‘Beno Lomba Nzambi Konso Mambu Yina ya Beno Ke na Yo Mfunu’

“Konso ntangu ya beno ke samba Nzambi, beno lomba yandi konso mambu yina ya beno ke na yo mfunu; ntangu beno ke lomba yandi yo, beno pesa yandi mersi.”​—FILIPI 4:6.

1. Beto kele ti dibaku ya kusolula ti nani, mpi sambu na nki yo kele dyambu ya kuyituka mpenza?

KANA nge kelomba kukutana ti mfumu mosi ya nene ya insi na beno, inki mvutu bo tapesa nge? Bantu ya biro na yandi lenda pesa nge mvutu na luzitu yonso, kansi ntembe kele ve nde bo tapesa nge ve nswa ya kusolula ti mfumu yandi mosi. Kansi, mambu kevandaka ya kuswaswana na yina metala Yehowa Nzambi, Mfumu ya kuluta bamfumu yonso mpi Mfumu ya luyalanganu. Beto kesolulaka ti yandi na konso kisika ya beto kele mpi na konso ntangu ya beto mezola. Bisambu ya bantu ya mbote kekuminaka yandi konso ntangu. (Bingana 15:29) Yai kele dyambu ya kuyituka mpenza! Keti ntonda sambu na dyambu yai fwete pusa beto ve na kusamba mbala na mbala Nzambi yina Biblia ketuba nde ‘yandi kendimaka bisambu ya bantu’?​—Nkunga 65:3.

2. Inki kele mfunu sambu nde Nzambi kundima bisambu?

² Kansi, muntu yankaka lenda yula nde ‘Nzambi kendimaka bisambu ya nki mutindu?’ Biblia ketendula kima mosi ya kele mfunu sambu nde Nzambi kundima bisambu. Yo ketuba nde: “Kana muntu ke na lukwikilu ve, yandi lenda pesa Nzambi kiese ve. Sambu konso muntu yina ke kwisaka na Nzambi yandi fweti kwikila nde Nzambi kele, mpi nde Nzambi ke pesaka matabisi na bantu yina ke sosaka yandi.” (Baebreo 11:6) Mutindu beto monaka yo na disolo yina meluta, lukwikilu kele mfunu mingi sambu na kusamba Nzambi. Nzambi kevandaka na luzolo ya kundima bisambu ya bantu yina kesambaka yandi, kansi bo fwete samba yandi na lukwikilu, kusala mambu ya yandi kezolaka, kusamba na masonga yonso, mpi kuvanda na ntima ya mbote.

3. (a) Mutindu yo kemonana na bisambu ya bansadi ya kwikama ya ntangu ya ntama, inki mambu beto lenda lomba na bisambu na beto? (b) Tanga mitindu ya bisambu yina beto lenda sala.

³ Ntumwa Polo kulongisilaka Bakristu ya bilumbu na yandi nde: “Beno kumona mpasi ve na ntima sambu na konso mambu yina; kansi konso ntangu ya beno ke samba Nzambi, beno lomba yandi konso mambu yina ya beno ke na yo mfunu; ntangu beno ke lomba yandi yo, beno pesa yandi mersi.” (Filipi 4:6, 7) Biblia ketubila bambandu mingi ya bantu yina kusambaka Nzambi sambu na kuzabisa yandi mambu yina vandaka kupesa bo mpasi. Na kati na bo, beto lenda tanga Ana, Elia, Ezekiasi, mpi Daniele. (1 Samuele 2:1-10; 1 Bantotila 18:36, 37; 2 Bantotila 19:15-19; Daniele 9:3-21) Beto fwete landa mbandu na bo. Simba mpi nde bangogo ya Polo kemonisa nde bisambu na beto lenda vanda mitindu mingi. Yandi tangaka kupesa Nzambi mersi, disongidila, kisambu yina beto kemonisaka ntonda sambu na mambu yina Nzambi kesadilaka beto. Yo lenda kwenda nzila mosi ti kukumisa Nzambi. Yandi tangaka mpi kulomba, yina kemonisa kubondila na kudikulumusa mpi na masonga yonso. Mpi beto lenda lomba mambu ya sikisiki yina ya beto kele na yo mfunu. (Luka 11:2, 3) Tata na beto ya zulu kevandaka na kyese ya kundima mitindu yai yonso ya bisambu ya beto kesalaka.

4. Ata Yehowa kezabaka bampusa na beto, sambu na nki beto fwete zabisa yandi kaka mambu ya beto kevandaka na yo mfunu?

⁴ Bantu yankaka lenda yula nde, ‘Keti Yehowa kezabaka ve bampusa na beto?’ Ee, yandi kezabaka yo. (Matayo 6:8, 32) Ebuna, sambu na nki yandi kezolaka kaka nde beto samba yandi sambu na kuzabisa yandi mambu ya beto kele na yo mfunu? Beto baka mbandu yai: Munkwa magazini mosi lenda zola kupesa bakilia na yandi kado. Kansi, sambu na kubaka kado yina, bakiliya fwete kwenda na munkwa magazine sambu na kubaka yo. Bayina tazola ve kusala kikesa ya kukwenda kuna tamonisa nde bo kebaka mpenza ve kado yango na valere. Kiteso mosi ti beto, kukonda luzolo ya kuzabisa Nzambi mambu ya beto kele na yo mfunu tamonisa nde beto  kekonda ntonda na mambu yina Yehowa kepesaka beto. Yezu kutubaka nde: “Beno lomba, ebuna beno ta baka yo.” (Yoane 16:24) Kana beto kesala mutindu yai, beto kemonisa nde beto ketulaka ntima na Nzambi.

Inki Mutindu Beto Fwete Samba Nzambi?

5. Sambu na nki beto fwete samba na zina ya Yezu?

⁵ Yehowa ketulaka ve bansiku mingi ya ngolongolo na yina metala mutindu ya kusamba. Kansi, beto fwete longuka mutindu ya mbote ya kusamba Nzambi, disongidila, mutindu yina yandi metendulaka na Biblia. Mu mbandu, Yezu kulongaka balongoki na yandi nde: “Tata ta pesa beno mambu yina ya beno ta lomba yandi na zina na mono.” (Yoane 16:23) Yo yina, Nzambi kelomba beto na kusamba na zina ya Yezu, mpi kundima nde yandi kele mwaye mosi kaka ya Nzambi kesadilaka sambu na kusakumuna bantu yonso.

6. Inki pozisio beto fwete baka na ntangu ya beto kesamba?

⁶ Inki pozisio beto fwete baka ntangu beto kesamba sambu nde Nzambi kundima bisambu na beto? Biblia ketubila ve ata pozisio mosi ya sikisiki yina beto lenda samba sambu Nzambi kundima bisambu na beto. (1 Bantotila 8:22; Nehemia 8:6; Marko 11:25; Luka 22:41) Kima ya kele mfunu kele kusamba Nzambi na masonga yonso mpi kuvanda ti ntima ya mbote.​—Yoele 2:12, 13.

7. (a) “Amen” ketendula inki? (b) Inki mutindu ya mbote ya bo kesadilaka yo na bisambu?

⁷ Inki beto lenda tuba sambu na yina metala kutuba “amen”? Masonuku kemonisa nde yo kevandaka mbala mingi mutindu ya mbote ya kusukisa bisambu na beto, mingimingi kana beto kesamba na meso ya bantu mingi. (Nkunga 72:19; 89:53) Ntendula ya ntetentete ya ngogo ya Kiebreo ʼa·menʹ kele “ya kyeleka.” Mukanda mosi ketendula nde kutuba “Amen” na nsuka ya kisambu ketendulaka “kundima mambu ya bo metuba na kisambu, mpi kulomba kulungana na yo.” Yo yina, ntangu muntu kesukisa kisambu na yandi na masonga yonso nde “Amen”, yandi kemonisa mawi na yandi ya masonga na mambu ya yandi mekatuka kutuba. Ntangu Mukristu ya kemonisa dibundu na kisambu mesukisa na ngogo yai, bantu yina kelanda kisambu yango lenda yika mpi “Amen” na nsi ya ntima na bo to na ndinga ya ngolo sambu na kumonisa nde bo mendima mambu ya mpangi metuba na kisambu.​—1 Korinto 14:16.

8. Inki mutindu bisambu na beto yankaka lenda vanda bonso yina ya Yakobi to Abrahami, mpi nki yo kemonisaka sambu na beto?

⁸ Kele ti bantangu yankaka yina Nzambi lenda pesa beto nzila ya kumonisa kana beto ke na mfunu mpenza ya mambu ya beto kelomba na kisambu. Yo lenda vanda mfunu nde beto sala bonso Yakobi yina kunwanaka ti wanzyo mpimpa ya mvimba sambu na kubaka lusakumunu. (Kuyantika 32:24-26) To mambu yankaka lenda lomba nde beto sala bonso Abrahami yina kubondilaka Yehowa mbala mingi sambu na Loti mpi na konso muntu ya mbote yina lendaka kuvanda na Sodomi. (Kuyantika 18:22-33) Mutindu mosi, beto lenda bondila Yehowa sambu na bima yina kele na valere mingi na meso na beto, kulomba yandi na kusala yo na kulandaka lunungu, ntima ya mbote, mpi mawa na yandi.

Inki Bima Beto Lenda Lomba?

9. Inki fwete vanda susi na beto ya ntete ntangu beto kesamba?

⁹ Kuvila ve nde Polo kutubaka nde: “Konso ntangu . . . beno lomba yandi konso mambu yina ya beno ke na yo mfunu.” (Filipi 4:6) Yo yina, na bisambu na beto, beto lenda tubila mambu yonso ya ketadila luzingu na beto. Kansi, susi na beto ya ntete na bisambu na beto fwete vanda ya kutubila mambote ya Yehowa. Daniele kubikaka mbandu ya mbote na yina metala dyambu yai. Ntangu bantu ya Izraele kubakaka ndola sambu na masumu na bo, Daniele kulombaka Yehowa na kuwila bo mawa, yandi tubaka nde: “Pardo, kwisa nge sadisa beto nswalu sambu na lukumu na nge mosi! Bwala yai ti bantu yai kele ya nge!” (Daniele 9:15-19) Keti bisambu na beto mpi kemonisaka nde kusantisa zina ya Yehowa mpi kulungana ya luzolo na yandi kevandaka mambu ya ntete ya beto keyindulaka?

10. Inki mutindu beto kezaba nde yo kele mbote na kusamba sambu na mambu ya beto mosi?

¹⁰ Kansi, yo kele mpi mbote na kusamba sambu na mambu ya ketadila beto mosi. Mu mbandu, bonso muyimbi-bankunga, beto lenda samba sambu na kubakisa mambu ya mudindu ya ketadila Nzambi. Muyimbi-bankunga kusambaka nde: “Pesa mono mayele sambu mono bakisa bansiku na nge, mono landa yo na ntima na mono ya mvimba.”  (Nkunga 119:33, 34; Kolosai 1:9, 10) Yezu “vandaka kusamba Nzambi yina lenda gulusa yandi na lufwa.” (Baebreo 5:7) Mutindu yandi salaka mpidina, yandi monisaka nde ntangu muntu ke na kigonsa to mekutana ti bampasi, yo mefwana na kusosa kubaka kikesa. Ntangu yandi longaka balongoki na yandi kisambu yina kuvandaka mbandu, Yezu kutubilaka mambu ya ketadila muntu na muntu, mu mbandu, kulomba ndolula ya bifu mpi kuzwa madya ya konso kilumbu.

11. Inki mutindu kisambu lenda sadisa beto na kubwa ve na mpukumuna?

¹¹ Na kisambu yina Yezu kupesaka bonso mbandu, yandi tubaka mpi nde: “Twala beto mu mpukumuna ve, kansi vulusa beto na nkwa mbi.” (Matayo 6:9-13, Luwawanu yampa) Na nima yandi longisilaka balongoki na yandi nde: “Beno lala ve. Beno samba Nzambi sambu beno kubwa ve na [mpukumuna].” (Matayo 26:41) Kisambu kevandaka mfunu ntangu beto mekutana ti mpukumuna. Na kisika ya kisalu to na nzo-nkanda, bantu lenda pukumuna beto na kufwa minsiku ya Biblia. Bantu yina kele ve Bambangi ya Yehowa lenda bingisa beto na kuvukana ti bo sambu na kusala mambu yina mefwana ve na Bakristu. Bo lenda lomba beto na kusala dyambu mosi yina lenda fwa minsiku ya mbote. Na bantangu yina, beto fwete landa ndongisila ya Yezu na kusamba na ntwala ya kukutana ti mpukumuna mpi ntangu beto mekutana na yo, kulomba Nzambi na kusadisa beto sambu beto kubwa ve na mpukumuna.

12. Inki bikuma ya nene ya bampasi lenda pusa beto na kusamba, mpi nki beto lenda vingila na Yehowa?

¹² Bansadi ya Nzambi kekutana ti bampasi ya mutindu na mutindu bubu yai. Maladi ti mawi ya mpasi kele bikuma ya nene ya basusi sambu na bantu mingi. Mambu ya nku ya kesalama na nzyunga na beto kenata basusi mingi na luzingu na beto. Mpasi ya mbongo kesala nde luzingu mekuma mpasi sambu na kuzwa bima ya beto kevandaka na yo mfunu na luzingu. Kuzaba nde Yehowa kewaka bisambu ya bansadi na yandi kepesa mpenza kikesa! Nkunga 102:18 ketuba sambu na  Yehowa nde: “Bantu na yandi ya mawa yandi ta wila bo, yandi ta ndima bisambu na bo.”

13. (a) Inki mambu yo mefwana na kutubila na kisambu? (b) Tubila mbandu mosi ya kemonisa mutindu ya kisambu yina.

¹³ Na kutuba ya mbote, yo mefwana na kusamba sambu na konso dyambu yina kele na bupusi na kisalu ya beto kesadilaka Yehowa mpi na bangwisana na beto ti yandi. (1 Yoane 5:14) Kana yo kelomba nde nge baka badesizio na yina metala makwela, kisalu to kulutisa ntangu mingi na kisalu ya kusamuna, nge kele ti kimpwanza ya kusonga Nzambi mambu yina sambu na kulomba lutwadisu na yandi. Mu mbandu, mwana-nkento mosi na Philippines zolaka kusala kisalu ya kimupasudi-nzila ya ntangu yonso. Kansi, yandi vandaka ve ti kisalu yina lenda sadisa yandi na kulungisa bampusa na yandi. Yandi ketuba nde: “Kilumbu mosi na mposo, mu sambaka Yehowa, mu tubilaka mingimingi kisalu ya kimupasudi-nzila. Na nima, kaka na kilumbu yango yina mosi, ntangu mu vandaka na kisalu ya kusamuna, mu pesaka toko mosi ya nkento mukanda. Na mbala mosi toko yango kutubaka nde: ‘Nge fwete kwenda ntete na nzo-nkanda na beto na Kintete na suka.’ Mu yulaka yandi nde ‘Sambu na nki?’ Yandi tubaka nde kele ti kisika mosi ya mpamba mpi bo kesosa muntu nswalu. Mu kwendaka, mpi bo bakaka munu na kisalu na mbala mosi. Mambu yonso kusalamaka nswalu mpenza.” Bambangi mingi ya Yehowa na ntoto ya mvimba lenda ta baeksperiansi ya mutindu yai. Yo yina, kutita ve na kuzabisa Nzambi mambu ya nge kele na yo mfunu!

Inki Beto Fwete Sala Kana Beto Mesala Disumu?

14, 15. (a) Sambu na nki muntu fwete buya ve kusamba ata yandi mesala disumu? (b) Katula bisambu ya muntu fwete sala yandi mosi, inki yankaka tasadisa yandi na kubeluka na kimpeve?

¹⁴ Inki mutindu kisambu lenda sadisa muntu kana yandi mesala disumu? Sambu na nsoni, bantu yankaka yina mesala disumu kebuyaka kusamba. Kansi, kusala mpidina kele ve nzila ya mayele. Beto baka mbandu ya bapilote ya avio kezabaka nde kana bo mevila nzila, bo lenda lomba lusadisu na bantu yina kevandaka na tour de controle. Kansi, inki lenda salama kana bo mebinga ve sambu bo kewa nsoni ya kutuba nde bo mevila nzila? Bo lenda kuditula na kigonsa ya nene! Mutindu mosi, muntu yina mesala disumu kansi kewa nsoni na kusamba Nzambi lenda kudiyika dyaka mpasi ya mingi. Nsoni ya muntu kewaka sambu yandi mesala disumu fwete kanga yandi ve nzila na kusamba Yehowa sambu yandi mosi kebingisa bantu ya mesala bifu ya nene na kusamba yandi. Profete Yezaya kulongisilaka bantu ya bilumbu na yandi yina kusalaka masumu na kulomba Yehowa sambu “yandi ke lembaka ve na kulolula.” (Yezaya 55:6, 7) Ya kyeleka, na ntwala ya ‘kubondila’ Yehowa, muntu ya mesala disumu fwete kudikulumusa ntete, yandi fwete yambula nzila na yandi ya mbi, mpi kubalula ntima na masonga yonso.​—Nkunga 119:58; Daniele 9:13.

¹⁵ Kele na kikuma yankaka ya kesalaka nde kusamba kuvanda dyaka mfunu mingi na ntangu muntu mesala disumu. Longoki Yakobo kutubaka sambu na muntu ya kele na mfunu ya lusadisu ya kimpeve nde: “Yandi binga bambuta ya dibundu; bo ta samba Nzambi sambu na yandi . . . ebuna Mfumu Nzambi ta vutula ngolo na nitu na yandi.” (Yakobo 5:14, 15) Ya kyeleka, muntu fwete funguna disumu na yandi na Yehowa na kati ya kisambu, kansi yandi lenda lomba mpi bankuluntu na kusamba sambu na yandi. Kusala mutindu yina tasadisa yandi na kubeluka na kimpeve.

Bamvutu na Bisambu

16, 17. (a) Inki mutindu Yehowa kepesaka bamvutu na bisambu na beto? (b) Inki bambandu kemonisa nde kisambu ti kisalu ya kusamuna kekwendaka mpenza nzila mosi?

¹⁶ Inki mutindu Nzambi kepesaka bamvutu na bisambu? Bamvutu yankaka lenda kwisa nswalu mpi na mutindu ya pwelele. (2 Bantotila 20:1-6) Kansi, yankaka lenda sukinina, mpi yo lenda vanda mpasi na kubakisa. Mutindu Yezu kumonisaka na kingana ya ketubila nkento mosi ya mufwidi  yina vandaka kwenda kutubila zuzi mbala na mbala, kusamba Nzambi mbala na mbala lenda vanda mfunu. (Luka 18:1-8) Kansi, beto lenda tula ntima nde kana beto kesamba Nzambi na kuwakana ti luzolo na yandi, yandi tatubila beto ata kilumbu mosi ve nde: “A! Kuyangisa mono ve.”​—Luka 11:5-9.

¹⁷ Mbala mingi, bansadi ya Yehowa memonaka mutindu yandi mepesaka bamvutu na bisambu na bo. Yo kesalamaka mbala mingi na kisalu na beto ya kusamuna. Mu mbandu, bampangi zole ya bankento na Philippines vandaka kukabula mikanda ya ketendulaka Biblia na kisika ya ntama ya insi yina. Ntangu bo pesaka nkento mosi trakiti, yandi dilaka. Yandi tubilaka bo nde: “Na mpimba ya meluta mu sambaka Nzambi na kutinda muntu sambu na kwisa kulonga mono Biblia, mpi mu keyindula nde yai kele mvutu na kisambu na munu.” Ntangu fyoti na nima, nkento yango yantikaka kukwenda na balukutakanu na Nzo ya Kimfumu. Na ndambu yankaka ya Asie ya Sudi-Esti, mpangi mosi ya bakala vandaka kuwa boma na kwenda kusamuna na banzo ya nene yina kevandaka ti lutaninu ya ngolo. Kansi, yandi sambaka Yehowa, yandi bakaka kikesa, mpi kukwendaka na banzo yina. Yandi kokulaka na kyelo ya nzo mosi, mpi mwana-nkento mosi kubasikaka. Ntangu mpangi-bakala kutendulaka kikuma ya visite na yandi, mwana-nkento yina yantikaka kudila. Yandi tubaka nde yandi vandaka kusosa Bambangi ya Yehowa mpi yandi sambaka sambu Nzambi kusadisa yandi na kumona bo. Na kyese yonso, mpangi-bakala kusadisaka yandi na kukutana ti Bambangi ya Yehowa ya dibundu yina kele na teritware.

18. (a) Kana Nzambi mepesa bamvutu na bisambu na beto, inki beto fwete vila ve na kusala? (b) Kana beto kesamba na konso dibaku, inki mambu beto fwete ndima nde Nzambi tasala?

¹⁸ Kisambu kele ngidika mosi ya mbote mpenza. Yehowa kevandaka ti luzolo ya kuwa mpi ya kupesa bamvutu na bisambu na beto. (Yezaya 30:18, 19) Kansi, beto fwete tula dikebi sambu na kubakisa mutindu yandi kepesaka bamvutu na bisambu na beto. Ziku yo lenda vanda ve ntangu yonso na mutindu ya beto kezodila. Ata mpidina, na ntangu ya beto mebakisa nde yandi ketwadisa beto, beto fwete vila ve ata fyoti na kuvutula ntonda mpi kukumisa yandi. (1 Tesalonika 5:18) Dyaka, beto fwete yibuka ntangu yonso ndongisila yina ntumwa Polo kupesaka nde: “Konso ntangu ya beno ke samba Nzambi, beno lomba yandi konso mambu yina ya beno ke na yo mfunu; ntangu beno ke lomba yandi yo, beno pesa yandi mersi.” Ya kyeleka, beno sadila konso dibaku sambu na kusolula ti Nzambi. Mpidina beno talanda na kubakisa bukyeleka ya mambu yina Polo kutubaka sambu na bantu ya Nzambi kendimaka bisambu na bo nde: “Ngemba ya Nzambi, ngemba yina me luta mambu yonso ya bantu ke yindulaka, yo ta keba ntima na beno ti mabanza na beno.”​—Filipi 4:6, 7.

Inki Mvutu Nge Tapesa?

• Tanga mitindu ya bisambu yina beto lenda sala.

• Inki mutindu beto fwete samba?

• Inki mambu beto lenda lomba na bisambu na beto?

• Inki kele mfunu ya kisambu na ntangu muntu mesala disumu?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Bifwanisu ya kele na lutiti 29]

Kisambu ya masonga kesadisaka beto na kukonda kubwa na mpukumuna

[Bifwanisu ya kele na lutiti 31]

Na nsadisa ya kisambu, beto kepesaka Nzambi ntonda, kezabisaka yandi mambu ya keyangisaka beto mpi mambu ya beto kevandaka na yo mfunu