Mabuta ya Bukristu, Beno Landa Mbandu ya Yezu!

“Kristo . . . bikilaka beno mbandu sambu beno landa yo.”​—1 PIE. 2:21.

1. (a) Inki mukumba Mwana ya Nzambi kuvandaka ti yo na lugangu? (b) Inki kuvandaka mawi ya Yezu sambu na bantu?

 NTANGU Nzambi salaka zulu ti ntoto, Mwana na yandi ya ntete kuvandaka kumosi ti yandi “bonso kapita ya kisalu.” Mwana ya Nzambi kusalaka mpi kumosi ti Tata na yandi ntangu Yehowa kugangaka bambisi ya mutindu na mutindu, kutulaka luzingu awa na ntoto mpi kubongisaka Paladisu yina zolaka kuvanda kisika ya kuzinga sambu na bigangwa yina Nzambi kusalaka na kifwani na yandi. Mwana ya Nzambi, yina kuzabanaka na nima na zina ya Yezu, vandaka na zola ya mingi sambu na bantu. “[Yandi] vandaka kiese sambu na . . . bantu.”​—Bing. 8:27-31; Kuy. 1:26, 27.

2. (a) Inki Yehowa mepesaka bantu ya masumu sambu na kusadisa bo? (b) Na nki dyambu mosi ya luzingu Biblia kepesaka lutwadisu?

² Na nima ya kusumuka ya bankwelani ya ntete, kugulusa bantu ya masumu kukumaka kitini ya mfunu ya lukanu ya Yehowa. Yehowa kupesaka kimenga ya nkudulu ya Kristu sambu luguluku yina kusalama. (Roma 5:8) Dyaka, Yehowa kupesaka Ndinga na yandi, Biblia, yina kesongaka bantu mutindu bo lenda nunga na luzingu ata bo mebutukaka ti masumu. (Nk. 119:105) Na Ndinga na yandi, Yehowa kepesaka lutwadisu ya kesadisaka bantu na kuvanda ti mabuta ya ngolo mpi ya kyese. Na yina metala makwela, mukanda ya Kuyantika ketuba nde bakala fwete “kwenda kuvukana na nkento na yandi, ebuna bo zole bo ta kuma muntu mosi.”​—Kuy. 2:24.

3. (a) Inki Yezu kulongaka na yina metala makwela? (b) Inki beto tatadila na disolo yai?

³ Ntangu yandi vandaka kusala kisalu na yandi awa na ntoto, Yezu kumonisaka pwelele nde makwela fwete zinga kimakulu. Yandi longaka mpi minsiku yina, kana bantu ya dibuta kusadila yo, yo tasadisa bo na kubuya bikalulu mpi mitindu  ya kusala mambu yina lenda bebisa makwela to kyese ya mabuta na bo. (Mat. 5:27-37; 7:12) Disolo yai tatubila mwa malongi ya Yezu ya ketadila luzingu ya dibuta. Bika beto tadila ntangu yai mutindu mbandu ya Yezu kesadisaka babakala, bankento, bibuti, mpi bana na kuzinga luzingu ya kyese mpenza.

Mutindu Bakala ya Mukristu Kepesaka Nkento na Yandi Lukumu

4. Inki kuwakana kele na kati ya mukumba ya Yezu mpi ya babakala ya Bakristu?

⁴ Nzambi metulaka bakala mfumu ya dibuta, kaka mutindu Yezu kele Mfumu ya dibundu. Ntumwa Polo kutubaka nde: “Bakala kele mfumu ya nkento na yandi, mutindu Kristo kele mfumu ya dibundu. Yandi mosi Kristo kele Ngulusi ya dibundu yina kele nitu na yandi. Beno babakala, beno zola bankento na beno mutindu Kristo zolaka dibundu ntangu yandi fwaka sambu na yo.” (Ef. 5:23, 25) Ya kyeleka, mutindu Yezu vandaka kusadila balongoki na yandi mambu kepesa mbandu ya mutindu yina babakala ya Bakristu fwete sadilaka bankento na bo mambu. Bika beto tadila mwa mitindu yina Yezu kusadilaka kiyeka yina Nzambi kupesaka yandi.

5. Inki mutindu Yezu kusadilaka kiyeka na yandi na balongoki na yandi?

⁵ Yezu kuvandaka ‘muntu ya pima mpi ya ntima ya mbote.’ (Mat. 11:29) Yandi vandaka kuzaba kubaka balukanu mpi kusadila yo. Yandi vandaka kusadila ntangu yonso mikumba na yandi na mutindu ya mbote. (Mar. 6:34; Yoa. 2:14-17) Yandi pesaka balongoki na yandi bandongisila na mawete yonso, nkutu yandi pesaka bandongisila yankaka mbala mingi ntangu yo vandaka mfunu. (Mat. 20:21-28; Mar. 9:33-37; Luka 22:24-27) Ata mpidina, Yezu vandaka kutubila bo ve na makasi to kuvweza bo, to kupusa bo na kumona nde yandi kezola bo ve to nde bo mefwana ve na kusala mambu yina yandi vandaka kulonga bo. Kansi, yandi vandaka kupesa bo lukumu mpi kikesa. (Luka 10:17-21) Ntembe kele ve nde balongoki ya Yezu vandaka kuzitisa yandi mingi mpenza sambu yandi vandaka kusadila bo mambu na zola mpi mawete!

6. (a) Bakala lenda longuka nki na mutindu Yezu kusadilaka balongoki na yandi mambu? (b) Piere kesyamisa babakala na kusala inki?

⁶ Mbandu ya Yezu kelonga babakala nde kiyeka ya Bukristu kele ve pozisio mosi ya luyalu ya kunyokula. Kansi, yo kele ya luzitu mpi ya zola ya kuditambika. Ntumwa Piere kusyamisaka babakala na kulanda mbandu ya zola ya Yezu na ‘kuzitisaka’ bankento na bo to na kupesaka bo lukumu ntangu bo kezinga ti bo. (Tanga 1 Piere 3:7.) Yo yina, inki mutindu bakala lenda sadila kiyeka na yandi mpi kaka na ntangu yina kusadila nkento na yandi mambu bonso muntu ya mefwana na kubaka lukumu?

7. Na nki mutindu bakala lenda pesa nkento na yandi lukumu? Pesa mbandu.

⁷ Mutindu mosi yina bakala lenda pesa nkento na yandi lukumu kele: kutadila na dikebi yonso dibanza mpi mawi na yandi na ntwala ya kubaka badesizio yina ketadila dibuta na bo. Ziku desizio ya ketadila kukwenda kuzinga na kisika yankaka to kusoba kisalu to desizio ya ketadila mambu ya konso kilumbu, mu mbandu kisika ya bo takwenda na konzie to mutindu ya kusoba mpila dibuta kesadilaka mbongo sambu  yo sadisa bo na kunwana ti bampasi ya mbongo. Sambu yo tavanda na bupusi na dibuta, yo tavanda mfunu mpi mbote nde bakala kutadila dibanza ya nkento na yandi, sambu yo lenda sadisa yandi na kubaka desizio ya bukatikati mpi ya mbote, mpi yo tasala nde nkento na yandi kupesa yandi maboko kukonda mpasi. (Bing. 15:22) Babakala ya Bakristu yina kepesaka bankento na bo lukumu, bankento na bo kezolaka mpi kezitisaka bo, mpi kuluta mfunu dyaka, Yehowa kendimaka bo.​—Ef. 5:28, 29.

Mutindu Nkento Kemonisaka Luzitu ya Mudindu na Bakala na Yandi

8. Sambu na nki mbandu ya Eva kele ve mbandu ya kulanda?

⁸ Yezu kepesa bankento Bakristu mbandu ya kukuka na yina metala kulemfuka na kiyeka. Mutindu na yandi ya kutadila kiyeka meswaswana mpenza ti ya nkento ya ntete! Eva kupesaka ve bankento mbandu ya mbote ya kulanda. Yandi vandaka ti mfumu yina Nzambi kutulaka, mpi Yehowa vandaka kupesa bantuma na nzila na yandi. Kansi, Eva kulemfukaka ve na ngidika yina. Yandi ndimaka ve bantuma yina Adami kupesaka yandi. (Kuy. 2:16, 17; 3:3; 1 Kor. 11:3) Ya kyeleka, Eva kukusamaka, kansi yo lombaka nde yandi sosa dibanza ya bakala na yandi sambu na kuzaba kana yo fwanaka to ve na kundima ndinga yina kutubaka nde yo vandaka kutela yandi mambu yina ‘Nzambi zaba.’ Na kisika ya kusala mpidina, yandi yantikaka na kutwadisa bakala na yandi ata yandi vandaka ve ti nswa ya kusala yo.​—Kuy. 3:5, 6; 1 Tim. 2:14.

9. Inki mbandu Yezu kepesa na yina metala kulemfuka?

⁹ Na kuswaswana ti Eva, Yezu kupesaka mbandu ya kukuka ya kulemfuka na Mfumu na yandi. Bikalulu mpi luzingu na yandi kemonisa nde yandi “vandaka na mabanza ve nde yandi fweti vanda kaka kiteso mosi na Nzambi na kingolo-ngolo.” Kansi, “yandi buyaka mambu yina yonso na luzolo na yandi mosi, ebuna yandi ndimaka na kukuma mpika.” (Filp. 2:5-7) Bubu yai, bonso Ntotila yina keyala, Yezu kele kaka ti nkadilu yina. Yandi kelemfukaka na kudikulumusa yonso na Tata na yandi na mambu yonso mpi kepesaka maboko na kiyeka ya Nzambi.​—Mat. 20:23; Yoa. 5:30; 1 Kor. 15:28.

10. Inki mutindu nkento lenda pesa maboko na kiyeka ya bakala na yandi?

¹⁰ Nkento ya Mukristu fwete landa mbandu ya Yezu na kupesaka maboko na kiyeka ya bakala na yandi. (Tanga 1 Piere 2:21; 3:1, 2.) Beto tadila dyambu mosi yina nkento kele ti dibaku ya kumonisa bulemfu. Mwana na yandi ya bakala kelomba nzila ya kusala kima mosi yina bibuti fwete pesa yandi nswa. Sambu bibuti metubilaka ntete ve dyambu yango, yo tavanda mbote nde mama kuyula mwana na yandi nde, “Keti nge lombaka nswa na tata na nge?” Kana mwana kulombaka ve nswa, mama fwete solula dyambu yina ti bakala na yandi na ntwala ya kubaka konso desizio yina. Dyaka, nkento yina kele Mukristu fwete zola ve kubuya to kutula ntembe na dibanza ya bakala na yandi na ntwala ya bana na bo. Kana bo kewakana ve ti bakala na yandi na dyambu mosi, yo tavanda mbote nde yandi solula ti bakala na yandi na kingenga.​—Ef. 6:4.

 Mbandu ya Yezu Sambu na Bibuti

11. Inki mbandu Yezu kupesaka bibuti?

¹¹ Ata Yezu kukwelaka ve to kuvandaka ve ti bana, yandi kele mbandu ya mbote sambu na bibuti ya Bakristu. Inki mutindu? Yandi longaka balongoki na yandi na zola mpi na mawete yonso, yandi salaka yo na bangogo mpi na mbandu na yandi. Yandi songaka bo mutindu ya kulungisa mukumba yina yandi pesaka bo. (Luka 8:1) Nkadilu ya Yezu mpi mutindu yandi sadilaka balongoki na yandi mambu kulongaka bo mutindu bo fwete sadilana mambu.​—Tanga Yoane 13:14-17.

12, 13. Bibuti fwete sala nki kana bo kezola nde bana na bo kuyela na boma ya Nzambi?

¹² Bana kevandaka ti kikalulu ya kulanda mbandu ya bibuti na bo, yo vanda na mambu ya mbote to ya mbi. Yo yina, bibuti, beno kudiyula nde: ‘Inki beto kelongaka bana na beto ntangu bo kemonaka ntangu yina beto kelutisaka na kutala televizio, na bansaka ya kulutisa ntangu, mpi ntangu yina beto kelutisaka na kulonguka Biblia mpi kusala kisalu ya bilanga? Inki kele mpenza mambu yina dibuta na beto ketulaka na kisika ya ntete? Keti beto kepesaka mbandu ya mbote na kutulaka lusambu ya kyeleka na kisika ya ntete na luzingu na beto mpi na badesizio na beto?’ Kana bibuti kezola nde bana na bo kuyela na boma ya Nzambi, nsiku ya Nzambi fwete vanda ntete na ntima na bo mosi.​—Kul. 6:6.

¹³ Kana bibuti kesala ngolo na kusadila minsiku ya Biblia na mambu ya konso kilumbu, bana na bo tamona yo. Bangogo mpi malongi ya bibuti tavanda ti bupusi na bana na bo. Kansi, kana bana kebakisa nde bibuti kezitisa ve bansiku yina bo kepesa bo, bana lenda bakisa nde minsiku ya Biblia kele mpenza mfunu ve to yo mefwana ve na kusadila. Ebuna, bana lenda bwa na bupusi ya nsi-ntoto kukonda mpasi.

14, 15. Inki mambu bibuti fwete yedisa na ntima ya bana na bo, mpi nki kele mutindu mosi ya bo lenda sala yo?

¹⁴ Bibuti ya Bakristu kebakisaka nde kusansa mwana kesukaka ve kaka na kulungisa bampusa na yandi ya kinsuni. Yo yina, yo tavanda mpenza buzoba na kulonga mwana na kulanda kaka balukanu yina kele mfunu sambu na mambote na yandi ya kinsuni. (Lo. 7:12) Yezu kulongaka balongoki na yandi na kutula mambu ya kimpeve na kisika ya ntete. (Mat. 6:33) Yo yina, na mbandu ya Yezu, bibuti ya Bakristu fwete sala mpi ngolo na kuyedisa na ntima ya bana na bo mpusa ya kulanda balukanu ya kimpeve.

¹⁵ Mutindu mosi yina bibuti lenda sala yo kele ya kusosa mabaku sambu bana na bo kuvukana ti bampangi yina kesalaka kisalu ya ntangu yonso. Beto tadila mutindu baleke lenda baka kikesa na kuzabana ti bapasudi-nzila to nkengi ya nzyunga mpi nkento na yandi. Kana bamisionere, bampangi ya Betele, mpi bampangi ya kesalaka kisalu ya kutunga na bansi mingi mekwisa kutala beno, bo lenda tubila ti zola kyese ya kusadila Yehowa. Ntembe kele ve nde banzenza ya mutindu yai tavanda ti baeksperiansi ya kitoko ya kutela beno. Mbandu na bo ya kisalu ya kuditambika lenda sadisa mpenza bana na bo na kubaka badesizio ya mayele, na kuditudila balukanu ya mbote, na kusala formasio ya mefwana yina tasadisa bo na kulungisa bampusa na bo ntangu bo kesala kisalu ya ntangu yonso.

 Bana​—Inki Tasadisa Beno na Kulanda Mbandu ya Yezu?

16. Inki mutindu Yezu kupesaka lukumu na Yozefi ti Maria mpi na Tata na yandi ya zulu?

¹⁶ Bana, Yezu kepesa mbandu ya mbote sambu na beno mpi. Nzambi kupesaka Yozefi ti Maria mukumba ya kutanina Yezu, mpi yandi lemfukilaka bo. (Tanga Luka 2:51.) Yandi zabaka nde ata bo vandaka bantu ya kukonda kukuka, Nzambi muntu kupesaka bo mukumba ya kutanina yandi. Yo yina, yo lombaka nde yandi pesa bo lukumu. (Kul. 5:16; Mat. 15:4) Ntangu yandi kumaka mbuta, Yezu vandaka kusala ntangu yonso mambu yina vandaka kusepedisa Tata na yandi ya zulu. Yo ketendula nde yandi kubwaka ve na bampukumuna. (Mat. 4:​1-10) Baleke, bantangu yankaka bo lenda pukumuna beno na kukonda kulemfukila bibuti na beno. Yo yina, inki lenda sadisa beno na kulanda mbandu ya Yezu?

17, 18. (a) Bupusi ya nki mitindu baleke kekutanaka na yo na nzo-nkanda? (b) Inki lenda sadisa baleke na kunwana ti mimekamu?

¹⁷ Mbala yankaka, mingi na kati ya banduku na beno ya nzo-nkanda kezitisaka fyoti to kezitisaka ve bansiku ya Biblia. Bo lenda pusa beno na kuvukana na bisalu ya mbi mpi kuseka beno kana beno mebuya kuvukana ti bo. Keti banduku na beno ya nzo-nkanda mepesaka beno bazina sambu beno kebuyaka kuvukana ti bo na bisalu yankaka? Kana mpidina, inki beno kesalaka? Beno mezaba nde kana beno wa boma mpi beno landa bantu mingi, beno tapesa bibuti na beno mpi Yehowa mawa. Inki takumina beno kana beno landa banduku na beno ya nzo-nkanda? Ziku beno mekuditudilaka mwa balukanu, mu mbandu kukuma mupasudi-nzila to nsadi ya kisalu, kukwenda kusala na teritware kisika bo kele ti mpusa ya mingi ya bansamuni ya Kimfumu, to kusala na Betele. Keti kuvukana ti banduku na beno ya nzo-nkanda tasadisa beno na kulungisa balukanu na beno?

¹⁸ Keti beno baleke ya kele na dibundu ya Bukristu, beno mekutanaka dezia ti mambu yina kumekaka lukwikilu na beno? Inki beno salaka? Beno yindula Yezu, mbandu na beno. Yandi buyaka kubwa na mpukumuna mpi yandi kangamaka na mambu yina yandi zabaka nde yo kele ya mbote. Kuyibuka mambu yai tapesa beno ngolo ya kuzabisa banduku na beno ya nzo-nkanda pwelele nde beno kezola ve kuvukana ti bo na kusala dyambu yina beno mezaba nde yo kele ya mbi. Bonso Yezu, beno landa na kutula dikebi na kivuvu ya kusadila Yehowa luzingu ya mvimba na kyese mpi na bulemfu.​—Baeb. 12:2.

Nsapi ya Kesadisaka na Kuvanda na Luzingu ya Dibuta ya Kyese

19. Luzingu ya nki mutindu kenataka kyese ya kyeleka?

¹⁹ Yehowa Nzambi mpi Yezu Kristu kezolaka mambu ya mbote mpenza sambu na bantu. Ata beto kele bantu ya kukonda kukuka, beto lenda zinga na kyese na kiteso mosi buna. (Yez. 48:17, 18; Mat. 5:3) Yezu kulongaka bakyeleka yina kele fondasio sambu na kyese ya bantu, kansi mambu yina kuvandaka ve mambu yonso ya yandi zabisaka balongoki na yandi. Yandi longaka mpi mutindu ya luzingu ya kuluta mbote. Dyaka, yandi pesaka mbandu ya mbote ya kuvanda ti luzingu mpi nkadilu ya bukatikati. Beto yonso, yo vanda beto kele ti konso mukumba yina na dibuta, beto lenda baka mambote kana beto landa mbandu na yandi. Yo yina, babakala, bankento, bibuti, mpi bana, beno landa mbandu ya Yezu! Kundima malongi ya Yezu mpi kulanda mbandu na yandi kele mpenza nsapi ya kesadisaka na kuvanda ti luzingu ya dibuta ya kyese kibeni.

Inki Mvutu Nge Tapesa?

• Inki mutindu babakala fwete sadila kiyeka yina Nzambi mepesaka bo?

• Inki mutindu nkento lenda landa mbandu ya Yezu?

• Inki bibuti lenda longuka na mutindu Yezu vandaka kusadila balongoki na yandi mambu?

• Inki baleke lenda longuka na mbandu ya Yezu?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 13]

Na ntwala ya kubaka desizio yina ketadila dibuta, bakala ya zola tasala inki?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 14]

Inki mambu kepesa nkento dibaku ya kupesa maboko na kiyeka ya bakala na yandi?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 15]

Bana kelandaka bikalulu ya mbote ya bibuti na bo