1. Inki mutindu mukanda ya Levi lenda sadisa beto?

MUKANDA ya Levi ke tubilaka busantu mbala mingi kuluta mikanda ya nkaka ya Biblia. Yehowa ke lombaka bansadi na yandi yonso na kuvanda santu, kana beto ke bakisa mambu yina kele na mukanda ya Levi mpi ke sadila yo, yo ta sadisa beto na kuvanda santu.

2. Inki mambu mukanda ya Levi ke tubila?

² Mukanda ya Levi, yina Moize sonikaka, kele na kati ya “masonuku yonso” yina kele mfunu sambu na kulonga. (2 Tim. 3:16) Na mukanda yina, konso kapu ke tubila zina ya Yehowa mbala kiteso ya kumi. Kana beto ke bakisa mambu yina mukanda ya Levi ke tubila, yo ta sadisa beto na kubuya kusala mambu yina lenda fingisa zina ya Nzambi. (Levi 22:32) Mukanda yai ke vutukila bangogo ‘mono kele Yehowa’ mbala mingi, yo fwete yibusa beto na kulemfukila Nzambi. Na disolo yai mpi yina ke landa, beto ta tadila mambu ya mfunu yina kele na mukanda ya Levi, yina kele dikabu ya me katuka na Nzambi, yina ta sadisa beto na kuvanda santu na lusambu ya Nzambi.

3, 4. Masa yina Aroni ti bana na yandi vandaka kuyobila ke monisa nki? (Tala kifwanisu yina kele na luyantiku ya disolo.)

³ Tanga Levi 8:5, 6. Yehowa ponaka Aroni sambu na kuvanda  nganga-nzambi ya nene na dikanda ya Izraele, mpi bana na yandi vandaka banganga-nzambi na dikanda yina. Aroni vandaka kumonisa Yezu Kristu mpi bana na yandi vandaka kumonisa balongoki ya Yezu yina bo me tulaka mafuta. Keti masa yina Aroni vandaka kuyobila ke tendula nde bo zolaka kukumisa Yezu bunkete? Ve, sambu Yezu vandaka ya kukonda disumu mpi ya “kukonda mvindu;” yo yina, yo vandaka ve mfunu nde bo kumisa yandi bunkete. (Baeb. 7:26; 9:14) Kansi, bunkete yina Aroni vandaka kukuma na nima ya kuyobila, vandaka kumonisa bunkete mpi lunungu ya Yezu. Ebuna, masa yina bana ya Aroni vandaka kuyobila ke tendula nki?

⁴ Masa yina bana ya Aroni vandaka kuyobila vandaka kumonisa nde Nzambi ta kumisa Bakristu yina yandi me solaka bunkete, sambu bo kuma banganga-nzambi na zulu. Keti mbotika ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta kele na kuwakana ti masa yina bana ya Aroni vandaka kuyobila sambu na kukuma bunkete? Ve, mbotika ke katulaka ve masumu; kansi, yo ke monisaka nde muntu me kudipesa ya mvimba na Yehowa Nzambi. Bakristu yina bo me tulaka mafuta ke kumaka bunkete “na nsadisa ya ndinga ya Nzambi,” mpi yo ke lombaka nde na luzingu na bo, bo sadila malongi ya Kristu na ntima na bo ya mvimba. (Baef. 5:25-27) Ebuna, yo ke santisaka bo mpi ke kumisaka bo bunkete. Inki beto lenda tuba sambu na “mameme ya nkaka”?—Yoa. 10:16.

5. Sambu na nki beto lenda tuba nde mameme ya nkaka ke kumaka bunkete na nsadisa ya Ndinga ya Nzambi?

⁵ Bana ya Aroni vandaka ve kumonisa ‘kibuka ya nene’ ya mameme ya nkaka ya Yezu. (Kus. 7:9) Keti Ndinga ya Nzambi ke kumisaka mpi mameme ya nkaka santu mpi bunkete? Ee! Ntangu Bakristu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto ke tangaka mambu yina Biblia ke longaka na yina me tala mfunu ya kimenga ya Yezu, bo ke tulaka lukwikilu na mambu yina mpi ke salaka “kisalu ya santu mpimpa ti mwini.” (Kus. 7:13-15) Yo ke pwelele nde, Bakristu yina bo me tulaka mafuta mpi mameme ya nkaka ke landaka kukuma bunkete sambu bo ke ‘monisaka bikalulu ya mbote.’ (1 Pie. 2:12) Yehowa ke sepelaka mingi ntangu yandi ke monaka bunkete ti bumosi ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta mpi ya mameme ya nkaka yina ke widikilaka mpi ke landaka na kwikama yonso lutwadisu ya Yezu yina kele Ngungudi na bo!

6. Sambu na nki yo kele mfunu nde beto kuditadila mbala na mbala?

⁶ Ntuma yina Yehowa pesaka banganga-nzambi ya kukumisa nitu na bo bunkete, kele ti ntendula ya mfunu sambu na bansadi ya Yehowa bubu yai. Bantu yina ke longukaka Biblia ti beto ke monaka bunkete ya bisika na beto ya lusambu, ya nitu mpi ya bilele na beto. Nkutu, bunkete ya banganga-nzambi ke sadisa beto na kubakisa nde konso muntu yina ke kwenda na ngumba ya santu ya Yehowa fwete vanda “ntima-mpembe.” (Tanga Nkunga 24:3, 4; Yez. 2:2, 3.) Beto fwete sadila Nzambi kisalu ya santu ti mabanza, ntima mpi nitu ya bunkete. Yo kele mfunu nde beto kuditadila mbala na mbala, sambu na kuzaba kana beto kele ti mambu ya nkaka yina beto fwete soba sambu na kukuma santu. (2 Bak. 13:5) Mu mbandu, Mukristu yina ke talaka pornografi fwete kudiyula nde, ‘Keti mono kele santu?’ Sambu na kumanisa kikalulu yina ya nzanzi, yo me fwana kibeni nde yandi sosa lusadisu.—Yak. 5:14.

7. Na kutadila Levi 8:22-24, inki mbandu Yezu pesaka?

⁷ Ntangu Yehowa yantikisaka kinganga-nzambi na Izraele, bo tulaka menga ya dimeme na dikutu ya kitata, na musapi ya nene ya diboko ya kitata, mpi na musapi ya nene ya dikulu ya kitata ya Nganga-Nzambi ya Nene Aroni mpi ya bana na yandi. (Tanga Levi 8:22-24.) Mutindu yai ya kusadila menga  vandaka kumonisa nde banganga-nzambi fwete lemfuka na luzolo yonso na kulungisa bisalu na bo. Mutindu mosi mpi, Yezu Nganga-Nzambi ya Nene pesaka mbandu ya mbote na Bakristu yina bo me tulaka mafuta mpi na mameme ya nkaka. Yandi sadilaka dikutu na yandi sambu na kuwidikila lutwadisu ya Nzambi. Yandi sadilaka maboko na yandi sambu na kusala luzolo ya Nzambi, mpi yandi vandaka kusadila makulu na yandi sambu na kutambula kaka na nzila ya santu.—Yoa. 4:31-34.

8. Bansadi ya Yehowa yonso fwete sala nki?

⁸ Bakristu yina bo me tulaka mafuta mpi mameme ya nkaka fwete landa na kwikama yonso mbandu ya Yezu, Nganga-Nzambi ya Nene. Bansadi ya Yehowa yonso fwete lemfuka na luzolo yonso na lutwadisu yina kele na Ndinga ya Nzambi, mpi kubuya kupesa mpeve santu ya Nzambi mawa. (Baef. 4:30) Bo fwete ‘sala nde makulu na bo kulanda kaka banzila yina kele ya kusungama.’—Baeb. 12:13.

9. Inki mambu bampangi tatu yina salaka ti bampangi ya Nto-Kimvuka tubaka, mpi nki mutindu mambu yina bo tubaka lenda sadisa nge na kulanda kuvanda santu?

⁹ Beto tadila mawi ya bampangi tatu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto mpi ya me salaka bamvula mingi ti bampangi ya Nto-Kimvuka. Mpangi ya ntete ke tuba nde: “Yai kele dibaku mosi ya nene yina mono me bakaka. Kusala kumosi ti bampangi yai me ndimisaka mono nde, bampangi yina bo me tulaka mafuta kele mpi kaka bantu ya kukonda kukuka. Kansi na bamvula yina yonso, lukanu na mono vandaka ya kulemfukila bampangi yina ke twadisaka beto.” Mpangi ya zole tubaka nde: “Baverse bonso 2 Bakorinto 10:5, yina ke lomba beto na ‘kulemfukila Kristu,’ me sadisaka mono na kulemfukila bampangi yina ke twadisaka beto mpi na kuzinga mbote ti bo. Bulemfu yango fwete katuka kibeni na ntima.” Mpangi ya tatu tubaka nde: “Kuzola mambu yina Yehowa ke zolaka, kumenga mambu yina yandi ke mengaka, kusosa lutwadisu na yandi ntangu yonso mpi kusala mambu yina ke sepedisaka yandi ke tendula mpi, kumonisa bulemfu na organizasio na yandi mpi na bampangi yina yandi ke sadila sambu na kulungisa lukanu na yandi na ntoto.” Mpangi yai bakisaka nde Mpangi Nathan Knorr, yina kumaka kusala na Nto-Kimvuka ndimaka mambu yina Nzozulu ya Nkengi ya 1 925 tubilaka, na disolo na yo yina vandaka ti ntu-diambu, “Lubutuku ya Dikanda,” ata bampangi ya nkaka vandaka na baketi-keti sambu na yo. Bulemfu yina ya mudindu yitukisaka mpangi yai mingi. Kana nge ke yindulula na mambu yina bampangi yai tatu me tuba, yo ta sadisa nge na kulemfukila Nzambi mpi kulanda kuvanda santu.

10. Sambu na nki yo kele mfunu na kulemfuka na nsiku ya menga?

¹⁰ Tanga Levi 17:10. Yehowa pesaka bantu ya Izraele nsiku ya kudia ve “menga.” Nsiku yai ke tadila mpi Bakristu. (Bis. 15:28, 29) Beto ke zolaka ve kusala mambu yina lenda bebisa bangwisana na beto ti Yehowa to yina lenda sala nde bo basisa beto na dibundu. Beto ke zolaka Yehowa mpi ke lemfukilaka yandi. Ata luzingu na beto me kuma na kigonsa, beto fwete buya kusala mambu yina bantu ya ke zabaka ve Yehowa, to ya ke zitisaka yandi ve ke lomba beto na kusala. Beto me zaba nde bantu ta vweza beto sambu beto ke zitisaka nsiku ya menga; ata mpidina, beto ke bakaka lukanu ya kulemfukila Nzambi. (Yude 17, 18) Inki ta sadisa beto na ‘kuvanda kaka ti lukanu ya ngolo’ ya kudia ve menga to kubuya lusansu ya kuvutula menga?—Kul. 12:23.

11. Sambu na nki mambu yina bo vandaka kusala na Kilumbu ya Ndolula ya konso mvula vandaka ve ya mpamba?

¹¹ Mutindu nganga-nzambi ya nene na Izraele vandaka kusadila menga na Kilumbu ya Ndolula ya konso mvula, ke sadisa beto na kubakisa mutindu Nzambi ke tadilaka menga. Bo vandaka kusadila menga sambu na  lukanu mosi ya mfunu: kulomba ndolula ya masumu ya bantu yina vandaka kusosa kuyidika bangwisana na bo ti Yehowa. Bo vandaka kulosa-losa menga ya ngombe mpi ya nkombo na lweka mpi na ntwala ya mufiniku ya sanduku ya kuwakana. (Levi 16:14, 15, 19) Kusadila menga mutindu yai vandaka kupesa nzila nde Yehowa kulolula masumu ya bantu ya Izraele. Diaka, Yehowa pesaka nsiku nde kana muntu kufwa mbisi sambu na kudia yo, yandi fwete losa menga na ntoto mpi kufika yo, sambu “moyo [to luzingu] ya konso kima ke vandaka na menga” na yo. (Levi 17:11-14) Keti mambu yai yonso vandaka nsiku mosi ya mpamba? Ve. Mutindu yina ya kusadila menga na Kilumbu ya Ndolula, mpi nsiku ya kulosa menga na ntoto ke wakana ti nsiku yina Yehowa pesaka Noa mpi bana na yandi na bamvu-nkama yina lutaka. (Kuy. 9:3-6) Yehowa buyisaka bo na kudia menga sambu bo landa na kuzinga. Yo ke tendula nki sambu na Bakristu?

12. Inki mutindu mukanda ya Polo na Bakristu ya Baebreo ke monisa mbalu ya menga sambu na kulolula masumu?

¹² Ntumwa Polo tendudilaka Bakristu ya Baebreo nde Nzambi ke sadilaka menga sambu na kukumisa bantu bunkete, yandi tubaka nde: “Na kutadila Nsiku, bo ke kumisaka bima mingi bunkete ti menga, mpi ndolula lenda salama ve kana bo tiamuna ve menga.” (Baeb. 9:22) Polo monisaka mpi nde bimenga ya bambisi vandaka ti mbalu ya fioti mpi nde bantu ya Izraele vandaka kaka bantu ya masumu sambu bo vandaka na mfunu ya kima mosi ya mbalu mingi sambu Nzambi kulolula masumu na bo kimakulu. Ya kieleka, Nsiku vandaka “kizuzi ya mambu ya mbote yina ke kwisa, kansi yo kele ve mambu yina yo mosi.” (Baeb. 10:1-4) Yo lombaka nki sambu Nzambi kulolula masumu?

13. Inki kele mawi na nge na mutindu Yezu me monisaka menga na yandi ya mbalu na Yehowa?

¹³ Tanga Baefezo 1:7. Lufwa ya kimenga ya Yezu Kristu, yina ‘fwaka na luzolo yonso sambu na beto,’ kele mfunu mingi sambu na bantu yonso yina ke zolaka yandi mpi Tata na yandi. (Bag. 2:20) Ya kieleka, mambu yina Yezu salaka na nima ya lufutumuku na yandi katulaka beto na kimpika mpi sadisaka beto na kubaka ndolula ya masumu. Yezu lungisaka mambu yina vandaka kizuzi na Nsiku ya Moize na Kilumbu ya  Ndolula. Na Kilumbu yango, nganga-nzambi ya nene vandaka kukota ti menga ya mbisi na Kisika ya Kuluta Santu na nzo-tenta to na tempelo sambu na kumonisa yo na Nzambi. (Levi 16:11-15) Mutindu mosi, Yezu kotaka na kisika ya santu, na zulu, mpi monisaka mbalu ya menga na yandi na Yehowa. (Baeb. 9:6, 7, 11-14, 24-28) Beto kele na ntonda ya mingi na mutindu beto me zaba nde Nzambi me lolulaka masumu na beto mpi beto lenda vanda ti kansansa ya bunkete sambu beto ke monisa lukwikilu na menga ya Yezu!

14, 15. Sambu na nki kubakisa mpi kulemfuka na nsiku ya Yehowa ya me tala menga kele mfunu?

¹⁴ Keti nge me bakisa sambu na nki Yehowa me pesaka nsiku nde bantu kudia ve “menga”? (Levi 17:10) Keti nge me bakisa sambu na nki na meso ya Nzambi menga kele santu? Na meso ya Yehowa menga kele luzingu. (Kuy. 9:4) Keti nge ke ndimaka dibanza ya Nzambi sambu na menga mpi ke buyaka na kusadila yo? Mutindu mosi kaka ya kuvanda ti bangwisana ya mbote ti Nzambi kele ya kumonisa lukwikilu na nkudulu ya kimenga ya Yezu mpi kubakisa nde Ngangi ke bakaka menga na mbalu.—Bakol. 1:19, 20.

¹⁵ Konso muntu na kati na beto lenda kutana ti diambu mosi ya kintulumukina, yina ta lomba nde yandi baka lukanu ya kulemfuka na nsiku ya menga to ve. Diaka, mpangi ya dibuta to nduku na beto mosi lenda kutana ti diambu mosi yina ke lomba nde yandi ndima to kubuya nde bo vutula yandi menga. Na mambu ya mutindu yai, yo ke lombaka nde beto baka balukanu ya kusadila to kubuya bankisi yina bo me sala ti bima yina ke vandaka na menga mpi kusola lusansu yina beto ke zola. Yo yina, yo me fwana nde beto sala bansosa mpi kuyilama na ntwala na mambu ya mutindu yai. Bangidika yina beto ke baka mpi kisambu lenda sadisa beto na kubuya kibeni kukolama na Nzambi. Sambu beto ke zolaka ntangu yonso kusepedisa Yehowa, beto ke ndimaka ve kusala mambu yina Biblia ke buyisaka! Minganga ya nkaka mpi bantu ya nkaka yina me longukaka mambu ya me tala kuvutula menga, ke siamisaka bantu na kupesa menga na bo sambu na kugulusa luzingu ya bantu ya nkaka. Kansi, bansadi ya santu ya Yehowa ke zabaka nde Ngangi na bo kele ti nswa ya kupesa bansiku na mutindu ya kusadila menga. Sambu na Nzambi, “menga” kele kima mosi ya santu. Beto fwete baka lukanu ya kuzitisa nsiku ya Nzambi ya me tala menga. Bikalulu na beto ya santu ke monisaka nde beto ke bakaka na mbalu mingi menga ya Yezu, yina kele ti kiyeka ya kugulusa beto, menga mosi kaka yina ke sadisaka sambu na kulolula masumu ya bantu mpi kupesa bo luzingu ya mvula na mvula.—Yoa. 3:16.

16. Sambu na nki bansadi ya Yehowa fwete vanda santu?

¹⁶ Ntangu Nzambi basisaka bantu ya Izraele na Ezipte, yandi zabisaka bo nde: “Mono kele Yehowa, yina ke basisa beno na insi ya Ezipte sambu na kudimonisa Nzambi sambu na beno, mpi beno fwete vanda santu, sambu mono kele santu.” (Levi 11:45, NW) Yehowa lombaka bantu ya Izraele na kuvanda santu sambu yandi kele santu. Mutindu mosi mpi, Yehowa ke lomba beto Bambangi na yandi na kuvanda santu. Mukanda ya Levi ke monisa yo pwelele.

17. Inki mutindu nge ke tadila ntangu yai mukanda ya Levi?

¹⁷ Ya kieleka, baverse yina beto me longuka na mukanda ya Levi me sadisa beto na kubakisa mambu mingi ya mfunu. Ntembe kele ve nde, kulonguka yai me yedisa ntonda na beto sambu na mukanda yai ya Levi. Kuyindulula na malongi ya mfunu yina kele na kati me sadisa beto na kubakisa sambu na nki beto fwete vanda santu. Kansi, inki mambu ya nkaka ya mfunu mukanda yai ke tubila? Inki mambu ya nkaka beto lenda longuka na yina me tala kisalu ya santu yina beto ke sadilaka Yehowa? Beto ta tadila bangiufula yai na disolo ya ke landa.