Bantu ya Kudikulumusa Tabaka Ntoto
Bantu ya Kudikulumusa Tabaka Ntoto
“Mu keyindula nde ntoto tabonga mpi bantu takuma kuwakana dyaka ti bambisi. . . . Bubu yai ve, kansi ntama kibeni na bilumbu kekwisa. Ntangu beto tavanda ti zulu ya mpa mpi ntoto ya mpa.”—Jean-Marie Pelt, muntu ya France ya kelongukaka mambu ya mupepe.
SAMBU kubeba ya mupepe ti ya luzingu na ntoto keyangisaka bo, bantu mingi kezolaka nde planete na beto kukuma paladisu. Kansi, bantu meyantikaka ve kutula kivuvu na paladisu kaka na mvu-nkama ya 21. Banda ntama kibeni, Biblia kusilaka nde ntoto takuma Paladisu. Bangogo yai ya Yezu, ‘bantu ya kudikulumusa tabaka ntoto’ mpi “luzolo na nge kusalama awa na ntoto bonso na zulu,” kele na kati ya baverse ya Biblia yina mezabanaka mingi. (Matayo 5:5; 6:10) Kansi bubu yai, bantu mingi ve kekwikilaka na paladisu ya ntoto yina bantu ya kudikulumusa tazinga na kati na yo. Sambu na bantu mingi yina ketubaka nde bo kele Bakristu, Paladisu mevilaka.
Zulunalu ya Kifalansa (La Vie), ya kebasikaka mbala mosi konso mposo ketendula sambu na nki, mingimingi na dibundu ya Katolika, bantu kekwikilaka dyaka ve na paladisu, yo vanda na ntoto to na zulu: “[Dilongi ya] paladisu kubakaka kisika ya ntete na malongi ya Katolika na nsungi ya bamvu-nkama kiteso ya 19. Kansi, bubu yai bo ketubilaka yo dyaka ve na baretrete, na malongi ya Lumingu, na malongi ya teolozi, mpi na catéchisme.” Zulunalu yango keyika nde bantu kezabaka mpenza ve mambu mingi ya metala ngogo paladisu. Balongi yankaka kebuyaka kusadila ngogo yango na luzolo yonso sambu yo “kepesaka bangindu mingi kibeni ya mambote yina tavanda na ntoto.”
Sambu na Frédéric Lenoir, (muntu mosi ya mayele ya ketalaka mambu ya luzingu ya bantu mpi mambu ya metala lusambu) muntu ya kelongukaka mambu ya lusambu, malongi ya paladisu mekumaka “bangindu ya mpamba ya bantu kendimaka.” Kiteso mosi, Jean Delumeau, muntu ya istware mpi ya mesonikaka mikanda mingi ya ketubila mabundu, keyindula nde balusilu ya Biblia talungana na mutindu mosi ya kifwani. Yandi sonikaka nde: “Kana bo yula nde, ‘Keti Paladisu kele kaka mfunu?’ Malongi ya Bukristu kelanda na kupesa mvutu yai: Na nsadisa ya lufutumuku ya Ngulusi, kilumbu kele kivuvu na beto talungana na ndosi.”
Keti dilongi ya paladisu ya ntoto kele kaka mfunu? Inki takumina mpenza planete na beto na bilumbu kekwisa? Keti avenire kele mudidi, to keti beto lenda mona yo pwelele? Disolo yina kelanda tapesa mvutu na bangyufula yai.