Konso Ntangu Ndima Ndola ya Yehowa

“Kana Mfumu Nzambi kupesa nge ndola . . . , kumona yo mpamba ve.”​—BINGANA 3:11.

1. Sambu na nki beto fwete ndima ndola ya Nzambi?

NTOTILA SALOMO kepesa beto kikuma ya mbote ya kundima ndola ya Nzambi. Yandi ketuba nde: “Mwana na mono, kana Mfumu Nzambi kupesa nge ndola sambu nge me sala mbi, kumona yo mpamba ve; kana yandi kunganina nge, kumona mpasi ve. Sambu Mfumu Nzambi ke pesaka ndola na bantu yina ya yandi ke zolaka, bonso tata ke pesaka ndola na mwana yina ke pesaka yandi kiese.” (Bingana 3:11, 12) Ya kyeleka, Tata na nge ya kele na zulu kepesaka nge ndola sambu yandi kezolaka nge.

2. Inki mutindu beto lenda tendula ngogo “ndola,” mpi nki mutindu bo lenda sungika muntu?

² “Ndola” ya bo ketubila awa ketadila kusungika, malongi, mpi formasio. Ntumwa Polo kusonikaka nde: “Na ntangu yina ya Nzambi ke pesa beto ndola, beto ke monaka nde yo ke pesaka beto kiese ve kansi mawa. Kansi na nima, bantu yina me baka mayele sambu na ndola ya mutindu yina, bo ke baka na mayele yina matabisi yai: ngemba yina ke kwendaka nzila mosi ti luzingu ya kinzambi.” (Baebreo 12:11) Kundima mpi kusadila ndola ya Nzambi lenda sadisa nge na kuvanda na luzingu ya mbote mpi kusala nde nge vanda penepene ti Nzambi ya santu, Yehowa. (Nkunga 99:5) Nzambi lenda sungika nge na nzila ya bampangi Bakristu, na mambu ya nge kelonguka na balukutakanu ya Bukristu, mpi na kulonguka na nge ya Ndinga ya Nzambi ti ya mikanda ya nsadi ya kwikama. (Luka 12:42-44) Nge fwete pesa mpenza ntonda kana bo mezabisa nge dyambu mosi ya nge fwete sungika! Kansi, inki ndola bo lenda pesa nge kana nge mesala disumu ya nene?

Sambu na nki Bo Kebasisaka Bankaka na Dibundu

3. Inki ntangu bo kebasisaka muntu na dibundu?

³ Bansadi ya Nzambi kelongukaka Biblia ti mikanda ya Bukristu. Bo ketadilaka minsiku ya Yehowa na balukutakanu na bo ya dibundu, ya  nene, mpi ya distrike. Yo yina, Bakristu mezaba mambu yina Yehowa kelombaka bo. Bo kebasisaka muntu na dibundu kaka kana yandi kesala masumu ya nene kukonda kubalula ntima.

4, 5. Inki mbandu ya muntu yina bo basisaka na dibundu Biblia ketubila, mpi sambu na nki Polo kusyamisaka dibundu na kuvutula yandi?

⁴ Beto tadila mbandu ya muntu mosi ya bo basisaka na dibundu mpi yina Biblia ketubila. Dibundu ya Korinto vandaka kundima “pite yina kele nsoni mpenza; ata bamimpani lenda sala ve mbi ya mutindu yina. . . . Bakala [mosi vandaka kuzinga] ti nkento ya tata na yandi.” Polo kulongisilaka Bakristu ya Korinto na kupesa “muntu yina na maboko ya Satana, sambu Satana kufwa nitu na yandi,” na mpila nde mpeve kuguluka. (1 Korinto 5:1-5) Ntangu bo basisaka yandi na dibundu, yo vandaka bonso nde bo pesaka yandi na maboko ya Satana, ebuna nsumuki yango kukumaka dyaka muntu ya inza ya Dyabulu. (1 Yoane 5:19) Kubasika na yandi na dibundu kukatulaka muntu mosi ya mbi na dibundu mpi yo taninaka mpeve ya mbote ya dibundu, ebuna dibundu landaka kumonisa bikalulu ya Nzambi kezolaka.​—2 Timoteo 4:22; 1 Korinto 5:11-13.

⁵ Na ntwala nde ntangu mingi kibeni kuluta, Polo kulongisilaka Bakristu ya Korinto na kuvutula nsumuki yina na dibundu. Sambu na inki? Sambu “Satana kukusa” bo ve. Yo kemonana nde nsumuki yango kubalulaka ntima mpi kukumaka ti bikalulu ya mbote. (2 Korinto 2:8-11) Kana Bakorinto kubuyaka kuvutula muntu yina kubalulaka ntima na dibundu, Satana zolaka kukusa bo, sambu bo zolaka kuvanda nku mpi kukonda kulolula mutindu yandi vandaka kuzola. Ntembe kele ve nde, bo sukininaka ve na ‘kulolula’ ti kupesa muntu yina kubalulaka ntima kikesa.​—2 Korinto 2:5-7.

6. Sambu na nki bo kebasisaka bantu na dibundu?

⁶ Sambu na nki bo kebasisaka bantu na dibundu? Sambu na kutanina zina ya santu ya Yehowa yo vanda ya kukonda mvindu mpi kutanina lukumu ya mbote ya bantu na yandi. (1 Piere 1:14-16) Kubasisa nsumuki yina mebalula ve ntima na dibundu ketombulaka minsiku ya Nzambi mpi yo ketaninaka bunkete ya kimpeve ya dibundu. Yo lenda sadisa mpi muntu yina mebuya kubalula ntima na kubakisa bunene ya disumu na yandi.

Kubalula Ntima Kele Mfunu Mingi

7. Davidi vandaka kudiwa nki mutindu ntangu yandi fungunaka ve masumu na yandi?

⁷ Bantu mingi yina kesalaka masumu ya nene kebalulaka mpenza ntima mpi bo kebasisaka bo ve na dibundu. Ya kyeleka, yo kevandaka ve pete na kubalula ntima na masonga yonso. Beto tadila mbandu ya Ntotila Davidi, yina kusonikaka Nkunga ya 32. Nkunga yina kemonisa nde na nsungi mosi buna Davidi kufungunaka ve masumu na yandi ya nene, mingimingi yina ketadila Batsheba. Dyambu yina kusalaka nde mpasi ya yandi vandaka kuwa sambu na masumu na yandi kulembisa yandi, kaka mutindu ntangu ya musibu kekausaka masa yina kevandaka na nti. Davidi vandaka kunyokwama na nitu mpi na mabanza, kansi ntangu yandi fungunaka ‘masumu na yandi,’ Yehowa ‘kulolulaka yandi.’ (Nkunga 32:3-5) Na nima, Davidi kuyimbaka nde: “Kiese na muntu yina ya Mfumu Nzambi ke mona nde yandi me sala mbi ve.” (Nkunga 32:1, 2) Yandi kudiwaka mbote kibeni ntangu Nzambi kulolulaka yandi!

8, 9. Inki mutindu kubalula ntima kemonanaka, mpi nki kele mfunu na yo sambu na kuvutula muntu na dibundu?

⁸ Yo ke pwelele nde, sambu Nzambi kulolula muntu yina mesala disumu, muntu yango fwete balula ntima. Kansi, kubalula ntima kele ve kuwa nsoni to kudiyangisa nde bantu tazaba disumu ya nge mesala. Kubalula ntima ketendula kusoba mabanza sambu na mambi ya nge mesala, sambu mambu yango kepesa nge mawa. Muntu ya mebalula ntima kevandaka na ntima ya kupasuka mpi ya kubukanabukana mpi yandi kevandaka na mpusa ya kuyidika mambi na yandi kana mpila kele.​—Nkunga 51:19; 2 Korinto 7:11.

⁹ Sambu na kuvutula muntu na dibundu, kubalula ntima kele mfunu mingi. Bo kevutulaka ve mbala mosi muntu yina bo basisaka na dibundu na nima ya mwa ntangu mosi buna. Na ntwala ya kuvutula yandi na dibundu, yandi fwete sala bansoba ya nene na ntima na yandi. Yandi fwete bakisa bunene ya disumu na yandi mpi nsoni yina yandi pesaka Yehowa ti dibundu. Nsumuki fwete balula ntima, kusamba na masonga yonso sambu na kulomba ndolula, mpi kuwakanisa luzingu na yandi ti minsiku ya lunungu ya Nzambi. Ntangu yandi kelomba nde bo vutula yandi na  dibundu, yandi fwete monisa banzikisa ya kendimisa nde yandi mebalula ntima mpi kusala “bisalu yina ke songaka nde, ya kieleka, [yandi] me balula ntima.”​—Bisalu 26:20.

Sambu na nki Kufunguna Masumu?

10, 11. Sambu na nki beto fwete funguna masumu na kisika ya kubumba yo?

¹⁰ Bantu yankaka yina mesalaka masumu lenda tuba nde: ‘Kana mu funguna disumu na munu, yo lenda lomba nde mu pesa bamvutu na bangyufula ya keyangisaka mpi bo lenda basisa mu na dibundu. Kansi, kana mu funguna yo ve, mu takutana ve ti mambu yina yonso ya keyangisaka mpi ata muntu mosi ve na dibundu tabika kuzaba yo.’ Muntu ya keyindula mutindu yai ketadila ve mambu yankaka ya mfunu. Inki mambu?

¹¹ Yehowa ketuba nde: “Mono kele Nzambi mosi ke zolaka bantu ti kuwila bo mawa; mono ke waka makasi nswalu ve kansi mono ke songaka kaka mambote na mono. Mono ke salaka mambu yonso ya mono ke tubaka, mono ke salaka yo na bantu yonso tii kuna. Mono ke kangaka ntima na mambu yonso ya mbi ya bantu ke salaka, mono ke wilaka bantu mawa sambu na masumu na bo.” Ata mpidina, yandi kesungikaka bantu na yandi na kiteso ya mefwana. (Kubasika 34:​6, 7; Yeremia 30:11) Kana nge sala disumu ya nene, Nzambi lenda lolula nge ve ata fyoti kana nge sosa kubumba yo. Kuvila ve nde Yehowa mezaba yo, mpi yandi kelutisaka ve masumu kaka mutindu yina.​—Bingana 15:3; Habakuki 1:13.

12, 13. Inki lenda salama kana muntu kesosa kubumba masumu na yandi?

¹² Kana nge mesala disumu ya nene, mfunguna lenda sadisa nge na kukuma dyaka ti kansansa ya mbote. (1 Timoteo 1:18-20) Kansi, kana nge funguna yo ve, kansansa na nge lenda beba, ebuna yo lenda pusa nge na kusala masumu mingi dyaka. Kuvila ve nde nge mesala ve disumu kaka na bantu to na dibundu. Nge mesala disumu na Nzambi. Muyimbi-bankunga kuyimbaka nde: Kiti ya kimfumu ya Yehowa “kele na zulu. Yandi ke talaka bantu yonso, yandi zaba mpi mambu yonso ya bo ke salaka. Yandi ke talaka mbote-mbote ata bantu ya mbi ata bantu ya mbote.”​—Nkunga 11:4, 5.

¹³ Yehowa tasakumuna ve konso muntu yina kebumba masumu ya nene mpi kesosa kubikala na dibundu ya Bukristu yina kele bunkete. (Yakobo 4:6) Yo yina, kana nge mesala disumu mpi nge kezola kusala mambu ya mbote, kuvutuka ve nima na kufunguna yo na masonga yonso. Kana ve, kansansa na nge takuma kuyangisa nge, mingimingi ntangu nge ketanga to kewa bandongisila ya ketubila disumu na nge. Ebuna nki takumina nge kana Yehowa kukatula nge mpeve na yandi mutindu yandi katulaka yo na Ntotila Saule? (1 Samuele 16:14) Kana Nzambi kukatula mpeve na yandi, nge lenda bwa nkutu na masumu ya kuluta nene.

Tula Ntima na Bampangi na Nge ya Kwikama

14. Sambu na nki muntu yina mesala disumu fwete landa ndongisila ya kele na Yakobo 5:14, 15?

¹⁴ Nsumuki yina mebalula ntima fwete sala inki? Yandi fwete “binga bambuta ya dibundu; bo ta samba Nzambi sambu na yandi ti kutula yandi mafuta na ntu na zina ya [Yehowa, NW]. Bisambu yina ya bo ta samba ti lukwikilu, yo ta belula muntu yina ya maladi, ebuna Mfumu Nzambi ta vutula ngolo na nitu na yandi.” (Yakobo 5:14, 15) Kuzabisa disumu na bankuluntu kele mutindu mosi ya muntu ‘kesalaka mambu yina kesonga nde yandi mebalula ntima.’ (Matayo 3:8) Babakala yai ya kwikama mpi ya zola ‘tasamba Nzambi sambu na yandi ti kutula yandi mafuta na zina ya’ Yehowa. Bonso mafuta yina kebwisaka ntima, bandongisila na bo ya mekatuka na Biblia tapesa kikesa na konso muntu yina mebalula mpenza ntima.​—Yeremia 8:22.

15, 16. Inki mutindu bankuluntu kelandaka mbandu ya Nzambi yina kele na Ezekiele 34:15, 16?

¹⁵ Ngungudi na beto, Yehowa, kupesaka mbandu ya mbote kibeni ya zola ntangu yandi basisaka Bayuda na kimpika na Babylone na mvu 537 N.T.B. mpi ntangu yandi katulaka Izraele ya kimpeve na kimpika na ‘Babilone ya Nene’ na mvu 1919 T.B.! (Kusonga 17:3-5; Galatia 6:16) Na bantangu yina, yandi lungisaka lusilu na yandi: “Mono mosi ta tala mameme na mono, mono ta sosila yo kifulu yo pema. . . . Mono ta sosa mameme yina me vila, mono ta kwisa kuvutula yina ke yungana, mono ta sansa yina me lwala to ke bela.”​—Ezekiele 34:15, 16.

 ¹⁶ Yehowa kedisaka mameme na yandi ya kifwani, yandi kesalaka nde bo pema na lutaninu, mpi kesosaka bayina mevila. Mutindu mosi, bankuluntu kesalaka yonso sambu mameme ya Nzambi kudya mbote na kimpeve mpi kuvanda na lutaninu na kimpeve. Bo kesosaka mameme yina keyungana na nganda ya dibundu. Kaka mutindu Nzambi ‘kesansaka yina melwala,’ bankengi ‘kesansaka’ mameme yina bangogo ya muntu yankaka kulwadisaka to mameme yina kudilwadisaka bo mosi. Mpi mutindu Nzambi kepesaka bayina kebela kikesa, bankuluntu kesadisaka mameme yina kebela na kimpeve, ziku sambu na bifu na bo mosi.

Mutindu Bankuluntu Kesadisaka

17. Sambu na nki beto fwete vutuka ve nima na kusosa lusadisu ya kimpeve na bankuluntu?

¹⁷ Na kyese yonso, bankuluntu kelandaka ndongisila ya kelomba bo na kulanda kuwila bankaka mawa, mpi na kusala yo “na boma.” (Yude 23) Bakristu yankaka mesalaka masumu ya nene sambu bo mebwaka na pite to na bizumba. Kansi, kana bo balula mpenza ntima, bo lenda tula ntima nde bankuluntu yina kele ti mpusa ya kusadisa bo na kimpeve tawila bo mawa mpi tasadisa bo na zola yonso. Polo yina vandaka nkuluntu kutubaka nde: “Beto ke songa beno na ngolo ve mambu yina ya beno fweti kwikila. . . . Kansi beto ke zola kusala ti beno sambu na kiese na beno.” (2 Korinto 1:24) Yo yina, kuvutuka ve nima na kusosa lusadisu na bo ya kimpeve.

18. Inki mutindu bankuluntu kesadilaka bampangi yina mesala masumu mambu?

¹⁸ Kana nge mesala disumu ya nene, sambu na nki nge lenda tula ntima na bankuluntu? Sambu bo kele ntetentete bangungudi ya mameme ya Nzambi. (1 Piere 5:1-4) Ata ngungudi mosi ve ya zola kebulaka dimeme ya mawete yina kedila sambu yo mekudilwadisa. Yo yina, ntangu bankuluntu ketadilaka masumu ya bampangi, lukanu na bo kevandaka ve ya kuzaba ndola yina bo fwete pesa sambu na disumu yina mesalama, kansi bo ketulaka dikebi na disumu yina kusalamaka mpi kesosaka kubelula muntu yango na kimpeve, kana mpila kele. (Yakobo 5:13-20) Bankuluntu fwete sambisaka mambu na lunungu mpi kusadila mameme mambu ti ‘mawa.’ (Bisalu 20:29, 30; Yezaya 32:1, 2) Bonso Bakristu yonso, bankuluntu fwete sala mambu na lunungu, kuzola mambote, mpi kutambula na mutindu mosi ya kukonda lulendo ti Nzambi. (Mishe 6:8) Bikalulu yai kele mfunu ntangu bo kebaka badesizio ya ketadila luzingu mpi kisalu ya santu ya “mameme” ya Yehowa.​—Nkunga 100:3.

19. Inki nkadilu bankuluntu kevandaka na yo ntangu bo kesosaka kuyidika mabanza ya muntu mosi?

¹⁹ Bo keponaka bankuluntu na mpeve santu mpi bankuluntu kesosaka nde mpeve yango kutwadisa bo. Kana muntu mosi mesala kitambi ya mbi na ntwala ya kuzaba yo​—bonso nde bo mekanga yandi na kidiba—​babakala ya kufwana na  kimpeve kesosaka kuyidika to kuvutula “yandi na nzila ya mbote, na malembe yonso.” (Galatia 6:1; Bisalu 20:28) Na mawete kansi na kuzitisaka minsiku ya Nzambi, bankuluntu kesosaka kuyidika mabanza na yandi, kaka mutindu doktere ya zola kevutulaka mukwa yina mebukana na dikebi yonso, sambu na kubuya kupesa muntu yango mpasi ya kukonda mfunu kansi kusansa kisika yina mbefo kewa mpasi. (Kolosai 3:12) Sambu bankuluntu kesambaka mpi ketulaka ntima na Biblia sambu na kuzaba kana yo kelomba kuwila muntu mawa to ve, desizio na bo tawakana ti mutindu Nzambi ketadilaka mambu.​—Matayo 18:18.

20. Na nki ntangu yo lenda vanda mbote na kusala luzayisu na dibundu sambu na kumonisa nde bo menganina muntu mosi buna?

²⁰ Kana disumu mosi mezabana mingi to yo kemonana nde yo tazabana na bilumbu kekwisa, yo tavanda mbote na kupesa luzayisu na dibundu sambu na kutanina lukumu na yo ya mbote. Bo tasala mpi luzayisu kana yo kelomba nde bo zabisa dibundu nde bo menganina muntu kingandi. Na ntangu muntu yina bo menganina na nima ya kusambisa yandi ke na kubeluka na kimpeve, beto lenda fwanisa yandi ti muntu yina ke na kubeluka na nima ya aksida mosi, dyambu yina kesalaka nde yandi kuka ve kusala mambu yankaka. Na nsungi mosi buna, yo tavanda mbote nde muntu yina mebalula ntima kuwidikila mambu yina bo ketuba na balukutakanu na kisika ya kupesa bakomantere. Bankuluntu lenda baka bangidika sambu mpangi mosi kulonguka Biblia ti yandi sambu na kusadisa yandi na kutomisa kisika yina yandi kele ya kulemba na mpila nde yandi kuma ti “lukwikilu ya ngolo.” (Tito 2:2) Mambu yai yonso kesalamaka na zola mpi lukanu na yo kevandaka ve ya kupesa muntu yina mesala disumu ndola.

21. Inki mutindu bankuluntu lenda sungika bifu yankaka ya bampangi?

²¹ Bankuluntu lenda pesa lusadisu ya kimpeve na mitindu mingi. Mu mbandu, yindula nde mpangi mosi ya vandaka kulauka malafu na bilumbu meluta, kunwaka malafu mingi kibeni mbala mosi to mbala zole ntangu yandi vandaka yandi mosi na nzo. To ziku mpangi mosi ya meyambulaka kunwa makaya banda ntama kunwaka makaya mbala mosi to zole ntangu yandi vandaka ya kulemba. Ata yandi sambaka mpi keyindula nde Nzambi kulolulaka yandi, yandi fwete sosa lusadisu ya bankuluntu sambu disumu yina kukuma ve kikalulu. Nkuluntu mosi to bankuluntu zole lenda sadisa yandi. Kansi, nkuluntu to bankuluntu yina tasadisa yandi fwete zabisa nkengi-ntwadisi, sambu yo lenda vanda ti mambu yankaka ya kutadila.

Landa na Kundima Ndola ya Nzambi

22, 23. Sambu na nki nge fwete landa na kundima ndola ya Nzambi?

²² Sambu Nzambi kundima beto, konso Mukristu fwete tula dikebi na ndola ya Yehowa. (1 Timoteo 5:20) Yo yina, sadila konso ndongisila ya nge kebaka ntangu nge kelonguka Biblia mpi mikanda ya Bukristu, to ntangu nge kewa yo na balukutakanu ya dibundu, ya nene, mpi ya distrike ya bansadi ya Yehowa. Landa na kusala mambu na kuwakana ti luzolo ya Yehowa. Pana ndola ya Nzambi tasadisa nge na kuvanda na kibaka ya ngolo ya kimpeve yina tataninaka nge na masumu.

²³ Kundima ndola ya Nzambi tasadisa nge na kuzinga kaka na zola na yandi. Ya kyeleka, bo mebasisaka bantu yankaka na dibundu ya Bukristu, kansi dyambu yai fwete kumina nge ve kana nge tanina “ntima” na nge mpi nge ketambula ‘bonso muntu ya mayele.’ (Bingana 4:23; Efezo 5:15) Kansi, kana bo mebasisaka nge na dibundu, sambu na nki ve kusala bitambi yina tasadisa nge na kuvutuka na dibundu? Nzambi kezola nde bantu yonso yina mekudipesaka na yandi kusambila yandi na kwikama yonso mpi ti “kiese.” (Kulonga 28:47) Nge lenda sala mpidina kimakulu kana nge kendima ndola ya Yehowa konso ntangu.​—Nkunga 100:2.

Inki Mvutu Nge Tapesa

• Sambu na nki bo kebasisaka bantu yankaka na dibundu ya Bukristu?

• Kubalula ntima ya kyeleka kelombaka inki?

• Sambu na nki beto fwete fungunaka masumu ya nene?

• Na nki mitindu bankuluntu kesadisaka bansumuki yina kebalulaka ntima?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 13]

Sambu na nki ntumwa Polo kutindilaka Bakorinto bantuma sambu bo basisa muntu mosi na dibundu?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 16]

Bonso bangungudi ya ntama, bankuluntu ‘kesansaka’ mameme ya Nzambi yina melwala