DISOLO YA LUZINGU
Yehowa Me Sadisaka Mono Kibeni
Kilumbu mosi na suka, mono ti nkento na mono Evelyn kitaka na tre na Hornepayne, bwala mosi ya kufuluka ti banti na nordi ya Ontario na Canada, mpi madidi vandaka mingi. Mpangi-bakala mosi kwisaka kubaka beto, mpi na nima ya kudia ti dibuta na yandi, beto tambulaka na kati ya neze mpi beto samunaka nzo na nzo. Na nima ya midi, mono salaka diskure na mono ya ntete bonso nkengi ya nziunga. Beto vandaka kaka beto tanu.
YA KIELEKA, kimvuka ya fioti yina landaka diskure na mono na 1957 pesaka mono ve boma. Mono vandaka muntu ya nsoni-nsoni. Nkutu, ntangu mono vandaka leke, mono vandaka kubumbana kana banzenza me kwisa na nzo, ata mono me zaba bo.
Kansi diambu ya ke benda dikebi kele nde, mikumba mingi yina mono me lungisaka na organizasio ya Yehowa ke lombaka mono na kusolula ti bantu ya nkaka yo vanda banduku mpi bantu yina mono me zaba ve. Ata mpidina, mono landaka kunwana ti kikalulu na mono ya nsoni-nsoni mpi ya kudimona muntu ya kukonda mfunu, mpi mono lenda kudisikisa ve na mutindu mono me nungaka na kulungisa mikumba yina. Nkutu, mono me monaka kieleka ya lusilu yai ya Yehowa: ‘Mono ta pesa nge kikesa, mono ta sadisa nge, mono ta simba nge ngolo na diboko na mono ya kitata ya lunungu.’ (Yez. 41:10) Mutindu mosi ya kuluta mbote yina Yehowa sadisaka mono kele na nzila ya lusadisu ya bampangi-Bakristu. Bika mono tela beno disolo ya bankaka na kati na bo, yantika ntangu mono vandaka leke.
YANDI SADILAKA BIBLIA MPI KAMUKANDA MOSI YA NDOMBE
Na ferme na beto na sudi-westi ya Ontario
Na bamvula 1940, kilumbu mosi na Lumingu na suka, Elsie Huntingford kwisaka na ferme na beto na sudi-westi ya Ontario. Ntangu yandi kokulaka na kielo, Mama yambaka yandi na kielo. Sambu tata vandaka mpi nsoni-nsoni bonso mono, beto bikalaka na nzo mpi vandaka kuwidikila. Sambu tata yindulaka nde mpangi-nkento Huntingford vandaka kuteka bima mpi nde mama ke zola kusumba bima yina beto vandaka ve na mfunu na yo, yandi basikaka sambu na kutuba nde beto vandaka ve na mfunu na yo. Mpangi-nkento Huntingford yulaka nde: “Keti beno ke sepelaka ve na kulonguka Biblia?” Tata vutulaka nde: “Beto ke sepelaka na yo.”
Yo vandaka mpasi sambu nde mpangi-nkento Huntingford kukuta beto na ntangu ya mbote. Bibuti na mono vandaka bantu yina me kudipesaka na Dibundu mosi ya Misioni na Canada, kansi bo katukaka kuyambula yo. Sambu na nki? Sambu na kielo ya nzo-nzambi, pastere vandaka kutula listi ya bantu yonso yina ke pesaka makabu, yantika na bayina ke pesaka mingi tii na nsi. Sambu bibuti na mono vandaka bansukami, mbala mingi bazina na bo vandaka pene-pene ya bazina ya nsuka, mpi bambuta-bantu ya dibundu vandaka kusiamisa bo na kupesaka makabu mingi. Ntwadisi mosi ndimaka nde yandi ke longaka mambu yina yandi mosi ke kwikilaka ve, kansi yandi ke salaka yo kaka sambu na kutanina kisalu na yandi. Yo yina, beto katukaka na dibundu yina kansi beto vandaka kusosa kulungisa bampusa na beto ya kimpeve.
Sambu bo buyisaka kisalu ya Bambangi ya Yehowa na ntangu yina na Canada, mpangi-nkento Huntingford yina vandaka kulonguka ti dibuta na beto, vandaka kusadila kaka Biblia ti mwa mambu yina vandaka na kamukanda mosi ya ndombe. Ntangu yandi bakisaka nde beto ta funda yandi ve ata fioti na bamfumu, yandi kumaka kulonguka ti beto na nsadisa ya mikanda yina ke tendulaka Biblia. Na nima ya kulonguka, beto vandaka kubumba yo mbote. *
Bibuti na mono yambaka kieleka na kisalu ya nzo na nzo mpi bakaka mbotika na 1948
Ata yandi kutanaka ti kimbeni mpi bampasi ya nkaka, mpangi-nkento Huntingford vandaka nsamuni ya kikesa ya nsangu ya mbote. Kikesa na yandi pusaka mono na kubaka lukanu sambu na kieleka. Mvula mosi na nima ya mbotika ya bibuti na mono, mono mpi bakaka mbotika sambu na kumonisa kudipesa na mono na Nzambi. Yo vandaka na Februari 27, 1949, na dilonga mosi yina bantu yina ke sansaka bambisi vandaka kusadila sambu na kunwisa bitwisi na bo masa. Mono vandaka ti bamvula 17. Na nima, mono bakaka lukanu ya kusala kisalu ya ntangu yonso.
YEHOWA SADISAKA MONO NA KUVANDA KIKESA
Mono yitukaka mingi ntangu bo bingaka mono na Betele na 1952
Mono vandaka ti baketi-keti na kuyantika kisalu ya kimupasudi-nzila. Na nsungi ya mwa ntangu, mono salaka na banki mpi na biro mosi sambu mono vandaka kuyindula nde mono fwete vanda ti mbongo mingi sambu yo sadisa mono na kisalu ya kimupasudi-nzila. Kansi sambu mono vandaka leke mpi vandaka ve ti eksperiansi, mono sadilaka mbongo na mono na mutindu ya mbi. Mpangi mosi na zina ya Ted Sargent longisilaka mono na kuvanda kikesa mpi kutula lukwikilu na Yehowa. (1 Bans. 28:10) Bangogo na yandi ya kikesa sadisaka mono na kuyantika kisalu ya kimupasudi-nzila na Novembri 1951. Mono vandaka kaka ti badolare 40, velo mosi ya ntama, mpi sakosi mosi ya mpa. Kansi ntangu yonso, Yehowa vandaka kulungisa bampusa na mono. Mono ke pesaka Ted mersi mingi mutindu yandi siamisaka mono na kusala kisalu ya kimupasudi-nzila! Yo me natilaka mono balusakumunu mingi.
Kilumbu mosi na nkokila ya Augusti 1952, bo bingaka mono na telefone tuka Toronto. Biro ya filiale ya Bambangi ya Yehowa ya Canada bingisaka mono sambu na kukwenda kusala na Betele na Septembri. Ata mono vandaka nsoni-nsoni, mpi mono me kwendaka ntete ve na Betele, mono waka kiese sambu bapasudi-nzila ya nkaka zabisaka mono mambu ya kitoko na yina me tala Betele. Mono kudiwaka kibeni bonso na nzo na beto.
“MONISAKA BAMPANGI NDE NGE KE KUDIBANZAKA SAMBU NA BO”
Bamvula zole na nima ya kukota na Betele, mono kumaka nsadi ya dibundu (bubu yai mutambusi ya kimvuka ya bankuluntu) na kisika ya mpangi Bill Yacos, na dibundu ya Shaw Unit na mbanza Toronto. * Sambu mono vandaka kaka ti bamvula 23, mono vandaka kudimona bonso mwana mosi ya ferme yina me zaba kima ve. Kansi, na kudikulumusa mpi na zola yonso, mpangi Yacos zabisaka mono mambu ya mono fwete sala. Mpi Yehowa sadisaka mono kibeni.
Mpangi Yacos, vandaka muntu mosi ya kikesa, kuseka mingi, mpi yandi vandaka kutudila bantu dikebi. Yandi vandaka kuzola bampangi, mpi bampangi vandaka kuzola yandi. Mbala na mbala, yandi vandaka kukwenda kutala bo na banzo na bo ata ntangu bo vandaka ve kukutana ti bampasi. Mpangi Bill Yacos siamisaka mono na kusala mutindu mosi mpi kusamuna kumosi ti bampangi ya babakala ti ya bankento. Yandi tubaka nde: “Ken, monisaka bampangi nde nge ke kudibanzaka sambu na bo. Yo ta fika bifu mingi.”
NKENTO NA MONO KE MONISAKA ZOLA YA KWIKAMA
Banda na Yanuari 1957, Yehowa me sadisaka mono na mutindu ya kuluta mbote kibeni. Na ngonda yina, mono kwelaka Evelyn, yina kotaka nzo-nkanda ya 14 ya Gileadi. Na ntwala ya makwela na beto, yandi vandaka kusamuna na teritware ya Québec yina bo ke tubaka Kifalansa. Na ntangu yina, Dibundu ya Katolika ya Roma vandaka ti bupusi ya mingi na Québec. Yo yina Evelyn vandaka ti mukumba ya mpasi, kansi yandi kangamaka na yo mpi na Yehowa.
Mono kwelanaka ti Evelyn na 1957
Evelyn bikalaka mpi ya kwikama na mono. (Baef. 5:31) Kansi, kwikama na yandi mekamaka ntangu fioti na nima ya makwela na beto! Yo lombaka nde beto sala nzietelo na Florida, na États-Unis, kansi kilumbu mosi na nima ya makwela na beto, Betele lombaka mono na kukwenda na lukutakanu na Betele ya Canada na nsungi ya mposo mosi ya mvimba sambu na kubaka formasio. Ntembe kele ve nde, lukutakanu bebisaka manaka na beto, kansi mono ti Evelyn vandaka kaka na mpusa ya kusala mambu yonso yina Yehowa vandaka kulomba beto na kusala. Yo yina, beto zengaka konzie na beto. Na mposo yina, Evelyn vandaka kusamuna pene-pene ya Betele. Ata teritware yina vandaka ve bonso Québec, yandi kangaka-ntima.
Ntangu formasio yina manaka, mono kumaka nkengi ya nziunga na nordi ya Ontario. Mono katukaka na kukwela, mono vandaka kaka ti bamvula 25 mpi vandaka ve ti eksperiansi, kansi, beto tulaka ntima kaka na Yehowa. Na nsungi ya madidi ya ngolo na Canada, beto kotaka na tre mosi ya mpimpa kumosi ti bankengi-ntambudi mingi yina vandaka ti eksperiansi ya vandaka kuvutuka na bateritware na bo. Bo pesaka beto kikesa mingi kibeni! Nkutu, mpangi-bakala mosi bondilaka beto na kulala na kisika yina yandi futaka mbongo sambu na yandi mosi, na kisika ya kulutisa mpimpa ya mvimba ya kutelama. Na suka yina landaka, bilumbu 15 mpamba na nima ya makwela na beto, beto kwendaka kutala kimvuka mosi ya fioti na Hornepayne yina mono tubilaka na luyantiku ya disolo.
Bansoba mingi vandaka kuvingila mono ti Evelyn. Ntangu mono vandaka kusala bonso nkengi ya distrike na bamvu 1960, bo bingaka mono na kukota nzo-nkanda ya 36 ya Gileadi, yina zolaka kusala bangonda 10 yantika na luyantiku ya Februari 1961 na Brooklyn, na mbanza New York. Ata mono sepelaka mingi, mono kudiyangisaka mingi sambu bo bingaka ve nkento na mono Evelyn na nzo-nkanda yina. Bonso bankento yonso ya nkaka, bo lombaka Evelyn na kusonika mukanda yina ke monisa nde yandi ke ndima kukabwana ti mono sambu na bangonda 10. Evelyn dilaka, kansi beto wakanaka nde mono fwete kota nzo-nkanda yina, mpi yandi waka kiese sambu na formasio ya mbote yina mono zolaka kubaka na Gileadi.
Evelyn vandaka kusala na Betele ya Canada. Yandi vandaka ti dibaku ya nene ya kuzinga suku mosi ti Margaret Lovell, mpangi-nkento yina bo me tulaka mafuta. Yo kele kieleka nde, kukabwana yina vandaka kusala beto mpasi. Ata mpidina, ti lusadisu ya Yehowa, beto lungisaka mukumba na beto yina ya ntangu fioti. Kikalulu na yandi ya kutambika ntangu yina beto lendaka kulutisa kumosi sambu na kukuma bantu yina me fwana kibeni sambu na Yehowa mpi organizasio na yandi simbaka kibeni ntima na mono.
Na nima ya kulutisa bangonda tatu na nzo-nkanda, Mpangi Nathan Knorr, yina vandaka kutwadisa kisalu ya ntoto ya mvimba, zabisaka mono diambu mosi yina mono vandaka kuyindula ve ata fioti. Yandi yulaka mono kana mono lendaka kuzenga nzo-nkanda ya Gileadi mpi kuvutuka na Canada sambu na kutwadisa Nzo-nkanda ya Kisalu ya Kimfumu na Betele. Mpangi Knorr zabisaka mono nde mono mosi kusola. Mono lendaka kuvutuka diaka na Gileadi sambu na kumanisa nzo-nkanda yina kana mono me zola mpi na nima, bo lendaka kutinda mono na kisalu ya kimisionere. Yandi tubaka diaka nde, kana mono me ndima kuvutuka na Canada, bo ta binga mono diaka ve na Gileadi, ziku bo lendaka kutinda mono na Canada. Yandi zabisaka mono na kutadila diambu yango ti nkento na mono.
Sambu Evelyn me zabisaka mono mutindu yandi ke tadilaka mikumba na organizasio, na mbala mosi mono zabisaka Mpangi Knorr nde: “Beto kele na kiese ya kusala mambu yonso yina organizasio ya Yehowa ta lomba beto na kusala.” Ntangu yonso, beto vandaka kumona nde, ata yo kele ve luzolo na beto, beto fwete kwenda bisika yonso yina organizasio ya Yehowa ke tinda beto.
Yo yina, na Aprili 1961, mono katukaka na Brooklyn mpi vutukaka na Canada sambu na kutwadisa Nzo-nkanda ya Kisalu ya Kimfumu. Na nima, beto kumaka kusala na Betele. Kansi, mono yitukaka ntangu bo bingaka mono diaka na kukota nzo-nkanda ya 40 ya Gileadi, yina yantikaka na 1965. Na mbala yina diaka, yo lombaka nde Evelyn kusonika mukanda yina ke monisa nde yandi me ndima nde beto kabwana sambu na ntangu fioti. Kansi bamposo fioti na nima, beto sepelaka sambu yandi mpi bakaka mukanda ya kukota na nzo-nkanda yina kumosi ti mono.
Ntangu beto kumaka, Mpangi Knorr zabisaka beto nde bo ta tinda bana ya nzo-nkanda yina ndimaka kukota na nzo-nkanda yina ta salama na Kifalansa na Afrika. Kansi ntangu beto manisaka nzo-nkanda yina, bo tindaka beto diaka na Canada! Bo tulaka mono nkengi ya filiale (bubu yai nkengi ya Komite ya Filiale). Mono vandaka kaka ti bamvula 34, mpi mono yibusaka mpangi Knorr nde: “Mono kele kaka toko.” Kansi yandi pesaka mono kikesa. Na luyantiku, mono vandaka kulomba lusadisu na bampangi ya kuyela mpi yina vandaka ti eksperiansi mingi kuluta mono na Betele na ntwala ya kubaka badesizio ya nene.
BETELE—KISIKA YA KULONGUKA MPI YA KULONGA
Kisalu ya Betele pesaka mono mabaku mingi ya kulonguka na bampangi ya nkaka. Mono ke zitisaka mpi ke sepelaka mingi na bampangi ya nkaka ya Komite ya Filiale. Mono me longuka mambu mingi na bampangi babakala mpi bankento, bambuta mpi baleke, yina me lutisaka luzingu na bo awa na Betele mpi na mabundu mingi yina beto me vandaka.
Mono ke twadisa lusambu ya suka na Betele ya Canada
Kisalu ya Betele me pesaka mono dibaku ya kulonga bampangi ya nkaka mpi kukumisa lukwikilu na bo ngolo. Ntumwa Polo zabisaka Timoteo nde: “Fula kulanda mambu yina nge longukaka.” Yandi tubaka mpi nde: “Mambu yina nge waka na mono yina bambangi mingi mpi tubilaka, pesa mambu yango na bantu ya kwikama, ebuna bo mpi ta fwana kibeni na kulonga bantu ya nkaka.” (2 Tim. 2:2; 3:14) Bantangu ya nkaka, bampangi ke yulaka mono malongi yina mono me bakaka na bamvula 57 yina mono me lutisa na Betele. Mono ke tubaka na bunkufi nde, “ndima kusala na luzola yonso mpi na mbala mosi mambu yonso yina organizasio ya Yehowa ke lomba nge na kusala mpi tula ntima nde Yehowa ta sadisa nge.”
Kana mono yindula kilumbu ya ntete yina mono kumaka na Betele, mono ke kudimonaka muntu yina vandaka nsoni-nsoni mpi ya kondaka eksperiansi, mono ke monaka bonso nde yo vandaka mazono. Ata mpidina, na bamvula yina yonso, Yehowa me ‘simbaka ngolo diboko na mono ya kitata.’ Mingi-mingi na ntima-mbote mpi lusadisu yina mono ke bakaka na bampangi, Yehowa ke landa kusiamisa mono nde: ‘Kuwa boma ve, mono ta sadisa nge.’—Yez. 41:13.
