi to bifu ya nitu ya mutindu na mutindu.” Ata mpidina, dyambu yai kutendulaka ve nde bo takutanaka ve ti bampasi ata fyoti. Kansi, Yezu kutendulaka na bunda mambu yankaka yina zolaka kukumina bo. Ata mpidina, yandi longisilaka bo nde: “Beno kuwa boma ve sambu na bantu yina ke fwaka nitu kansi bo lenda fwa moyo ve; kansi beno tina Nzambi boma; yandi muntu lenda fwa moyo ti nitu na [Gehena, NW].”​—Matayo 10:1, 16-22, 28.

⁶ Sambu na kusadisa bantumwa na yandi na kubakisa kikuma yina bo fwete wila ve boma, Yezu kulandaka na kutela bo bingana zole. Yandi songaka bo nde: “Keti bo ke tekaka [bamwano, NW] zole ya fioti ve na kibende mosi ya fioti-fioti? Kansi ata [mwano, NW] mosi lenda bwa ve na ntoto kana Tata na beno me [zaba, NW] ve. Ata nsuki na beno ya ntu, Nzambi me tangaka yo yonso. Yo yina, beno kuwa boma ve; ata [bamwano, NW] kele mingi, kansi beno me luta bo na mfunu!” (Matayo 10:29-31) Simba nde Yezu kumonisaka kuwakana yina kele na kati ya kukonda kuwa boma na ntangu ya mpasi ti kutula ntima nde Yehowa kekudibanzaka sambu na konso muntu na kati na beto. Yo kemonana nde ntumwa Polo kuvandaka ti kutula ntima ya mutindu yina. Yandi sonikaka nde: “Kana Nzambi kele ti beto, nani lenda kwisa kunwanisa beto? Ata Mwana na yandi mosi, Nzambi bumbaka yandi ve, kansi yandi bikisaka yandi na kwisa kufwa sambu na beto yonso. Ebuna nki mutindu yandi lenda pesa beto ve mambu yonso nzila mosi ti Mwana na yandi?” (Roma 8:31, 32) Ata nge kekutana ti konso bampasi yina, nge mpi lenda ndima nde Yehowa kekudibanzaka sambu na nge ntangu yonso yina nge kekwikamaka na yandi. Nge tabakisa dyaka mbote nde Yehowa kekudibanzaka sambu na nge na ntangu beto tatadila na dikebi yonso ndongisila ya Yezu kupesaka bantumwa na yandi.

Valere ya Mwano Mosi

7, 8. (a) Inki mutindu bantu vandaka kutadila bamwano na bilumbu ya Yezu? (b) Yo kemonana nde sambu na nki Matayo 10:29 kesadila mutindu ya ngogo ya Kigreki yina ketendula “bamwano ya fyoti kibeni”?

⁷ Bingana ya Yezu kemonisa mbotembote dikebi yina Yehowa ketudilaka konso nsadi na Yandi. Beto tadila ntete dyambu ya metala bamwano. Na bilumbu ya Yezu, bo vandaka kudya bamwano. Kansi sambu yo vandaka kubebisa bankeni, bantu mingi vandaka kumona yo bonso bambumbu. Bamwano kuvandaka mingi kibeni mpi yo vandaka ntalu fyoti na mpila nde bubu yai bamwano zole lendaka kuta ve basatime tanu ya badolare. Ntalu ya bamwano zole fokula na zole lendaka kusumba  bamwano iya ve, kansi tanu. Bo vandaka kuyika mwano ya tanu, bonso nde yo vandaka ve ata na valere fyoti!​—Luka 12:6.

⁸ Yindula mpi nene ya ndeke yai ya bantu yonso lendaka kusumba. Kana beto fwanisa yo ti bandeke yankaka, ata mwano yina meyela mpenza kevandaka fyoti kibeni. Ata mpidina, ngogo ya Kigreki ya bo mebalula nde “bamwano” na Matayo 10:29 ketendula mingimingi bamwano ya fyoti. Ntembe kele ve nde Yezu kuzolaka nde bantumwa na yandi kuyindula ndeke ya kuluta fyoti mpi ya kukonda mfunu kibeni.

9. Inki ngindu ya mfunu mingi kebasika na kingana ya Yezu ya bamwano?

⁹ Kingana ya Yezu ya metala bamwano kebasisa ngindu mosi ya mfunu mingi: Bima yina kemonanaka mfunu ve na meso ya bantu kele mfunu na meso ya Yehowa Nzambi. Na nima, sambu na kumonisa mpenza bukyeleka ya dyambu yai, Yezu kuyikaka nde mwano mosi ya fyoti kibeni “lenda bwa ve na ntoto” kukonda nde Yehowa kumona yo. c Dilongi kele pwelele. Kana Yehowa Nzambi kemonaka ndeke ya kuluta fyoti ti ya kukonda mfunu kibeni, ntembe kele ve nde yandi takudibanza mpenza mingi sambu na bampasi ya muntu yina mebakaka lukanu ya kusadila yandi!

10. Nsa yai ya ketuba nde, “Nsuki na beno ya ntu, Nzambi me tangaka yo yonso” ketendula inki?

¹⁰ Katula kingana ya metala bamwano, Yezu kutubaka nde: “Ata nsuki na beno ya ntu, Nzambi me tangaka yo yonso.” (Matayo 10:30) Nsa yai ya nkufi kansi ya mudindu kesadisa beto na kubakisa bunene ya ngindu yina kebasika na kingana ya bamwano. Tala ntete: Ntu ya muntu kevandaka ti nsuki kiteso ya 100 000. Mbala mingi, lunsuki mosi kefwananaka mpenza ti yankaka, mpi beto kevandaka ve ti kikalulu ya kutula mpenza dikebi na konso lunsuki. Kansi, Yehowa Nzambi ketudilaka konso lunsuki dikebi mpi yandi ketangaka yo. Sambu yo kele mpidina, keti kele ti kima mosi ya metala luzingu na beto yina Yehowa lenda kuka ve kuzaba? Ntembe kele ve nde Yehowa kebakisaka mutindu konso nsadi na yandi mesalamaka. Ya kyeleka, yandi “ke talaka ntima.”​—1 Samuele 16:7.

11. Inki mutindu Davidi kumonisaka nde yandi vandaka kutula ntima nde Yehowa ketudilaka yandi mpenza dikebi?

¹¹ Davidi, yina kukutanaka ti bampasi mingi, vandaka kutula ntima nde Yehowa ketudilaka yandi dikebi. Yandi sonikaka nde: “Mfumu Nzambi, nge me tala ntima na mono mbote-mbote, nge me zaba mono. Nge zaba ntangu mono ke vandaka, nge zaba ntangu mono ke telamaka; ata nge kele ntama nge ke zabaka ngindu na mono yonso.” (Nkunga 139:1, 2) Nge mpi lenda tula ntima nde Yehowa mezaba nge mpenza. (Yeremia 17:10) Kuyindula ve nswalu nde Yehowa lenda tudila nge ve dikebi sambu nge kele mfunu ve ata fyoti na meso na yandi!

“Tula Mansanga na Mono na Kati ya Mulangi na Nge ya Mpusu”

12. Inki mutindu beto kezaba nde Yehowa kebakisaka mbotembote bampasi ya bantu na yandi?

¹² Yehowa kesukaka kaka ve na kuzaba konso nsadi na yandi, kansi yandi kebakisaka mpi mbotembote bampasi ya konso muntu. Mu mbandu, ntangu bantu ya Izraele vandaka kunyokwama na kimpika, Yehowa kusongaka Moize nde: “Mono me mona mbote-mbote mutindu bantu na mono ke mona mpasi na nsi ya Ezipte; mono me wa mutindu bo ke dila-dila na maboko ya bakapita yina ke sadisa bo kisalu ya mpasi. Ya kieleka, mono me zaba bampasi na bo.” (Kubasika 3:7) Beto kebaka mpenza kikesa na kubakisa nde na ntangu beto kekangaka ntima na dyambu mosi ya mpasi, Yehowa kemonaka mpi kewaka kudila na beto! Ya kyeleka, yandi kekangaka ve meso na bampasi na beto.

13. Inki kemonisa mpenza mawi yina Yehowa kevandaka na yo sambu na bansadi na yandi?

 ¹³ Dikebi ya Yehowa ketudilaka bantu yina mesalaka kinduku ti yandi kemonana dyaka na mawi ya yandi vandaka na yo sambu na bantu ya Izraele. Ata bo vandaka kumona mpasi mbala mingi sambu na ntu ngolo na bo mosi, Yezaya kusonikaka mutindu yai sambu na yina metala Yehowa: “Na ntangu ya bampasi na bo yonso, yo vandaka mpasi sambu na yandi.” (Yezaya 63:9, NW) Yo yina, sambu nge kele nsadi ya kwikama ya Yehowa, nge lenda tula ntima nde Yehowa kewaka mpasi na ntangu nge kemonaka mpasi. Keti dyambu yai kepusa nge ve na kukatula boma na ntangu ya mpasi mpi na kulanda kusala yonso sambu na kusadila yandi?​—1 Piere 5:6, 7.

14. Inki mambu vandaka kuluta na ntangu Davidi kusonikaka Nkunga 56?

¹⁴ Dyambu yina kemonisa nde Ntotila Davidi vandaka kundima mpenza nde Yehowa vandaka kudibanza sambu na yandi mpi kuwa ntima-mpasi na kumona bampasi ya Davidi kemonana pwelele na Nkunga 56, yina Davidi kusonikaka na ntangu yandi vandaka kutina Ntotila Saule yina vandaka kusosa kufwa yandi. Davidi kutinaka na Gati, kansi ntangu bantu ya Filistia kuzabaka nde yandi vandaka kuna, yandi waka boma nde bo takanga yandi. Yandi sonikaka nde: “Kilumu ya mvimba bo ke yangisa mono kaka. Bo kele mingi bantu yina ke nwana ti mono.” Sambu na bampasi na yandi, Davidi kusalaka kisambu na Yehowa nde: “Mambu yonso ya mono ke tuba, bambeni ke balula yo mutindu ya nkaka; konso ntangu bo ke kanina mono bangindu ya mbi.”​—Nkunga 56:3, 6.

15. (a) Inki Davidi zolaka kutuba na ntangu yandi lombaka Yehowa na kutula mansanga na yandi na mulangi ya mpusu to na mukanda mosi? (b) Inki dyambu lenda bwisa beto ntima na ntangu beto kekanga ntima na dyambu mosi ya mpasi ya kemeka lukwikilu na beto?

¹⁵ Yo yina, mutindu Nkunga 56:8 ketuba, Davidi kutubaka mambu yai ya kebenda dikebi: “Kutina yai ya mono mekumaka kutina-tina, nge mosi metubaka yo. Tula mansanga na mono na kati ya mulangi na nge ya mpusu. Keti yo kele ve na kati ya buku na nge?” (NW) Bangogo yai ya kesimba ntima ketendula mpenza dikebi ya zola ya Yehowa! Na ntangu ya mpasi, beto lenda didila Yehowa ti mansanga. Ata Yezu, yina kuvandaka muntu ya kukuka, kusalaka mutindu yina. (Baebreo 5:7) Davidi vandaka kundima mpenza nde Yehowa vandaka kutala yandi mpi yandi tayibuka mpasi na yandi, bonso nde Yandi vandaka kubumba mansanga na yandi na mulangi mosi ya mpusu to nde yandi vandaka kusonika yo na mukanda mosi. d Ziku nge kekudiwa nde mansanga na nge mpi lenda kuma mingi na mulangi yina ya mpusu to na balutiti mingi ya mukanda ya mutindu yina. Kana mpidina, nge lenda baka kikesa. Biblia kebwisa beto ntima nde: “Yehowa kele penepene na bayina kele na ntima ya kupasuka; mpi yandi kegulusaka bayina kele na mabanza ya kupasuka.”​—Nkunga 34:18, NW.

Kukuma Nduku ya Ngolo ya Nzambi

16, 17. (a) Inki mutindu beto kezaba nde Yehowa kekangaka ve meso na bampasi ya bantu na yandi? (b) Inki Yehowa mesalaka sambu na kusadisa bantu na kusala kinduku ya ngolo ti yandi?

¹⁶ Kuzaba nde Yehowa ketangaka ‘nsuki na beto ya ntu’ kesadisa beto na kubakisa mutindu ya Nzambi ya ketalaka beto mpi ya kekebaka beto yina beto kele ti dibaku ya kusambila. Ata yo talomba nde beto kinga tii kuna inza ya mpa ya Nzambi mesilaka tamanisa bampasi yonso, ntangu yai Yehowa ke na kusadila bantu na yandi kima mosi ya kuluta mbote. Davidi kusonikaka nde: “Kinduku ya ngolo ti Yehowa kele na bayina kewaka yandi boma, kuwakana na yandi mpi, sambu na kuzabisa bo yo.”​—Nkunga 25:14, NW.

¹⁷ “Kinduku ya ngolo ti Yehowa.” Bantu ya kukonda kukuka kemonana bonso nde bo lenda kuka ve ata fyoti na kusala kinduku ya mutindu yai! Kansi, Yehowa kebingisa bayina kewaka yandi boma na kuvanda banzenza na kati ya tenta na yandi. (Nkunga 15:1-5) Ebuna, inki Yehowa kesalaka sambu na banzenza na yandi? Yandi kesalaka nde bo zaba kuwakana na yandi, mutindu Davidi kemonisa yo. Yehowa kesonga bo kinsweki na yandi, yandi kezabisa baprofete “dyambu na yandi ya kinsweki” na mpila nde banzenza yango kuzaba balukanu na yandi ti mambu yina bo fwete sala sambu na kuzinga na mutindu yina kewakana ti balukanu yango.​—Amosi 3:7, NW.

18. Inki mutindu beto kezaba nde Yehowa kezolaka nde beto vanda ti bangwisana ya ngolo ti yandi?

 ¹⁸ Ya kyeleka, yo kele kyese na kuzaba nde beto bantu ya kukonda kukuka lenda kuma banduku ya ngolo ya Muntu ya Kuluta Kuzanguka, Yehowa Nzambi. Nkutu, yandi kelongisila beto na kusala yo. Biblia ketuba nde: “Beno kwenda penepene na Nzambi, ebuna yandi ta kwisa penepene na beno.” (Yakobo 4:8) Yehowa kezola nde beto vanda ti bangwisana ya ngolo ti yandi. Nkutu, yandi mesalaka dezia mambu mingi sambu bangwisana ya mutindu yina kuvanda. Kimenga ya nkudulu ya Yezu mekangudilaka beto nzila ya kusala kinduku ti Nzambi Nkwa-Ngolo Yonso. Biblia ketuba nde: “Beto ke zolanaka sambu Nzambi muntu zolaka beto ntete.”​—1 Yoane 4:19.

19. Inki mutindu kukanga ntima lenda kumisa bangwisana na beto ti Yehowa ngolo?

¹⁹ Bangwisana yai ya ngolo kekumaka dyaka ngolo mingi ntangu beto kekangaka ntima na bampasi. Longoki Yakobo kusonikaka nde: “Bika nde kikalulu ya kukanga ntima kusala kisalu na yo yonso, sambu beno kuma bantu ya melunga mpenza mpi ya kukonda kifu na mambu yonso, yina kekonda kima mosi ve.” (Yakobo 1:4, NW) Inki “kisalu” kesalamaka na ntangu beto kekangaka ntima na bampasi? Yibuka ‘nsende na nitu’ yina Polo kuvandaka na yo. Inki kisalu kukanga ntima kusadilaka yandi? Polo kutubaka mpidiyai sambu na bampasi na yandi: “Mono ke lutaka kumona kiese na kuditula na mambu yina ke monikaka nde mono ke na kikesa ya kusala yo ve. Mpidina ngolo ya Kristo lenda keba mono. Yo yina, kana mono ke na kikesa ve, kana bo vwenza mono, kana mono mona mpasi mingi, kana bo monisa mono mpasi, kana mono mona ntangu mingi sambu na Kristo, mono fweti mona kiese na mambu yina yonso. Sambu, kana mono ke na kikesa ve, na ntangu yo yina mono ke vandaka ngolo.” (2 Korinto 12:9, 10) Polo kuzabaka nde Yehowa tapesa yandi ngolo yina yandi vandaka na yo mfunu, to nkutu “ngolo yina meluta ngolo ya bantu,” sambu yandi kuka kukanga ntima. Ebuna ngolo yango kusadisaka yandi na kukwenda penepene mpenza ti Kristu mpi ti Yehowa Nzambi.​—2 Korinto 4:7, NW; Filipi 4:11-13.

20. Inki kendimisa beto nde Yehowa tasadisa mpi tapesa beto kikesa na ntangu ya mpasi?

²⁰ Ziku Yehowa mepesaka nzila nde nge landa na kumona mpasi. Kana mpidina, yindula lusilu ya yandi mepesaka bantu yina kewaka yandi boma: “Mono ta bikisa nge ve ata fioti.” (Baebreo 13:5) Nge lenda baka lusadisu mpi kikesa na bangogo yai. Yehowa metangaka “nsuki na beno ya ntu.” Yandi kemonaka kukanga ntima na nge. Yandi kewaka mpasi yina nge kewaka. Yandi kekudibanzaka mpenza sambu na nge. Mpi yandi tavila ve ata fyoti ‘kisalu na nge ti zola ya nge kemonisaka sambu na zina na yandi.’​—Baebreo 6:10, NW.

[Banoti na nsi ya lutiti]

Keti Nge Keyibuka?

• Inki mambu lenda sala nde muntu kudiwa nde Nzambi meyambula yandi?

• Inki dilongi beto kebaka na bingana ya Yezu ya bamwano ti kutanga ya Nzambi ketangaka bansuki ya ntu na beto?

• Kutula ya Yehowa ketulaka mansanga ya muntu na “mulangi ya mpusu” to na “mukanda” na Yandi, ketendula inki?

• Inki mutindu beto lenda sala “kinduku ya ngolo ti Yehowa”?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 19]

Sambu na nki Yehowa kukatulaka ve Polo “nsende na nitu”?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 20]

Inki dilongi beto lenda baka na kingana ya Yezu ya bamwano?

[Bangogo ya kemonisa kisina ya foto]

© J. Heidecker/VIREO

[Kifwanisu ya kele na lutiti 22]

Kutanga Biblia mbala na mbala tandimisa beto nde Nzambi kekudibanzaka sambu na konso muntu na kati na beto