Keti Nge Mesumuka na Mpeve Santu?

“Ke na masumu ya nkaka ke nataka bantu na lufwa.”​—1 YOANE 5:16.

1, 2. Inki mutindu beto kezaba nde Mukristu lenda sumuka na mpeve santu ya Nzambi?

NKENTO mosi na Allemagne kele nsadi ya Nzambi, kansi yandi sonikaka nde: “Dibanza ya kuyindula nde mu sumukaka na mpeve santu vandaka kuyangisa munu mingi.” Keti Mukristu lenda sumuka mpenza na mpeve santu to ngolo ya Nzambi?

² Ee, Mukristu lenda sumuka na mpeve santu ya Yehowa. Yezu Kristu kutubaka nde: “Sambu na konso masumu ya bantu ta sala, sambu na konso kuvwenza yina ya bantu ta vwenza Nzambi, Nzambi ta lolula bo; kansi yandi ta lolula ve muntu yina me vwenza mpeve santu.” (Matayo 12:31) Biblia kekebisa beto nde: ‘Kana beto me zaba ntete mambu ya kieleka, kansi beto ke sala kaka masumu na luzolo na beto, makabu yina lenda katula masumu na beto yo kele diaka ve. Beto fweti vanda kaka na boma, ntangu beto ke vingila ndola ya Nzambi.’ (Baebreo 10:26, 27) Mpi ntumwa Yoane kusonikaka nde: “Ke na masumu ya nkaka ke nataka bantu na lufwa.” (1 Yoane 5:16) Kansi, keti muntu yina mesala disumu ya nene yandi mosi  muntu fwete zaba kana yandi mesala ‘disumu ya kenataka na lufwa’?

Nzambi Kelolulaka Muntu ya Mebalula Ntima

3. Kana beto mesala disumu mpi kele na susi mingi, yo lenda vanda kidimbu ya inki?

³ Yehowa kele zuzi ya kuluta nene yina kesambisaka bantu ya mbi. Ya kyeleka, beto yonso fwete samba na meso na yandi, mpi yandi kesalaka ntangu yonso mambu ya mbote. (Kuyantika 18:25; Roma 14:12) Kaka Yehowa muntu fwete tuba kana beto mesala disumu yina yandi lenda lolula ve, mpi kaka yandi muntu lenda katula beto mpeve na yandi. (Nkunga 51:13) Kansi, kana beto kele na susi mingi sambu beto mesala disumu, yo lenda vanda kidimbu ya kemonisa nde beto mebalula mpenza ntima. Kansi, kubalula ntima na masonga yonso ketendula inki?

4. (a) Kubalula ntima ketendula inki? (b) Sambu na nki mambu yina muyimbi-bankunga kutubaka na Nkunga 103:10-14 kepesa mpenza kikesa?

⁴ Kubalula ntima ketendula nde beto mesoba nkadilu sambu na mbi ya beto salaka to yina beto kanaka na kusala. Yo ketendula nde beto kewa mpasi na ntima mpi meyambula kikalulu yina ya mbi. Kana beto mesala disumu ya nene, kansi beto salaka bitambi ya mfunu sambu na kumonisa nde beto mebalula mpenza ntima, beto lenda baka kikesa na bangogo yai ya muyimbi-bankunga: “Yandi [Yehowa] ke pesaka beto ndola ve mutindu kele masumu na beto, yandi ke vutulaka beto mbi ve mutindu kele mbi na beto. Mutindu zulu kele ntama na ntoto, mutindu yo yina mpi kuzola ya Nzambi kele mingi na bantu yina ke tinaka yandi boma. Mutindu este kele ntama na weste, mutindu yo yina mpi yandi ke losa ntama masumu na beto. Mutindu tata ke wilaka bana na yandi mawa, Mfumu Nzambi ke salaka mpi mutindu yo yina na bantu yina ke tinaka yandi boma. Yandi zaba na nki yandi salaka beto, yandi zaba mbote nde beto kele kaka putulu.”​—Nkunga 103:10-14.

5, 6. Pesa bangindu ya mfunu mpi ntendula ya mambu yina kele na 1 Yoane 3:19-22.

⁵ Mambu yina ntumwa Yoane tubaka kepesa mpi kikesa. Yandi tubaka nde: “Mpidina beto ta zaba nde beto kele bantu ke na mambu ya kieleka; mpidina mpi beto ta vanda na kikesa na ntima na meso ya Nzambi. Kana ntima na beto ke funda beto, beto zaba nde Nzambi kuluta ntima na beto na nene, yandi mpi zaba mambu yonso. Bampangi na mono, kana ntima na beto ke funda beto ve, beto ke na kikesa na meso ya Nzambi. Mambu yina yonso ya beto ke lombaka na yandi, yandi ke pesaka beto yo, sambu beto ke landaka bansiku na yandi, beto ke salaka mambu yina ke pesaka yandi kiese.”​—1 Yoane 3:19-22.

⁶ Beto ‘kezaba nde beto kele bantu ya ke na mambu ya kieleka’ sambu beto kezolaka bampangi na beto mpi kebuyaka kusala masumu. (Nkunga 119:11) Kana beto kewa nde ntima na beto kefunda beto sambu na kikuma mosi buna, beto fwete vila ve nde “Nzambi kuluta ntima na beto na nene, yandi mpi zaba mambu yonso.” Yehowa kewilaka beto mawa sambu yandi kezabaka nde beto ‘ke zolaka bampangi na beto bakristo na ntima ya kieleka,’ mpi sambu yandi kezaba bitumba ya beto kenwanaka ti masumu, mpi bikesa ya beto ketulaka sambu na kusala luzolo na yandi. (1 Piere 1:22) Kana beto ketula ntima na Yehowa, kezola bampangi na beto, mpi kesala ve masumu na luzolo yonso, ntima na beto ‘tafunda beto ve.’ Beto tavanda ti “kikesa na meso ya Nzambi” na ntangu beto kesamba yandi, mpi yandi tawa bisambu na beto sambu beto kezitisaka bansiku na yandi.

Bambandu ya Bantu Yina Kusumukaka na Mpeve

7. Inki kesadisaka na kuzaba kana Nzambi lenda lolula disumu to ve?

⁷ Inki masumu Nzambi kelolulaka ve? Sambu na kupesa mvutu na ngyufula yai, beto tadila mwa bambandu ya ke na Biblia. Bambandu yai tapesa beto kikesa kana beto mebalula ntima, kansi kewa kaka mpasi mingi na ntima sambu na bifu ya nene  ya beto salaka. Beto tamona nde sambu na kuzaba kana muntu mesala disumu yina Nzambi lenda lolula to ve, yo ketadila ve mutindu ya disumu yina yandi salaka, kansi bangindu, nkadilu ya ntima, mpi kana yandi salaka yo na luzolo yonso.

8. Na mvu-nkama ya ntete, inki mutindu bamfumu yankaka ya mabundu ya Bayuda kusumukaka na mpeve santu?

⁸ Na mvu-nkama ya ntete, bamfumu ya mabundu ya Bayuda yina kubuyaka Yezu Kristu na nku yonso, kusumukaka na mpeve santu. Bo monaka mutindu mpeve ya Nzambi vandaka kusadisa Yezu na kusala mambu ya kuyituka yina vandaka kupesa Yehowa lukumu. Kansi, bambeni yai ya Kristu kutubaka nde yandi vandaka kusala yo na ngolo ya Satana Dyabulu. Yezu tubaka nde bantu yina vandaka kuvweza mpeve santu ya Nzambi mutindu yina vandaka kusala masumu yina Nzambi lendaka kulolula ve “ata na ntangu yai ata na ntangu ke kwisa.”​—Matayo 12:22-32.

9. Kuvweza kele inki, mpi Yezu kutubaka nki sambu na yo?

⁹ Kuvweza kele kutuba mambu ya mbi mpi ya luvunu sambu na kubebisa lukumu ya muntu, to kutuba mambu ya kepesa mpasi na ntima. Sambu mpeve santu kekatukaka na Nzambi, kutuba mambu ya mbi sambu na mpeve yina kele kiteso mosi ti kutuba mambu ya mbi sambu na Yehowa. Nzambi lenda lolula ve muntu ya mesadila kutuba ya mutindu yina mpi ya mebalula ve ntima. Bangogo ya Yezu na yina metala disumu ya mutindu yai kemonisa nde yandi vandaka kutubila bantu yina kebuyaka na luzolo yonso ngolo ya mpeve santu ya Nzambi. Ata bo monaka mambu yina Yezu salaka na ngolo ya mpeve ya Yehowa, bambeni na yandi kutubaka nde ngolo yina vandaka kukatuka na Dyabulu. Yo yina, Yezu tubaka nde: “Konso muntu yina ta vwenza mpeve ya Nzambi, Nzambi ta lolula yandi ata mbala mosi ve, sambu yandi me sala masumu ya kukonda nsuka.”​—Marko 3:20-29.

10. Sambu na nki Yezu tubaka nde Yudasi “ta vila kimakulu”?

¹⁰ Beto tadila mpi mbandu ya Yudasi Iskariote. Yandi vandaka ti kikalulu ya mbi ya kuyiba mbongo na saki ya mbongo yina bo pesaka yandi na kubumba. (Yoane 12:5, 6) Na nima, yandi kwendaka kukutana ti bamfumu ya Bayuda mpi kuyidikaka sambu na kuteka Yezu na bibende 30 ya mbongo. Ya kyeleka, Yudasi kuwaka mpasi na ntima  na nima ya kuteka Yezu, kansi yandi balulaka ve ntima ata fyoti na disumu ya yandi salaka na luzolo yonso. Yo yina, Yudasi mefwana ve na kufutumuka, mpi Yezu tubaka nde yandi “ta vila kimakulu.”​—Yoane 17:12; Matayo 26:14-16.

Bambandu ya Bantu Yina Kusumukaka Ve na Mpeve

11-13. Inki disumu Ntotila Davidi kusalaka ti Batsheba, mpi nki kikesa beto lenda baka na mutindu Nzambi kuyidikaka dikambu na bo?

¹¹ Bantangu yankaka, Bakristu yina mefungunaka masumu ya nene ya bo salaka mpi yina bankuluntu ya dibundu kusadisaka na kuvutukila bangwisana na bo ti Nzambi, kewaka kaka mpasi na ntima na mpila bo fwaka bansiku ya Nzambi. (Yakobo 5:14) Kana mabanza ya mutindu yai keyangisa beto, ntembe kele ve nde beto tabaka mambote mingi na kutadila mambu yina Masonuku ketuba sambu na bantu yina Nzambi kulolulaka masumu na bo.

¹² Ntotila Davidi kusalaka disumu ya nene ti Batsheba, nkento ya Uria. Ntangu Davidi vandaka kutambula na zulu ya ludi ya nzo na yandi, yandi monaka nkento yai ya kitoko keyobila na nzo mosi ya penepene, ebuna yandi tindaka bantu na kunata nkento yina na nzo na yandi mpi Davidi kusalaka bizumba ti yandi. Ntangu bo songaka yandi nde Batsheba vandaka na divumu, Davidi salaka pula na mpila nde bakala na yandi Uria kulala ti yandi, sambu na kubumba bizumba yina bo salaka. Ntangu pula yina kunungaka ve, yandi yidikaka na mpila nde bo fwa Uria na bitumba. Na nima, Batsheba kukumaka nkento ya Davidi mpi kubutilaka yandi mwana ya bakala yina kufwaka.​—2 Samuele 11:1-27.

¹³ Yehowa kuyidikaka dikambu ya Davidi ti Batsheba. Yandi lolulaka Davidi, ziku yandi tadilaka mambu mingi, mu mbandu, mutindu Davidi kubalulaka ntima mpi kuwakana yina yandi salaka ti Davidi sambu na Kimfumu. (2 Samuele 7:11-16; 12:7-14) Yo kele pwelele nde Batsheba kubalulaka ntima, sambu yandi zwaka dibaku ya kukuma mama ya Ntotila Salomo mpi nkaka ya Yezu Kristu. (Matayo 1:1, 6, 16) Kana beto mesala disumu, yo kele mbote na kuyibuka nde Yehowa kemonaka luzolo na beto ya kubalula ntima.

14. Inki mutindu mbandu ya ntotila Manase kemonisa tii na nki kiteso Nzambi kelolulaka?

¹⁴ Mbandu ya Ntotila Manase ya Yuda kemonisa mpi tii na nki kiteso Yehowa kelolulaka. Manase kusalaka mambu ya mbi na meso ya Yehowa. Yandi tungaka bamesa-kimenga sambu na Baale, yandi sambaka “bambwetete,” mpi nkutu kutungaka bamesa-kimenga sambu na banzambi ya luvunu na bibansala zole ya tempelo. Yandi yokaka bana na yandi bonso makabu, yandi syamisaka bantu na kukwenda na banzo ya banganga-nkisi, mpi yandi pusaka bantu ya Yuda ti Yeruzalemi na “kusala masumu mingi kuluta masumu ya bantu yina ya Mfumu Nzambi fwaka sambu na kupesa ntoto na bo na bantu na yandi.” Yandi landaka ve balukebisu yina baprofete ya Nzambi vandaka kupesa. Nsukansuka, ntotila ya Asiria kunataka yandi na kimpika. Ntangu Manase vandaka na kimpika, yandi balulaka ntima mpi vandaka kusamba Nzambi ti kudikulumusa yonso, ebuna Nzambi kulolulaka yandi mpi kuvutulaka yandi na kimfumu na Yeruzalemi, kisika yandi sadisaka sambu nde lusambu ya kyeleka kukwenda na ntwala.​—2 Bansangu 33:2-17.

15. Inki dyambu kusalamaka na luzingu ya ntumwa Piere ya kemonisa nde Yehowa kelolulaka mpenza bantu?

¹⁵ Bamvu-nkama mingi na nima, ntumwa Piere kusalaka disumu ya nene ntangu yandi buyaka Yezu. (Marko 14:30, 66-72) Kansi, Yehowa kulolulaka yandi. (Yezaya 55:7) Sambu na inki? Sambu Piere kubalulaka ntima na masonga yonso. (Luka 22:62) Bilumbu 50 na nima, na kilumbu ya Pantekoti, yo monanaka pwelele nde Nzambi kulolulaka Piere, sambu yandi pesaka Piere dibaku ya nene ya kuta kimbangi sambu na Yezu. (Bisalu 2:14-36) Keti kikuma kele bubu yai ya kuyindula nde Nzambi lenda lolula ve Mukristu mosi ya mesala disumu mpi mebalula mpenza ntima? Muyimbi-bankunga kuyimbaka nde: “Kana nge landaka masumu na beto, nani zolaka kubaka ndola ve? Kansi nge ke lolulaka beto.”​—Nkunga 130:3, 4.

Kudiyangisa Ve Mingi na Kuyindula nde Nge Mesumuka na Mpeve Santu

16. Inki ntangu Yehowa kelolulaka masumu ya muntu?

¹⁶ Bambandu ya beto mekatuka kutadila fwete sadisa beto na kudiyangisa ve mingi na kuyindula nde beto mesumuka na mpeve santu. Yo kemonisa nde Yehowa kelolulaka mpenza bansumuki yina kebalulaka ntima. Kima ya kuluta mfunu kele kusamba Nzambi na masonga yonso. Kana beto mesala disumu, beto lenda lomba ndolula na nsadisa  ya kimenga ya nkudulu ya Yezu ti ya mawa ya Yehowa, mpi na kutadila kimuntu ya masumu ya beto mebutukaka ti yo mpi kisalu ya kwikama ya beto mesalaka dezia. Beto lenda lomba ndolula na Yehowa mpi kutula ntima nde yandi talolula beto, sambu beto kezaba mambote na yandi yina beto mefwana ve na kubaka.​—Efezo 1:7.

17. Inki beto fwete sala kana beto mesala disumu mpi kele na mfunu ya lusadisu ya kimpeve?

¹⁷ Inki beto fwete sala kana beto mesala disumu, kansi beto kekuka ve na kusamba sambu disumu yango mebebisa mpenza bangwisana na beto ti Yehowa na mpila nde beto kekudiwa nde beto lenda samba yandi ve? Sambu na dyambu yai, longoki Yakobo kusonikaka nde: “Yandi [muntu yina mesala disumu] binga bambuta ya dibundu; bo ta samba Nzambi sambu na yandi ti kutula yandi mafuta na ntu na zina ya Mfumu Yesu. Bisambu yina ya bo ta samba ti lukwikilu, yo ta belula muntu yina ya maladi, ebuna Mfumu Nzambi ta vutula ngolo na nitu na yandi, yandi ta lolula yandi mpi sambu na masumu ya yandi salaka.”​—Yakobo 5:14, 15.

18. Sambu na nki ata kana bo mebasisa muntu na dibundu, yo ketendula ve nde yandi salaka disumu yina Nzambi lenda lolula ve?

¹⁸ Ata kana muntu ya kusalaka disumu mebalula ve ntima mpi bo mebasisa yandi na dibundu, yo ketendula ve nde yandi salaka disumu yina Nzambi lenda lolula ve. Sambu na yina metala mupakulami mosi yina kusalaka mbi, mpi ya bo basisaka na dibundu ya Korinto, Polo kusonikaka nde: “Ndola yina ya bantu mingi na kati na beno pesaka muntu yina, yo me lunga. Kansi ntangu yai beno fweti lolula yandi, beno fweti pesa yandi kikesa sambu yandi vanda ve na mawa ya kuluta nene.” (2 Korinto 2:6-8; 1 Korinto 5:1-5) Kansi, sambu na kuvutula bangwisana na bo ti Yehowa, bantu yina kusalaka disumu fwete ndima lusadisu ya kekatukaka na Biblia yina bankuluntu kepesaka mpi kumonisa mpenza nde bo mebalula ntima. Bo fwete ‘sala mambu yina ke songa nde bo me balula ntima.’​—Luka 3:8.

19. Inki lenda sadisa beto na kuvanda ntangu yonso “na lukwikilu ya ngolo”?

¹⁹ Inki lenda pusa beto na kuyindula nde beto mesumuka na mpeve santu? Yo lenda vanda sambu beto kekudibanza mingi to beto kele ve na mavimpi ya mbote. Kana yo kele mpidina, kisambu mpi kupema mingi lenda sadisa beto. Mingimingi, beto fwete bika ve nde Satana kulembisa beto nitu na mpila nde beto yambula kusadila Nzambi. Mutindu Yehowa kesepelaka ve na lufwa ya muntu ya mbi, yo fwete vanda mpenza nde yandi kesepelaka ve na kuvidisa ata nsadi na yandi mosi. Yo yina, kana beto kewa boma nde beto mesumuka na mpeve, beto fwete landa na kulonguka Ndinga ya Nzambi, mpi kutanga bitini yina kepesaka kikesa, mu mbandu mukanda ya Bankunga. Beto fwete kwendaka na balukutakanu ya dibundu mpi kusala kisalu ya kusamuna Kimfumu. Kana beto kesala mpidina, yo tasadisa beto na kuvanda “na lukwikilu ya ngolo” mpi na kudiyangisa ve mingi na kuyindula nde beto mesala disumu yina Nzambi lenda lolula ve.​—Tito 2:2.

20. Inki dibanza lenda sadisa muntu na kubakisa nde yandi mesumuka ve na mpeve santu?

²⁰ Konso muntu ya kewa boma nde yandi sumukaka na mpeve santu fwete kudiyula nde: ‘Keti mu vwezaka mpeve santu? Keti mu balulaka ntima na masonga yonso na disumu ya mu salaka? Keti mu kekwikilaka nde Nzambi kelolulaka? Keti mu mekumaka aposta yina kebuyaka nsemo ya kimpeve?’ Ziku bantu ya mutindu yai tabakisa nde bo mevwezaka ve mpeve santu ya Nzambi, mpi mekumaka ve ba aposta. Bo mebalulaka ntima, mpi kelandaka na kukwikila nde Yehowa kelolulaka. Kana yo kele mutindu yina, bo mesumukaka ve na mpeve santu ya Yehowa.

21. Inki bangyufula beto tatadila na disolo ya kelanda?

²¹ Yo kele kyese mpenza na kuzaba nde beto mesumuka ve na mpeve santu! Kansi na disolo ya kelanda, beto tatadila bangyufula ya ketadila dyambu yai ya mpeve santu. Mu mbandu, beto lenda kudiyula nde: ‘Keti mpeve santu ya Nzambi ketwadisa munu mpenza? Keti mbuma na yo kemonana na luzingu na munu?’

Inki Kele Mvutu na Nge?

• Sambu na nki beto lenda tuba nde muntu lenda sumuka na mpeve santu?

• Kubalula ntima ketendula inki?

• Banani kusumukaka na mpeve santu ntangu Yezu vandaka na ntoto?

• Inki mutindu beto lenda katula boma ya kuyindula nde beto salaka disumu yina Nzambi lenda lolula ve?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 8]

Ata Piere kubuyaka Yezu, yandi salaka ve disumu yina Nzambi lenda lolula ve