Keti Nge Ta “Landa na Kukengila”?
“Yo yina, beno landa na kukengila sambu beno me zaba ve kilumbu mpi ngunga.”
1, 2. (a) Inki Yezu tubaka na yina me tala bilumbu ya nsuka? (b) Inki bangiufula beto ta tadila na disolo yai?
BANTU yina vandaka na zulu ya Ngumba ya Banti ya Olive vandaka ti dibaku mosi ya nene. Na zulu ya ngumba bo vandaka kumona tempelo ya Yeruzalemi mpi kuwa Yezu ke tubila mbikudulu mosi ya mfunu ya me tala yandi. Piere, Andre, Yakobi mpi Yoane tulaka dikebi ya mingi ntangu Yezu vandaka kutuba mambu yina ta salama bamvula mingi na nima. Yandi zabisaka bo mambu mingi ya me tala bilumbu ya nsuka ya ngidika yai ya bima, nsungi yina yandi ta vanda Ntotila na zulu. Yandi zabisaka bo nde na nsungi yina ya mpasi, “mpika ya kwikama mpi ya mayele” ta monisa yandi awa na ntoto mpi ta pesa bansadi na yandi madia ya kimpeve yina bo ta vanda na yo mfunu.
2 Na nima, kaka na mbikudulu yina, Yezu pesaka kingana ya bamwense kumi. (Tanga Matayo 25:1-13.) Bika beto tula dikebi na bangiufula yai: (1) Kingana yai ke longa beto nki? (2) Inki mutindu Bakristu ya kwikama yina bo me tulaka mafuta me sadilaka dilongi yango, mpi nki mbutu yo me basisaka? (3) Bubu yai, inki mambote beto yonso lenda baka na kingana yango?
KINGANA YAI KE LONGA BETO NKI?
3. Na bilumbu me luta, inki mutindu mikanda na beto vandaka kutendula kingana ya Yezu ya bamwense kumi, mpi nki mbutu yo basisaka?
3 Na disolo yina me luta, beto monaka nde, mpika ya kwikama mpi ya mayele me sobaka mutindu ya kutendula masolo ya Biblia. Mpika ke longaka diaka mpenza ve mambu yina me tala bizuzi mpi kulungana na yo, kansi yandi me kumaka kutubila mingi-mingi malongi yina beto lenda baka na masolo yango. Na bamvula me luta, mikanda na beto monisaka nde bima mingi na kingana ya Yezu ya bamwense kumi vandaka bizuzi, mpi yo pesaka bantendula ya mambu yonso ya fioti-fioti: minda, mafuta, milangi, mpi mambu ya nkaka. Keti kulonguka kingana na kulandaka mambu yonso ya fioti-fioti salaka nde beto vila malongi mpi lukebisu ya mfunu ya kingana yina? Mvutu ya ngiufula yai kele mfunu mingi sambu na beto yonso.
4. Na kingana ya bamwense, inki ke sadisa beto na kuzaba (a) bakala yina ke kwela? (b) bamwense?
4 Bika beto tadila dilongi yina kingana yai ke pesa beto. Ntete, beto tadila bantu yina Yezu tubilaka na kingana yina. Nani kele bakala yina ke kwela? Yo kele pwelele nde bakala yina kele Yezu. Sambu mbala mingi yandi monisaka nde yandi kele kibeni bakala yina ke kwela! (Luka 5:34, 35) Ebuna bamwense kele banani? Na kingana yina, Yezu tubaka nde bamwense kele ti mukumba ya kubikala ya kuyilama ti minda na bo ya kupela tii ntangu bakala yina ke kwela ta kwisa. Yezu pesaka ntuma ya mutindu mosi na “kibuka ya fioti,” disongidila Bakristu yina bo me tulaka mafuta, yandi tubaka nde: “Beno lwata bilele mpi beno vanda ya kuyilama mpi minda na beno kulanda na kupela, mpi beno vanda bonso babakala yina ke vingila nde mfumu na bo kuvutuka na makwela.” (Luka 12:32, 35, 36) Diaka, na nsadisa ya mpeve santu ya Nzambi ntumwa Polo ti ntumwa Yoane fwanisaka Bakristu yina bo me tulaka mafuta ti bamwense. (2 Bak. 11:2; Kus. 14:4) Ya kieleka, Yezu pesaka kingana yina kele na Matayo 25:1-13 sambu na kupesa Bakristu yina bo me tulaka mafuta ndongisila mpi lukebisu.
5. Inki mutindu Yezu monisa ntangu kingana na yandi ta lungana?
5 Ya zole, beto tubila mambu ya me tala ntangu. Inki ntangu mambu yina Yezu tubilaka na kingana na yandi ta lungana? Yezu sadisaka beto na kubakisa ntangu mambu yina ta lungana, yandi tubaka nde: “Bakala yina ke kwela kwisaka.” (Mat. 25:10) Mutindu Nzozulu ya Nkengi ya Yuli 15, 2013 tubilaka yo, mbikudulu ya Yezu yina kele na Matayo kapu 24 mpi kapu 25 ke vutukila ngogo ‘kukwisa’ ya Yezu mbala 8; na Kigreki, na bisika yina yonso bo sadilaka mpi ngogo yina mosi. Na bisika yina yonso, Yezu vandaka kutubila kukwisa na yandi na nsungi ya mpasi ya nene sambu na kusambisa bisalu ya bantu mpi kufwa ngidika yai ya bima. Ata kingana yai ke tadila bilumbu ya nsuka, yo ta lungana mbote-mbote na nsungi ya mpasi ya nene.
6. Na kutadila mambu yina Yezu tubaka na ntwala, kingana ya bamwense kumi ke longa beto nki?
6 Kingana ya bamwense kumi ke longa beto nki? Yibuka mambu yina Yezu tubaka na ntwala ya kupesa kingana yai. Yezu katukaka kutubila mpika ya kwikama mpi ya mayele. Mpika ta vanda kimvuka mosi ya fioti ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta, bo ta twadisa balongoki ya Kristu na bilumbu ya nsuka. Yezu kebisaka kimvuka yina ya Bakristu na kubikala ya kwikama. Na nima, Yezu tubaka mambu yina monisaka nde lukebisu yina yandi pesaka na kingana na yandi ke tadila Bakristu yonso yina bo me tulaka mafuta, yina ta zinga na bilumbu ya nsuka na mpila nde bo “landa na kukengila” sambu bo vidisa ve lufutu na bo ya mbalu. (Mat. 25:13) Bika beto tadila mbote-mbote kingana yango mpi kumona mutindu Bakristu yina bo me tulaka mafuta me sadilaka ndongisila yina Yezu pesaka na kingana yai.
INKI MUTINDU BAKRISTU YINA BO ME TULAKA MAFUTA ME SADILAKA DILONGI YANGO?
7, 8. (a) Inki bikalulu sadisaka bamwense ya mayele na kuvanda ya kuyilama? (b) Inki mutindu Bakristu yina bo me tulaka mafuta me monisaka nde bo kele ya kuyilama?
7 Kingana ya Yezu monisaka nde, na kuswaswana ti bamwense ya bazoba, bamwense ya mayele vandaka ya kuyilama ntangu bakala yina ke kwela kwisaka. Inki sadisaka bo? Bikalulu zole: kudibongisa mpi kukengila. Sambu bamwense vandaka ti mukumba ya kuvingila bakala yina ke kwela yina ta kwisa na mpimpa, yo lombaka nde minda na bo kubikala ya kupela mpi bo kengila tii ntangu bakala na bo ya makwela ta kwisa. Na kuswaswana ti bamwense ya bazoba, bamwense tanu ya mayele kudibongisaka mbote-mbote, bo bumbaka mafuta ya nkaka na lweka. Keti Bakristu yina bo me tulaka mafuta me monisaka mpi nde bo kele ya kuyilama?
8 Ya kieleka, na bilumbu yai ya nsuka, Bakristu yina bo me tulaka mafuta, ke salaka bonso bamwense yina ya mayele na mutindu bo me bakaka bangidika ya kulungisa mukumba na bo na kwikama yonso tii na nsuka. Bo ke salaka kisalu ya kwikama mpi ke bakisaka nde mukumba na bo ke tendula kuyambula mambote mingi ya kinsuni yina kele na nsi-ntoto ya Satana. Bo me kudipesaka ya mvimba na Yehowa mpi na kisalu na yandi, bo ke salaka yo ve sambu na kusosa mambote mosi buna, kansi sambu bo ke zolaka Yehowa mpi ke monisaka kwikama na yandi mpi na mwana na yandi. Bo ke taninaka kwikama na bo mpi ke buyaka kumonisa mpeve ya nsi-ntoto yai, mpusa ya bima ya kinsuni, ya mansoni, mpi kikalulu ya bwimi. Mpidina, bo ke vandaka ya kuyilama bonso minda ya ke pela, kukonda kudiyangisa na mutindu bantu ya nkaka ke mona nde bakala yina ke kwela ke sukinina.
9. (a) Inki lukebisu Yezu pesaka na yina me tala kulala mpongi? (b) Na nki mutindu Bakristu yina bo me tulaka mafuta ke tubaka nde: “Bakala yina ke kwela yandi yai”? (Tala mpi noti na nsi ya lutiti.)
9 Kikalulu ya zole yina sadisaka bamwense na kubikala ya kuyilama kele kukengila. Keti yo lenda salama mpi nde Bakristu yina bo me tulaka mafuta kulala mpongi na nsungi yina bo ke vingila kukwisa ya bakala yina ke kwela? Ee. Yezu tubaka nde na nsungi yina bo vandaka kuvingila bakala yina ke kwela ‘bamwense yonso lalaka.’ Yezu zabaka mbote nde ata muntu kele ti luzolo ya kusala mambu ya mbote, nitu na yandi ya kukonda kukuka lenda kanga yandi nzila. Bakristu yina bo me tulaka mafuta yina kele ya kwikama ke tulaka dikebi na lukebisu yina mpi bo ke salaka bikesa na kulanda kukengila. Na kingana ya Yezu, bamwense yonso tubaka nde: “Bakala yina ke kwela yandi yai!” Kansi, bamwense ya nkaka kengilaka ve tii na nsuka. (Mat. 25:5, 6; 26:41) Inki beto lenda tuba sambu na Bakristu ya kwikama yina bo me tulaka mafuta? Na bilumbu yai ya nsuka, bo ke salaka mambu ya ke monisa nde bo ke tuba nde: “Bakala yina ke kwela yandi yai,” disongidila nde yandi kele pene-pene ya kukwisa. Bo ke landa na kukwamina, mpi na kuyilama sambu na kukwisa ya Bakala Yina Ke Kwela. * Ata mpidina, kingana yai ta lungana mbote-mbote na nsungi mosi ya siki-siki. Na nki mutindu?
LUFUTU YA BAMWENSE YA MAYELE MPI NDOLA YA BAMWENSE YA BAZOBA
10. Masolo ya bamwense ya mayele mpi ya bazoba ke basisa nki ngiufula?
10 Na ndambu ya nsuka ya kingana, bamwense ya bazoba lombaka mafuta na bamwense Matayo 25:8, 9.) Masolo na bo ke basisa ngiufula yai: “Na disolo ya bansadi ya Nzambi, inki ntangu Bakristu ya kwikama yina bo me tulaka mafuta buyaka kusadisa bantu yina lombaka bo lusadisu?” Beto ta baka mvutu na ngiufula yai kana beto me tadila diaka ntangu yina Yezu tubilaka na kingana. Yibuka nde Yezu, Bakala Yina Ke Kwela ta kwisa kusambisa bantu na kitini ya nsuka ya mpasi ya nene. Yo ke monana nde masolo ya bamwense ya mayele ti ya bazoba ta salama na ntwala ya nsungi yina bo ta sambisa bantu. Yo ke monana mpidina, sambu na nsungi yina, Bakristu yina bo me tulaka mafuta ta baka kidimbu ya nsuka.
ya mayele. Kansi, bamwense ya mayele buyaka kupesa bo. (Tanga11. (a) Inki ta salama na ntwala ya mpasi ya nene? (b) Inki mvutu bamwense ya mayele pesaka bamwense ya bazoba?
11 Yo yina, na ntwala nde mpasi ya nene kuyantika, Nzambi ta tula Bakristu yonso yina bo me tulaka mafuta, yina ta vanda na ntoto kidimbu ya nsuka. (Kus. 7:1-4) Kidimbu yina ta monisa kibeni nde yandi me ndima bo kimakulu. Kansi, yindula fioti mambu yina ta salama na ntwala nde mpasi ya nene kuyantika. Inki ta kumina Bakristu yina bo me tulaka mafuta yina ta landa ve na kukengila mpi kutanina kwikama na bo? Bo ta vidisa dibaku na bo ya kuzinga na zulu. Yo kele pwelele nde, bo ta baka ve kidimbu ya nsuka na ntwala nde mpasi ya nene kuyantika. Na nsungi yina, Nzambi ta yingisa bo na Bakristu ya nkaka ya kwikama. Ntangu mpasi ya nene ta yantika, bo ta yituka na kumona lufwa ya Babilone ya Nene. Ziku kaka na ntangu yina, bo ta bakisa nde bo kele ve ya kuyilama na kukwisa ya Bakala Yina Ke Kwela. Kulomba lusadisu na ntangu yina ta vanda nsukinina kibeni! Bamwense ya mayele buyaka kupesa bamwense ya bazoba ndambu ya mafuta, mpi bo zabisaka bamwense ya bazoba na kukwenda kusosa mafuta na bantu yina ke tekaka mafuta. Kansi, yibuka nde mambu yina salamaka “na kati-kati ya mpimpa.” Keti bo ta zwa bantu yina ke tekaka mafuta na ntangu yina? Ve. Yo ta vanda nsukinina kibeni!
12. (a) Na nsungi ya mpasi ya nene, inki mambu ya mawa ta kumina Bakristu ya bo me tulaka mafuta yina ta vidisa kwikama na bo? (b) Inki mambu ta kumina Bakristu yina ta vanda bonso bamwense ya bazoba?
12 Mutindu mosi, na nsungi ya mpasi ya nene, Bakristu ya kwikama yina bo me tulaka mafuta, ta vanda ve ti ntangu ya kusadisa bantu yina ta konda kwikama. Yo ta vanda nsukinina. Inki mambu ta kumina bantu yango? Yezu monisaka mambu yina kuminaka bamwense ya bazoba: “Bakala yina ke kwela kwisaka, mpi bamwense yina vandaka ya kuyilama kotaka ti yandi na nkinsi ya makwela, ebuna bo kangaka kielo.” Ntangu Kristu ta kwisa na nkembo na ntwala ya kitini ya nsuka ya mpasi ya nene, yandi ta vukisa Bakristu ya kwikama yina bo me tulaka mafuta na zulu. (Mat. 24:31; 25:10; Yoa. 14:1-3; 1 Bate. 4:17) Ya kieleka, kielo ta vanda ya kukanga sambu na bayina ta konda kwikama, yina me fwanana ti bamwense ya bazoba. Bo ta dila nde: “Tata, Tata, kangudila beto kielo!” Kansi, bo ta baka mvutu yina Yezu ta pesa bantu yina ta vanda bonso bankombo na ntangu ya lusambisu: “Mono me zaba beno ve ata fioti!” Yo ta vanda mawa kibeni!
13. (a) Sambu na nki beto lenda tuba ve nde Bakristu mingi yina bo me tulaka mafuta ta konda kwikama? (b) Sambu na nki beto fwete tadila lukebisu ya Yezu bonso bangogo ya zola yina ke monisa kivuvu na yandi? (Tala kifwanisu yina kele na luyantiku ya disolo.)
13 Na kutadila mambu yina beto me tubila, inki beto lenda tuba na bunkufi? Keti Yezu zolaka kutuba nde Bakristu mingi yina bo me tulaka mafuta ta konda kwikama mpi nde Nzambi ta yingisa bo na Bakristu ya nkaka ya kwikama? Ve. Yibuka nde, yandi pesaka mpi “mpika ya kwikama mpi ya mayele” lukebisu sambu yandi kuma ve mpika ya mbi. Yo ke tendula ve nde yandi bikulaka nde mambu ya mutindu yina ta salama. Mutindu mosi mpi Baebreo 6:4-9; fwanisa ti Kulonga 30:19.) Simba nde Polo pesaka lukebisu mosi ya pwelele; kansi na nima, yandi tubaka bangogo ya zola na kumonisa kivuvu na yandi nde “mambu ya kuluta mbote” ke vingila Bakristu yina na bilumbu ke kwisa. Mutindu mosi mpi na kingana na yandi, Yezu pesaka lukebisu na bangogo ya zola yina ke monisa kivuvu na yandi. Kristu ke zabaka kibeni nde Bakristu yonso yina bo me tulaka mafuta lenda bikala ya kwikama mpi kubaka lufutu na bo ya mbalu!
kingana na yandi ke pesa lukebisu mosi ya mfunu. Sambu bamwense tanu vandaka bazoba mpi tanu ya nkaka mayele, yo ke longa beto nde konso Mukristu yina bo me tulaka mafuta fwete pona na kuvanda ya kuyilama mpi na kukengila to kuvidisa kwikama na yandi. Mpeve santu sadisaka Polo na kusonikila Bakristu yina bo me tulaka mafuta mambu ya mutindu mosi. (TangaINKI MAMBOTE “MAMEME YA NKAKA” LENDA BAKA NA KINGANA YINA?
14. Sambu na nki “mameme ya nkaka” mpi ke bakaka mambote na kingana ya bamwense kumi?
14 Sambu kingana ya Yezu ya bamwense kumi ke tadila Bakristu yina bo me tulaka mafuta, keti beto fwete tuba nde kingana yai ke tubila ve mambote yina “mameme ya nkaka” ya Kristu lenda baka? (Yoa. 10:16) Ata fioti ve! Yibuka nde kingana yai ke pesa dilongi ya mfunu: “Beno landa na kukengila.” Keti lukebisu yai ke tadila kaka Bakristu yina bo me tulaka mafuta? Na dibaku mosi Yezu tubaka nde: “Mambu ya mono ke tubila beno, mono ke tubila yo bantu yonso: Beno landa na kukengila.” (Mar. 13:37) Yezu zabisaka balongoki na yandi yonso na kuvanda ya kuyilama mpi na kukengila. Yo yina, Bakristu yonso ke landaka mbandu ya mbote ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta ke pesaka na yina me tala kutula kisalu ya kusamuna na kisika ya ntete na luzingu na bo. Konso muntu na kati na beto fwete vila ve nde, bamwense ya bazoba lombaka mafuta na bamwense ya mayele; mpi, bamwense ya mayele buyaka. Yo ke yibusa beto nde muntu mosi ve lenda monisa kwikama, kubikala na kieleka, to kukengila, na kisika na beto. Beto yonso ta vutula munoko na Zuzi ya lunungu yina Yehowa me tulaka. Beto fwete vanda ya kuyilama kibeni sambu yandi ke kwisa ntama mingi ve!
Mafuta yina bamwense ya bazoba lombaka ke yibusa beto nde, muntu mosi ve lenda kengila to kubikala ya kwikama na kisika na beto
15. Sambu na nki Bakristu yonso ke vingilaka na kiese makwela ya Kristu yina ta salama na bilumbu ke kwisa?
15 Bakristu yonso lenda baka mpi mambote na mambu ya mfunu yina Yezu tubaka na kingana na yandi. Ntembe kele ve nde, beto yonso ke vingila na kiese makwela yina ta salama. Bakristu yina bo me tulaka mafuta ta vanda na zulu, ebuna na nima ya mvita ya Armagedoni, bo ta kuma nkento ya Kristu. (Kus. 19:7-9) Bantu yonso yina ta vanda na ntoto ta baka mambote ya makwela yina ta salama na zulu, sambu yo ta ndimisa nde Nzambi me tula luyalu ya kukuka sambu na bantu. Yo vanda beto kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto to na zulu, beto yonso fwete baka lukanu ya kusadila dilongi ya mfunu ya kingana ya bamwense kumi. Bika nde beto yidika bantima na beto sambu na kumonisa nde beto kele ya kwikama, ke landa na kukwamina mpi na kukengila; ebuna, beto ta baka mambote ya luzingu ya mbote kibeni yina Yehowa me bumbila beto na bilumbu ke kwisa!
^ par. 9 Kingana ke monisa nde banda ntangu bamwense tubaka nde, “Bakala yina ke kwela yandi yai!” (verse 6) tii ntangu bakala yina ke kwela kwisaka, mwa nsungi ya ntangu lutaka (verse 10). Na bilumbu yai ya nsuka, Bakristu yina bo me tulaka mafuta ya ke kengila, me monaka bidimbu yina ke monisa kukala ya Yezu. Yo yina, bo ke zabaka nde yandi kele, disongidila nde yandi ke yala bonso Ntotila. Bo ke landaka kuvingila tii ntangu yandi ta kwisa.