Kuvukisa Bima Yina Kele na Zulu ti Bima Yina Kele na Ntoto

“Yo kele na kuwakana ti kyese na yandi ya mbote . . . [ya] kuvukisa dyaka bima yonso kumosi na Kristu, bima yina kele na zulu ti bima yina kele na ntoto.”​—EFEZO 1:9, 10, NW.

1. Inki kele ‘kyese ya mbote’ ya Yehowa sambu na zulu ti ntoto?

NGEMBA YA LUYALANGANU YA MVIMBA! Yai kele lukanu ya lukumu ya Yehowa, ‘Nzambi ya ngemba.’ (Baebreo 13:20) Yandi pesaka ntumwa Polo mpeve sambu na kusonika nde ‘kyese na Yandi ya mbote’ kele ya “kuvukisa dyaka bima yonso kumosi na Kristu, bima yina kele na zulu ti bima yina kele na ntoto.” (Efezo 1:9, 10, NW) Kisongi-dyambu ya bo mebalula nde ‘kuvukisa dyaka kumosi’ na verse yai ketendula inki? Nganga-mayele ya Biblia J. B. Lightfoot ketuba nde: “Bangogo yai ketendula kuwakana ya mvimba na kati ya bima yonso ya luyalanganu, mpi yina tavanda dyaka ve ti bima ya nzenza to yina kewakana ve, kansi yina bima yonso tavukana mpi tavanda na bumosi na Kristu. Disumu ti lufwa, mawa, kukonda kununga, mpi bampasi fwete suka.”

“Bima Yina Kele na Zulu”

2. Banani kele “bima yina kele na zulu” ya bo fwete vukisa?

² Ntumwa Piere kutubilaka na bunkufi kivuvu ya kitoko yina Bakristu ya kyeleka kele ti yo ntangu yandi sonikaka nde: “Beto ke vingila nde Nzambi kubasisa zulu ya mpa ti ntoto ya mpa, yina ya yandi silaka beto; kuna bantu yonso ta lemfuka kaka na Nzambi konso ntangu.” (2 Piere 3:13) “Zulu ya mpa” ya bo kesila na verse yai ketubila luyalu mosi ya mpa, Kimfumu ya Mesia. “Bima yina kele na zulu” ya Polo kutubilaka na mukanda na yandi na bantu ya Efezo, bo fwete vukisa yo “na Kristu.” Bima yango kele ntalu fyoti ya bantu yina bo meponaka sambu na kuyala ti Kristu na zulu. (1 Piere 1:3, 4) Bakristu yai ya kupakulama 144 000, ‘bo mesumbaka bo na ntoto,’ mpi bo ‘mesumbaka bo na kati ya bantu,’ sambu na kuyala ti Kristu na Kimfumu na yandi ya zulu.​—Kusonga 5:9, 10; 14:3, 4, NW; 2 Korinto 1:21; Efezo 1:11; 3:6.

3. Inki mutindu beto lenda tuba nde bapakulami ‘keyala na zulu’ ata na ntangu bo kele na ntoto?

³ Bakristu ya kupakulama kebutukaka dyaka na mpeve santu sambu na kukuma bana ya kimpeve ya Yehowa. (Yoane 1:12, 13; 3:5-7) Sambu Yehowa kendimaka bo bonso “bana,” bo kekumaka bampangi ya Yezu. (Roma 8:15; Efezo 1:5) Sambu yo kele mutindu yina, ata na ntangu bo kele na ntoto, Biblia ketuba nde ‘na kimvuka yina bo kele ti Yezu Kristu, Nzambi metedimisaka bo na lufwa nzila mosi ti yandi sambu bo yala ti yandi na zulu.’ (Efezo 1:3; 2:6) Bo kele na pozisio yai ya kuzanguka na kimpeve sambu bo ‘metulaka bo kidimbu na mpeve santu yina bo silaka, yina kele kidimbu ya bo mepesaka banda ntama ya makabu’ ya bo mebumbilaka bo na zulu. (Efezo 1:13, 14, NW; Kolosai 1:5) Yo yina, yai kele “bima yina kele na zulu” yina yo lombaka nde bo vukisa ntalu na yo ya mvimba yina Yehowa kutubilaka na ntwala.

Kuvukisa Meyantika

4. Inki ntangu mpi nki mutindu kuvukisa “bima yina kele na zulu” kuyantikaka?

⁴ Na kuwakana ti “administrasio” ya Yehowa, to mutindu na yandi ya kutwadisa mambu, yo lombaka nde kuvukisa “bima yina kele na zulu” kuyantika “na nsuka kibeni ya bantangu ya Nzambi metulaka.” (Efezo 1:10, NW) Ntangu yango kulungaka na Pantekoti ya mvu 33 T.B. Kilumbu yina, mpeve santu kutyamukaka na zulu ya bantumwa mpi kibuka ya balongoki, babakala ti bankento.  (Bisalu 1:13-15; 2:1-4) Dyambu yai kumonisaka nde kuwakana ya mpa kuyantikaka kusala, ebuna yo vandaka lubutuku ya dibundu ya Bukristu mpi ya dikanda ya mpa ya Izraele ya kimpeve, “Israele ya Nzambi.”​—Galatia 6:16; Baebreo 9:15; 12:23, 24.

5. Sambu na nki Yehowa kugangaka “dikanda” ya mpa sambu yo yinga Izraele ya kinsuni?

⁵ Kuwakana ya Nsiku yina Nzambi kusalaka ti Izraele ya kinsuni kubasisaka ve “kimfumu mosi ya banganga-Nzambi mpi dikanda mosi ya santu” (NW) yina zolaka kusala kimakulu na zulu. (Kubasika 19:5, 6) Yezu kusongaka bantwadisi ya mabundu ya Bayuda nde: “Nzambi ta katula beno Kimfumu na yandi, ebuna yandi ta pesa yo na [dikanda mosi yina tabuta bambuma na yo, NW].” (Matayo 21:43) Dikanda yango, Izraele ya kimpeve, mesalama ti Bakristu ya kupakulama ya bo mekotisa na kuwakana ya mpa. Ntumwa Piere kusonikilaka bantu yai nde: “Beno kele bantu yina ya Nzambi solaka, beno kele banganga-Nzambi ya Mfumu ya nene, beno kele bantu ya santu mpenza. Nzambi solaka beno sambu beno zabisa bantu nsangu ya mambu ya nene ya yandi salaka. Yandi solaka beno mpi sambu beno katuka na mpimpa, beno temuka na mwini na yandi ya kuyituka. Ntete beno vandaka bantu ya Nzambi ve, kansi ntangu yai beno me kuma bantu na yandi.” (1 Piere 2:9, 10) Bantu ya Izraele ya kinsuni kuvandaka dyaka ve bantu ya kuwakana ya Yehowa. (Baebreo 8:7-13) Mutindu Yezu kutubaka na ntwala, bo botulaka bo dibaku ya sipesiali ya kuvanda na kati ya Kimfumu ya Mesia mpi bo pesaka yo na bantu 144 000 ya Izraele ya kimpeve.​—Kusonga 7:4-8.

Bo Mekotisa Bo na Kuwakana ya Kimfumu

6, 7. Inki kuwakana ya sipesiali Yezu kusalaka ti bampangi na yandi yina mebutukaka na mpeve, mpi yo ketendula nki sambu na bo?

⁶ Na mpimpa yina Yezu kuyantikisaka Lusungiminu ya lufwa na yandi, yandi songaka bantumwa na yandi ya kwikama nde: “Na bampasi yonso ya mono vandaka kumona, beno vandaka kutina mono ve. [Mpi mono kesala kuwakana ti beno, kaka mutindu Tata na mono mesalaka kuwakana ti mono, sambu na kimfumu, NW]; mpidina beno ta dia, beno ta nwa na mesa na mono na Kimfumu na mono, beno ta vanda na bakiti ya kimfumu sambu na kuyala makanda kumi na zole ya bantu ya Israele.” (Luka 22:28-30) Na baverse yai, Yezu vandaka kutubila kuwakana mosi ya sipesiali yina yandi salaka ti bampangi na yandi 144 000 yina mebutukaka na mpeve, mpi yina zolaka ‘kusimba kaka lukwikilu na bo tii na lufwa’ mpi ‘kununga.’​—Kusonga 2:10; 3:21.

⁷ Bantu yina kele na kibuka yai ya fyoti keyambulaka bivuvu yonso ya kuzinga kimakulu na ntoto bonso bantu ya kele ti nitu ya kinsuni mpi menga. Bo tayala ti Kristu na zulu, mpi bo tavanda na bakiti ya kimfumu sambu na kusambisa bantu. (Kusonga 20:4, 6) Bika beto tadila ntangu yai baverse yankaka yina ketadilaka kaka bapakulami yai mpi yina kemonisa sambu na nki “mameme ya nkaka” kedyaka ve mampa mpi kenwaka ve vinu ya Lusungiminu.​—Yoane 10:16.

8. Bapakulami kemonisaka nki ntangu bo kedyaka mampa? (Tala lupangu na lutiti 15.)

⁸ Bapakulami kemonaka bampasi bonso yina Kristu kumonaka mpi bo kendimaka kufwa mutindu yandi fwaka. Polo, yina kuvandaka muntu ya kibuka yina, kutubaka nde yandi vandaka ya kuyilama na kusala konso kibansa yina sambu na ‘kuvanda na Kristo, na kuzaba yandi ti ngolo yina ya Nzambi tedimisaka yandi na lufwa, mpi na kumona mpasi yina ya yandi monaka.’ Ee, Polo kundimaka na ‘kufwa mutindu yandi fwaka.’ (Filipi 3:8, 10) Na nitu na bo ya kinsuni, Bakristu mingi ya kupakulama mekangaka ntima na “bampasi ya lufwa [yina bo nyokulaka, NW] Yesu.”​—2 Korinto 4:10.

9. Mampa ya Lusungiminu kevandaka kidimbu ya nki nitu?

⁹ Ntangu yandi yantikisaka Madya ya Nkokila ya Mfumu, Yezu kutubaka nde: “Yo [ketendula, NW] nitu na mono.” (Marko 14:22) Yandi vandaka  kutubila nitu na yandi ya kinsuni, yina bo zolaka kubula mpi kubasisa menga ntama mingi ve. Mampa ya kukonda levire kuvandaka kidimbu ya mefwana na nitu yina. Sambu na inki? Sambu na Biblia, levire lenda tendula masumu to kifu. (Matayo 16:4, 11, 12; 1 Korinto 5:6-8) Yezu kuvandaka muntu ya kukuka, mpi nitu na yandi ya kinsuni kuvandaka ve ti masumu. Yandi zolaka kupesa nitu yina ya kukuka bonso kimenga yina kekatulaka masumu. (Baebreo 7:26; 1 Yoane 2:2) Kusala mutindu yina zolaka kunatila Bakristu yonso ya kwikama mambote, yo vanda bo kele ti kivuvu ya kukwenda na zulu to ya kuzinga mvula na mvula na paladisu ya ntoto.​—Yoane 6:51.

10. Na nki mutindu bantu yina kenwaka vinu ya Lusungiminu ‘kevukanaka na menga ya Kristu’?

¹⁰ Sambu na yina metala vinu yina Bakristu ya kupakulama kenwaka na Lusungiminu, Polo kusonikaka nde: “Dikopa ya lusakumunu ya beto ke pesaka Nzambi mersi: Ntangu beto ke nwaka yo, keti beto ke vukanaka ve [na] menga ya Kristo?” (1 Korinto 10:16) Na nki mutindu bantu yina kenwaka vinu ‘kevukanaka na menga ya Kristu’? Ntembe kele ve nde bo kevukanaka ve na kupesa kimenga ya nkudulu, sambu bo mosi mpi kele na mfunu nde bo sumba bo. Na nsadisa ya lukwikilu na bo na ngolo yina menga ya Kristu kele na yo ya kusumba beto, Nzambi kelolulaka masumu na bo mpi kendimaka bo bonso bantu ya lunungu yina mefwana na kuzinga na zulu. (Roma 5:8, 9; Tito 3:4-7) Na nsadisa ya menga ya Kristu yina kutyamukaka, Nzambi ‘mesantisaka’ bantu 144 000 yina tayala ti Kristu, yandi metulaka bo na lweka, mpi yandi mekatulaka masumu na bo sambu bo vanda “basantu.” (Baebreo 10:29, NW; Daniele 7:18, 27, NW; Efezo 2:19) Ya kyeleka, na nsadisa ya menga na yandi yina kutyamukaka, Kristu ‘kusumbaka bantu sambu na Nzambi, bantu ya makanda yonso, ya bandinga yonso ti ya bansi yonso. Yandi mesalaka na mpila nde bo vanda bamfumu kisika mosi ti yandi, yandi mekumisaka bo banganga-Nzambi sambu na kusadila Nzambi na beto, ebuna bo tayalaka awa na nsi-ntoto.’​—Kusonga 5:9, 10.

11. Inki bapakulami kemonisaka na ntangu bo kenwaka vinu ya Lusungiminu?

¹¹ Ntangu Yezu kuyantikisaka Lusungiminu ya lufwa na yandi, yandi lutisaka dikopa ya vinu na bantumwa na yandi ya kwikama mpi yandi tubaka nde: “Beno nwa yo, beno yonso, sambu yai [ketendula, NW] menga na mono yina ke songa kuwakana ya Nzambi me wakana ti bantu. Menga yai ke losana sambu na bantu mingi ya masumu, sambu Nzambi kulolula bo.” (Matayo 26:27, 28) Kaka mutindu menga ya bangombe ti ya bankombo kundimisaka kuwakana ya Nsiku na kati ya  Nzambi ti dikanda ya Izraele, menga ya Yezu kundimisaka kuwakana ya mpa yina Yehowa zolaka kusala ti Izraele ya kimpeve, yantika na Pantekoti ya mvu 33 T.B. (Kubasika 24:5-8; Luka 22:20; Baebreo 9:14, 15) Na ntangu bo kenwaka vinu yina kele kidimbu ya ‘menga ya kuwakana,’ bapakulami kemonisaka nde bo mekotisaka bo na kuwakana ya mpa mpi bo kebaka mambote na yo.

12. Inki mutindu bapakulami kebakaka mbotika na lufwa ya Kristu?

¹² Yo keyibusaka mpi bapakulami dyambu yankaka. Yezu kusongaka balongoki na yandi ya kwikama nde: “Beno ta nwa dikopa yai ya mono ta nwa, beno ta baka mpi mbotika yai ya mono ta baka.” (Marko 10:38, 39) Na nima, ntumwa Polo kutubaka nde Bakristu ‘kebakaka mbotika na lufwa [ya Kristu.]’ (Roma 6:3) Bapakulami kezingaka luzingu ya kibansa. Lufwa na bo kele kimenga sambu bo keyambulaka konso kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na ntoto. Mbotika na lufwa ya Kristu ya Bakristu yai ya kupakulama kekumaka na nsuka ntangu bo kefwaka ya kwikama mpi kefutumukaka na nima bonso bigangwa ya kimpeve sambu na ‘kuyala’ ti Kristu na zulu.​—2 Timoteo 2:10-12; Roma 6:5; 1 Korinto 15:42-44, 50.

Kudya Mampa mpi Kunwa Vinu

13. Sambu na nki bantu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto kedyaka ve mampa mpi kenwaka ve vinu ya Lusungiminu, kansi sambu na nki bo kevukanaka na Lusungiminu?

¹³ Sambu kudya mampa mpi kunwa vinu ya bo kelutisaka na Lusungiminu ketendulaka mambu yai yonso, yo ke pwelele nde yo tavanda ve mbote nde bantu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto kudya mampa mpi kunwa vinu. Bantu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto kebakisaka nde bo kele ve bantu ya kupakulama ya nitu ya Kristu, mpi nde bo kele ve na kuwakana ya mpa yina Yehowa mesalaka ti bantu yina tayala ti Yezu Kristu. Sambu “dikopa” ketendula kuwakana ya mpa, kaka bantu yina kele na kati ya kuwakana ya mpa mpamba bantu kedyaka mampa mpi kenwaka vinu. Bantu yina kekinga luzingu ya mvula na mvula bonso bantu ya kukuka na ntoto na nsi ya luyalu ya Kimfumu kebakaka ve mbotika na lufwa ya Yezu mpi bo meponaka bo ve sambu na kuyala ti yandi na zulu. Kana bo dya mampa mpi bo nwa vinu yango, yo tatendula dyambu mosi yina kele ve kyeleka sambu na bo. Yo yina, bo kedyaka ve mampa mpi kenwaka ve vinu, ata bo kevukanaka na Lusungiminu sambu na kutala kaka na luzitu yonso. Bo kemonisaka ntonda sambu na mambu yonso ya Yehowa mesalaka sambu na bo na nzila ya Mwana na yandi, yika mpi ndolula na nsadisa ya menga ya Kristu yina kutyamukaka.

14. Inki mutindu bapakulami kebakaka kikesa na kimpeve na ntangu bo kedyaka mampa mpi kenwaka vinu?

¹⁴ Kisalu ya kutula kidimbu ya nsuka na ntalu fyoti kibeni ya Bakristu yina tayala ti Kristu na zulu ke na kukuma na nsuka na yo. Na ntwala nde luzingu na bo ya kibansa na ntoto kusuka, bapakulami kebakaka kikesa na kimpeve na ntangu bo kedyaka mampa mpi kenwaka vinu ya Lusungiminu. Bo kebakisaka nde bo kele na bumosi ti Bambangi yankaka ya kupakulama sambu bo kele na kati ya nitu ya Kristu. Kudya mampa ya kifwani mpi kunwa vinu ya kifwani keyibusaka bo nde bo kele ti mukumba ya kubikala ya kwikama tii na lufwa.​—2 Piere 1:10, 11.

Kuvukisama ya “Bima Yina Kele na Ntoto”

15. Banani mevukanaka ti Bakristu ya kupakulama?

¹⁵ Banda na kati-kati ya bamvu 1930, ntalu ya kelanda kaka na kukuma mingi ya “mameme ya nkaka,” yina kele ve na “kibuka ya fyoti” (NW) mpi yina kele ti kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na ntoto, mevukanaka ti bapakulami. (Yoane 10:16; Luka 12:32; Zakaria 8:23) Bo mekumaka banduku ya kwikama ya bampangi ya Kristu, mpi bo kesadisaka mpenza na kulonga “nsangu yai ya mbote ya Kimfumu” sambu na kimbangi na makanda yonso. (Matayo 24:14; 25:40) Sambu bo kesalaka mutindu yina, bo kele ti dibaku ya kundimama na Kristu bonso “mameme” na yandi yina yandi tatula na “diboko na yandi ya [kitata, NW]” ntangu yandi takwisa kusambisa makanda. (Matayo 25:33-36, 46) Na nsadisa ya lukwikilu na menga  ya Kristu, bo tavanda na kati ya “kibuka ya nene” (NW) yina taguluka na ‘mpasi ya nene.’​—Kusonga 7:9-14.

16. Banani kele mpi na kati ya “bima yina kele na ntoto,” mpi nki mutindu bima yai yonso tavanda ti dibaku ya kukuma “bana ya Nzambi”?

¹⁶ Ntangu bo tamanisa kutula kidimbu ya nsuka na bantu yina mebikalaka na kati ya bantu 144 000, bo tayambula “mipepe” ya lufwa sambu na kufwa ngidika ya mbi ya bima ya Satana na ntoto. (Kusonga 7:1-4) Na Luyalu ya Bamvula Funda ya Kristu ti bantotila mpi banganga-Nzambi yina tayala ti yandi, bantu mingi kibeni yina tafutumuka takwisa kuvukana ti kibuka ya nene. (Kusonga 20:12, 13) Bantu yai tavanda ti dibaku ya kuzinga kimakulu na ntoto na nsi ya luyalu ya Ntotila ya Mesia, Kristu Yezu. Na nsuka ya Luyalu ya Bamvula Funda, ‘bima yai yonso ya kele na ntoto’ tamekama na kumekama ya nsuka. Nzambi takumisa bayina tabikala ya kwikama “bana” na yandi awa na ntoto.​—Efezo 1:10; Roma 8:21; Kusonga 20:7, 8.

17. Inki mutindu lukanu ya Yehowa talungana?

¹⁷ Ebuna, na nsadisa ya “administrasio” na yandi, to mutindu na yandi ya kutwadisa mambu, ya mayele mingi kibeni Yehowa tavanda melungisa dezia lukanu na yandi ya “kuvukisa dyaka bima yonso kumosi na Kristu, bima yina kele na zulu ti bima yina kele na ntoto.” Bigangwa yonso ya mayele yina kele na zulu mpi na ntoto tavanda dezia ya kuvukana kumosi na ngemba ya luyalanganu ya mvimba, mpi bo talemfuka na kyese yonso na kimfumu ya lunungu ya Yehowa, Muntu ya Nene ya kebakaka lukanu.

18. Inki mutindu bapakulami ti banduku na bo tabaka mambote na kuvukana na Lusungiminu?

¹⁸ Kuvukana na Aprili 12, 2006 takumisa mpenza ngolo lukwikilu ya ntalu fyoti kibeni ya bapakulami mpi ya bamilio ya banduku na bo ya mameme yankaka! Bo tasala Lusungiminu ya lufwa ya Kristu, kaka mutindu Yezu kutubaka: “Beno landa na kusala yo sambu na kuyindula mono.” (Luka 22:19, NW) Bantu yonso yina tavukana fwete yibuka mambu yina Yehowa mesalaka sambu na bo na nzila ya Mwana na yandi ya yandi kezolaka mingi, Kristu Yezu.

Mvutukila

• Inki kele lukanu ya Yehowa sambu na bima yina kele na zulu ti bima yina kele na ntoto?

• Banani kele “bima yina kele na zulu,” mpi nki mutindu bo mevukisaka bo?

• Banani kele “bima yina kele na ntoto,” mpi nki kivuvu bo kele na yo?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Lupangu ya kele na lutiti 15]

“Nitu ya Kristo”

Na 1 Korinto 10:16, 17, Polo kutubilaka “nitu” na mutindu mosi ya sipesiali ntangu yandi vandaka kutubila mfunu ya sikisiki ya mampa sambu na bampangi ya Kristu ya kupakulama na mpeve. Yandi tubaka nde: “Mampa yina ya beto ke zengaka: Ntangu beto ke diaka yo, keti beto ke vukanaka ve [na] nitu ya Kristo? Kaka mampa mosi mpamba kele; yo yina, beto yonso, ata beto kele mingi, beto kele nitu mosi; sambu beto yonso ke diaka mampa mosi.” Ntangu Bakristu ya kupakulama kedyaka mampa ya Lusungiminu, bo kemonisaka bumosi na bo na kati ya dibundu ya bapakulami, yina kele bonso nitu mpi Kristu kele Ntu na yo.​—Matayo 23:10; 1 Korinto 12:12, 13, 18.

[Bifwanisu ya kele na lutiti 15]

Sambu na nki kaka bapakulami mpamba kedyaka mampa mpi kenwaka vinu?

[Bifwanisu ya kele na lutiti 17]

Yehowa tavukisa bigangwa yonso yina kele na zulu ti na ntoto na nsadisa ya administrasio na yandi