Muntu Yina Kusobaka Nsi-Ntoto

Bamiliare ya bantu mezingaka mpi mefwaka na nsi-ntoto yai. Mingi mesalaka ve ata kima mosi ya nene yina lenda sala nde bo yibuka bo. Kansi, bantu fyoti mevandaka na bupusi na disolo ya luzingu ya bantu​—mpi ntembe kele ve nde bo kele na bupusi na luzingu na nge ya konso kilumbu.

NGE metelama na suka mpi mepedisa mwinda. Sambu nge kebela, nge keyibuka na kunwa nkisi yina munganga kusonikilaka nge yina kesadisaka nge na kunwana ti maladi na nge. Nge mebaka mukanda to zulunalu, ebuna nge mevutuka na mbeto. Kilumbu na nge mekatuka kuyantika, kansi nge mebaka dezia mambote na mambu yina mwa-ndambu ya bantu ya mezabanaka mesalaka.

Michael Faraday Muntu yai ya fiziki ya Angleterre ya kubutukaka na mvu 1791, kusalaka motere ya kesalaka na kura mpi dynamo. Mambu ya yandi sengumunaka mpi kusalaka mesadisaka sambu bantu mingi kusadila kura.

Cai Lun Bantu ketubaka nde Cai Lun, mfumu mosi ya vandaka kusala na nzo ya ntinu ya Chine, muntu kubasisaka metode mosi sambu na kusala papie, penepene ya mvu 105 T.B., ebuna yo mesadisaka sambu bantu kuma kusala bapapie mingi.

Johannes Gutenberg Penepene ya mvu 1450, muntu yai ya Allemagne kusalaka mashini ya ntete ya kunyema mikanda. Mashini yai kusadisaka sambu bo nyema mikanda kukonda kubasisa mbongo mingi, ebuna yo mesadisaka sambu bantu mingi kuzwa bansangu na mambu ya mutindu na mutindu.

Alexander Fleming Na mvu 1928, muntu yai ya Écosse ya kesalaka bansosa kusengumunaka nkisi mosi (antibiotique) ya yandi bingaka nde pénicilline. Bubu yai bantu mingi kesadilaka nkisi yango sambu na kubelula bamaladi yina kekatukaka na bamikrobe.

Ntembe kele ve nde mambu yina bantu fyoti mesengumunaka mpi mesalaka mesadisaka bamiliare ya bantu na kubaka mwa mambote to na kuvanda ti mavimpi ya mbote.

Kansi, kele ti muntu mosi yina meswaswana ti bantu yonso yankaka. Yandi mezabanaka ve sambu na mambu ya yandi sengumunaka na mambu ya siansi to ya kimunganga. Kansi, muntu yai ya kubutukaka na dibuta mosi ya kinsukami mpi kufwaka kiteso ya bamvula 2 000 meluta kubikaka nsangu mosi​—nsangu ya ngolo yina kepesa kivuvu mpi kikesa. Kana bo tadila kiteso yina nsangu na yandi mevandaka ti bupusi na luzingu ya bantu na nsi-ntoto ya mvimba, bantu mingi kendimaka nde yandi kele mpenza muntu yina kusobaka nsi-ntoto.

Muntu yango kuvandaka Yezu Kristu. Inki nsangu yandi longaka? Mpi nki bupusi nsangu yina lenda vanda na yo na luzingu na nge?