Sala Mingi na Kisalu ya Nene ya Kukatula Bambuma ya kimpeve

‘Vanda ti mambu mingi ya kusala na kisalu ya Mfumu’​—1 KOR. 15:58, NW.

1. Inki emvitasio Yezu kupesaka balongoki na yandi?

NTANGU yandi vandaka kusala nzyetelo na provense ya Samaria na nsuka ya mvu 30 T.B., Yezu kutelamaka na dibulu ya masa ya vandaka penepene ya mbanza Sikare sambu na kupema. Kuna yandi zabisaka balongoki na yandi nde: “Beno tala mbote bilanga: Bambuma me yela, ntangu me kuma penepene na kukatula yo.” (Yoa. 4:35) Yezu vandaka kutubila ve kisalu ya kukatula bambuma ya kinsuni, kansi yandi vandaka kutubila kisalu ya kimpeve ya kuvukisa bantu ya ntima-mbote yina zolaka kukuma balongoki na yandi. Ya kyeleka, na bangogo yina, yandi vandaka kubinga balongoki na yandi na kusala kisalu. Kisalu vandaka mingi ya kusala mpi ntangu ya kusala yo kuvandaka kaka fyoti!

2, 3. (a) Inki kemonisa nde beto kezinga na ntangu ya kukatula bambuma? (b) Disolo yai tatubila inki?

² Bangogo ya Yezu ya ketadila kisalu ya kukatula bambuma kele ti ntendula ya sipesiali sambu na bilumbu na beto. Beto kezinga na ntangu mosi yina “bambuma me yela” na bilanga, disongidila nsi-ntoto. Konso mvula, bamilio ya bantu kebakaka emvitasio ya kulonguka bakyeleka ya kepesaka luzingu, mpi mafunda mingi ya balongoki ya mpa kebakaka mbotika. Beto kele ti dibaku ya kuvukana na kisalu ya kuluta nene ya kukatula bambuma, na nsi ya lutwadisu ya Mfumu ya kisalu yango, Yehowa Nzambi. Keti nge kele ti “mambu mingi” ya kusala na kisalu yai ya kukatula bambuma?​—1 Kor. 15:58, NW.

³ Na nsungi ya bamvula tatu ti ndambu ya yandi salaka kisalu ya kusamuna na ntoto, Yezu kubongisaka balongoki na yandi sambu na mukumba na bo ya bansadi ya kisalu ya kukatula bambuma. Disolo yai tatubila malongi tatu na kati ya malongi mingi ya mfunu yina Yezu kulongaka balongoki na yandi. Konso dilongi tabenda dikebi na kikalulu mosi ya kele na mfunu mingi sambu na beto na ntangu beto kesala mpenza ngolo na kisalu ya kuvukisa balongoki na bilumbu na beto. Bika beto tadila bikalulu yai mosi-mosi.

Kudikulumusa Kele Mfunu Mingi

4. Inki mbandu Yezu kupesaka sambu na kumonisa mfunu ya kudikulumusa?

⁴ Tadila dyambu yai: Balongoki mekatuka kuswana sambu na kuzaba nani meluta nene. Ntembe kele ve nde beto lenda mona mawi ya kukonda kutudila ntima mpi ya kimbeni na baluse na bo. Yo yina, Yezu kubingaka mwana mosi mpi kutulaka yandi na ntwala na bo. Yandi tulaka dikebi na mwana yina, mpi kutubaka nde: “Konso muntu yina ta kudikulumusa na kuvanda [to, “konso muntu yina kekudikumisa muntu ya fyoti,” Byington] bonso mwana yai, yandi muntu me luta nene na Kimfumu ya Nzambi.” (Tanga Matayo 18:1-4.) Na kisika ya kuyindula bonso bantu ya nsi-ntoto, yina kemonaka valere ya muntu na kutadila kiyeka, kimvwama, mpi lukumu na yandi, yo lombaka nde balongoki kubakisa nde kuvanda muntu ya nene ketadila ‘kudikumisa muntu ya fyoti’ na meso ya bankaka. Yehowa zolaka kusakumuna bo mpi kusadila bo kaka kana bo monisaka kudikulumusa ya kyeleka.

5, 6. Sambu na inki nge fwete vanda ya kudikulumusa sambu na kusala mingi na kisalu ya kukatula bambuma? Pesa mbandu.

⁵ Tii bubu yai, bantu mingi na nsi-ntoto kekudipesaka luzingu ya mvimba na kusosa kiyeka, kimvwama mpi lukumu. Yo yina, bo kevandaka ti ntangu fyoti to bo kevandaka ve ti ntangu sambu na mambu ya kimpeve. (Mat. 13:22) Na ndambu yankaka, bantu ya Yehowa kele na kyese na ‘kudikumisa bantu ya fyoti’ na meso ya bankaka sambu Mfumu ya kisalu ya kukatula bambuma kusakumuna mpi kundima bo.​—Mat. 6:24; 2 Kor. 11:7; Filp. 3:8.

 ⁶ Beto tadila mbandu ya Francisco, yina kele nkuluntu na Amerika ya Sudi. Ntangu yandi vandaka leke, yandi yambulaka iniversite sambu na kukuma mupasudi-nzila. Yandi keyibuka nde: “Ntangu mu kumaka penepene na kukwela, mu lendaka kuzwa kisalu yina lendaka kunatila mono ti nkento na mono mbongo mingi kibeni. Na kisika ya kundima yo, beto bakaka lukanu ya kukumisa luzingu na beto pete mpi kulanda kusala kisalu ya ntangu yonso beto zole. Na nima, beto butaka bana, mpi bampasi na beto kukumaka mingi. Kansi Yehowa kusadisaka beto na kutanina lukanu na beto.” Francisco kesukisa nde: “Na nsungi ya bamvula kuluta 30, mu mesalaka bonso nkuluntu, mpi mevandaka ti mikumba mingi yankaka ya sipesiali. Beto mebokutaka ve ata mbala mosi sambu na luzingu ya pete ya beto meponaka.”

7. Inki mutindu nge mekaka na kusadila bandongisila yina kele na Roma 12:16?

⁷ Kana beno buya “lulendo” ya nsi-ntoto yai mpi beno ndima na ‘kusala konso kisalu ya lukumu ve,’ beno mpi lenda baka balusakumunu mpi mikumba mingi na kisalu ya kukatula bambuma.​—Roma 12:16; Mat. 4:19, 20; Luka 18:28-30.

Kikesa Kenataka Balusakumunu

8, 9. (a) Tubila na bunkufi kingana ya Yezu ya batalanta. (b) Kingana yai lenda pesa kikesa mingimingi na banani?

⁸ Kikalulu yankaka ya beto kele na yo mfunu sambu na kusala mingi na kisalu ya kukatula bambuma kele kikesa. Yezu kupesaka kingana ya batalanta sambu na kumonisa yo. * Mbandu yango ketadila muntu mosi, yina zolaka kusala nzyetelo. Na ntwala ya kukwenda, yandi pesaka bima na yandi na bampika tatu. Yandi pesaka mpika ya ntete batalanta tanu, ya zole batalanta zole mpi ya tatu talanta mosi. Ntangu mfumu na bo kukwendaka, bampika zole ya ntete kusalaka mambu na kikesa yonso mpi kusukininaka ve na kusala ‘kisalu ya komersa’ ti batalanta na bo. Kansi mpika ya tatu kuvandaka muntu “ya koi-koi.” Yandi bumbaka talanta na yandi na ntoto. Ntangu mfumu kuvutukaka, yandi pesaka lufutu na bampika zole ya ntete na kutulaka bo “na zulu ya bima mingi.” (NW) Yandi botulaka talanta yina yandi pesaka na mpika ya tatu mpi yandi kulaka mpika yina na nzo na yandi.​—Mat. 25:14-30.

⁹ Ntembe kele ve nde mpusa na nge kele ya kulanda mbandu ya bampika ya kikesa ya kingana ya Yezu mpi ya kusala mingi na kisalu ya kukumisa bantu balongoki. Kansi nki nge tasala kana luzingu na nge ketula mpenza bandilu na mambu yina nge kesala ntangu yai? Ziku mpasi na mambu ya mbongo kepusa nge na kusala bangunga mingi sambu na kulungisa bampusa ya dibuta na nge. To mbala yankaka nge kele dyaka ve ti ngolo ya kileke mpi mavimpi ya mbote. Kana yo kele mutindu yina, kingana ya batalanta kele ti nsangu ya kepesa kikesa sambu na nge.

10. Na kingana ya batalanta, inki mutindu mfumu kumonisaka bukatikati, mpi sambu na nki nge kemona nde yo kepesa kikesa?

 ¹⁰ Simba nde na kingana yina, mfumu kubakisaka nde makuki ya konso mpika kuvandaka ya kuswaswana. Yandi monisaka yo ntangu yandi pesaka batalanta na “konso muntu na kati na bo mutindu vandaka mayele” na yandi. (Mat. 25:15) Mutindu yandi vandaka kuvingila, mpika ya ntete kuzwaka ndandu mingi mpenza kuluta mpika ya zole. Kansi, mfumu kundimaka mpi kubakaka na valere bikesa ya bampika zole yai na kubingaka bo bantu ‘ya mbote ya yandi lunga kutula ntima’ mpi na kupesaka bo lufutu ya kiteso mosi. (Mat. 25:21, 23) Mutindu mosi, Mfumu ya kisalu ya kukatula bambuma, Yehowa Nzambi, mezaba nde mambu ya luzingu na nge kele ti bupusi na mambu yina nge takuka kusala na kisalu na yandi. Yandi tandima mpi tabaka na valere bikesa ya ntima ya mvimba ya nge kesala sambu na kusadila yandi mpi tafuta nge na kutadila bikesa yina.​—Mar. 14:3-9; tanga Luka 21:1-4.

11. Pesa mbandu ya kemonisa mutindu kuvanda kikesa na ntangu nge kekutana ti mambu ya mpasi lenda natila nge balusakumunu mingi.

¹¹ Mbandu ya Selmira, mpangi-nkento mosi ya kezingaka na Brésil, kemonisa nde sambu na kuvanda kikesa na kisalu ya Nzambi, yo kelombaka ve kaka kuvanda ti luzingu ya mbote. Bamvula 20 meluta, bo fwaka bakala na yandi na bantu yina vandaka kuyiba, ebuna Selmira kubikalaka ti bana-fyoti tatu ya kusansa. Kisalu na yandi bonso mwana-kisalu vandaka kulomba kusala bangunga mingi mpi kusala banzyetelo ya nda na transpore yina kuvandaka ti bantu mingi mpenza. Ata yandi vandaka kukutana ti mambu yai ya mpasi, yandi yidikaka mambu na yandi na mpila nde yandi lendaka kusala bonso mupasudi-nzila ya ntangu yonso. Na nima, bana na yandi zole kuyantikaka mpi kisalu ya kimupasudi-nzila. Yandi ketuba nde: “Na bamvula ya meluta, mu melongukaka Biblia ti bantu kuluta 20, mpi bantu yango mekumaka bantu ya ‘dibuta’ na mono. Tii bubu yai, bo kezolaka mono mpi beto kele banduku. Yo kele kimvwama yina mbongo lenda sumba ve.” Ntembe kele ve nde Mfumu ya kisalu ya kukatula bambuma mefutaka bikesa ya ngolo ya Selmira!

12. Inki mutindu beto lenda monisa kikesa na kisalu ya kusamuna?

¹² Kana mambu ya luzingu na nge ya ntangu yai ketula bandilu na ntangu yina nge lenda sadila sambu na kisalu ya kusamuna, nge lenda meka na kutomisa kisalu ya kukatula bambuma na kusalaka nde kisalu na nge kubuta bambuma mingi. Ntangu nge kesadila na dikebi yonso bangindu ya mbote ya bo kepesaka na Lukutakanu ya Kisalu ya konso mposo, nge tatomisa mayele na nge ya kulongila mpi tameka mitindu ya mpa ya kuta kimbangi. (2 Tim. 2:15) Dyaka, kana mpila kele, nge lenda yambula kusala bisalu ya kukonda mfunu to kusala yo na bantangu yankaka sambu nge kuka kupesa maboko mbala na mbala na bangidika ya dibundu mebakaka sambu na kisalu ya bilanga.​—Kol. 4:5.

13. Inki kele dyambu ya kuluta mfunu sambu na kuyedisa mpi kutanina kikesa?

¹³ Kuvila ve nde kikesa kekatukaka na zola mpi ntonda na beto sambu na Nzambi. (Nk. 40:9) Mpika ya tatu yina bo tubilaka na kingana ya Yezu kuwaka mfumu na yandi boma, mpi yandi vandaka kumona mfumu yango bonso muntu ya makambu ngolo mpi ya kukonda bukatikati. Yo yina, mpika yango kubumbaka talanta na yandi na ntoto na kisika ya kusadila yo sambu na kukumisa mingi bima ya mfumu na yandi. Sambu na kubuya nkadilu ya kukonda dikebi ya mutindu mosi, beto kele na mfunu ya kuyedisa mpi kutanina bangwisana ya ngolo ti Yehowa, Mfumu ya kisalu ya kukatula bambuma. Bumba ntangu ya kulonguka mpi ya kuyindulula bikalulu na yandi ya kitoko​—zola, ntima-nda, mpi mawa na yandi. Na mutindu yina, ntima na nge tapusa nge na kusala yonso yina nge lenda sala na kisalu na yandi.​—Luka 6:45; Filp. 1:9-11.

“Beno Vanda Bantu ya Santu”

14. Bantu yina kezola kuvanda bansadi ya kisalu ya kukatula bambuma fwete lungisa nki dyambu ya mfunu ya Nzambi kelombaka?

¹⁴ Ntumwa Polo kuvutukilaka mambu yina kele na Masonuku ya Kiebreo sambu na kumonisa luzolo ya Nzambi sambu na bansadi na yandi ya kele na ntoto. Yandi tubaka nde: “Nzambi yina solaka beno, yandi kele muntu ya santu; bikalulu na beno fweti songa nde beno mpi beno kele bantu ya santu. Sambu bo sonikaka na Mukanda ya Nzambi nde: ‘Beno vanda bantu ya santu, sambu  mono mpi mono kele muntu ya santu.’” (1 Pie. 1:15, 16; Levi 19:2; Kul. 18:13) Bangogo yai kemonisa nde bansadi ya kisalu ya kukatula bambuma fwete vanda bunkete na bikalulu mpi na kimpeve. Beto lenda lungisa dyambu yai ya mfunu ya Nzambi kelombaka na kusalaka bitambi sambu na kukuma bunkete, na mutindu ya kifwani. Inki mutindu yo lenda salama? Yo lenda salama na lusadisu ya ndinga ya Nzambi yina kele kyeleka.

15. Kyeleka ya ndinga ya Nzambi kele ti kiyeka ya kusala nki sambu na beto?

¹⁵ Bo kefwanisaka ndinga ya Nzambi ya kele kyeleka ti masa yina kekumisaka bantu bunkete. Mu mbandu, ntumwa Polo kusonikaka nde dibundu ya Bakristu ya kupakulama kele bunkete na meso ya Nzambi, bonso nkento ya makwela ya mwense sambu na Kristu, yina kuyobisaka yo “na masa” na nzila ya ndinga, sambu yo vanda “ya santu ti . . . ya kukonda batashe.” (Ef. 5:25-27) Ntete, Yezu mpi kutubaka mpi nde ndinga ya Nzambi, yina yandi vandaka kulonga, vandaka ti kiyeka ya kukumisa bantu bunkete. Ntangu yandi tubilaka balongoki na yandi, Yezu kutubaka nde: “Malongi ya mono vandaka kupesa beno, yo me bongisaka [to, “mekumisaka beno bunkete,” NW] beno dezia.” (Yoa. 15:3) Yo yina, kyeleka ya ndinga ya Nzambi kele na ngolo ya kukumisa bantu bunkete na bikalulu mpi na kimpeve. Lusambu na beto tandimama na Nzambi kaka kana beto bika nde kyeleka ya Nzambi kukumisa beto bunkete na mutindu yai.

16. Inki mutindu beto lenda bikala bunkete na kimpeve mpi na bikalulu?

¹⁶ Yo yina, sambu na kukuma bansadi ya kisalu ya Nzambi ya kukatula bambuma, beto fwete katula ntete na luzingu na beto bifu yonso yina Nzambi kemonaka nde yo kele mbi. Ee, sambu na kulanda na kuvanda nsadi ya kisalu ya kukatula bambuma, beto fwete pesa mbandu na yina metala kuzitisa minsiku ya kuzanguka ya Yehowa ya bikalulu ya mbote mpi ya kimpeve. (Tanga 1 Piere 1:14-16.) Kaka mutindu beto ketulaka dikebi konso ntangu na bunkete ya nitu na beto, mutindu mosi beto fwete bika mpi ntangu yonso nde Ndinga ya kyeleka ya Nzambi kukumisa beto bunkete. Dyambu yai ketadila kutanga Biblia mpi kukwenda na balukutakanu ya Bukristu. Yo ketendula mpi kusala bikesa ya masonga sambu na kusadila bangibusa ya Nzambi na luzingu na beto. Kusala mutindu yina tasadisa beto na kunwana ti bikalulu na beto ya kusala masumu mpi bupusi ya nsi-ntoto yai ya kesambukilaka. (Nk. 119:9; Yak. 1:21-25) Ee, yo kepesa kikesa mpenza na kuzaba nde ti lusadisu ya ndinga ya Nzambi yina kele kyeleka, beto lenda ‘sukulama’ ata na masumu ya nene!​—1 Kor. 6:9-11.

17. Sambu na kubikala bunkete, inki bandongisila ya Biblia beto fwete landa?

¹⁷ Keti nge kendimaka na luzingu na nge bupusi yina ndinga ya kyeleka ya Nzambi kele na yo ya kukumisa bantu bunkete? Mu mbandu, inki beto kesalaka ntangu bo kezabisaka beto bigonsa ya bansaka ya kubeba ya nsi-ntoto yai? (Nk. 101:3) Keti nge kebuyaka kinduku ya kukonda mfunu ti bana-nzo-nkanda mpi bantu ya kisalu yina kele ve ti balukwikilu ya mutindu mosi ti nge? (1 Kor. 15:33) Keti nge kele masonga na bikesa ya nge kesalaka sambu na kununga bifu na nge yina lenda sala nde nge vanda mvindu na meso ya Yehowa? (Kol. 3:5) Keti nge kebikalaka ya kukabwana ti kukonda kuwakana ya mambu ya politiki ya nsi-ntoto mpi mpeve ya kuzola insi yina kemonanaka na bansaka mingi ya kutesana?​—Yak. 4:4.

18. Inki mutindu kuvanda bunkete na bikalulu mpi na kimpeve tasadisa beto na kuvanda bansadi ya kisalu ya kukatula bambuma yina kebutaka bambuma mingi?

¹⁸ Kulemfuka na kwikama yonso na mambu yai tabuta bambuma ya kitoko mingi. Ntangu Yezu fwanisaka balongoki na yandi ya kupakulama ti balutangu ya vinu, yandi tubaka nde: ‘[Tata na mono] kezengaka konso lutangu yina kele na mono kebutaka bambuma ve. Yandi kebongisaka konso lutangu yina kebutaka bambuma sambu yo kuma mbote, yo buta diaka bambuma  ya kuluta mingi.’ (Yoa. 15:2) Kana nge bika nde masa ya kyeleka ya Biblia kukumisa nge bunkete, nge tabuta bambuma nkutu mingi kuluta.

Balusakumunu Bubu Yai mpi na Makwisa

19. Inki mutindu balongoki ya Yezu kubakaka balusakumunu sambu na bikesa na bo bonso bansadi ya kisalu ya kukatula bambuma?

¹⁹ Na Pantekoti ya mvu 33 T.B., mpeve santu kupesaka balongoki ya kwikama yina kundimaka formasio ya Yezu kupesaka bo, ngolo sambu bo zabisa nsangu “tii na nsuka ya ntoto.” (Bis. 1:8) Na nima bo salaka bonso bamambre ya nto-kimvuka, bamisionere, mpi bankuluntu-ntambudi, mpi bo lungisaka mukumba ya mfunu na kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote “na bigangwa yonso yina kele na nsi ya zulu.” (Kol. 1:23, NW) Bo bakaka mpenza balusakumunu mingi, mpi bo pesaka bankaka kyese mingi mpenza!

20. (a) Inki balusakumunu nge mebakaka sambu nge kesalaka mingi na kisalu ya kimpeve ya kukatula bambuma? (b) Nge kele ti lukanu ya kusala inki?

²⁰ Ee, kana beto kemonisa kudikulumusa, kikesa, mpi kekotila minsiku ya kuzanguka ya Ndinga ya Nzambi, beto talanda na kusala mingi mpi na kiteso ya mefwana na kisalu ya nene ya kukatula bambuma ya kimpeve yina ke na kusalama ntangu yai. Na ntangu bantu mingi kekutana ti mpasi mpi kiseku yina kekwendaka nzila mosi ti luzingu ya kuzola kuvanda ti bima mingi ya kinsuni mpi ya kusosa byese ya nsi-ntoto yai, beto kevandaka na kyese ya kyeleka mpenza. (Nk. 126:6) Kima ya kuluta mfunu kele nde, “konso kisalu ya Mfumu ya [beto] ke salaka yo kele ya mfunu.” (1 Kor. 15:58) Mfumu ya kisalu ya kukatula bambuma, Yehowa Nzambi, tafuta beto kimakulu sambu na bisalu na beto mpi ‘zola ya beto kesongaka’ sambu na zina na yandi.​—Baeb. 6:10-12.

[Noti na Nsi ya Lutiti]

Keti Nge Keyibuka?

Na ntangu nge kesala ngolo na kusala mingi na kisalu ya kukatula bambuma . . .

• sambu na inki yo kele mfunu na kumonisa kudikulumusa?

• inki mutindu nge lenda yedisa kikesa mpi kutanina yo?

• sambu na inki yo kele mfunu na kubikala bunkete na bikalulu mpi na kimpeve?

[Bangyufula ya Disolo ya Kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 25]

Kudikulumusa lenda sadisa beto na kuvanda na luzingu ya pete yina ketulaka mambote ya Kimfumu na kisika ya ntete