Beno Tina Lusambu ya Luvunu!

“Mfumu Nzambi ke tuba nde: ‘Beno fweti bikisa bo, beno fweti kabana ti bo. Beno kusimba ve [kima ya mvindu, NW].’”​—2 KORINTO 6:17.

1. Inki mambu bantu mingi ya masonga kele mpenza na mfunu ya kuzaba?

BANTU mingi ya masonga mezaba ve kyeleka na yina metala Nzambi mpi luzingu ya bantu ya bilumbu kekwisa. Sambu bo mezwaka ve bamvutu na bangyufula ya kimpeve ya mudindu yina keyangisaka bo, bo kezingaka na kisakasaka mpi kukonda kivuvu. Bamilio ya bantu kele bampika ya bansiku, ya binkulu, mpi ya bankinsi yina kepesaka Ngangi na beto makasi. Ntembe kele ve nde nge kele ti bamfinangani mpi bampangi yina kekwikilaka na bilungi ya tiya, na Nzambi mosi ya kele ti bapersona tatu, na kukonda kufwa ya moyo, to na malongi yankaka ya luvunu.

2. Bamfumu ya mabundu mesalaka inki, mpi nki mbuma yo mebutaka?

² Inki mesalaka nde bantu mingi kibeni kuvanda na mpimpa ya kimpeve? Yo keyitukisa na kuzaba nde yo kele dibundu​—mingimingi mabundu mpi bamfumu ya mabundu yina melongaka bangindu ya kewakanaka ve ti mabanza ya Nzambi. (Marko 7:7, 8) Yo yina, bo mekusaka bantu mingi na kukwikila nde bo kesambilaka Nzambi ya kyeleka, kansi na kutuba ya mbote bo kepesaka yandi makasi. Dibundu ya luvunu kele mpenza na kisina ya dyambu yai ya mbi.

3. Nani muntu ya ntetentete ya kepesaka maboko na dibundu ya luvunu, mpi nki mambu Biblia ketuba sambu na yandi?

³ Kigangwa mosi ya kemonanaka ve kepesaka dibundu ya luvunu maboko. Ntumwa Polo kutubilaka yandi na bangogo yai: “Bo ke kwikilaka ve sambu nzambi ya ntangu yai me fwaka mayele na bo. Yandi ke kangaka bo nzila na kutala mwinda ya nsangu ya mbote; yo kele nsangu ya lukumu ya Kristo yina kele bonso Nzambi mpenza.” (2 Korinto 4:4) “Nzambi ya ntangu yai” kele Satana Dyabulu. Yandi kele muntu ya ntetentete ya kepesaka maboko na lusambu ya luvunu. Polo kusonikaka nde: “Satana yandi mosi mpi lunga kukusa nde yandi kele wanzio yina ke nata nsemo. Yo yina, yo kele mambu ya kuyituka mpi ve kana bantu na yandi ke kusaka bantu ya nkaka nde: ‘Beto ke sadilaka mambu ya mbote.’” (2 Korinto 11:14, 15) Satana kesalaka nde mambu ya mbi kumonana nde yo kele mbote mpi yandi kekusaka bantu na kundima luvunu.

4. Nsiku ya Nzambi kupesaka bantu ya Izraele ya ntama vandaka kutuba nki sambu na baprofete ya luvunu?

⁴ Mpila ya kuyituka kele ve na kumona nde Biblia kebuya mpenza dibundu ya luvunu! Mu mbandu, Nsiku ya Moize kulongisilaka bantu ya Nzambi na sikisiki yonso na kukeba na baprofete ya luvunu. Yo vandaka kulomba nde bo “fwa” konso muntu yina vandaka kulonga malongi ya luvunu mpi lusambu ya banzambi ya luvunu sambu yandi vandaka ‘kusonga bantu na kulemfuka ve na Mfumu Nzambi.’ Nzambi kulombaka bantu ya Izraele na ‘kukatula mambu ya mbi na kati na bo.’ (Kulonga 13:2-6) Ya kyeleka, Yehowa kemonaka nde dibundu ya luvunu kele mbi.​—Ezekiele 13:3.

5. Inki balukebisu beto fwete zitisa bubu yai?

⁵ Yezu Kristu ti bantumwa na yandi kumonisaka mpenza mutindu Yehowa ketadilaka dibundu ya luvunu. Yezu kukebisaka balongoki na yandi nde: “Beno keba na bantu yina ke tubaka mambu ya luvunu na zina ya Nzambi; kana bo ke kwisila beno, bo ke monikaka bonso mameme, kansi na ntima na bo bo kele bonso bankoi.” (Matayo 7:15; Marko 13:22, 23) Polo kusonikaka nde “bantu yina yonso ke salaka masumu ya mutindu na mutindu, Nzambi na zulu ke wilaka bo makasi, sambu bo  ke kangaka bantu ya nkaka nzila na kuzaba mambu ya kieleka.” (Roma 1:18) Yo kele mfunu kibeni nde Bakristu ya kyeleka kuzitisa balukebisu yai mpi kutina konso muntu yina kekangaka bantu yankaka nzila ya kuzaba kyeleka ya Ndinga ya Nzambi to yina kemwanga malongi ya luvunu!​—1 Yoane 4:1.

Beno Basika na “Babilone ya Nene”

6. Inki mutindu Biblia kemonisa “Babilone ya Nene”?

⁶ Beto tadila mutindu mukanda ya Kusonga kemonisa dibundu ya luvunu. Kusonga kemonisa yo bonso nkento mosi ya ndumba ya melauka malafu mpi ya kele ti bupusi ya ngolo na bimfumu mingi mpi na bantu na yo. Nkento yai ya kifwani kesala pite ti bamfumu mingi ya nene mpi yandi melauka menga ya bansambidi ya kyeleka ya Nzambi. (Kusonga 17:1, 2, 6, 18) Yandi kele ti zina mosi ya kusonika na ilungi na yandi. Zina yango kewakana mpenza ti bikalulu na yandi ya mvindu mpi ya mbi. Zina yango kele “Babilone [ya Nene, NW], mama ya bankento ya bandumba ti ya mambu ya mbi mpenza ya nsi-ntoto.”​—Kusonga 17:5.

7, 8. Inki mutindu dibundu ya luvunu mesalaka kindumba, mpi nki mbuma yo mebutaka?

⁷ Ntendula ya Babilone ya Nene yina Masonuku kepesa mefwana mpenza na kimvuka ya mabundu yonso ya luvunu ya inza. Ata mabundu yango kele mpenza ve ya kuvukana bonso kimvuka mosi ya inza, bo kele ya kuvukana ngolo kibeni na balukanu mpi bisalu na bo. Mutindu yo memonisama na nkento ya ndumba na mukanda ya Kusonga, dibundu ya luvunu kele ti bupusi ya nene na baluyalu. Sambu dibundu ya luvunu kele bonso nkento yina kezitisaka ve balusilu na yandi ya makwela, yo mesalaka kindumba na mutindu yo mesalaka bangwisana ti bangolo mingi ya politiki. Longoki Yakobo kusonikaka nde: “[Bankento ya bandumba, NW] keti beno zaba ve nde, kana nge kele nduku ya mambu ya nsi-ntoto, nge kele mbeni ya Nzambi? Muntu yina ke zola kuvanda nduku ya mambu ya nsi-ntoto, yandi ke kuma mbeni ya Nzambi.”​—Yakobo 4:4.

⁸ Kuvukana yai ya dibundu ya luvunu ti baluyalu menataka bampasi mingi na luzingu ya bantu. Muntu mosi ya Afrika, Dr. Xolela Mangcu, ya ketadilaka mambu ya politiki kutubaka nde “disolo ya inza kele ti bambandu mingi ya bantu mingi yina bo mefwaka na mbala mosi sambu na kuvukana ya dibundu ti politiki.” Ntama mingi ve, zulunalu mosi kutubaka nde: “Dibundu kele na kisina ya mavwanga yina mefwaka bantu mingi kuluta mpi ya kuluta kigonsa ya ntangu na beto.” Bo mefwaka bantu mingi na mavwanga yina mabundu kepesaka maboko. Nkutu, Babilone ya Nene menyokulaka mpi mefwaka bansadi ya kyeleka ya Nzambi, ebuna na kutuba ya kifwani, yo melaukaka na menga na bo.​—Kusonga 18:24.

9. Inki mutindu mukanda ya Kusonga kemonisa kumenga yina Yehowa memengaka lusambu ya luvunu?

⁹ Mambu yina Biblia ketuba nde yo takumina Babilone ya Nene kemonisa pwelele nde Yehowa kemengaka lusambu ya luvunu. Kusonga 17:16 ketuba nde: “Bibongo kumi yina ya nge me mona ti mbisi yina, bo ta vanda na  kimbeni ti nkento yina: Bo ta botula bima na yandi yonso, bo ta bika yandi kinkonga, bo ta dia misuni na yandi, ebuna bo ta yoka yandi.” Ntetentete, mbisi mosi ya nene tafwa yandi mpi tadya misuni na yandi. Na nima, bo tayoka konso kitini na yandi yina tabikala. Kiteso mosi, ntama mingi ve baluyalu ya inza tasala dyambu ya mutindu yai na dibundu ya luvunu. Nzambi tapusa bo na kusala yo. (Kusonga 17:17) Babilone ya Nene, kintinu ya inza ya mvimba ya mabundu ya luvunu, fwete fwa. ‘Bo tamona yandi diaka ve.’​—Kusonga 18:21.

10. Inki mutindu beto fwete tadila dibundu ya luvunu?

¹⁰ Inki mutindu bansambidi ya kyeleka fwete tadila Babilone ya Nene? Biblia ketuba na pwelele yonso nde: “Beno bantu na mono, beno katuka na [yandi] sambu beno kubaka masumu na yandi ve, beno kumona ve mpasi yina ya yandi ta mona.” (Kusonga 18:4) Bantu yina kezola kuguluka fwete katuka na Babilone ya Nene na ntwala nde yo kuma nsukinina. Ntangu yandi vandaka na ntoto, Yezu Kristu kutubaka nde na bilumbu ya nsuka, bantu mingi tatubaka kaka nde bo kelemfukilaka yandi. (Matayo 24:3-5) Na bantu yina, yandi ketuba nde: “Mono me zabaka beno ntete ve. Beno bantu ke salaka mambu ya mbi, beno katuka awa na meso na mono!” (Matayo 7:23) Yezu Kristu, Ntotila yina keyala ntangu yai, melosaka dibundu ya luvunu.

Inki Mutindu Kutina Lusambu ya Luvunu?

11. Inki beto fwete sala sambu na kutina lusambu ya luvunu?

¹¹ Bakristu ya kyeleka ketinaka lusambu ya luvunu, mpi bo kelosaka malongi ya luvunu ya mabundu. Yo ketendula nde beto landa ve baprograme ya mabundu na radio mpi na televizio, beto tanga mpi ve mikanda ya mabundu yina kelongaka luvunu na yina metala Nzambi ti Ndinga na yandi. (Nkunga 119:37) Yo tavanda mpi mbote nde beto buya kukwenda na bafeti mpi bansaka ya kulutisa ntangu yina konso kimvuka ya kewakanaka ti dibundu ya luvunu keyidikaka. Dyaka, beto kepesaka ve maboko na lusambu ya luvunu na konso mutindu yina. (1 Korinto 10:21) Kusala mutindu yai ketaninaka beto sambu bantu ‘kukumisa beto ve bampika na bo na malongi na bo ya mpamba-mpamba ti ya luvunu, yina kekatukaka na mambu yina ya bantu kelongaka ti na bampeve yina keyalaka bantu ya nsi-ntoto, kansi yina kekatukaka ve na malongi ya Kristo.’​—Kolosai 2:8.

12. Inki mutindu muntu lenda zenga konso ngwisana ti mabundu ya luvunu?

¹² Inki beto lenda tuba kana zina ya muntu mosi ya kezola kukuma Mbangi ya Yehowa kele ya kusonika na dibundu mosi ya luvunu? Mbala mingi, kusonika mukanda ya kemonisa nde yandi mekatuka na dibundu yango kevandaka nzikisa ya kemonisaka nde muntu mosi kezola dyaka ve kuzabana bonso muntu ya dibundu  mosi ya luvunu. Yo kele mingimingi mfunu nde muntu yango kubaka lukanu ya ngolo sambu na kubuya nde lusambu ya luvunu kubebisa yandi ve ata fyoti na kimpeve. Mambu yina muntu ya kezola kukuma Mbangi kesala fwete monisa pwelele na dibundu yango mpi na bantu yonso nde yandi mezenga bangwisana ti dibundu yango.

13. Inki ndongisila Biblia kepesa na yina metala mfunu ya kutina lusambu ya luvunu?

¹³ Ntumwa Polo kusonikaka nde: “Beno kwenda kuvukana ve ti bamimpani, sambu mambu ya mutindu yina lenda salama ve. Nki mutindu mambu ya mbote lenda vukana ti mambu ya mbi? Nki mutindu mwini lenda vukana ti mpimpa? Nki mutindu Kristo lenda wakana ti Satana? To nki mutindu mukristo lenda vukana ti mumpani? Nki mutindu Nzo-Nzambi lenda vukana ti biteki ya bamimpani? . . . Yo yina, Mfumu Nzambi ke tuba nde: ‘Beno fweti bikisa bo, beno fweti kabana ti bo. Beno kusimba ve [kima ya mvindu, NW].’” (2 Korinto 6:14-17) Sambu na kumonisa nde beto kelanda bangogo yai, beto fwete tina lusambu ya luvunu. Keti ndongisila ya Polo kelomba mpi nde beto tina bansambidi ya luvunu?

“Beno Zinga na Mayele”

14. Keti beto fwete buya mpenza bantu yina kesadilaka lusambu ya luvunu? Tendula.

¹⁴ Keti bansambidi ya kyeleka fwete buya bangwisana yonso ti bantu yina kesadilaka lusambu ya luvunu? Keti beto fwete buya mpenza kusala bangwisana ti bantu yina kele ve ti lukwikilu mosi ti beto? Ve. Nsiku ya zole na kati ya bansiku zole ya kuluta nene ketuba nde: “Nge fweti zola mpangi na nge bonso nge mosi.” (Matayo 22:39) Ya kyeleka, beto kemonisaka zola sambu na bampangi na beto na ntangu beto kezabisaka bo nsangu ya mbote ya Kimfumu. Beto kemonisaka mpi zola sambu na bo na ntangu beto kelongukaka Biblia ti bo mpi kesadisaka bo na kubakisa mfunu ya kutina lusambu ya luvunu.

15. Kuvanda “bantu ya nsi-ntoto ve” ketendula inki?

¹⁵ Ata beto kelongaka nsangu ya mbote na bampangi na beto sambu beto kele balongoki ya Yezu, beto kele “bantu ya nsi-ntoto ve.” (Yoane 15:19) Ngogo “nsi-ntoto” ya bo mesadila na verse yai ketendula kimvuka ya bantu yina mekabwanaka ti Nzambi. (Efezo 4:17-19; 1 Yoane 5:19) Beto kele ya kukabwana ti nsi-ntoto sambu beto kebuyaka bankadilu, kutuba, mpi bikalulu yina kevwezaka Yehowa. (1 Yoane 2:15-17) Dyaka, na kuwakana ti munsiku yina ketuba nde “banduku ya mbi ke bebisaka bikalulu ya mbote,” beto kebuyaka kusala kinduku ya ngolo ti bantu yina kezitisaka ve minsiku ya Bukristu. (1 Korinto 15:33) Kuvanda ve muntu ya nsi-ntoto ketendula ‘kudikeba na mpila nde mambu ya mbi ya nsi-ntoto kubebisa beto ve.’ (Yakobo 1:27) Yo yina, kuvanda ya kukabwana na nsi-ntoto ketendula ve nde beto fwete buya bangwisana yonso ti bantu yankaka.​—Yoane 17:15, 16; 1 Korinto 5:9, 10.

16, 17. Inki mutindu Bakristu fwete sadilaka bantu yina mezaba ve kyeleka ya Biblia mambu?

¹⁶ Ebuna, inki mutindu beto fwete sadilaka bantu yina mezaba ve bakyeleka ya Biblia mambu? Polo kusonikilaka dibundu ya Kolosai nde: “Beno zinga na mayele na bantu yina kele bakristo ve. Sambu ntangu beno ke na ntangu ya mbote, beno fweti sadila yo. Ntangu yonso beno fweti tuba mambu ya mbote ti ya mfunu; beno fweti zaba kupesa bamvutu ya mbote na konso muntu.” (Kolosai 4:5, 6) Ntumwa Piere kusonikaka nde: “Beno fweti zitisa Kristo na ntima na beno, bonso Mfumu na beno. Konso ntangu beno fweti vanda ya kuyilama na kupesa mvutu na bantu yina ke yulaka beno sambu na kuzaba nki mutindu beno ke tulaka ntima na Nzambi, [kansi beno sala yo na mawete mpi luzitu mingi, NW].” (1 Piere 3:15) Polo kulongisilaka Bakristu nde: “Bo lenda tuba mambu ya mbi ve ata na muntu mosi. Bo fweti zola ngemba, bo fweti kanga ntima, bo fweti vanda bantu  ya pima na meso ya bantu yonso.”​—Tito 3:2.

¹⁷ Sambu beto kele Bambangi ya Yehowa, beto kebuyaka kukonda bankaka luzitu to kuvweza bo. Beto kesadilaka mpenza ve bangogo ya kuvweza sambu na kutubila bantu ya mabundu yankaka. Kansi, beto ketubaka na mayele, ata muwi na beto, mfinangani na beto, to nduku na beto ya kisalu kesadila beto ve mambu ya mbote to kesadila bangogo ya kuvweza.​—Kolosai 4:6; 2 Timoteo 2:24.

“Landa Mbandu ya Mambu ya Kieleka”

18. Inki mambu ya mbi kekuminaka bantu yina kevutukaka na lusambu ya luvunu?

¹⁸ Yo tavanda mawa mingi kana muntu mosi ya melongukaka bakyeleka ya Biblia kuvutuka dyaka na lusambu ya luvunu! Biblia ketuba mutindu yai sambu na kutendula mambu ya mbi yina lenda kumina muntu yina: “Kana bantu yina me katuka na mambu ya mbi ya nsi-ntoto sambu bo me zaba Yesu Kristo yina kele Mfumu na beto ti Ngulusi na beto, kansi bo vutuka diaka na mambu yina ya mbi, kana mambu yina kubedisa bo, ebuna na nsuka-nsuka na yo bo ta kota na mpasi yina me luta mpasi yina ya ntete. . . . Mambu yina me bwila bo yo ke songa nde mambu ya kingana yai ke tubaka kele ya kieleka, nde: ‘Mbwa me kwenda kudia diaka bima yina ya yandi me luka,’ mpi nde: ‘Ngulu yai me katuka na kuyobila me kwenda kubaluka diaka na potopoto.’”​—2 Piere 2:20-22.

19. Sambu na nki yo kele mfunu na kulanda na kukeba sambu na konso kima yina lenda tula kimpeve na beto na kigonsa?

¹⁹ Beto fwete landa na kukeba sambu na konso kima yina lenda tula kimpeve na beto na kigonsa, sambu konso ntangu bigonsa kevandaka mpenza. Ntumwa Polo kukebisaka nde: “Mpeve-santu ke tubaka mbote-mbote nde, na bilumbu ya nsuka, bantu ya nkaka ta katula lukwikilu na bo; bo ta lemfuka na bampeve ya luvunu ti na malongi ya bampeve ya mbi.” (1 Timoteo 4:1) Beto ke na kuzinga “na bilumbu ya nsuka.” Bantu yina ketina ve lusambu ya luvunu lenda vanda bonso ‘bantu yina ya masa kenataka ndambu na ndambu; ebuna malongi ya bantu ya luvunu yina kekusaka bantu yankaka na mayele na bo tabenda bo mpi mutindu mupepe kenataka bima ndambu na ndambu.’​—Efezo 4:13, 14.

20. Inki mutindu beto lenda kuditanina na bupusi ya mbi ya dibundu ya luvunu?

²⁰ Inki mutindu beto lenda kuditanina na bupusi ya mbi ya dibundu ya luvunu? Beto tadila bangidika yonso yina Yehowa mebakaka sambu na beto. Beto kele ti Ndinga ya Nzambi, Biblia. (2 Timoteo 3:16, 17) Yehowa mepesaka beto mpi madya mingi ya kimpeve na nzila ya “mpika ya kwikama mpi ya mayele.” (Matayo 24:45, NW) Na ntangu beto keyela na kyeleka, keti beto fwete yedisa ve mpusa ya “kudia madia ya ngolo” yina kele sambu na bantu ya kuyela mpi mpusa ya kuvukana kumosi kisika beto kelongukaka bakyeleka ya kimpeve? (Baebreo 5:13, 14; Nkunga 26:8) Bika beto baka lukanu ya kusadila mpenza bangidika ya Yehowa mebakaka sambu beto kuka ‘kulanda mbandu ya mambu ya kieleka’ yina beto mewaka. (2 Timoteo 1:13) Mpidina beto lenda kuka kutina lusambu ya luvunu.

Inki Mambu Nge Melonguka?

• “Babilone ya Nene” kele inki?

• Inki beto fwete sala sambu na kutina dibundu ya luvunu?

• Inki mambu yina ketula kimpeve na beto na kigonsa beto fwete tina?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 14]

Keti nge kezaba sambu na nki Biblia kemonisa “Babilone ya Nene” bonso nkento mosi ya ndumba?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 15]

“Babilone ya Nene”fwete fwa

[Kifwanisu ya kele na lutiti 17]

Beto kemonisaka bikalulu ya “mawete mpi luzitu mingi” na bantu yina beto kele na bo ve lukwikilu mosi