Ndinga ya Yehowa Kele ya Moyo

Bangindu ya Mfunu ya Mikanda ya Korinto

NTUMWA POLO vandaka kudibanza mingi sambu na mambote ya kimpeve ya dibundu ya Korinto. Yandi waka nde bampangi vandaka kuwakana ve. Bo vandaka kukanga meso na mansoni. Dibundu yango kusonikilaka mpi Polo sambu na kuyula yandi mambu yankaka. Yo yina, penepene ya mvu 55 T.B., ntangu yandi vandaka na Efezo na nzyetelo na yandi ya tatu ya kimisionere, Polo kusonikaka mukanda na yandi ya ntete na bantu ya Korinto.

Mukanda ya zole, yina yandi sonikaka mbala yankaka mwa bangonda fyoti na nima ya mukanda ya ntete, kele kulandana ya mukanda ya ntete. Sambu mambu ya vandaka kusalama na kati mpi na nganda ya dibundu ya Korinto ya mvu-nkama ya ntete mefwanana na mitindu mingi ti ntangu na beto, nsangu ya kele na mikanda ya Polo na bantu ya Korinto kele mfunu sambu na beto.​—Baeb. 4:12.

‘BENO KANGULA MESO, BENO VANDA KAKA NGOLO, BENO VANDA NA KIKESA’

(1 Kor. 1:1–16:24)

Polo kulongisilaka bo nde: “Beno wakana, beno yonso.” (1 Kor. 1:10) Katula Yezu Kristu kele ve ti ‘fondasio yankaka’ yina bo ketungaka bikalulu ya Bukristu na zulu na yo. (1 Kor. 3:11-13) Sambu na yina metala muntu mosi ya pite na kati ya dibundu, Polo kutubaka nde: “Beno katula muntu ya mbi na kati na beno.” (1 Kor. 5:13) Yandi tubaka nde: “Nitu ya muntu kele ve sambu na kusala pite, kansi yo kele sambu na Mfumu Yesu.”​—1 Kor. 6:13.

Sambu na kupesa mvutu “na mambu yina ya [bo] yulaka” yandi, Polo kupesaka bandongisila ya mbote ya metala makwela mpi kimpumpa. (1 Kor. 7:1) Na nima ya kutubila munsiku ya kimfumu ya Bukristu, ndonga na balukutakanu ya Bukristu, mpi nde lufutumuku kele dyambu yina tasalama, Polo kupesaka ndongisila yai: “Beno kangula meso, beno vanda kaka na lukwikilu ya ngolo, beno vanda na kikesa, beno vanda mpi ngolo.”​—1 Kor. 16:13.

Bangyufula ya Masonuku Mezwa Bamvutu:

1:21​—Keti Yehowa kesadilaka mpenza “buzoba” sambu na kugulusa bantu yina kendimaka? Ve. Kansi, sambu “bantu lenda zaba [Nzambi] ve na mayele na bo mosi,” mwaye ya yandi kesadilaka sambu na kugulusa bantu kemonanaka buzoba na meso ya bantu ya nsi-ntoto.​—Yoa. 17:25.

5:5​—Kupesa “muntu [ya mbi] na maboko ya Satana, sambu Satana kufwa nitu na yandi; mpidina [mpeve, NW] na yandi ta guluka” ketendula inki? Kana bo mebasisa na dibundu muntu mosi ya kesalaka masumu ya nene kukonda kubalula  ntima, yandi kekumaka dyaka muntu ya nsi-ntoto ya mbi ya Satana. (1 Yoa. 5:19) Yo yina, bo ketubaka nde bo mepesa yandi na maboko ya Satana. Kubasika na yandi na dibundu kesalaka nde bo fwa to kukatula bupusi na yandi ya mbi na dibundu mpi kutanina mpeve ya mbote ya dibundu.​—2 Tim. 4:22.

7:33, 34​—Inki kele “mambu ya nsi-ntoto” yina bakala to nkento ya mekwelaka kekudiyangisaka sambu na yo? Polo vandaka kutubila mambu ya luzingu ya konso kilumbu yina Bakristu ya mekwelaka fwete kudibanza sambu na yo. Na kati ya mambu yango beto lenda tanga madya, bilele, mpi kisika ya kulala, kansi ve bima ya mbi ya nsi-ntoto yai, yina Bakristu kebuyaka.​—1 Yoa. 2:15-17.

11:26​—Polo kutubaka “konso ntangu” ya beto kesungimina lufwa ya Yezu; konso ntangu yina ketendula mbala ikwa, mpi tii nki ntangu? Polo vandaka kutuba nde konso ntangu ya Bakristu ya kupakulama kedyaka mpi kenwaka bidimbu ya Lusungiminu, mbala mosi konso mvula na Nisani 14, bo ke “zabisaka bantu nsangu ya lufwa ya Mfumu.” Bo kesalaka mutindu yai “tii kuna ya yandi ta kwisa kuvutuka,” to tii kuna ya yandi tayamba bo na zulu na nzila ya lufutumuku.​—1 Tes. 4:14-17.

13:13​—Na nki mutindu zola meluta lukwikilu ti kutula ntima na mfunu? Kana “mambu yina muntu ketula ntima” mpi “kukinga ti kivuvu” melungana, mambu yankaka ya ketadila lukwikilu ti kutula ntima kesukaka. (Baeb. 11:1, NW) Zola kele mfunu kuluta lukwikilu ti kutula ntima sambu yo kezingaka kimakulu.

15:29 (NW)​—“Kubaka mbotika sambu na kuvanda bafwa” ketendula inki? Polo vandaka ve kumonisa nde bantu yina kele na kuzinga kubaka mbotika sambu na bantu yina kufwaka kukonda kubaka mbotika. Na verse yai Polo ketubila mutindu Bakristu ya kupakulama na mpeve kekudikotisaka na luzingu yina bo fwete tanina kwikama na bo tii na lufwa mpi na nima kufutumuka sambu na luzingu ya kimpeve.

Malongi Sambu na Beto:

1:26-31; 3:3-9; 4:7. Kudisonga na kudikulumusa yonso na mambu ya Yehowa mesalaka, kansi ve na mambu ya beto mosi kesalaka, kekotisaka bumosi na dibundu.

2:3-5. Ntangu yandi vandaka kuta kimbangi na Korinto, yina kuvandaka kisika ya nene ya bafilozofi mpi malongi ya Bagreki, ziku Polo vandaka kudiyangisa kana yandi takuka kundimisa bawi na yandi. Kansi, yandi bikaka ve konso boma yina yandi lendaka kuvanda na yo nde yo kanga yandi nzila ya kulungisa kisalu ya Nzambi kupesaka yandi. Mutindu mosi, beto fwete bika ve nde mambu ya mpasi kukanga beto nzila na kuzabisa nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi. Beto lenda tula ntima mpenza na lusadisu ya Yehowa bonso Polo.

2:16. Kuvanda ti “mabanza ya Kristo” ketendula kuzaba mutindu yandi keyindulaka mpi sambu na nki yandi keyindulaka mutindu yina, kuyindula mutindu yandi keyindulaka, kubakisa mbote-mbote kimuntu na yandi, mpi kulanda mbandu na yandi. (1 Pie. 2:21; 4:1) Yo kele mfunu mpenza nde beto longuka na dikebi yonso luzingu mpi kisalu ya kusamuna ya Yezu!

3:10-15; 4:17. Beto fwete tadila mpi kutomisa mayele na beto ya kulonga mpi ya kukumisa bantu balongoki. (Mat. 28:​19, 20) Kana beto kelonga ve mbote, mbala yankaka longoki na beto takuka ve kununga mimekamu ya lukwikilu, mpi beto lenda baka kima ve na mpila nde beto taguluka na mpasi mpenza “bonso muntu yina me katuka na tiya.”

6:18. Kutina “pite” kele ve kaka kubuya mambu ya kele na kati ya por·neiʹa kansi mpi kubuya kutala pornografi, mambu ya nsoni, bangindu ya mansoni, mpi flirt​—konso kima yina lenda nata na kusala pite.​—Mat. 5:28; Yak. 3:17.

7:29. Bantu yina mekwelaka fwete keba na kudipesa ve mingi kuluta na bankwelani na bo na mpila nde mambote ya Kimfumu kukuma na kisika ya zole na luzingu na bo.

10:8-11. Yehowa kuwaka makasi mingi ntangu bantu ya Izraele kubokutilaka Moize ti Aroni. Yo kele mayele nde beto keba sambu beto yedisa ve kikalulu ya kubokuta.

16:2. Yo tavanda mbote nde beto yidika na ntwala mpi kupesa mbala na mbala makabu sambu na kunata mambote ya Kimfumu na ntwala.

 “BENO VUTUKA DIAKA NA NZILA YA MBOTE”

(2 Kor. 1:1–13:14)

Polo kuzabisaka Bakorinto nde bo fwete ‘lolula mpi kupesa kikesa’ na nsumuki ya bo nganinaka kansi ya mebalula ntima. Ata mukanda na yandi ya ntete kupesaka bo mawa, Polo kusepelaka sambu mawa yina kupusaka bo na ‘kubalula ntima.’​—2 Kor. 2:6, 7; 7:8, 9.

Kaka mutindu Bakorinto vandaka ‘bamvwama na mambu yonso,’ Polo kusyamisaka bo na kuvanda “bamvwama na mambu ya kupesa makabu.” Na nima ya kupesa mvutu na bambeni, yandi pesaka bantu yonso ndongisila yai ya nsuka: “Beno bikala mbote! Beno vutuka diaka na nzila ya mbote; na kati na beno, beno pesa kikesa na bampangi ya nkaka, beno wakana beno na beno, beno zinga na ngemba na kati na beno.”​—2 Kor. 8:7; 13:11.

Bangyufula ya Masonuku Mezwa Bamvutu:

2:15, 16​—Inki mutindu beto kele ‘bonso nsudi ya mbote ya Kristo’? Yo kele mutindu yina sambu beto kezitisaka Biblia mpi kezabisaka nsangu na yo na bantu yankaka. Ata “nsudi” yina lenda vanda mbi sambu na bantu ya mbi, yo kevandaka nsudi ya mbote sambu na Yehowa mpi bantu ya ntima ya mbote.

5:16​—Inki mutindu Bakristu ya kupakulama ‘kebakisaka ata muntu mosi ve na mabanza ya kimuntu’? Bo ketadilaka ve bantu na mutindu ya kimuntu, disongidila kumonisa kupona-pona na kulanda kimvwama, mpusa ya nitu, to kikanda to nsi ya muntu. Kima kele mfunu sambu na bo kele bangwisana na bo ya kimpeve ti bampangi Bakristu.

11:1, 16; 12:11​—Keti Polo kuvandaka zoba na meso ya bantu ya Korinto? Ve. Kansi, yo lenda vanda nde bantu yankaka vandaka kumona bonso nde yandi kekudisonga mpi kele zoba sambu na mambu yina yo lombaka nde yandi tuba sambu na kunwanina kintumwa na yandi.

12:1-4​—Nani bo nataka “tii na Paladiso”? Sambu Biblia ketubila ve ata muntu yankaka yina kumonaka mbona-meso ya mutindu yai mpi verse yai kelanda mambu ya Polo ketuba sambu na kunwanina kintumwa na yandi, yo fwete vanda nde yandi vandaka kutubila mambu yina yandi mosi kukutanaka ti yo. Ziku mambu ya ntumwa kumonaka na mbona-meso kuvandaka paladisu ya kimpeve yina dibundu ya Bukristu kele na kati na yo na “ntangu ya nsuka.”​—Dan. 12:4.

Malongi Sambu na Beto:

3:5 (NW). Na kutuba ya mbote, verse yai kesonga beto nde Yehowa kesadilaka Ndinga na yandi, mpeve santu na yandi, mpi organizasio na yandi yina kele na ntoto sambu na kukumisa beto bantu ya melunga mbote-mbote na kisalu ya kusamuna. (Yoa. 16:7; 2 Tim. 3:16, 17) Beto fwete longuka Biblia ti mikanda ya ketendulaka yo na dikebi yonso, kulomba mpeve santu kukonda kulemba, mpi kukwenda ti kuvukana na balukutakanu ya Bukristu mbala na mbala.​—Nk. 1:1-3; Luka 11:10-13; Baeb. 10:24, 25.

4:16 (NW). Sambu Yehowa muntu kekumisaka mpa ‘muntu ya beto kele na kati konso kilumbu,’ beto fwete baka mbala na mbala mambote na bangidika ya yandi mebakaka, mpi kubika ve nde kilumbu ya mvimba kuluta kukonda kutadila mambu ya kimpeve.

4:17, 18. Kuyibuka nde “bampasi yai ya beto ke mona ntangu yai yo kele fioti, yo ke zinga mingi ve” lenda sadisa beto na kubikala ya kwikama na Yehowa na ntangu ya mpasi.

5:1-5. Polo kumonisaka mbote mpenza mawi ya Bakristu ya kupakulama sambu na kivuvu na bo ya kuzinga na zulu!

10:13. Mbala mingi, kana bo mebaka ve bangidika ya sikisiki sambu beto sadisa kisika mpusa kele mingi, beto fwete samuna kaka na teritware ya bo mepesaka dibundu na beto.

13:5 (NW). Sambu na ‘kumeka na kuzaba kana beto kele na kati ya lukwikilu,’ beto fwete zikisa nde bikalulu na beto kewakana ti mambu ya beto kelonguka na Biblia. Sambu na “kutala mutindu ya bantu yina beno kele,” beto fwete tadila kiteso ya kimpeve na beto, yika mpi ‘mayele na beto ya kuyindula’ (NW) ti bisalu ya lukwikilu ya beto kesalaka. (Baeb. 5:14; Yak. 1:22-25) Kana beto kelanda bandongisila ya mbote ya Polo, beto lenda fula na kutambula na nzila ya kyeleka.

[Kifwanisu ya kele na lutiti 30]

Inki kele ntendula ya bangogo “konso ntangu ya beno ta diaka mampa yai ti ya beno ta nwaka dikopa yai”?​—1 Kor. 11:26