Landa na Kutambula Mutindu Yezu Kristu Kutambulaka

“Muntu yina ketuba nde yandi kele na kimvuka ti [Nzambi], yandi fwete landa na kutambula kaka mutindu muntu yina [Yezu] kutambulaka.”​—1 YOANE 2:6, NW.

1, 2. Yo kelombaka nki sambu na kutula meso kaka na Yezu?

 NTUMWA Polo kusonikaka nde: “Beto baka ntinu, beto kwenda na ntwala, beto landa kaka nzila yina ya beto fweti kwendila. Beto tula meso na beto kaka na Yesu, sambu lukwikilu na beto katukaka na yandi, yandi mpi muntu ke bongisaka lukwikilu na beto sambu yo kuma ya kulunga.” (Baebreo 12:1, 2) Sambu na kulanda luzingu ya kwikama yo kelombaka nde beto tula meso kaka na Yezu Kristu.

² Ngogo ya kisina ya bo sadilaka na Masonuku ya Kigreki ya Bukristu mpi ya bo balulaka nde ‘kutula meso kaka’ ketendula “kubenda dikebi ya muntu sambu yandi tala ve kisika yankaka,” “kukatula meso na kima mosi sambu na kutala kima yankaka,” “kutala na dikebi yonso.” Mukanda mosi ya bantu kesadilaka mingi ketuba nde: “Na ntangu Mugreki yina vandaka kusala nsaka ya kubaka ntinu na stade vandaka kukatula fyoti dikebi na yandi na nsaka mpi na lukanu yina yandi vandaka kubakila ntinu, sambu na kutala bantu yina ketala nsaka, vitesi na yandi vandaka kukulumuka. Yo kele kiteso mosi sambu na Bakristu.” Mambu yina kekatulaka dikebi lenda kangisa kuyela na beto ya kimpeve. Beto fwete tula meso na beto kaka na Yezu Kristu. Inki beto kesosa na Muntu yina kele Kisina ya lukwikilu na beto? Ngogo ya Kigreki ya bo mebalula nde ‘muntu yina kele kisina ya’ ketendula “ntwadisi, muntu yina ketwadisaka mambu yonso mpi yina kepesaka mbandu.” Kutula meso kaka na Yezu kelombaka kulanda mbandu na yandi.

3, 4. (a) Inki beto fwete sala sambu na kutambula mutindu Yezu Kristu kutambulaka? (b) Inki bangyufula kebenda dikebi na beto?

³ Biblia ketuba nde: “Muntu yina ketuba nde yandi kele na kimvuka ti [Nzambi], yandi fwete landa na kutambula kaka mutindu muntu yina [Yezu] kutambulaka.” (1 Yoane 2:6, NW) Beto fwete vanda ntangu yonso na kimvuka ti Nzambi na kuzitisaka bansiku ya Yezu kaka mutindu yandi zitisaka bansiku ya Tata na yandi.​—Yoane 15:10.

⁴ Yo yina, kutambula mutindu Yezu kutambulaka kelombaka nde beto zitisa yandi mpenza bonso Ntwadisi mpi nde beto landa bitambi na yandi mbotembote. Bangyufula ya mfunu ya beto fwete tadila kele yai: Inki mutindu Kristu ketwadisaka beto bubu yai? Inki bupusi kulanda mutindu yandi tambulaka kele na yo na luzingu na beto? Inki mambote beto tabaka kana beto landa mbandu yina Yezu Kristu kubikaka?

Mutindu Kristu Ketwadisaka Balongoki na Yandi

5. Na ntwala ya kumata na zulu, inki lusilu Yezu kupesaka balongoki na yandi?

⁵ Na ntwala ya kumata na zulu, Yezu Kristu yina futumukaka kumonanaka na balongoki na yandi mpi yandi pesaka bo  kisalu mosi ya mfunu. Yandi tubaka nde: “Yo yina, beno kwenda kukumisa bantu yonso balonguki na mono.” Na kilumbu yango yina Ntwadisi kusilaka mpi nde yandi tavanda ti bo ntangu bo kelungisa kisalu yai. Yandi tubaka nde: “Mono ta vandaka ti beno bilumbu yonso tii na nsuka ya ntoto.” (Matayo 28:19, 20) Inki mutindu Yezu Kristu kele ti balongoki na yandi na ntangu yai ya nsuka ya ngidika ya bima?

6, 7. Inki mutindu Yezu ketwadisaka beto na nzila ya mpeve santu?

⁶ Yezu tubaka nde: “[Nsadisi] yina ta sadisaka beno kele mpeve-santu yina ya Tata Nzambi ta tinda na zina na mono; yandi ta longaka beno mambu yonso, yandi ta songaka mpi beno diaka mambu yai yonso ya mono me tubila beno.” (Yoane 14:26) Mpeve santu, yina Nzambi ketindaka na zina ya Yezu, ketwadisaka mpi kepesaka beto kikesa bubu yai. Yo kepesaka beto nsemo ya kimpeve mpi kesadisaka beto na kubakisa “ata mambu ya mudindu ya Nzambi.” (1 Korinto 2:10, NW) Dyaka, bikalulu ya Nzambi bonso “zola, kyese, ngemba, ntima ya nda, mambote, bumbote, lukwikilu, mawete, kudiyala,” kele “mbuma ya mpeve.” (Galatia 5:22, 23, NW) Beno lenda yedisa bikalulu yai na lusadisu ya mpeve santu.

⁷ Kana beto kelonguka Masonuku mpi kesala ngolo na kusadila mambu ya beto kelonguka, mpeve ya Yehowa tasadisa beto na kukuma mayele, ngangu, mpi na nzayilu. (Bingana 2:1-11) Mpeve santu kesadisaka beto mpi na kukanga ntima na ntwala ya bampukumuna mpi mimekamu. (1 Korinto 10:13; 2 Korinto 4:7; Filipi 4:13) Biblia kesyamisa Bakristu na ‘kukatula mambu yonso yina kenataka mvindu na nitu ti na ntima, mpi na kutula ngolo na kuvanda mpenza bantu ya Nzambi.’ (2 Korinto 7:1) Keti beto lenda zinga mpenza na kuwakana ti mambu ya Nzambi kelombaka na yina metala busantu, to bunkete, kukonda lusadisu ya mpeve santu? Mwaye mosi yina Yezu kesadilaka sambu na kutwadisa beto bubu yai kele mpeve santu, yina Yehowa Nzambi mepesaka Mwana na yandi nswa ya kusadila.​—Matayo 28:18.

8, 9. Inki mutindu Kristu kesadilaka “mpika ya kwikama mpi ya mayele” sambu na kutwadisa dibundu?

⁸ Beto tadila mwaye yankaka yina Kristu kesadilaka sambu na kutwadisa dibundu bubu yai. Ntangu yandi tubilaka kuvanda na yandi mpi nsuka ya ngidika ya bima, Yezu kutubaka nde: “Nani kele mpenza mpika ya kwikama mpi ya mayele yina mfumu na yandi metulaka na zulu ya bantu ya kisalu ya nzo na yandi, sambu na kupesa bo madya na ntangu ya mbote? Kyese na mpika yina kana mfumu kwisa kukuta yandi kesala mutindu yina. Ya kyeleka, mono kezabisa beno nde, Yandi tatula yandi na zulu ya bima na yandi yonso.”​—Matayo 24:3, 45-47, NW.

⁹ “Mfumu” kele Yezu Kristu. “Mpika” kele kimvuka ya Bakristu ya kupakulama yina kele na ntoto. Bo mepesaka kimvuka yai ya mpika mukumba ya kukeba bima ya Yezu yonso yina kele na ntoto mpi ya kupesa madya ya kimpeve na ntangu ya mbote. Kimvuka mosi ya fyoti ya bankengi ya kufwana ya mekatuka na “mpika ya kwikama mpi ya mayele” mesalaka Nto-Kimvuka, yina kesalaka bonso mumonisi ya kimvuka ya mpika. Bo ketwadisaka kisalu ya kusamuna Kimfumu na ntoto ya mvimba mpi bo kepesaka madya ya kimpeve na ntangu ya mbote. Yo yina, Kristu ketwadisaka dibundu na nzila ya “mpika ya kwikama mpi ya mayele” yina kele ya kupakulama na mpeve mpi na Nto-Kimvuka na yo.

10. Inki nkadilu beto fwete vanda ti yo na ntwala ya bankuluntu, mpi sambu na inki?

¹⁰ Lutwadisu ya Kristu kemonanaka dyaka na ‘makabu ya bantu,’ disongidila bankuluntu, to bankengi. Bo meponaka bo sambu na “kuyidika bantu ya Nzambi na kusala kisalu ya kikristo, sambu na kupesa nitu na yandi Kristo ngolo.” (Efezo 4:8, 11, 12) Baebreo 13:7 ketuba mutindu yai sambu na bo: “Beno yindula bambuta na beno ya ntete ya dibundu, bayina longaka beno mambu ya Nzambi. Beno yindula mambu ya mbote yina me katuka na luzingu na bo, beno landa lukwikilu na bo.” Bankuluntu ketwadisaka dibundu. Sambu bo kelandaka mbandu ya Yezu Kristu, yo mefwana nde beto landa mbandu ya lukwikilu na bo. (1 Korinto 11:1) Beto lenda monisa ntonda na beto na bankuluntu kana beto kelemfuka mpi kewila ‘makabu yai ya bantu.’​—Baebreo 13:17.

11. Inki Kristu kesadilaka sambu na kutwadisa balongoki na yandi bubu yai, mpi nki yo kelombaka sambu na kutambula mutindu yandi kutambulaka?

¹¹ Ya kyeleka, Yezu Kristu ketwadisa balongoki na yandi bubu yai na nzila ya mpeve santu, ya  “mpika ya kwikama mpi ya mayele,” mpi ya bankuluntu. Sambu na kutambula mutindu Kristu kutambulaka, yo kelomba nde beto bakisa mutindu yandi ketwadisaka mpi kulemfukila yandi. Yo kelomba mpi nde beto landa mutindu na yandi ya kutambula. Ntumwa Piere kusonikaka nde: “Nzambi solaka beno sambu na mambu ya mutindu yina, sambu Kristo yandi mosi monaka mpasi sambu na beno, ebuna yandi bikilaka beno mbandu sambu beno landa yo.” (1 Piere 2:21) Inki mutindu kulanda mbandu ya kukuka ya Yezu fwete vanda ti bupusi na luzingu na beto?

Vanda na Bukatikati Ntangu Nge Kesadila Kiyeka

12. Inki kikalulu ya Kristu bankuluntu fwete landa na ntangu bo kesadila kiyeka na bo?

¹² Ata Tata na yandi kupesaka Yezu kiyeka ya kuluta mingi, yandi vandaka kusadila yo na bukatikati. Bantu yonso na dibundu, mingimingi bankengi, fwete bika nde “bantu yonso kuzaba kikalulu na [bo] ya bukatikati.” (Filipi 4:5, NW; 1 Timoteo 3:2, 3) Sambu bankuluntu kele ti mwa kiyeka na dibundu, yo kele mfunu nde bo landa bitambi ya Kristu na ntangu bo kesadila yo.

13, 14. Inki mutindu bankuluntu lenda landa mbandu ya Kristu ntangu bo kesyamisa bankaka na kusadila Nzambi?

¹³ Yezu vandaka kutadila bandilu ya balongoki na yandi. Yandi vandaka kulomba bo ve mambu yina bo takuka ve kusala. (Yoane 16:12) Kukonda kupusa bo na ngolo, Yezu kusyamisaka balongoki na yandi na ‘kutula ngolo’ na kusala luzolo ya Nzambi. (Luka 13:24) Yandi salaka yo, yandi songaka mbandu mpi yandi simbaka ntima na bo. Kiteso mosi, bubu yai bankuluntu kepesaka ve bankaka boma na mpila nde bo sadila Nzambi na nsoni. Kansi, bo kesyamisaka bo na kusadila Yehowa sambu na zola yina bo kele na yo sambu na yandi, Yezu, mpi bampangi na bo.​—Matayo 22:37-39.

¹⁴ Yezu kusadilaka ve kiyeka yina bo pesaka yandi na mutindu ya mbi sambu na kulandila luzingu ya bantu. Yandi pesaka ve bansiku yina bantu lenda lungisa ve to ya kuluta mingi. Sambu na kupesa bantu kikesa, yandi vandaka kusimba ntima na bo na kusadilaka minsiku yina mekatuka na bansiku ya Moize. (Matayo 5:27, 28) Sambu na kulanda mbandu ya Yezu Kristu, bankuluntu kebuyaka na kupesa bansiku na bo mosi to kundimisa bantu bangindu na bo mosi. Sambu na yina metala kulwata mpi kudiyidika to bansaka ya kulutisa ntangu mpi kubaka mupepe, bankuluntu kesadilaka minsiku ya Nzambi sambu na kusimba ntima ya bampangi, mu mbandu minsiku yina kele na Mishe 6:8; 1 Korinto 10:31-33; mpi 1 Timoteo 2:9, 10.

Vanda na Mawa mpi Lolulaka

15. Inki Yezu vandaka kusala na ntwala ya bifu yina balongoki na yandi vandaka kusala?

¹⁵ Kristu kubikilaka beto mbandu ya kulanda na mutindu yandi vandaka kutadila bifu ya balongoki na yandi. Beto tadila mambu zole yina kusalamaka na mpimpa ya nsuka ya yandi lutisaka na ntoto. Ntangu bo kumaka na kilanga ya Getsemane, Yezu ‘bakaka Piere, Yakobo ti Yoane, mpi bo kwendaka nzila mosi ti yandi,’ ebuna yandi songaka bo nde “beno kulala ve.” Na nima, “yandi pusanaka na ntwala fioti, yandi fukama na ntoto, ebuna yandi yantika kusamba.” Ntangu yandi vutukaka, yandi ‘monaka bo melala mpongi.’ Inki Yezu kusalaka? Yandi tubaka nde: “Beno ke na luzolo na ntima, kansi nitu na beno kele [ya kulemba, NW].” (Marko 14:32-38) Na kisika ya kunganina Piere, Yakobo, ti Yoane, yandi wilaka bo mawa! Kaka na mpimpa yina, Piere kubuyaka Yezu mbala tatu. (Marko 14:66-72) Inki mutindu Yezu kubakaka Piere na nima ya mambu yina yonso? “Mfumu kutelemaka mpi yandi kwisaka kumonana na  Simoni [Piere].” (Luka 24:34, NW) Biblia ketuba nde: “Yandi kwisaka kumonika ntete na Piere,” na nima “na bantumwa yonso kumi na zole.” (1 Korinto 15:5) Na kisika ya kuwila yandi makasi, Yezu kulolulaka ntumwa yina kubalulaka ntima mpi yandi pesaka yandi kikesa. Na nima, Yezu kupesaka Piere mikumba ya nene.​—Bisalu 2:14; 8:14-17; 10:44, 45.

16. Inki mutindu beto lenda tambula mutindu Yezu kutambulaka kana bampangi na beto Bakristu mesala beto dyambu mosi ya mbi?

¹⁶ Kana bampangi na beto Bakristu mesala beto dyambu mosi ya mbi sambu bo kele bantu ya kukonda kukuka, keti beto fwete wila bo ve mawa mpi kulolula bo bonso Yezu? Piere kulongisilaka bampangi na yandi Bakristu nde: “Beno yonso kuvanda na mabanza ya mutindu mosi ti ntima ya mutindu mosi; beno fweti zolana beno na beno bonso bampangi ya tata mosi ti ya mama mosi; beno vanda bantu ya mbote ti ya kukonda lulendo na kati na beno. Kana muntu me sala nge mbi, kuvutula yandi mbi ve; kana muntu me finga nge, kufinga yandi mpi ve. Kansi nge sakumuna yandi.” (1 Piere 3:8, 9) Inki beto tasala kana mpangi mosi mesadila beto ve mambu mutindu Yezu zolaka kusala, mpi yandi mebuya na kuwila beto mawa to na kulolula beto? Ata na ntangu yina beto fwete sala ngolo na kumeka kulanda mbandu ya Yezu mpi kusala mutindu yandi zolaka kusala.​—1 Yoane 3:16.

Tula Mambote ya Kimfumu na Kisika ya Ntete

17. Inki kemonisa nde Yezu vandaka kutula kusala luzolo ya Nzambi na kisika ya ntete na luzingu na yandi?

¹⁷ Beto kele dyaka ti mutindu yankaka ya beto fwete tambula mutindu Yezu Kristu kutambulaka. Kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi kuvandaka na kisika ya ntete na luzingu ya Yezu. Na nima ya kusolula ti nkento mosi ya Samaria penepene ya mbanza Sikare, Yezu kusongaka balongoki na yandi nde: “Madia na mono kele yo yai: na kulanda luzolo ya muntu yina tindaka mono ti na kumanisa kisalu yina ya yandi me pesaka mono na kusala.” (Yoane 4:34) Kusala luzolo ya Tata na yandi kupesaka Yezu kikesa; yo vandaka kupesa yandi ngolo, kyese mpi kikesa bonso madya. Keti kulanda mbandu ya Yezu na kutula dikebi na kusala luzolo ya Nzambi kenataka ve na luzingu ya mbote mpenza mpi ya kyese?

18. Inki balusakumunu bibuti kebakaka kana bo kesyamisa bana na bo na kusala kisalu ya ntangu yonso?

¹⁸ Ntangu bibuti kesyamisaka bana na bo na kusala kisalu ya ntangu yonso, bo ti bana na bo kebakaka balusakumunu mingi. Tata mosi yina vandaka ti bana ya mapasa kusyamisaka bo na kusala kisalu ya kimupasudi-nzila banda bumwana na bo. Ntangu bo manisaka nzo-nkanda na bo, mapasa yango kukumaka bapasudi-nzila. Ntangu yandi vandaka kuyindula kyese yina yandi mezwaka, tata yango kusonikaka nde: “Bana na beto kupesaka beto ve nsoni. Na ntonda yonso beto lenda tuba nde, ‘Bana kele makabu ya Mfumu Nzambi.’” (Nkunga 127:3) Mpi nki mutindu bana kebakaka mambote na ntangu bo kesalaka kisalu ya ntangu yonso? Mama mosi ya kele na bana tanu ketuba nde: “Kisalu ya kimupasudi-nzila mesadisaka bana na mono na kukumisa ngolo kinduku na bo ti Yehowa, na kutomisa bikalulu na bo ya kulonguka bo mosi, na kulonguka mutindu ya kusadila ntangu na bo na mayele yonso, mpi na kulonguka na kutula mambu ya kimpeve na kisika ya ntete na luzingu na bo. Ata yo lombaka nde bo yonso kusala bansoba mingi, ata mosi ve kebokutaka sambu na luzingu yina bo meponaka.”

19. Inki balukanu ya bilumbu kekwisa baleke fwete tadila na mayele yonso?

¹⁹ Baleke, inki kele balukanu na beno sambu na bilumbu kekwisa? Keti nge kesosa kukuma  ngolo na kisalu mosi buna ya kinsuni? To keti nge keyilama sambu na kusala kisalu ya ntangu yonso? Polo kulongisilaka nde: “Beno keba na mutindu ya beno ketambula: yo vanda ve bonso bazoba kansi bonso bantu ya mayele, beno sumba ntangu ya mbote, sambu bilumbu kele ya mbi.” (NW) Yandi yikaka nde: “Yo yina, beno vanda bazoba ve, kansi beno meka na kuzaba mambu yina ya [Yehowa] ke zolaka nde beno sala.”​—Efezo 5:15-17.

Vanda ya Kwikama

20, 21. Na nki mambu Yezu kuvandaka ya kwikama, mpi nki mutindu beto lenda landa kwikama na yandi?

²⁰ Kutambula mutindu Yezu kutambulaka kelombaka nde beto landa kwikama na yandi. Sambu na yina metala kwikama ya Yezu, Biblia ketuba nde: “Yandi vandaka kaka na lukumu ya Nzambi ntangu yonso, kansi yandi vandaka na mabanza ve nde yandi fweti vanda kaka kiteso mosi na Nzambi na kingolo-ngolo. Yandi buyaka mambu yina yonso na luzolo na yandi mosi, ebuna yandi ndimaka na kukuma mpika. Yandi kumaka bonso bantu ya nkaka, yandi kwisaka kumonika na kimuntu. Yandi kudikulumusaka mpenza, yandi mpi lemfukaka na Nzambi tii kuna ya yandi fwaka na zulu ya [nti ya mpasi, NW].” Yezu kukotilaka kimfumu ya Yehowa na kwikama yonso na mutindu yandi lemfukaka na kusala luzolo ya Nzambi. Yandi lemfukaka tii na lufwa na zulu ya nti ya mpasi. Beto fwete “vanda na mabanza yina Yesu Kristo vandaka ti yo” mpi kundima na kusala luzolo ya Nzambi na kwikama yonso.​—Filipi 2:5-8.

²¹ Yezu kumonisaka mpi kwikama na bantumwa na yandi ya kwikama. Ata bo vandaka kusala bifu, Yezu kuzolaka bo ‘tii na nsuka.’ (Yoane 13:1) Kiteso mosi, beto fwete bika ve nde bifu ya bampangi na beto kupusa beto na kukuma ti kikalulu ya kutonga bantu.

Kangama na Mbandu Yina Yezu Kubikaka

22, 23. Inki mambote beto kebakaka kana beto kangama na mbandu yina Yezu kubikaka?

²² Ya kyeleka, sambu beto kele bantu ya kukonda kukuka, beto takuka ve kulanda na sikisiki yonso bitambi ya Mbandu na beto ya kukuka. Kansi, beto lenda sala ngolo na kulanda mpenza bitambi na yandi. Sambu na kusala mutindu yina, yo kelomba nde beto zaba mpi beto lemfuka na mutindu Kristu ketwadisaka mpi kukangama na mbandu yina yandi bikaka.

²³ Kulanda mbandu ya Kristu kenataka balusakumunu mingi. Luzingu na beto kekumaka ti ntendula mpi ya kyese sambu beto ketulaka dikebi yonso na kusala luzolo ya Nzambi na kisika ya kusala luzolo na beto mosi. (Yoane 5:30; 6:38) Beto kekumaka ti kansansa mpi bikalulu ya mbote. Yezu kubingaka bantu yonso yina vandaka ya kulemba mpi na kilo na kukwisa na yandi sambu na kuzwa kupema sambu na myoyo na bo. (Matayo 11:28-30) Kana beto kelanda mbandu ya Yezu, beto mpi lenda sadisa bankaka na kuzwa kisika ya kupema ntangu beto kevukana ti bo. Yo yina, bika beto landa na kutambula mutindu Yezu kutambulaka.

Keti Nge Keyibuka?

• Inki mutindu Kristu ketwadisaka balongoki na yandi bubu yai?

• Inki mutindu bankuluntu lenda landa lutwadisu ya Kristu ntangu bo kesadila kiyeka yina Nzambi mepesaka bo?

• Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya Yezu ntangu beto ketadila bifu ya bankaka?

• Inki mutindu baleke lenda tula mambote ya Kimfumu na kisika ya ntete?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 15]

Bankuluntu kesadisaka beto na kulanda lutwadisu ya Kristu

[Bifwanisu ya kele na lutiti 16]

Baleke, inki balukanu beno ke na kubaka sambu luzingu na beno ya Bukristu kunatila beno mambote?