Baka Kikesa na Mambu ya Kimpeve

“Beno baka kilo na mono . . . , ebuna beno ta zaba kupema.”​—MAT. 11:29.

1. Inki mambu Nzambi kuyidikaka na Ngumba ya Sinai, mpi sambu na inki?

NTANGU bo salaka kuwakana ya Nsiku na Ngumba ya Sinai, yo vandaka kutadila mpi kuzitisa Kisabatu ya konso mposo. Na nzila ya kinati-ndinga na yandi Moize, Yehowa kuzabisaka dikanda ya Izraele nde: “Beno sala kisalu na beno bilumbu sambanu, kansi na kilumbu ya nsambwadi beno fweti pema; mpidina bangombe na beno ti bampunda na beno yo mpi lenda pema, ebuna bampika na beno ti banzenza yina ke sadilaka beno kisalu bo mpi lenda baka diaka ngolo.” (Kub. 23:12) Ee, sambu yandi vandaka kumonisa dikebi na bantu yina kuvandaka na nsi ya Nsiku, Yehowa kuyidikaka na zola yonso kilumbu mosi ya kupema na mpila nde bantu na yandi lendaka ‘kubaka diaka ngolo.’

2. Inki mutindu bantu ya Izraele kubakaka mambote na kuzitisaka Kisabatu?

² Keti Kisabatu kuvandaka kaka kilumbu ya kubaka mupepe? Ve, yo vandaka kitini ya mfunu ya lusambu ya Yehowa na Izraele. Kuzitisa Kisabatu vandaka kupesa bamfumu ya mabuta ntangu ya kulonga mabuta na bo na ‘kusala mambu ya mbote.’ (Kuy. 18:19) Yo vandaka mpi kupesa dibuta mpi banduku dibaku ya kuvukana kumosi sambu na kuyindulula bisalu ya Yehowa mpi kusala kinduku ya kyese. (Yez. 58:13, 14) Kima ya kuluta mfunu kele nde, Kisabatu vandaka kumonisa na mutindu ya mbikudulu ntangu yina bantu zolaka kubaka kikesa ya kyeleka na nzila ya Luyalu ya Bamvula Funda ya Kristu. (Roma 8:21) Kansi, inki beto lenda tuba sambu na bilumbu na beto? Inki kisika mpi nki mutindu Bakristu ya kyeleka, yina ketulaka dikebi na banzila ya Yehowa, lenda baka kikesa ya mutindu yai?

Baka Kikesa na Kuvukanaka ti Bakristu Yankaka

3. Na nki mutindu Bakristu ya mvu-nkama ya ntete kupesanaka lusadisu, mpi nki mbuma yo butaka?

³ Ntumwa Polo kutubilaka dibundu ya Bukristu nde yo ‘kesimbaka mambu ya kieleka mutindu dikunzi kesimbaka nzo.’ (1 Tim. 3:15) Bakristu ya ntete kubakaka lusadisu mingi na kupesanaka kikesa mpi na kusadisanaka na zola. (Ef. 4:11, 12, 16) Ntangu yandi vandaka na Efezo, bantu ya dibundu ya Korinto kwisaka kutala yandi mpi kupesaka yandi kikesa. Beno simba mambu yina yo salaka: “Mono kele kiese sambu na Stefanasi, Fortunatusi ti Akaikusi,” mpi Polo kuyikaka nde, “bo me katula  mono mawa.” (1 Kor. 16:17, 18) Mutindu mosi, ntangu Tito kwendaka na Korinto sambu na kusadila bampangi ya mbanza yina, Polo kusonikilaka dyaka dibundu yai nde: “Tito sepelaka sambu na kikesa yina ya beno pesaka yandi.” (2 Kor. 7:13) Kiteso mosi bubu yai, Bambangi ya Yehowa kebakaka kikesa ya kyeleka na nzila ya kinduku ya Bukristu ya ketungaka.

4. Inki mutindu balukutakanu ya dibundu kepesaka beto kikesa?

⁴ Nge mezaba mbote nde balukutakanu ya dibundu kevandaka nto ya kyese ya nene. Kuna beto ‘kepesanaka kikesa.’ (Roma 1:12) Bampangi na beto Bakristu ya babakala mpi ya bankento kele ve bantu yina beto kevandaka na bangwisana ya zulu-zulu ti bo. Bo kele banduku ya kyeleka, bantu yina beto kezolaka mpi kezitisaka. Beto kebakaka kyese mpi kikesa mingi na kuvukanaka mbala na mbala ti bo na balukutakanu na beto.​—Film. 7.

5. Inki mutindu beto lenda pesana kikesa na balukutakanu ya distrike mpi ya nene?

⁵ Nto yankaka ya kikesa kekatukaka na balukutakanu ya distrike mpi ya nene ya konso mvula. Katula kupesa masa ya kepesaka luzingu ya kyeleka ya kekatukaka na Ndinga ya Nzambi, Biblia, balukutakanu yai ya nene kepesaka beto dibaku ya “kudikangula” (NW) na kinduku na beto. (2 Kor. 6:12, 13) Kansi, inki beto lenda sala kana beto kele nsoni-nsoni mpi kemonaka mpasi na kusolula ti bantu? Mutindu mosi ya kuzaba bampangi na beto ya babakala ti ya bankento kele ya kusala bonso bansadi ya luzolo ya mbote na lukutakanu ya distrike. Na nima ya kupesa lusadisu na lukutakanu mosi ya bansi mingi, mpangi-nkento mosi kutubaka nde: “Katula dibuta na mono mpi mwa banduku, mu zabaka ve bantu mingi kuna. Kansi ntangu mu sadisaka na kutula bunkete, mu kutanaka ti bampangi mingi ya babakala ti ya bankento! Yo vandaka dyambu mosi ya kitoko!”

6. Inki kele mutindu mosi yina beto lenda baka kikesa na ntangu beto kele na konzie?

⁶ Bantu ya Izraele kuvandaka ti kikalulu ya kukwenda na bankinsi tatu na Yeruzalemi konso mvula sambu na lusambu. (Kub. 34:23) Mbala mingi yo vandaka kutendula kuyambula bilanga mpi bamagazini mpi kusala nzyetelo ya bilumbu mingi na makulu na banzila ya putulu. Ata mpidina, kukwenda na tempelo vandaka kunatila bo “kiese” ya nene na ntangu bo “vandaka kukumisa Mfumu Nzambi.” (2 Bans. 30:21) Mutindu mosi bubu yai, bansadi mingi ya Yehowa kemonaka nde kukwenda ti mabuta na bo sambu na kutala Betele to babiro ya filiale ya Bambangi ya Yehowa yina kele na teritware na bo kenataka kyese ya nene. Keti beno lenda kotisa viziti ya mutindu yai na manaka ya konzie ya dibuta na beno ya mbala ya kekwisa?

7. (a) Inki mutindu balukutakanu ya kulutisila ntangu lenda natila beto mambote? (b) Inki lenda sala nde bantu kuvila ve lukutakanu mosi ya kulutisila ntangu mpi yo pesa bo kikesa?

⁷ Kusala balukutakanu ya kulutisila ntangu ti mwa bantu ya dibuta mpi banduku lenda pesa mpi kikesa. Ntotila ya mayele Salomo kutubaka nde: “Kima ya mbote ya muntu lenda sala kele kudia ti kunwa ti kumona kiese na bima ya yandi zwaka.” (Lo. 2:24) Lukutakanu ya mutindu yai kepesaka kaka ve kikesa kansi yo kekumisaka mpi ngolo bangwisana na beto ya zola ti bampangi-Bakristu na ntangu beto kezabaka bo mbote. Sambu na kusala na mpila nde bantu kuyibuka dibaku yina mpi yo pesa bo kikesa, yo meluta mbote nde lukutakanu yango kuvanda ve ti bantu mingi mpi kuzikisa nde yo ketwadisama mbote, mingimingi kana malafu tavanda.

Kisalu ya Kusamuna Kepesaka Kikesa

8, 9. (a) Swaswanisa nsangu ya Yezu ti ya balongi ya bansiku mpi ya Bafarize. (b) Inki mambote beto kebakaka na kuzabisa bakyeleka ya Biblia?

⁸ Yezu vandaka kikesa na kisalu ya kusamuna, mpi yandi syamisaka balongoki na yandi na kuvanda mpi kikesa. Yo kemonana na bangogo yai ya yandi tubaka: “Bambuma mingi kele na bilanga, kansi bantu ya kisalu kele mingi ve sambu na kukatula yo. Beno bondila munkwa-bilanga na kutinda bantu ya nkaka ya kisalu sambu na kukatula bambuma na yandi.” (Mat. 9:37, 38) Nsangu yina Yezu kulongaka vandaka kupesa mpenza kikesa; yo vandaka “nsangu ya mbote.” (Mat. 4:23; 24:14) Yo swaswanaka mpenza ti bansiku ya kilo yina  Bafarize vandaka kutudila bantu.​—Tanga Matayo 23:4, 23, 24.

⁹ Ntangu beto kezabisaka bantu yankaka nsangu ya Kimfumu, beto kepesaka bo kikesa ya kimpeve, mpi na ntangu yina mosi, beto kekotisaka bakyeleka ya mfunu ya Biblia na mabanza mpi na ntima na beto. Muyimbi-bankunga kutubaka nde: “Aleluya! beno kumisa Mfumu Nzambi! Kele mbote na kuyimbila Nzambi na beto bankunga, kiese na kukumisa yandi.” (Nk. 147:1) Keti nge lenda yedisa kyese ya nge kebakaka na kukumisa Yehowa na bamfinangani na nge?

10. Keti kununga na beto na kisalu ya kusamuna ketadilaka mutindu bantu kendimaka nsangu na beto? Tendula.

¹⁰ Yo kele kyeleka nde na bateritware yankaka bantu mingi kendimaka nsangu ya mbote, kansi na bateritware yankaka dyaka bantu mingi ve kendimaka yo. (Tanga Bisalu 18:1, 5-8.) Kana nge kezingaka na teritware yina bantu mingi ve kendimaka nsangu ya Kimfumu, sala ngolo na kutula dikebi na mambu ya mbote yina nge ke na kulungisa na kisalu ya kusamuna. Yibuka nde bikesa ya nge kelanda na kusala sambu na kuzabisa zina ya Yehowa kele ve mpamba. (1 Kor. 15:58) Dyaka, kununga na beto na kisalu ya kusamuna ketadila ve mutindu bantu keyambaka nsangu ya mbote. Beto lenda ndima nde Yehowa tasala na mpila nde bantu ya ntima masonga kuzwa dibaku ya kundima nsangu ya Kimfumu.​—Yoa. 6:44.

Lusambu ya Dibuta Kepesaka Kikesa

11. Inki mukumba Yehowa mepesaka bibuti, mpi nki mutindu bo lenda lungisa yo?

¹¹ Bibuti yina kewaka Nzambi boma kele ti mukumba ya kulonga bana na bo mambu ya metala Yehowa ti banzila na yandi. (Kul. 11:18, 19) Kana nge kele kibuti, keti nge kebumbaka ntangu ya kulonga bana na nge mambu ya metala Tata na beto ya zola ya kevandaka na zulu? Sambu na kusadisa nge na kulungisa mukumba yai ya mfunu mpi kulungisa bampusa ya dibuta na nge, Yehowa mepesaka madya mingi ya mbote ya kimpeve na nzila ya mikanda, bazulunalu, bavideo, mpi bakaseti ti ba CD ya bo mekotisaka ndinga.

12, 13. (a) Inki mutindu mabuta lenda baka mambote na nkokila ya Lusambu ya Dibuta? (b) Inki mutindu bibuti lenda sala na mpila nde lusambu na bo ya dibuta kuvanda nto ya kikesa?

¹² Dyaka, kimvuka ya mpika ya kwikama mpi ya mayele mebakaka bangidika sambu na nkokila ya Lusambu ya Dibuta. Yai kele nkokila ya kutula na lweka konso mposo sambu na kulonguka Biblia na dibuta. Bantu mingi memonaka nde ngidika yai mesadisaka bo na kuzolana mpenza bo na bo mpi mekumisaka ngolo bangwisana na bo ti Yehowa. Kansi nki mutindu bibuti lenda zikisa nde lusambu na bo ya dibuta kele nto ya kepesa kikesa na kimpeve?

¹³ Nkokila ya Lusambu ya Dibuta fwete vanda ve ntangu mosi ya madidi-madidi mpi ya makambu ngolo. Ya kyeleka, beto kesambilaka ‘Nzambi ya kiese,’ mpi yandi kezolaka nde beto vanda na kyese na lusambu na beto. (1 Tim. 1:11; Filp. 4:4) Kuvanda na nkokila ya ngika sambu na kutubila bimvwama ya kimpeve na nsadisa ya Biblia kele mpenza lusakumunu. Bibuti lenda soba bametode na bo ya kulongila, mpi kusadila mayele na bo ya kuyindula mpi ya kuganga mambu. Mu mbandu, dibuta mosi kupesaka mwana na bo ya bamvula kumi, na zina ya Brandon, nzila ya kusala disolo ya vandaka na ntu-dyambu, “Sambu na Nki Yehowa Kusadilaka Nyoka Sambu na Kumonisa Satana?” Disolo yai vandaka kuyangisa Brandon sambu yandi kezolaka banyoka, mpi yandi vandaka na mawa sambu Biblia kewakanisa yo ti Satana. Bantangu yankaka, mabuta yankaka kesalaka badrame ya Biblia, ebuna bo kelombaka konso muntu ya dibuta na kusala bonso muntu ya drame, na kutanga kitini ya Biblia, to kusala nsonga ya dyambu mosi. Bametode yai ya kulongila kepesaka ve kaka kyese kansi yo lenda pusa mpi bana na kudikotisa na masolo, na mpila nde minsiku ya Biblia lenda simba ntima na bo. *

 Beno Buya Mambu Yina Lenda Lembisa Beno

14, 15. (a) Inki mutindu bampasi mpi kukonda lutaninu kekuma mingi na bilumbu ya nsuka? (b) Inki bampasi yankaka dyaka beto lenda kutana ti yo?

¹⁴ Bampasi mpi kukonda lutaninu kekuma mingi na bilumbu yai ya nsuka ya ngidika yai ya mbi ya bima. Bantu mingi kele ve ti kisalu mpi bo kekutana ti bampasi yankaka ya mbongo. Ata bantu yina kele ti kisalu kemonaka mbala mingi nde bo ketulaka mbongo ya bo kebakaka na baposhe ya kutobuka-tobuka, ebuna yo kesalaka nde mabuta na bo kubakila yo mpenza ve mambote. (Fwanisa ti Agai 1:4-6.) Yo kemonana nde bantu ya politiki mpi bantwadisi yankaka kekuka ve na kununga kiterorizme mpi bisina yankaka ya mbi. Bantu mingi kemona mpasi sambu na bifu na bo mosi.​—Nk. 38:5.

¹⁵ Bakristu ya kyeleka mpi kekutanaka ti makambu mpi bampasi ya ngidika ya bima ya Satana. (1 Yoa. 5:19) Na mabaku yankaka, balongoki ya Kristu lenda kutana ti bampasi mingi dyaka kuluta na ntangu bo kesala ngolo sambu na kubikala ya kwikama na Yehowa. Yezu kutubaka nde: “Kana bo vandaka kumonisa mono mpasi, bo ta monisaka beno mpasi mpi.” (Yoa. 15:20) Kansi, ata ntangu bo “ke monisaka beto mpasi,” Nzambi “ke bikisaka beto ve.” (2 Kor. 4:9) Sambu na inki yo kele mutindu yina?

16. Inki lenda sadisa beto na kutanina kyese na beto?

¹⁶ Yezu kutubaka nde: “Beno kwisa na mono, beno yonso bantu yina me lemba, sambu beno ke nata kilo ya nene, ebuna mono ta pesa beno ntangu ya kupema.” (Mat. 11:28) Kana beto ketula ntima ya mvimba na nkudulu yina Kristu kupesaka, beto kekuditula na maboko ya Yehowa, na mutindu ya kifwani. Na mutindu yina, beto tabaka “ngolo ya [kuluta] nene.” (2 Kor. 4:7) Mpeve santu ya Nzambi kele “nsadisi” (NW) mpi yo kekumisaka lukwikilu na beto ngolo mpenza na mpila nde beto lenda nunga na kukanga ntima na mimekamu mpi bampasi ya beto kekutana ti yo kaka ve kansi mpi kulanda na kuvanda na kyese.​—Yoa. 14:26; Yak. 1:2-4.

17, 18. (a) Beto fwete keba na nki kikalulu? (b) Inki lenda salama kana beto ketula dikebi mingi na byese ya nsi-ntoto?

¹⁷ Bubu yai, Bakristu ya kyeleka fwete keba mpi kubika ve nde bupusi ya mbi ya nsi-ntoto yai ya kesosaka kaka byese kuyala bo. (Tanga Efezo 2:2-5.) Kana ve, “bima yina ya nitu na beto ti meso na beto ke monaka nzala na yo ti bima yina ya beto ke tulaka lulendo sambu na yo” lenda kanga beto na mutambu. (1 Yoa. 2:16) To beto lenda kwikila na luvunu yonso nde kudipesa na bampusa ya nitu tapesa beto kikesa. (Roma 8:6) Mu mbandu, sambu na kusepedisa bampusa na bo, bantu yankaka mekudipesaka na dyamba mpi kulauka malafu, na pornografi, na bansaka ya ketulaka luzingu na kigonsa, to na mambu yankaka ya mbi. Lukanu ya ‘mayele ya mbi’ ya Satana kele ya kukusa muntu na kupusaka yandi na kuvanda ti mutindu ya mbi ya kutadila kikesa.​—Ef. 6:11.

¹⁸ Ya kyeleka, kudya, kunwa, kusala bansaka ya mbote kele kwa yo mbi ve kana beto kesala yo na bukatikati. Ata mpidina, beto kepesaka ve nzila nde mambu ya mutindu yai kubaka kisika ya ntete na luzingu na beto. Bukatikati mpi kudiyala kele mfunu, mingimingi na kutadila bantangu yai ya beto kezinga. Kusosa byese sambu na beto mosi lenda lembisa beto tii na kiteso ya kukuma “bumolo, to kukonda kubuta bambuma na yina metala nzayilu ya kyeleka ya Mfumu na beto Yezu Kristu.”​—2 Pie. 1:8, NW.

19, 20. Inki mutindu beto lenda baka kikesa ya kyeleka?

 ¹⁹ Ntangu beto kewakanisaka mabanza na beto ti bansiku ya Yehowa, beto kebakisaka nde byese yonso yina nsi-ntoto yai kepesaka kevandaka sambu na ntangu fyoti. Moize kubakisaka yo, beto mpi kebakisa yo. (Baeb. 11:25) Dyambu ya kyeleka kele nde kikesa ya kyeleka, yina kepesaka kyese ya mudindu mpi ya kezingaka mingi, kekatukaka na kusala luzolo ya Tata na beto yina kele na zulu.​—Mat. 5:6.

²⁰ Bika beto landa na kubaka kikesa na mambu ya kimpeve. Kana beto kesala mutindu yina, beto tabikisa “luzingu ya mbi ti nzala ya kimuntu, . . . ntangu beto ke vingila kilumbu yina ya kiese ya beto ke tulaka ntima, kilumbu yina ya beto ta mona lukumu ya [Nzambi ya nene, NW] ti ya Yesu Kristo yina kele . . . Ngulusi na beto.” (Tito 2:12, 13) Yo yina, bika beto vanda ti lukanu ya kubikala kaka na nsi ya vangu ya Yezu na kulemfukaka na kiyeka mpi lutwadisu na yandi. Kana beto kesala mutindu yina, beto tabaka kyese mpi kikesa ya kyeleka!

[Noti na Nsi ya Lutiti]

Inki Mvutu Nge Tapesa?

• Inki mutindu bantu ya Yehowa kebakaka kikesa bubu yai?

• Na nki mutindu kisalu ya kusamuna kepesaka beto ti bantu ya beto kelongaka kikesa?

• Inki bamfumu ya mabuta lenda sala sambu lusambu na bo ya dibuta kupesa kikesa?

• Inki mambu kelembisaka beto na kimpeve?

[Bangyufula ya Disolo ya Kulonguka]