“Beno Kele Banduku na Mono”
“Beno Kele Banduku na Mono”
“Beno kele banduku na mono kana beno sala mambu yai ya mono ke songa beno na kusala.”—YOA. 15:14.
1, 2. (a) Banduku ya Yezu kukatukaka na nki bisika ya kuswaswana? (b) Sambu na nki yo kele mfunu nde beto vanda banduku ya Yezu?
BABAKALA yina kuvandaka na suku ya zulu ya nzo mosi ya etaze ti Yezu kukatukaka na bisika ya kuswaswana. Piere ti mpangi na yandi Andre kuvandaka balobi-bambisi. Matayo kuvandaka ntete kalaki ya mpaku, kisalu yina Bayuda vandaka kuvweza. Ziku bankaka, bonso Yakobo ti Yoane, kuzabaka Yezu banda bumwana. Yo lenda vanda nde bamvula fyoti mpamba kulutaka banda bankaka, bonso Natanaele, kuzabaka yandi. (Yoa. 1:43-50) Kansi, bo yonso ya kuvandaka na mpimpa ya Paki yina ya mfunu vandaka kundima mpenza nde Yezu kuvandaka Mesia ya lusilu, Mwana ya Nzambi ya moyo. (Yoa. 6:68, 69) Ntembe kele ve nde yo pesaka bo kyese na ntima na kuwa yandi kesonga bo nde: “Mono ke bingaka beno banduku, sambu mono me zabisaka beno mambu yonso ya mono waka na Tata na mono.”—Yoa. 15:15.
2 Na kutuba ya mbote, bangogo yina ya Yezu kusongaka bantumwa na yandi ya kwikama ketadila Bakristu yonso ya kupakulama bubu yai mpi banduku na bo “mameme ya nkaka.” (Yoa. 10:16) Ata beto mekatukaka na nki kisika yina, beto lenda vanda ti dibaku ya kuvanda banduku ya Yezu. Kinduku na beto ti yandi kele mfunu mingi kuluta, sambu kuvanda banduku na yandi kekumisa beto mpi banduku ya Yehowa. Nkutu, mpila kele ve ya kukwenda penepene ya Yehowa kukonda kukwenda ntete penepene ya Kristu. (Tanga Yoane 14:6, 21.) Ebuna, inki beto fwete sala sambu na kukuma mpi kubikala banduku ya Yezu? Na ntwala ya kutubila dyambu yai ya mfunu, bika beto tadila mbandu yina Yezu kupesaka na yina metala kuvanda nduku ya mbote mpi beto tala mambu yina beto lenda longuka na mvutu yina balongoki na yandi kupesaka.
Yezu Kupesaka Mbandu na Yina Metala Kuvanda Nduku ya Mbote
3. Yezu kuzabanaka sambu na nki?
3 Ntotila ya mayele Salomo kusonikaka nde: “Mvwama ke na banduku mingi.” (Bing. 14:20) Bangogo yai kemonisa na bunkufi kikalulu yina bantu ya kukonda kukuka kevandaka na yo ya kusala kinduku ya mesimbama na mambu yina bo lenda zwa kansi ve na mambu yina bo lenda pesa. Yezu kuvandaka ve ti lebakanu ya mutindu yai. Yandi salaka ve kinduku ti bantu na kulandaka mbongo to kiyeka na bo. Ya kyeleka, Yezu kumonisaka zola sambu na leke yina kuvandaka mvwama mpi kubingaka yandi na kuvanda longoki na yandi. Kansi, Yezu kusongaka muntu yina na kuteka bima yina yandi vandaka na yo mpi kupesa yo na bansukami. (Mar. 10:17-22; Luka 18:18, 23) Yezu kuzabanaka ve sambu na kinduku na yandi ti bamvwama mpi bantu ya lukumu, kansi sambu na kinduku na yandi ti bantu ya mpamba mpi yina bo vandaka kuvweza.—Mat. 11:19.
4. Sambu na nki beto lenda tuba nde banduku ya Yezu kuvandaka ti bifu?
4 Ya kyeleka, banduku ya Yezu kuvandaka ti bifu. Na dibaku mosi, Piere kukukaka ve kumona mambu ti disu ya kimpeve. (Mat. 16:21-23) Yakobo mpi Yoane kumonisaka mpusa ya kuvanda bantu ya nene ntangu bo lombaka nde Yezu kupesa bo bisika ya lukumu na Kimfumu. Dyambu ya bo salaka kupesaka bantumwa yankaka makasi, mpi dyambu ya metala kuvanda na kisika ya ntete kuvandaka ntangu yonso na kisina ya maswana. Kansi ti kukanga-ntima yonso, Yezu kumekaka kusungika dibanza ya banduku na yandi mpi kuwilaka bo ve makasi kukonda mpasi.—Mat. 20:20-28.
5, 6. (a) Sambu na nki Yezu kubikalaka nduku ya bantumwa mingi? (b) Sambu na nki Yezu kufwaka kinduku ti Yudasi?
5 Yezu kubikalaka ve nduku ya bantu yai ya kukonda kukuka sambu yandi vandaka kukanga meso na bifu na bo. Kansi, yandi ponaka na kutula dikebi na bikuma ya mbote yina vandaka kupusa bo na kusala mambu mpi na bikalulu na bo ya mbote. Mu mbandu, Piere, Yaboko, mpi Yoane kulalaka mpongi na kisika ya kusadisa Yezu na nsungi ya kuluta mpasi ya luzingu na yandi. Yo kele pwelele nde bo pesaka Yezu mawa. Ata mpidina, yandi monaka nde bikuma yina kupusaka bo na kusala mutindu yina vandaka ya mbote, mpi yandi tubaka nde: “Beno ke na luzolo na ntima, kansi nitu na beno kele koikoi.”—Mat. 26:41.
6 Kansi, Yezu kufwaka kinduku na yandi ti Yudasi Iskariote. Ata Yudasi vandaka kumonisa na nganda nde yandi vandaka kaka nduku ya Yezu, Yezu kumonaka nde muntu yai ya kuvandaka ntete nduku na yandi ya ngolo kupesaka nzila nde ntima na yandi kubeba. Sambu Yudasi kukumaka nduku ya nsi-ntoto, yandi kudikumisaka mbeni ya Nzambi. (Yak. 4:4) Yo yina, Yezu kubasisaka dezia Yudasi ntangu yandi salaka kinduku ti bantumwa 11 yina kubikalaka ya kwikama.—Yoa. 13:21-35.
7, 8. Inki mutindu Yezu kumonisaka zola na yandi sambu na banduku na yandi?
7 Yezu vandaka kutula ve dikebi na bifu ya banduku na yandi ya kwikama mpi vandaka kusala mambu sambu na mambote na bo. Mu mbandu, yandi sambaka sambu Tata na yandi kutanina bo na ntangu ya bampasi na bo. (Tanga Yoane 17:11.) Yezu vandaka kubakisa bandilu na bo ya kinsuni. (Mar. 6:30-32) Mpi yandi tulaka kaka ve dikebi na kusonga bo mambu yina yandi vandaka kuyindula kansi yandi tulaka mpi dikebi na kuwidikila mpi kubakisa mambu ya bo vandaka kuyindula mpi kuwa.—Mat. 16:13-16; 17:24-26.
8 Yezu kuzingaka mpi kufwaka sambu na banduku na yandi. Ya kyeleka, yandi zabaka nde yandi fwete pesa luzingu na yandi mutindu nsiku vandaka kulomba sambu na kulungisa minsiku ya lunungu ya Tata na yandi. (Mat. 26:27, 28; Baeb. 9:22, 28) Kansi Yezu kupesaka luzingu na yandi sambu na kumonisa zola. Yandi tubaka nde: “Kuzola ya kuluta nene ya muntu lenda vanda na yo na ntima yo yai: kana yandi pesa moyo na yandi sambu na banduku na yandi.”—Yoa. 15:13.
Inki Mvutu Balongoki Kupesaka na Kinduku ya Yezu?
9, 10. Inki mvutu bantu kupesaka na kikalulu ya kukaba ya Yezu?
9 Yezu kumonisaka kikalulu ya kukaba na kupesaka bankaka ntangu, zola, mpi bima na yandi ya kinsuni. Yo yina, bantu vandaka kukwenda penepene na yandi mpi bo vandaka na kyese ya kukabila yandi. (Luka 8:1-3) Sambu na mambu ya yandi kutanaka na yo, Yezu lendaka kutuba nde: “Beno pesa makabu na bantu ya nkaka, mpidina Nzambi mpi ta pesa beno makabu; Nzambi ta pesa beno makabu ya kiteso ya mbote, yina ya yandi me niema, ya yandi me nikisa, ya yandi me lutisa mingi na baposhe na beno. Nzambi ta pesa beno makabu ya kiteso yina ya beno ke pesaka bantu ya nkaka.”—Luka 6:38.
10 Ya kyeleka, bantu yankaka kumekaka kusala kinduku ti Yezu kaka sambu na bima yina bo lendaka kuzwa na yandi. Ntangu bo bakisaka ve kima mosi ya yandi tubaka, banduku yai ya luvunu kuyambulaka Yezu. Na kisika ya kutudila Yezu ntima, bo bakilaka yandi bangindu ya mbi mpi bo pesaka yandi mukongo. Kansi, bantumwa kubikalaka ya kwikama. Mbala mingi, kinduku na bo ti Kristu kumekamaka, kansi bo salaka yonso sambu na kusadisa yandi na bantangu ya mbote mpi ya mbi. (Tanga Yoane 6:26, 56, 60, 66-68.) Na mpimpa na yandi ya nsuka na ntoto bonso muntu, Yezu kumonisaka ntonda na yandi sambu na banduku na yandi, mpi kutubaka nde: “Na bampasi yonso ya mono vandaka kumona, beno vandaka kutina mono ve.”—Luka 22:28.
11, 12. Inki mutindu Yezu kulembikaka ntima ya balongoki, mpi inki mvutu bo pesaka?
11 Ntangu fyoti na nima ya kusikisa balongoki na yandi sambu na kwikama na bo, kaka babakala yai kuyambulaka yandi. Na bunkufi, bo pesaka nzila nde boma ya bantu kukatula zola na bo sambu na Kristu. Dyaka, Yezu kulolulaka bo. Na nima ya lufwa mpi lufutumuku na yandi, yandi monanaka na bo mpi kulembikaka ntima na bo na kusongaka bo nde bo kele kaka banduku na yandi. Dyaka, yandi pesaka bo mukumba mosi ya santu, disongidila kukumisa “bantu yonso” balongoki mpi kuvanda bambangi na yandi “tii na nsuka ya ntoto.” (Mat. 28:19; Bis. 1:8) Inki mvutu balongoki kupesaka?
12 Balongoki kutulaka ntima mpi moyo na bo ya mvimba sambu na kupanza nsangu ya Kimfumu. Ti lusadisu ya mpeve santu ya Yehowa, ntama mingi ve bo fulusaka Yeruzalemi ti malongi na bo. (Bis. 5:27-29) Ata kigonsa ya lufwa kukukaka ve kulembisa bo na kulemfuka na ntuma ya Yezu ya kukumisa bantu balongoki. Kaka na nsungi ya bamvula fyoti na nima ya kuzwa ntuma ya Yezu, ntumwa Polo lendaka kusonika nde bo longaka nsangu ya mbote “na bantu yonso.” (Kol. 1:23) Ntembe kele ve nde, balongoki yai kumonisaka nde bo vandaka kubaka kinduku na bo ti Yezu na valere!
13. Na nki mambu balongoki ya Yezu kupesaka malongi na yandi nzila ya kuvanda ti bupusi na luzingu na bo?
13 Bantu yina kukumaka balongoki kupesaka mpi malongi ya Yezu nzila ya kuvanda ti bupusi na luzingu na bo. Sambu na bantu mingi na kati na bo, yo tendulaka kusala bansoba ya nene na bikalulu mpi na kimuntu na bo. Balongoki yankaka ya mpa kuvandaka ntete babakala yina vandaka kuladisa babakala yankaka, kusala pite na bantu yina me kwelaka to na bayina me kwelaka ve, kulauka malafu, to bamiyibi. (1 Kor. 6:9-11) Sambu na bankaka, yo lombaka nde bo soba mutindu na bo ya kutadila bantu ya mpusu ya nitu yankaka. (Bis. 10:25-28) Ata mpidina, bo lemfukaka na Yezu. Bo bikisaka bikalulu na bo ya ntama mpi bo lwataka bikalulu ya mpa. (Ef. 4:20-24) Bo yikanaka ti “mabanza ya Kristo,” disongidila bo bakisaka mpi kulandaka mutindu na yandi ya kuyindula mpi ya kusala mambu.—1 Kor. 2:16.
Kinduku ti Kristu Bubu Yai
14. Yezu kusilaka na kusala inki na nsungi yina ngidika ya bima kekwenda na nsuka?
14 Mingi na kati ya Bakristu yina ya mvu-nkama ya ntete kuzabaka Yezu to kumonaka yandi na nima ya lufutumuku na yandi. Kansi, beto mezwaka ve dibaku yina. Ebuna, inki mutindu beto lenda vanda banduku ya Kristu? Mutindu mosi kele ya kulemfuka na lutwadisu yina kepesamaka na kimvuka ya mpika ya kwikama mpi ya mayele, yina mesalama na bampangi ya Yezu ya kupakulama na mpeve yina kele dyaka na ntoto. Yezu kusilaka nde na nsungi ya nsuka ya ngidika ya bima yandi zolaka kutula mpika yai na zulu ya “bima na yandi yonso.” (Mat. 24:3, 45-47) Bubu yai, bantu mingi yina kesosaka kuvanda banduku ya Kristu kele ve bantu ya kimvuka yai ya mpika. Inki mutindu mvutu na bo na lutwadisu yina bo kebakaka na kimvuka ya mpika ya kwikama kevandaka ti bupusi na kinduku na bo ti Kristu?
15. Inki tasadisa na kuzaba kana muntu tavanda dimeme to nkombo?
15 Tanga Matayo 25:31-40. Yezu kubingaka bantu yina zolaka kusala kimvuka ya mpika ya kwikama nde bampangi na yandi. Na kingana ya metala kukabula mameme ti bankombo, Yezu ketuba pwelele nde yandi ketadilaka mutindu beto kesalaka mambu na bampangi na yandi bonso nde beto kesala yo na yandi. Nkutu, yandi tubaka nde dyambu ya mfunu yina zolaka kusadisa na kuzaba nkombo ti dimeme zolaka kuvanda mutindu muntu kesala mambu “na mpangi mosi yina kele mfunu mingi ve mpenza na kati ya bampangi na [yandi].” Yo yina, mutindu ya ntetentete yina bantu ya kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto kemonisaka mpusa na bo ya kuvanda banduku ya Kristu kele ya kusadisa kimvuka ya mpika ya kwikama.
16, 17. Inki mutindu beto lenda monisa kinduku na beto sambu na bampangi ya Kristu?
16 Kana nge kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto na nsi ya Kimfumu ya Nzambi, inki mutindu nge lenda monisa kinduku na nge na bampangi ya Kristu? Bika beto tadila mitindu tatu mpamba. Ya ntete, na kusalaka kisalu ya kusamuna na ntima ya mvimba. Kristu kutumaka bampangi na yandi na kusamuna nsangu ya mbote na ntoto ya mvimba. (Mat. 24:14) Kansi, bampangi ya Kristu ya mebikalaka na ntoto bubu yai zolaka kumona mpasi mingi na kulungisa mukumba yina kukonda lusadisu ya banduku na bo, mameme yankaka. Ya kyeleka, konso ntangu ya bantu ya kimvuka ya mameme yankaka kesalaka kisalu ya kusamuna, bo kesadisaka bampangi ya Kristu na kulungisa mukumba na bo ya santu. Kimvuka ya mpika ya kwikama mpi ya mayele kemonisaka ntonda mingi sambu na kinduku yai, kaka mutindu Kristu kesalaka yo.
17 Mutindu ya zole yina bantu ya kimvuka ya mameme yankaka lenda sadisa bampangi ya Kristu kele na kupesaka mbongo sambu na kupesa maboko na kisalu ya kusamuna. Yezu kusyamisaka balongoki na yandi na kusala kinduku na nzila ya ‘kimvwama ya ke kusaka bantu.’ (Luka 16:9) Yo ketendula ve nde beto lenda sumba kinduku ya Yezu to ya Yehowa. Kansi, ntangu beto kesadilaka bima na beto ya kinsuni sambu na kunata na ntwala bima yonso ya kele na ntoto ya ketadila Kimfumu, beto kemonisaka kinduku mpi zola na beto, na munoko kaka ve, kansi mpi na “kieleka” ti “na bisalu.” (1 Yoa. 3:16-18) Beto kepesaka lusadisu yai ntangu beto kesalaka kisalu ya kusamuna, ntangu beto kepesaka mbongo sambu na kutunga mpi kuyidika bisika na beto ya lukutakanu, mpi ntangu beto kepesaka makabu ya mbongo sambu na kisalu ya kusamuna ya kesalamaka na ntoto ya mvimba. Ya kyeleka, ata beto kepesa fyoti to mingi, Yehowa ti Yezu kesepelaka ntangu beto kepesaka makabu ti kyese.—2 Kor. 9:7.
18. Sambu na nki beto fwete lemfuka na lutwadisu ya kekatuka na Biblia yina bankuluntu ya dibundu kepesaka?
18 Mutindu ya tatu yina beto yonso kemonisaka nde beto kele banduku ya Kristu kele na kusalaka kumosi ti lutwadisu yina bankuluntu ya dibundu kepesaka. Babakala yai keponamaka na nzila ya mpeve santu na nsi ya lutwadisu ya Kristu. (Ef. 5:23) Ntumwa Polo kusonikaka nde: “Beno lemfuka na bambuta na beno ya Dibundu, beno wila bo mpi.” (Baeb. 13:17) Bantangu yankaka, beto lenda mona mpasi na kulemfuka na lutwadisu ya kekatuka na Biblia yina bankuluntu ya dibundu na beto kepesaka beto. Ziku beto mezaba bifu na bo, mpi yo lenda bebisa mutindu beto ketadila bandongisila na bo. Kansi, Kristu, Ntu ya dibundu, kesepelaka na kusadila bantu yai ya kukonda kukuka. Yo yina, kubuya to kundima kiyeka na bo kevandaka ti bupusi na kinduku na beto ti Kristu. Ntangu beto ketulaka ve dikebi na bifu ya bankuluntu mpi kelandaka lutwadisu na bo na kyese yonso, beto kemonisaka zola na beto sambu na Kristu.
Kisika Beto Lenda Zwa Banduku ya Mbote
19, 20. Inki beto lenda zwa na kati ya dibundu, mpi inki beto tatadila na nima?
19 Yezu kelanda na kudibanza sambu na beto na nzila ya kinkengi ya bangungudi ya zola kaka ve kansi mpi ntangu yandi kepesaka beto bamama, bampangi ya babakala ti ya bankento ya kimpeve na kati ya dibundu. (Tanga Marko 10:29, 30.) Ntangu nge yantikaka kuvukana ti organizasio ya Yehowa, bantu ya dibuta na nge kusalaka inki? Ziku, bo sadisaka nge na kukwenda penepene ya Nzambi mpi ya Kristu. Kansi Yezu kukebisaka nde bantangu yankaka “bambeni ya konso muntu ta vanda bantu yina kele na fami na yandi mosi.” (Mat. 10:36) Yo kepesa kikesa mpenza na kuzaba nde na kati ya dibundu, beto lenda zwa bantu yina takangama ti beto kuluta bampangi na beto ya kinsuni!—Bing. 18:24.
20 Bambote yina Polo kupesaka na nsuka ya mukanda na yandi na bantu ya Roma kemonisa nde yandi salaka kinduku ya ngolo ti bantu mingi. (Roma 16:8-16) Ntumwa Yoane kusukisaka mukanda na yandi ya tatu ti bangogo yai: “Pesa mpi mbote na banduku na beto.” (3 Yoa. 15) Yo kele pwelele nde yandi salaka kinduku ya ngolo ti bantu mingi. Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya Yezu ti ya balongoki ya ntete na yina metala kusala mpi kutanina kinduku ya mbote ti bampangi na beto ya babakala ti ya bankento ya kimpeve? Disolo na beto yina kelanda tapesa mvutu na ngyufula yai.
Inki Mvutu Nge Tapesa?
• Inki mbandu Yezu kupesaka na yina metala kuvanda nduku ya mbote?
• Inki mvutu balongoki kupesaka na kinduku ya Yezu?
• Inki mutindu beto lenda monisa nde beto kele banduku ya Kristu?
[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]
[Kifwanisu ya kele na lutiti 21]
Yezu kutulaka dikebi na mambu yina banduku na yandi vandaka kuyindula mpi mutindu bo vandaka kudiwa
[Kifwanisu ya kele na lutiti 23]
Inki mutindu beto lenda monisa mpusa na beto ya kuvanda banduku ya Kristu?