Yezu: Mbandu ya Kukuka Yina Beto Fwete Landa

KETI nge kezola kuvanda muntu ya mbote mpi ya kyese mpenza? Ntumwa Piere ketendula nki mutindu beto lenda vanda bantu ya mbote mpi ya kyese mpenza. Yandi sonikaka nde: “Kristo yandi mosi monaka mpasi sambu na beno, ebuna yandi bikilaka beno mbandu sambu beno landa yo.” (1 Piere 2:21) Ya kieleka, sambu Yezu Kristu kuzingaka luzingu mosi ya kuswaswana, yandi lenda longa beto mambu mingi. Kana beto longuka mambu ya metala Yezu mpi kulanda mbandu na yandi na luzingu na beto, ntembe kele ve nde beto lenda kuma bantu ya mbote mpi ya kyese mpenza. Bika beto tadila mbote-mbote mwa bikalulu yina muntu yai ya nene kuvandaka ti yo mpi beto tala nki mutindu beto lenda baka mambote na mbandu na yandi.

Yezu kuvandaka ti bukatikati. Ata Yezu kutubaka nde yandi “ke na kisika ve ya yandi lenda kwenda kulala,” yandi zingaka ve to kusyamisaka ve luzingu mosi ya kudipimisa mambote yonso. (Matayo 8:20) Yandi vandaka kukwenda na bafeti. (Luka 5:29) Kidimbu ya nkumbwa ya ntete ya yandi salaka yina Biblia ketubilaka, disongidila ntangu yandi balulaka masa na vinu mosi ya mbote na feti ya makwela, kemonisa nde yandi vandaka kusala mambu yina bantu kesalaka mpi yandi vandaka ve kudipimisa mambote. (Yoane 2:1-11) Ata mpidina, Yezu kumonisaka pwelele mambu yina kulutaka mfunu sambu na yandi. Yandi tubaka nde: “Madia na mono kele yo yai: na kulanda luzolo ya muntu yina tindaka mono ti na kumanisa kisalu yina ya yandi me pesaka mono na kusala.”​—Yoane 4:34.

□ Keti nge metadilaka luzingu na nge sambu na kumona mutindu nge lenda vanda ti bukatikati na yina metala balukanu na nge ya kinsuni mpi ya kimpeve?

Bantu vandaka kukwenda penepene na Yezu kukonda mpasi. Biblia kemonisa Yezu bonso muntu mosi ya mbote yina vandaka kuzola kuvanda ti bantu. Yandi vandaka kuwa ve kiseku ntangu bantu vandaka kukwenda penepene na yandi ti makambu na bo to sambu na kuyula yandi bangyufula ya mpasi. Kilumbu mosi, ntangu kibuka mosi kuzyungaka yandi, nkento mosi ya vandaka na maladi yina kuyangisaka yandi bamvula 12 simbaka lele na yandi ti kivuvu ya kubeluka. Yezu kukulaka ve nkento yina, sambu na kikalulu yina bantu lendaka kubinga lulendo, kansi Yezu kuzabisaka yandi na mawete yonso nde: “Mama yai, lukwikilu na nge me belula nge.” (Marko 5:25-34) Bana ya fyoti mpi vandaka kuzola kukwenda penepene na yandi, kukonda kuwa boma nde yandi tatudila bo ve dikebi. (Marko 10:13-16) Masolo ya pwelele mpi ya mbote yina Yezu vandaka kuta ti balongoki na yandi kumonisaka mutindu ya bangwisana yina yandi vandaka na yo ti bo. Bo vandaka na ketiketi ve na kukwenda penepene na yandi.​—Marko 6:30-32.

□ Keti bantu kepusanaka penepene na nge kukonda mpasi?

Yandi vandaka kuditula na kisika ya bantu yankaka mpi kuwila bo mawa. Mosi na kati ya bikalulu ya kuluta nene ya Yezu kuvandaka kikalulu na yandi ya kuditula na kisika ya bantu yankaka mpi ya kusadisa bo. Ntumwa Yoane kutubaka nde ntangu Yezu kumonaka Maria kedila sambu na lufwa ya mpangi na yandi, Lazare, “mawa ti mpasi simbaka yandi na ntima” mpi yandi “yantikaka  kudila.” Bantu yina kuvandaka pana lendaka kumona kukonda mpasi zola ya nene yina Yezu vandaka ti yo sambu na dibuta yina, na mutindu yandi waka ve nsoni sambu na kumonisa yo pwelele. Na nima, yandi monisaka mpenza mawa ntangu yandi futumunaka nduku na yandi!​—Yoane 11:33-44.

Kilumbu yankaka, bakala mosi ya vandaka kubela maladi ya lepre, maladi mosi ya nzanzi yina kusalaka nde yandi kudivandila, kubondilaka Yezu nde: “Mfumu, kana nge zola, nge lenda belula mono.” Dyambu ya Yezu kusalaka kepesa mpenza kyese: “Yesu tandula diboko na yandi, yandi simba yandi, ebuna yandi tuba nde: ‘Mono me zola, beluka ka nge.’” (Matayo 8:2, 3) Yezu vandaka ve kubelula bantu kaka sambu na kulungisa bambikudulu. Yandi zolaka kukusula mansanga ya meso na bo. Mambu yonso ya yandi salaka vandaka kutwadisama na bangogo yai ya kele na kati ya mambu na yandi yina bantu keyibukaka mingi: “Beno sala bantu ya nkaka mambu yo yina ya beno zola nde bo sala beno.”​—Luka 6:31.

□ Keti kikalulu na nge ya kuwila bankaka mawa kemonanaka na mambu yina nge kesalaka?

Yezu vandaka kubakisa bantu mpi vandaka ti luswasukusu. Ata yandi salaka kifu ve, Yezu vandaka kuvingila ve ata fioti nde bantu yankaka kuvanda ya kukuka, yandi vandaka kudimonisa ve nde yandi meluta bo, mpi yandi vandaka kusala ve mambu kukonda kubakisa. Kilumbu mosi, nkento mosi ya kuzabanaka na bwala nde yandi “vandaka kusala kindumba” kumonisaka lukwikilu mpi ntonda na yandi na kuyobisaka makulu ya Yezu ti mansanga na yandi. Yezu kupesaka yandi nzila na kusala mutindu yina, kansi muntu yina kuyambaka yandi kuyitukaka mpi kusambisaka nkento yina ngolo. Yezu kubakisaka masonga ya nkento yina mpi kunganinaka yandi ve sambu na masumu na yandi. Kansi, yandi tubaka nde: “Lukwikilu na nge me gulusa nge; kwenda mbote.” Sambu na mvutu ya mbote yina Yezu kupesaka, yo kemonana mpenza nde yo pusaka nkento yina na kuyambula luzingu na yandi ya mbi.​—Luka 7:37-50.

□ Keti nge mezabanaka bonso muntu ya kesukininaka ve na kusikisa mpi kevandaka malembe na yina metala kunganina?

Yandi vandaka kupona-pona ve mpi yandi vandaka ti luzitu. Ziku sambu bikalulu na bo vandaka kuwakana mpi mbala yankaka sambu bo vandaka bampangi na kinsuni, Yezu kuzolaka longoki na yandi Yoane mingi mpenza. a Ata mpidina, Yezu vandaka ve kupona-pona, to kusadila yandi mambu kuluta balongoki yankaka. (Yoane 13:23) Nkutu, ntangu Yoane ti mpangi na yandi Yakobo kulombaka yandi na kupesa bo kiyeka ya kuluta nene na Kimfumu ya Nzambi, Yezu kuvutudilaka bo nde: “Mono ke na nswa ve ya kusola muntu yina ta vanda na diboko na mono ya [kitata] to na diboko na mono ya [kimama].”​—Marko 10:35-40.

 Yezu vandaka ntangu yonso kuzitisa bantu yankaka. Yandi vandaka ve bonso bantu ya ntangu na yandi yina vandaka kubakila bankaka bangindu ya mbi. Mu mbandu, babakala mingi vandaka kumona nde bankento kele na nsi na bo. Kansi, Yezu kupesaka bankento lukumu yina mefwana. Mbala ya ntete yina yandi tubaka pwelele nde yandi kele Mesia kuvandaka na nkento mosi yina kuvandaka ve Muyuda kansi muntu ya Samaria, bayina Bayuda vandaka kumona mpamba, mpi kupesa ve ata mbote. (Yoane 4:7-26) Mpi Yezu kupesaka bankento dibaku ya kuvanda bambangi ya ntete ya lufutumuku na yandi.​—Matayo 28:9, 10.

□ Keti nge kevandaka muntu ya kukonda kupona-pona na bangwisana na nge ti babakala to bankento, bantu ya mpusu ya nitu yankaka, to bantu ya ndinga to ya nsi yankaka?

Yandi lungisaka mukumba na yandi bonso mwana mpi mpangi. Yo kemonana nde Yozefi, tata ya lundi ya Yezu, kufwaka ntangu Yezu vandaka ntete toko. Yo fwete vanda nde, Yezu kusalaka kisalu ya kisharpantie sambu na kusadisa mama ti baleki na yandi ya babakala ti ya bankento. (Marko 6:3) Na bangunga ya nsuka ya luzingu na yandi, Yezu kubikaka mama na yandi na maboko ya longoki na yandi Yoane.​—Yoane 19:26, 27.

□ Keti nge lenda landa mbandu ya Yezu na kulungisaka mikumba ya dibuta na nge bonso yandi salaka?

Yezu vandaka nduku ya kyeleka. Yezu kuvandaka mpenza nduku mosi ya kuswaswana. Inki mutindu? Yandi buyaka ve banduku na yandi kaka sambu bo salaka bifu, ata bo vandaka kuvutukila bifu yango mbala na mbala. Balongoki na yandi vandaka kusala ve ntangu yonso mambu yina yandi vandaka kuzola. Kansi, yandi monisaka nde yandi vandaka nduku na bo na mutindu yandi tulaka kaka dikebi na bikalulu na bo ya mbote na kisika ya kubakila bo bangindu ya mbi. (Marko 9:33-35; Luka 22:24-27) Yandi vandaka kundimisa bo ve bangindu na yandi na ngolo mpi yandi vandaka kupesa bo nzila ya kutuba bangindu na bo pwelele.​—Matayo 16:13-15.

Kuluta yonso, Yezu kuzolaka banduku na yandi. (Yoane 13:1) Tii na nki kiteso? Yandi tubaka nde: “Kuzola ya kuluta nene ya muntu lenda vanda na yo na ntima yo yai: kana yandi pesa moyo na yandi sambu na banduku na yandi.” (Yoane 15:13) Keti muntu lenda pesa banduku na yandi kima mosi ya mfunu yina meluta luzingu na yandi mosi?

□ Keti nge kevandaka kaka nduku ata ntangu bantu yankaka kepesaka nge makasi to kelwadisaka nge?

Yandi vandaka bakala mosi ya kikesa. Yezu kuswaswanaka mpenza ti muntu ya kukonda kikesa mpi ya kukonda ngolo yina bantu yankaka kemonisaka na bifwanisu. Ba Evanzile ke monisaka yandi bonso muntu mosi ya ngolo mpi ya kikesa. Mbala zole, Yezu kukulaka bantu yina vandaka kuteka na tempelo mpi kulosaka bima na bo. (Marko 11:15-17; Yoane 2:14-17) Ntangu kibuka ya bantu kwisaka sambu na kukanga “Yezu muntu ya Nazareti,” yandi kwendaka na ntwala na bo na kikesa yonso sambu na kudimonisa yandi mosi mpi kutanina balongoki na yandi. Yandi tubaka na kikesa yonso nde: “Mono yandi yai. Ebuna kana beno ke sosa mono, beno bikisa bantu yai ya nkaka, bo kwenda.” (Yoane 18:4-9) Mpila ya kuyituka kele ve na kumona nde ntangu Ponse Pilate kumonaka kikesa ya Yezu ntangu bo kangaka yandi mpi bo vandaka kunyokula yandi, yandi tubaka nde: “Tala, muntu yandi yai!”​—Yoane 19:4, 5.

□ Keti nge kesalaka mambu ti kikesa mpenza ntangu nge kebakisa mambu ya nge fwete sala?

Bikalulu yai ti bikalulu yankaka ya mfunu kemonisa nde Yezu kele mbandu ya kukuka sambu na beto. Kana beto pesa nzila nde bikalulu ya Yezu kuvanda ti bupusi na luzingu na beto, beto tavanda bantu ya mbote mpi ya kyese mpenza. Yai kele kikuma ya kutindaka ntumwa Piere na kulongisila Bakristu na kulanda bitambi ya Yezu mbote-mbote. Keti nge kesala yonso sambu na kulanda bitambi ya Yezu mbote-mbote?

Yandi Vandaka Kaka Ve Mbandu ya Kulanda

Kansi, Yezu kuvandaka kaka ve mbandu ya kulanda. Yandi tubaka nde: “Mono kele nzila, mono kele kieleka, mono kele moyo. Ata muntu mosi ve lenda kwenda na Tata na nzila ya nkaka kana yandi kwisa na mono nzila ve.” (Yoane 14:6) Yezu kuzabisaka kaka ve kyeleka na yina metala Nzambi,  sambu na kupesa bantu ya kwikama nzila ya kukwenda penepene na Nzambi, kansi yandi pesaka bo mpi nzila ya kubaka luzingu.​—Yoane 3:16.

Sambu na dyambu yai ya metala kikuma ya kukwisa na yandi na ntoto, Yezu kutubaka nde: “Mwana-muntu . . . kwisaka ve sambu bantu kusadila yandi, kansi yandi kwisaka sambu na kusadila bantu ti na kupesa bo moyo na yandi bonso [nkudulu, NW] ya kukatula bantu mingi na kimpika ya masumu.” (Matayo 20:28) Ntangu yandi pesaka luzingu na yandi bonso kimenga, Yezu kutulaka fondasio sambu bantu kubaka luzingu ya mvula na mvula. Inki konso muntu fwete sala sambu na kubaka mambote ya ngidika yina? Yezu kutendulaka nde: “Kana bo zaba nge Nzambi mosi ya kieleka, ti Yesu Kristo yina ya nge tindaka, yo ke songa nde bo ke na moyo ya mvula na mvula.”​—Yoane 17:3.

Ya kyeleka, kulonguka na kuzaba Yezu, kulanda mbandu ya luzingu na yandi, mpi kumonisa lukwikilu na lufwa na yandi ya kimenga kele mambu yina Nzambi kelomba beto sambu na kubaka luzingu ya mvula na mvula. Beto kelomba nge na kubaka ntangu ya kulonguka nto ya nzayilu yina, Biblia, mpi kusala kikesa sambu na kusadila mambu yina yo ketuba, mutindu Yezu kusalaka. b

Mbandu ya luzingu ya Yezu kelonga beto mutindu ya bantu yina beto fwete vanda. Lufwa na yandi ya kimenga lenda katula beto na kimpika ya masumu mpi ya lufwa. (Roma 6:23) Kukonda bupusi ya ngolo ya Yezu Kristu, luzingu na beto zolaka kuvanda ya mawa mpenza! Kupesa ve ata fyoti nzila nde basusi ya luzingu kukatula dikebi na nge na dibaku ya kutadila mpi ya kulanda mbote-mbote mbandu ya muntu ya kuluta nene ya ntangu yonso, Yezu Kristu.

[Banoti na nsi ya lutiti]

[Lupangu/​Bifwanisu ya kele na lutiti 7]

◼ Yezu vandaka kupona-pona ve mpi vandaka kuzitisa bantu yonso

◼ Yandi vandaka nduku ya kyeleka tii na nsuka

◼ Yandi vandaka kikesa

Keti nge kesala yonso sambu na kulanda bitambi ya Yezu mbote-mbote?

[Bifwanisu ya kele na lutiti 5]

Yezu kuvandaka ti bukatikati . . .

bantu vandaka kukwenda penepene na yandi kukonda mpasi . . .

yandi vandaka kuwila bantu mawa