NA 1870, kimvuka mosi ya fioti na mbanza Pittsburgh, na provense ya Pennsylvania, na insi États-Unis, yantikaka kusala bansosa na Masonuku. Charles Taze Russell vandaka kutwadisa kimvuka yango. Bo vandaka kulonguka mambu ya me tala nkudulu ya Kristu mpi bo bakisaka nde ngidika yina kele mfunu sambu lukanu ya Yehowa kulungana. Bo vandaka na kiese ya kuzaba nde nkudulu me pesaka bantu dibaku ya kuguluka, ata bayina zingaka na ntwala ya lubutuku ya Yezu! Na kiese yonso, bo kumaka kusungimina lufwa ya Yezu sambu na kuyibuka yandi.—1 Bak. 11:23-26.

Mpangi Russell basisaka Nzozulu ya Nkengi ya Sioni (na Kingelesi), yina vandaka kutubila mingi-mingi dilongi ya nkudulu, kidimbu ya zola ya kuluta nene yina Yehowa me monisilaka bantu. Nzozulu ya Nkengi tubaka nde, nsungi ya Lusungiminu ya lufwa ya Yezu kele “Nsungi Mosi ya Mbalu” mpi yo siamisaka batangi na kusungimina yo na Pittsburgh to na bisika ya nkaka. “Ata bantu ya lukwikilu zole to tatu me vukana,” to muntu mosi mpamba, “Mfumu ta vanda na kati na bo.”

Konso mvula, bantu mingi vandaka kukwisa na Pittsburgh sambu na Lusungiminu. Bo sonikaka na emvitasio nde: “Bampangi ta yamba beno na zola yina ke katukaka na ntima.” Ya kieleka, na zola yonso, Balongoki ya Biblia yambaka bampangi mbote na banzo na bo mpi bo disaka bo na kimpeve. Na 1886, na nsungi ya Lusungiminu, bo salaka “Lukutakanu Mosi ya Nene” bilumbu mingi. Nzozulu ya Nkengi tubaka nde: “Beno kwisa, bantima na beno ta fuluka na zola sambu na Mfumu, sambu na bampangi na yandi mpi sambu na kieleka.”

Na nsungi ya bamvula mingi, Balongoki ya Biblia salaka balukutakanu ya nene na Pittsburgh sambu na bantu yina vandaka kukwikila na nkudulu, yina kwisaka na Lusungiminu. Sambu Balongoki ya Biblia kumaka mingi, bisika yina bo vandaka kuvukana sambu na kusala Lusungiminu kumaka mpi mingi na ntoto ya mvimba. Ray Bopp, mpangi mosi ya dibundu ya Chicago ke yibuka nde, na bamvula 1910, kutambwisa vinu ti dimpa vandaka kubaka bangunga mingi, sambu bantu mingi vandaka kudia dimpa mpi kunwa vinu.

Inki bo vandaka kusadila na Lusungiminu? Ata bo bakisaka nde na Madia ya Nkokila ya Mfumu, Yezu sadilaka vinu, na nsungi mosi buna, Nzozulu ya Nkengi tubaka nde na kisika ya kusadila konso malafu yina, beto fwete sadila “jus ya bambuma ya vinu” sambu na kubudisa ve bantu ya nkaka dibaku. Kansi, bo vandaka kupesa vinu na bantu yina vandaka kumona nde “yo lombaka kibeni kusadila vinu na kisika ya jus.” Na nima, Balongoki ya Biblia bakisaka nde vinu ya mbwaki yina bo me yika ve kima ya nkaka, vandaka kidimbu ya mbote sambu na kumonisa menga ya Yezu.

Lusungiminu ya lufwa ya Yezu vandaka kupesa dibaku ya kuyindulula mbote-mbote. Kansi, na mabundu ya nkaka, Bampangi vandaka kukuma mawa-mawa, mpi na nima ya manaka ata muntu mosi ve vandaka kutuba. Mukanda Yehowa (na Kingelesi) yina basikaka na 1934 tubaka nde, bantu fwete vanda  ve “mawa-mawa” ntangu bo ke sungimina lufwa ya Yezu, kansi bo fwete vanda na “kiese” ya kuzaba nde banda 1914, Yezu ke yala na zulu.

Nsoba ya nene salamaka na mvu 1935 yina vandaka ti bupusi ya ngolo na Balusungiminu yina salamaka na nima, sambu bampangi bakisaka pwelele ntendula ya “kibuka ya nene,” yina Kusonga 7:9 ke tubila. Banda ntama, bansadi ya Yehowa vandaka kuyindula nde kibuka yina vandaka kimvuka ya Bakristu yina vandaka ve kikesa. Kansi na ntangu yina, bo bakisaka nde kimvuka yina ya bantu mingi, yina bo lenda tanga ve kele kimvuka ya bansadi ya kwikama yina kele ti kivuvu ya kuzinga na paladisu. Ntangu mpangi Russell Poggensee bakisaka diambu yai mpi na nima ya kuyindulula mingi, yandi ndimaka nde “ntima na mono ke ndimisaka mono ve nde mono kele na kati ya Bakristu yina Yehowa me tulaka mafuta sambu na kuzinga na zulu.” Mpangi Poggensee mpi bampangi ya nkaka ya kwikama yambulaka kudia dimpa mpi kunwa vinu. Ata mpidina, bo vandaka kaka kukwenda na Lusungiminu.

Na bansungi yina ya mbalu, bansamuni vandaka kusala bakampanie yina vandaka kupesa bo dibaku ya kumonisa ntonda na nkudulu. Na 1932, Bulletin yibusaka Bakristu na kuvanda ve “Basantu ya Lusungiminu,” disongidila, bantu yina vandaka kaka kuvukana na Lusungiminu mpi na balukutakanu ya dibundu, kansi bo fwete vanda mpi bantu yina ke samuna nsangu ya kieleka. Na 1934, Bulletin siamisaka bampangi na kukuma “bapasudi-nzila nsadisi,” yo yulaka ngiufula yai: “Keti ntalu na bo na nsungi ya Lusungiminu lenda kuma 1 000?” Informateur tubaka sambu na Bakristu yina bo me tulaka mafuta nde: “Kiese na bo ta vanda mingi kaka kana bo ke samuna nsangu ya Kimfumu.” Yo kele mpi kiteso mosi sambu na Bakristu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto. *

Nkokila ya Lusungiminu ke vandaka nkokila mosi ya kuluta mfunu na mvula ya mvimba sambu na bansadi yonso ya Yehowa. Bo ke salaka Lusungiminu ata na bantangu ya mpasi. Na 1930, Pearl English mpi mpangi na yandi ya nkento Ora, tambulaka bakilometre kiteso ya 80 sambu na kuvukana ti bampangi na Lusungiminu. Harold King, misionere mosi, vandaka na boloko na Chine na nsungi ya Lusungiminu. Yandi sonikaka bankunga sambu na Lusungiminu mpi sadilaka jus ya bambuma ya vinu mpi loso bonso bidimbu yina ke monisa menga mpi nitu ya Yezu. Bakristu ya nkaka na Esti ya Eropa, na Amerique Central, mpi na Afrika, monisaka kikesa sambu na kusungimina lufwa ya Yezu na bansungi ya mvita, to ntangu bo buyisaka kisalu na beto. Ata beto kele na nki kisika to ke kutana ti nki mpasi, beto ke vukanaka na dibaku yai ya mbalu sambu na kupesa Yehowa mpi Yezu Kristu lukumu.