Bisambu na Nge Kemonisaka Inki Sambu na Nge?

“Sambu nge ke ndimaka bisambu ya bantu. Bantu yonso fweti kwisa na nge.”​—NK. 65:3.

1, 2. Sambu na nki bansadi ya Yehowa lenda samba yandi ti kutula ntima?

 YEHOWA kekangaka ve makutu na balombilu ya bansadi na yandi ya kwikama. Beto lenda tula ntima nde yandi kewaka beto. Ata bamilio ya Bambangi ya Yehowa kusamba Nzambi na mbala mosi, yandi takuka kuwa bo yonso.

² Sambu yandi tulaka ntima nde Nzambi kewa kubondila na yandi, muyimbi-bankunga Davidi kuyimbaka nde: “Sambu nge ke ndimaka bisambu ya bantu. Bantu yonso fweti kwisa na nge.” (Nk. 65:3) Yehowa kundimaka bisambu ya Davidi sambu yandi vandaka nsadi na yandi ya kwikama. Beto lenda kudiyula nde: ‘Keti badodokilu na mono kemonisaka nde mu ketulaka ntima na Yehowa mpi nde lusambu ya bunkete kevandaka na kisika ya ntete na luzingu na mono? Bisambu na mono kemonisaka inki sambu na mono?’

Samba Yehowa ti Kudikulumusa

3, 4. (a) Beto fwete samba Nzambi ti nki nkadilu? (b) Inki beto fwete sala kana “mabanza” keyangisa beto sambu na disumu mosi ya nene?

³ Kana beto kezola nde Nzambi kundima bisambu na beto, beto fwete samba yandi ti kudikulumusa. (Nk. 138:6) Beto fwete lomba Yehowa na kufimpa beto, mutindu Davidi kusalaka ntangu yandi tubaka nde: “Nzambi, tala mono mbote-mbote, nge zaba ngindu na mono; meka ntima na mono, nge zaba mabanza na mono. Sosa kana nge lenda mona mambu ya mbi na ntima na mono, ebuna nata mono na nzila na nge ya mbote yina ke na nsuka ve.” (Nk. 139:23, 24) Bika beto suka ve kaka na kusamba kansi beto ndima mpi bandongisila ya Ndinga ya Nzambi mpi nde yandi kufimpa beto. Yehowa lenda twadisa beto ‘na nzila ya mbote yina ke na nsuka ve,’ mpi kusadisa beto na kulanda nzila yina kenataka na luzingu ya mvula na mvula.

⁴ Inki beto fwete sala kana “mabanza” keyangisa beto sambu na disumu mosi ya nene? (Tanga Nkunga 32:1-5.) Kusosa na kukanga kansansa ya keyangisama lenda manisa ngolo na beto, kaka mutindu ntangu keyumisaka masa ya nti. Sambu na disumu na yandi, Davidi kukondaka kyese mpi ziku yandi belaka. Kansi yandi bakaka mpenza kikesa na nima ya kufunguna disumu na yandi na Nzambi! Yindula kyese ya Davidi vandaka na yo ntangu yandi bakisaka nde Yehowa ‘melolula mbi na yandi’ mpi melolula yandi. Kufunguna masumu na Nzambi lenda pesa kikesa; dyaka lusadisu ya bankuluntu tasadisa mpi nsumuki na kukuma dyaka ti mavimpi ya kimpeve ya mbote.​—Bing. 28:13; Yak. 5:13-16.

Dodokila Nzambi mpi Tonda Yandi

5. Kudodokila Yehowa ketendula inki?

⁵ Kana beto mekuma ti basusi sambu na konso kikuma yina, beto fwete sadila ndongisila yai ya Polo: “Beno kumona mpasi ve na ntima sambu na konso mambu yina; kansi [na mambu yonso, na kisambu mpi dodokilu kumosi ti kuvutula matondo beno zabisa Nzambi balombilu na beno, NW].” (Filp. 4:6) “Kudodokila” ketendula “kubondila na kudikulumusa yonso.” Beto fwete bondila Yehowa sambu yandi sadisa mpi kutwadisa beto, mingimingi kana beto mekutana ti kigonsa to mbangika.

6, 7. Sambu na nki bikuma beto fwete vutula matondo na Nzambi na bisambu na beto?

⁶ Kansi, kana beto kesamba kaka ntangu beto kele na mfunu ya kima mosi, inki yo tamonisa na yina metala bangindu na beto? Polo kutubaka nde beto fwete zabisa Nzambi balombilu na beto “kumosi ti kuvutula matondo.” Beto kele mpenza ti kikuma ya kumonisa mawi ya mutindu mosi ti mawi yai ya Davidi: “Nge kele nene ti ngolo; lukumu ti kimfumu kele ya nge. Bima yonso na zulu ti awa na ntoto kele na maboko na nge. Nge kele ntotila ya nene, mfumu ya bantu yonso. . . . Yo yina Nzambi na beto, beto ke pesa nge  mersi, beto ke kumisa zina na nge ya nene.”​—1 Bans. 29:11-13.

⁷ Yezu kutondaka Nzambi sambu na madya mpi sambu na mampa ti vinu yina bo sadilaka na Madya ya Nkokila ya Mfumu. (Mat. 15:36; Mar. 14:22, 23) Katula kumonisa ntonda ya mutindu mosi, beto fwete “pesa Mfumu Nzambi mersi” sambu na “mambu ya kuyituka ya yandi” kesadilaka bana ya bantu, sambu yandi “ke zengaka makambu mbote,” mpi sambu na ndinga, to nsangu na yandi, ya kele bubu yai na Biblia.​—Nk. 107:15; 119:62, 105.

Samba Sambu na Bantu Yankaka

8, 9. Sambu na nki beto fwete samba sambu na bampangi-Bakristu?

⁸ Ntembe kele ve nde beto kesambaka sambu na beto mosi, kansi beto fwete sambaka mpi sambu na bankaka​—ata sambu na Bakristu yina beto mezaba ve bazina na bo. Ata mbala yankaka ntumwa Polo kuzabaka ve Bakristu yonso ya Kolosai, yandi sonikaka nde: “Ntangu yonso ya beto ke sambaka Nzambi, Tata ya Mfumu na beto Yesu Kristo, beto ke pesaka yandi mersi sambu na beno. Sambu beto me wa nde beno ke tulaka ntima na Yesu Kristo, mpi nde beno ke zolaka bantu ya Nzambi yonso.” (Kol. 1:3, 4) Polo kusambaka mpi sambu na Bakristu ya Tesalonika. (2 Tes. 1:11, 12) Bisambu ya mutindu yai kemonisaka mambu mingi sambu na beto mpi mutindu beto ketadilaka bampangi-Bakristu ya babakala ti ya bankento.

⁹ Bisambu na beto sambu na Bakristu ya kupakulama mpi sambu na bampangi na bo “mameme ya nkaka” kemonisaka nde beto kekudibanzaka sambu na organizasio ya Nzambi. (Yoa. 10:16) Polo kulombaka bampangi-Bakristu na kusamba na mpila nde ‘Nzambi kusonga yandi mambu yina ya yandi fweti tuba sambu na kuzabisa kinsweki ya santu ya nsangu ya mbote.’ (Ef. 6:17-20) Keti beto kesambaka sambu na Bakristu yankaka na mutindu yina?

10. Kusamba sambu na bankaka lenda vanda ti nki bupusi na nkadilu na beto?

¹⁰ Kusamba sambu na bankaka lenda soba mutindu yina beto ketadilaka bo. Kana beto kesepelaka ve na muntu mosi kansi beto kesamba sambu na yandi, ntembe kele ve nde beto takuma kuzola yandi. (1 Yoa. 4:20, 21) Bisambu ya mutindu yai ketungaka mpi kekotisaka bumosi na kati ya bampangi. Dyaka, bisambu ya mutindu yina kemonisaka nde beto kele na zola ya Kristu. (Yoa. 13:​34, 35) Kikalulu yai kele kitini ya mbuma ya mpeve ya Nzambi. Keti beto kesambaka sambu na mpeve santu, disongidila kulomba Yehowa na kusadisa beto na kumonisa bitini yai ya mbuma na yo: zola, kyese, ngemba, ntima ya nda, mambote, bumbote, lukwikilu, mawete, mpi kudiyala? (Luka 11:13; Gal. 5:22, 23, NW) Kana beto sala yo, mambu ya beto ketuba mpi kesala tamonisa nde beto ketambula mpi kezinga na mpeve.​—Tanga Galatia 5:16, 25, NW.

11. Sambu na nki nge tatuba nde yo kele mbote na kulomba bankaka na kusamba sambu na beto?

¹¹ Kana beto mezaba nde bana na beto kenwana ti mpukumuna ya kuyiba na baekzame na nzo-nkanda, beto fwete samba sambu na bo mpi kusadila Masonuku sambu na kusadisa bo na mpila nde bo sala mambu na masonga yonso mpi bo sala ve ata kima mosi ya mbi. Polo kuzabisaka Bakristu ya Korinto nde: “Beto ke samba  Nzambi sambu beno sala ve ata mambu mosi ya mbi.” (2 Kor. 13:7) Bisambu ya kudikulumusa ya mutindu yai kesepedisaka Yehowa mpi kemonisaka mambu ya mbote sambu na beto. (Tanga Bingana 15:8.) Beto lenda lomba bankaka na kusamba sambu na beto, kaka mutindu ntumwa Polo kusalaka. Yandi sonikaka nde: “Beno fweti samba kaka na Nzambi sambu na beto. Beto zaba mbote-mbote nde beto ke na ntima ya mbote, sambu beto ke na luzolo ya kusala mambu ya mbote konso ntangu.”​—Baeb. 13:18.

Bisambu na Beto Kemonisaka Nkutu Mambu Mingi

12. Inki fwete vanda bitini ya mfunu ya bisambu na beto?

¹² Keti bisambu na beto kemonisaka nde beto kele Bambangi ya Yehowa ya kyese mpi ya kikesa? Keti badodokilu na beto ketadilaka ntetentete kuzitisa luzolo ya Nzambi, kulongama ya nsangu ya Kimfumu, kusantisama ya luyalu ya Yehowa mpi ya zina na yandi? Mambu yai fwete vanda bitini ya mfunu ya bisambu na beto, mutindu Yezu kumonisaka yo na kisambu ya mbandu, yina keyantika ti bangogo yai: “Tata na beto kele na zulu, zina na nge [kuvanda ya santu, NW], Kimfumu na nge kwisa, luzolo na nge kusalama awa na ntoto bonso na zulu.”​—Mat. 6:9, 10.

13, 14. Bisambu na beto kemonisaka nki sambu na beto?

¹³ Bisambu na beto na Nzambi kemonisaka bangindu na beto, mambu ya kesepedisaka beto, mpi bampusa na beto. Yehowa mezaba kimuntu na beto ya kati. Bingana 17:3 ketuba nde: “Wolo ti arza bo ke mekaka yo na tiya, kansi ntima ya muntu Mfumu Nzambi muntu ke mekaka yo.” Nzambi kemonaka mambu yina kele na ntima na beto. (1 Sam. 16:7) Yandi kezabaka mutindu beto ketadilaka balukutakanu na beto, kisalu na beto ya kusamuna, mpi bampangi na beto Bakristu ya babakala ti ya bankento. Yehowa mezaba mutindu beto ketadilaka “bampangi” ya Kristu. (Mat. 25:40) Yandi mezaba kana beto kele mpenza na mpusa ya mambu yina beto kelomba to kana beto kevutukila kaka bangogo ya beto mekangaka na ntu. Sambu bantu ya ntangu na yandi vandaka na dibanza ya mbi na yina metala kisambu, Yezu kutubaka nde: “Kana beno ke samba, beno kutuba mingi ve bonso bamimpani. Bo ke banzaka nde Nzambi ta wa bo sambu na bisambu na bo ya nda.”​—Mat. 6:7.

¹⁴ Mambu ya beto ketubaka na kisambu kemonisaka mpi kiteso ya ntima yina beto ketulaka na Nzambi. Davidi kutubaka nde: “Sambu nge [Yehowa] muntu ke kebaka mono, nge muntu ke nwaninaka mono na bambeni. Bika mono mono zinga na nzo na nge tii kuna, pesa mono kisika ya mbote na nsi ya mapapu na nge.” (Nk. 61:4, 5) Ntangu Nzambi ‘ketandulaka tenta na yandi na zulu na beto’ na mutindu ya kifwani, beto kevandaka na nsi ya lutaninu na yandi. (Kus. 7:15, NW) Yo kepesa kikesa mpenza na kupusana penepene na Yehowa na kisambu ti kivuvu nde yandi kele na lweka ‘na beto’ na konso ntangu ya lukwikilu na beto memekama!​—Tanga Nkunga 118:5-9.

15, 16. Kisambu lenda sadisa beto na kubakisa nki na yina metala mpusa ya kuzola kuvanda ti mikumba na dibundu?

¹⁵ Kusala bisambu ya masonga na Yehowa na yina metala bangindu na beto lenda sadisa beto na kubakisa yo mbote-mbote. Mu mbandu, keti mpusa na beto ya ngolo ya kuvanda ti kiyeka na kati ya bansadi ya Nzambi kele mpenza mpusa ya kudikulumusa ya kusadisa mpi kusala yonso yina beto lenda sala sambu na kunata mambote ya Kimfumu na ntwala? To keti yo lenda vanda nde beto kezola kuvanda ‘bamitwadisi’ to nkutu ‘kuyala bankaka na kingolo-ngolo’? Mambu fwete salama ve mutindu yai na kati ya bansadi ya Yehowa. (Tanga 3 Yoane 9, 10; Luka 22:24-27.) Kana beto kele na bampusa ya mbi, kusamba Yehowa Nzambi na masonga yonso lenda monisa yo pwelele  mpi kusadisa beto na kusoba na ntwala nde yo basisa misisa.

¹⁶ Bampangi-bankento ya Bakristu lenda vanda na mpusa ya ngolo nde babakala na bo kusala bonso bansadi ya kisalu mpi mbala yankaka nsukansuka bonso bankengi, to bankuluntu. Bampangi-bankento yai lenda sala na kuwakana ti mawi yai ya bo kemonisaka na bisambu na bo ya kingenga na kusalaka ngolo na kuvanda ti bikalulu ya mbote. Dyambu yai kele mfunu, sambu kutuba mpi bikalulu ya bantu ya dibuta ya mpangi-bakala kevandaka na bupusi na mutindu bo ketadilaka yandi na dibundu.

Kusamba Sambu na Bankaka na Ntwala ya Bantu Yonso

17. Sambu na nki kuvanda beto mosi kele mfunu ntangu beto kesamba na kingenga?

¹⁷ Mbala mingi Yezu vandaka kuyambula bantu sambu na kukwenda kusamba Tata na yandi na kingenga. (Mat. 14:13; Luka 5:16; 6:12) Mutindu mosi mpi, beto kevandaka na mfunu ya kuvanda beto mosi. Na kisambu ya pima na kisika ya kukonda makelele, ntembe kele ve beto tabaka badesizio yina tasepedisa Yehowa mpi yina tanatila beto mambote mpenza na kimpeve. Kansi, Yezu kusambaka mpi na ntwala ya bantu yonso, mpi yo kele mbote na kutadila mutindu yo lenda salama na mutindu ya mbote.

18. Inki kele mwa mambu yina bampangi fwete yibuka ntangu bo kesamba sambu na dibundu ya mvimba na ntwala ya bantu yonso?

¹⁸ Na balukutakanu na beto, babakala ya kwikama kesambaka sambu na dibundu ya mvimba na ntwala ya bantu yonso. (1 Tim. 2:8) Bampangi-Bakristu fwete kuka na kutuba “amen,” disongidila “yo vanda mpidina,” na nsuka ya kisambu ya mutindu yai. Kansi, sambu bo sala yo, bo fwete ndima mambu yina metubama. Na kisambu ya mbandu ya Yezu, beto kekuta ve ata ngogo mosi ya kelwadisa to ya kukonda luzitu. (Luka 11:2-4) Dyaka, yandi tubilaka ve na sikisiki bampusa to bampasi yonso ya konso muwi na yandi. Yo mefwana nde beto tubila mambu na beto mosi na kisambu ya kingenga, kansi ve na kisambu na ntwala ya bantu yonso. Mpi ntangu beto kesamba sambu na kimvuka mosi ya bantu, beto fwete buya kutubila mambu ya kinsweki.

19. Inki mutindu beto fwete sala mambu na ntangu kisambu kesalama na ntwala ya bantu yonso?

¹⁹ Ntangu muntu mosi kesamba sambu na beto na ntwala ya bantu yonso, beto fwete monisa “boma” ya mbote ya Nzambi. (1 Pie. 2:17) Yo lenda vanda ti ntangu mpi kisika ya mbote sambu na kusala mambu yankaka, mambu yina yo tavanda ve mbote na kusala na lukutakanu ya Bukristu. (Lo. 3:1) Mu mbandu, yindula nde muntu mosi kezola nde bantu yonso ya kele na kimvuka kusimbana na maboko na ntangu bo kesala kisambu ya mutindu yai. Yo lenda pesa bankaka mpasi to kukatula dikebi na bo, tanga mpi banzenza yina kele ve na lukwikilu mosi ti beto. Bankwelani yankaka lenda simbana kukonda kubenda dikebi ya bantu, kansi kana bo kangama na nitu na ntangu kisambu kesalama na ntwala ya  bantu yonso, bantu yina tamona mambu ya mutindu yai lenda bula dibaku. Bo lenda yindula to kubakisa nde bankwelani yango vandaka kutula dikebi mingi na zola na bo na kisika ya kumonisa luzitu ya ngolo na Yehowa. Yo yina, sambu na luzitu ya ngolo na Yehowa, bika beto ‘sala mambu yonso sambu na kupesa Nzambi lukumu’ mpi kubuya mambu yina lenda katula dikebi ya konso muntu yina, kupesa yandi mpasi, to kubudisa yandi dibaku.​—1 Kor. 10:31, 32; 2 Kor. 6:3.

Kusamba Sambu na Nki Mambu?

20. Inki mutindu nge lenda tendula Roma 8:26, 27?

²⁰ Bantangu yankaka, beto lenda zaba ve mambu ya kutuba na bisambu na beto mosi. Polo kusonikaka nde: “Sambu beto zaba ve kana nki mutindu beto fweti samba Nzambi; kansi mpeve [santu] yandi mosi ke dilaka na kudila mosi ya bantu lenda bakisa ve ntangu yandi ke samba Nzambi sambu na beto. Ebuna Nzambi yina ke monaka mambu yina kele na ntima ya bantu, yandi ke bakisaka nki mambu mpeve ke zolaka kulomba.” (Roma 8:26, 27) Yehowa kusalaka nde bo sonika bisambu mingi na Masonuku. Yandi kendimaka balombilu yai ya kupemama bonso mambu yina beto kezola kulomba mpi na nima yandi kelungisaka yo. Nzambi mezaba beto mpi ntendula ya mambu yina yandi salaka nde mpeve kutuba na nzila ya bansoniki ya Biblia. Yehowa kendimaka badodokilu na beto ntangu mpeve ‘kesambaka,’ to kebondilaka, sambu na beto. Kansi ntangu beto kezabaka mbote-mbote Ndinga ya Nzambi, mambu yina beto lenda lomba na bisambu lenda kwisa kukonda mpasi na mabanza na beto.

21. Beto tatadila nki na disolo ya kelanda?

²¹ Mutindu beto mekatuka kulonguka, bisambu na beto kemonisaka mambu mingi sambu na beto. Mu mbandu, yo lenda monisa na nki kiteso beto mekumaka penepene ya Yehowa mpi na nki kiteso beto mezaba Ndinga na yandi. (Yak. 4:8) Na disolo ya kelanda, beto tatadila mwa bisambu mpi bangogo ya kele na bisambu yina bo mesonikaka na Biblia. Kutadila Masonuku na mutindu yai lenda vanda na nki bupusi na mutindu yina beto kesambaka Nzambi?

Inki Mvutu Nge Tapesa?

• Beto fwete samba Yehowa ti nki nkadilu?

• Sambu na nki beto fwete samba sambu na bampangi-Bakristu?

• Bisambu na beto kemonisaka nki sambu na beto mpi bangindu na beto?

• Inki mutindu beto fwete sala mambu na ntangu kisambu kesalama na ntwala ya bantu yonso?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 11]

Keti nge kekumisaka mpi ketondaka Yehowa mbala na mbala?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 13]

Bikalulu na beto na ntangu kisambu kesalama na ntwala ya bantu yonso fwete pesa Yehowa lukumu ntangu yonso