Keti Nge Kemengaka Mambu ya Mbi?

“Nge [Yezu] ke buyaka mambu ya mbi.”​—BAEB. 1:9.

1. Inki Yezu kulongaka na yina metala zola?

SAMBU na kumonisa mfunu ya zola, Yezu kusongaka balongoki na yandi nde: “Nsiku mosi ya mpa ya mono ke pesa beno yo yai: Beno zolana beno na beno. Mutindu mono ke zolaka beno, beno mpi beno zolana beno na beno. Kana beno ke zolana beno na beno, bantu yonso ta zaba nde beno kele balonguki na mono.” (Yoa. 13:34, 35) Yezu kutumaka balongoki na yandi na kumonisa zola ya kuditambika na kati na bo. Zola yina fwete vanda kidimbu ya kuzabila bo. Yezu kusyamisaka bo dyaka nde: “Beno zola bambeni na beno, samba Nzambi sambu na bantu yina ke monisaka beno mpasi.”​—Mat. 5:44.

2. Inki mambu balongoki ya Yezu fwete menga?

² Yezu kulongaka balongoki na yandi kaka zola ve, kansi mpi mambu yina bo fwete menga. Biblia ketuba mambu yai ya ketadila Yezu: “Nge ke zolaka mambu ya kieleka, kansi nge ke buyaka mambu ya mbi.” (Baeb. 1:9; Nk. 45:8) Bangogo yai kemonisa nde beto fwete yedisa kaka ve zola ya lunungu kansi beto fwete menga mpi masumu, to mambu ya mbi. Mambu yai ntumwa Yoane kusonikaka na sikisiki yonso kebenda dikebi: “Konso muntu yina ke sala masumu yandi ke fwa mpi Bansiku ya Nzambi, sambu kana muntu me sala masumu yo ke songa nde yandi me fwa Bansiku.”​—1 Yoa. 3:4.

3. Na yina metala kumenga mambu ya mbi, nki mambu ya luzingu na beto disolo yai tatadila?

 ³ Sambu beto kele Bakristu beto fwete kudiyula nde, ‘Keti mono kemengaka mambu ya mbi?’ Bika beto tadila mutindu beto lenda monisa nde beto kemengaka mambu ya mbi na mambu yai iya ya luzingu na beto: (1) nkadilu na beto na yina meta malafu, (2) mutindu beto ketadilaka bisalu ya bampeve ya mbi, (3) nkadilu na beto na ntwala ya bizumba, mpi (4) mutindu beto ketadilaka bantu yina kezolaka mambu ya mbi.

Kukuma Ve Mpika ya Malafu

4. Sambu na nki Yezu vandaka kutuba na masonga yonso ntangu yandi vandaka kukebisa na yina metala kulawuka malafu?

⁴ Bantangu yankaka Yezu kunwaka malafu mpi yandi monaka yo bonso dikabu ya mekatuka na Nzambi. (Nk. 104:14, 15) Kansi, yandi sadilaka ve dikabu yai na mutindu ya mbi na kulawukaka malafu. (Bing. 23:29-33) Yo yina Yezu vandaka kubuyisa na masonga yonso bikalulu ya mutindu yai. (Tanga Luka 21:34.) Kulutisa ndilu na kunwa malafu lenda nata muntu na kusala masumu yankaka ya nene. Sambu na yo, ntumwa Polo kusonikaka nde: “Beno kulauka malafu ve, mbaimbai beto ta kuma bantu ya pite. Kansi beno vanda ya kufuluka na Mpeve ya Nzambi.” (Ef. 5:18) Yandi longisilaka mpi bankento yina menunaka na kuvanda ve “bampika ya malafu.”​—Tito 2:3.

5. Inki bangyufula bantu yina kezola kunwa malafu fwete kudiyula?

⁵ Kana nge kezola kunwa malafu, nge fwete kudiyula nde: ‘Keti mona kendima dibanza ya Yezu na yina metala kulawuka malafu? Kana yo kelomba nde mu longisila bantu ya nkaka, keti mu tatuba na masonga yonso? Keti mono kenwaka malafu sambu na kuvila bampasi to kufyotuna basusi? Inki kiteso ya malafu mu kenwaka konso mposo? Inki mu kesalaka kana muntu mosi kuzabisa mono nde mu lenda lutisa ndilu na kunwa malafu? Keti mono ketulaka ntembe to nkutu kewilaka muntu yango makasi?’ Kana beto kudikotisa na kimpika ya malafu, beto lenda bebisa makuki na beto ya kuyindula mbote mpi ya kubaka balukanu ya mayele. Balongoki ya Yezu kesalaka ngolo na kutanina makuki na bo ya kuyindula.​—Bing. 3:21, 22.

Buya Bisalu ya Bampeve ya Mbi

6, 7. (a) Inki Yezu kusalaka sambu na Satana ti bademo? (b) Sambu na nki bubu yai bisalu ya bampeve ya mbi mekuma mingi?

⁶ Ntangu yandi vandaka na ntoto,Yezu kutelaminaka na ngolo yonso Satana mpi bademo. Yandi bwaka ve na mitambu yina Satana kutudilaka yandi sambu yandi kuyambula kwikama na yandi. (Luka 4:1-13) Yandi zabaka mpi kutelaminaka bampukumuna ya kubumbana yina lendaka kuvanda ti bupusi ya mbi na mabanza mpi na bisalu na yandi. (Mat. 16:21-23) Yezu kusadisaka bantu yina kufwanaka, na kukatuka na nsi ya luyalu ya nku ya Bademo.​—Mar. 5:2, 8, 12-15; 9:20, 25-27.

⁷ Na nima, ntangu Yezu kubakaka kimfumu na mvu 1914, yandi katulaka bupusi yonso ya mbi ya Satana ti ya bademo na zulu. Sambu na yo, Satana kele na kusala ngolo​—bubu yai kuluta bantangu yankaka—​sambu na ‘kukusa bantu yonso’ ya nsi-ntoto. (Kus. 12:9, 10) Yo yina, beto lenda yituka ve na kumona mutindu bantu mingi kele na kusepela na bisalu ya bampeve ya mbi mpi mutindu kikalulu yango ke na kukuma mingi. Inki balukanu beto lenda baka sambu na kuditanina?

8. Inki bangyufula beto fwete kudiyula na ntwala ya kupona bansaka ya kulutisila ntangu?

⁸ Biblia kezabisa beto na pwelele yonso bigonsa yina kekatukaka na bisalu ya bampeve ya mbi. (Tanga Kulonga 18:10-12.) Bubu yai, Satana ti bademo kele na kubebisa mabanza ya bantu na  nzila ya bafilme, mikanda, mpi bansaka ya video to ya ordinatere yina kesyamisaka bisalu ya bampeve ya mbi. Yo yina, ntangu beto kepona bansaka ya kulutisila ntangu, beto fwete kudiyula nde: ‘Na bangonda ya mekatuka kuluta, keti mu lutisaka ntangu na kutala bafilme, televizio, kubula bansaka ya video, kutanga mikanda to kulanda bansaka ya kusekisa yina kesongaka mambu ya kindoki? Keti mu kebakisaka mfunu ya kubuya bupusi ya bisalu ya bampeve ya mbi, to mu kemonaka nde yo kele mpenza kigonsa ve? Keti mu meyindulaka dezia mutindu Yehowa lendaka kudiwa na yina metala bansaka ya kulutisila ntangu yina mu keponaka? Kana mu mebikaka nde mambu yai ya Satana kuvanda ti bupusi na luzingu na mono, keti zola na mono sambu na Yehowa mpi minsiku na yandi ya lunungu tapesa mono ngolo ya kuyambula yo na kikesa yonso?’​—Bis. 19:19, 20.

Tula Dikebi na Lukebisu ya Yezu na Yina Metala Mansoni

9. Inki mutindu muntu lenda kuna zola ya mambu ya mbi?

⁹ Yezu Kristu kundimaka mpi kusyamisaka minsiku ya Yehowa ya bikalulu ya mbote na yina metala kuvukisa nitu. Yandi tubaka nde: “Keti beno me tangaka ve mambu yai na Mukanda ya Nzambi? ‘Na luyantiku, ntangu Nzambi salaka bantu, yandi salaka bo bakala ti nkento. Ebuna Nzambi tubaka nde: Yo yina, bakala ta bikisa tata na yandi ti mama na yandi, yandi ta kwenda kuvukana na nkento na yandi. Ebuna bo zole ta kuma muntu mosi.’ Mpidina bo kele diaka bantu zole ve kansi kaka muntu mosi mpamba. Yo yina, muntu lenda kabula ve yina ya Nzambi me vukisaka.” (Mat. 19:4-6) Yezu kuzabaka nde mambu yina beto ketalaka lenda vanda ti bupusi na ntima na beto. Yo yina, na Disolo na yandi na Zulu ya Ngumba yandi tubaka nde: “Beno me waka nde Nzambi tubaka nde: ‘Kusala pite ve.’ Kansi mono ke tubila beno nde: Konso muntu yina ke tala nkento . . . ti nzala ya kuladisa yandi, yandi me sala pite ti yandi na ntima na yandi na ntangu yina.” (Mat. 5:27, 28) Bantu yina kebuyaka kuwa lukebisu ya Yezu keyantikaka kukuna zola ya mambu ya mbi.

10. Tubila eksperiansi mosi ya kemonisa nde muntu lenda katuka na kimpika ya pornografi.

¹⁰ Satana kesyamisaka mansoni na nzila ya pornografi. Ngidika ya bima ya ntangu yai mefulukaka na mambu yango. Bantu yina ketalaka pornografi memonaka nde kukatula bifwanisu yina ya mansoni na mabanza na bo kevandaka mpasi. Bo lenda kuma nkutu bampika ya pornografi. Tadila mambu yai kukuminaka Mukristu mosi; yandi ketuba nde: “Mu vandaka kutala pornografi na kinsweki. Mu kumaka ti mabanza ya mutindu ya luzingu mosi buna ya mu monaka nde yo vandaka kitoko, kansi yo vandaka ya kuswaswana ti organizasio ya Yehowa kisika yina mu vandaka kusadila yandi. Mu zabaka nde kikalulu yina vandaka ya mbi kansi mu vandaka kuditubila nde Nzambi vandaka kaka kundima kisalu na mono.” Inki kusobaka mabanza ya mpangi-bakala yai? Yandi ketuba nde: “Mu bakaka lukanu ya kuzabisa bankuluntu makambu na mono, ata yo vandaka dyambu ya mpasi mingi yina yo lombaka nde mu sala.” Nsuka-nsuka, mpangi yai kuyambulaka kikalulu yai ya mbi. Yandi kendima nde: “Na nima ya kukatula masumu yai na luzingu na mono, mu kudiwaka nsuka-nsuka nde mu mekuma ti kansansa ya bunkete.” Bantu yina kemengaka mambu ya mbi fwete longuka na kumenga pornografi.

11, 12. Inki mutindu beto lenda monisa nde beto kemengaka mambu ya mbi na ntangu yo kelombaka nde beto pona miziki ya kuwidikila?

¹¹ Miziki mpi bangogo ya kele na kati na yo lenda vanda ti bupusi ya ngolo na mawi na beto mpi nsuka-nsuka, na ntima na beto ya kifwani. Miziki yo mosi kele dikabu ya mekatukaka na Nzambi mpi banda ntama bo vandaka kusadila yo na lusambu ya kyeleka. (Kub. 15:20, 21; Ef. 5:19) Kansi nsi-ntoto ya mbi ya Satana kepesaka lukumu na miziki yina kesyamisaka mansoni.  (1 Yoa. 5:19) Inki mutindu nge lenda zaba kana miziki ya nge kewidikilaka kele ya mbi to ve?

¹² Nge lenda yantika na kudiyulaka nde: ‘Keti miziki ya mu kewidikilaka kesyamisaka kikalulu ya kufwa bantu, bizumba, pite, mpi mambu ya kevwenza nzambi? Kana yo kelomba nde mu tangila muntu bangogo ya bankunga yankaka, keti yandi lenda ndima nde mu kemengaka mambu ya mbi, to yo tamonisa nde ntima na mono kele ya kubeba?’ Beto lenda tuba ve nde beto kemengaka mambu ya mbi kana, na ndambu yankaka, beto keyimba bankunga yina kesyamisaka yo. Yezu kutubaka nde: “mambu yina ke basikaka na munoko, yo ke katukaka na ntima; mambu yo yina ke kumisaka muntu ya mbi. Sambu mabanza ya mbi yina ke basikaka na ntima ya muntu yo yina ke bendaka yandi na kufwa bantu, na kusala pite, na kusala mambu ya nsoni, na kuyiba, na kutuba luvunu ti na kuvwenza . . .”​—Mat. 15:18, 19; fwanisa ti Yakobo 3:10, 11.

Vanda ti Dibanza ya Yezu na Mutindu ya Kutadila Bantu Yina Kezolaka Mambu ya Mbi

13. Inki mutindu Yezu kutadilaka bantu yina kumaka kusala masumu kukonda kubalula ntima?

¹³ Yezu kutubaka nde yandi kwisaka sambu na kubinga bantu ya masumu, to bantu ya mbi, sambu bo balula ntima. (Luka 5:30-32) Kansi, nki mutindu yandi tadilaka bantu yina kukangamaka ngolo na masumu? Yezu kupesaka lukebisu sambu na bupusi ya bantu ya mutindu yai. (Mat. 23:15, 23-26) Yandi tubaka na pwelele yonso nde: “Bantu yina ke bingaka mono nde: ‘Mfumu, Mfumu’, bo yonso ve ta kota na Kimfumu ya Nzambi, kansi bantu yina ke salaka luzolo ya Tata na mono yina kele na zulu, bo kaka bantu ta kota na Kimfumu ya Nzambi. Na kilumbu yina, bantu mingi ta yula mono nde: ‘Mfumu, Mfumu! Beto ve bantu vandaka kuzabisa nsangu ya Nzambi na zina na nge? Beto ve bantu vandaka kubasisa bampeve ya mbi na zina na nge? Beto ve bantu vandaka kusala bidimbu mingi na zina na nge?’” kansi, yandi tandima ve bantu yina kesalaka mambu ya mbi kukonda kubalula ntima mpi tatubila bo nde: “beno katuka awa na meso na mono!” (Mat. 7:21-23) Sambu na nki lusambisu ya mutindu yai? Sambu bantu ya mutindu yai kevwezaka Nzambi mpi bisalu na bo ya mbi kepesaka bantu yankaka mpasi.

14. Sambu na nki bansumuki ya kebalulaka ve ntima fwete basisama na dibundu?

¹⁴ Ndinga ya Nzambi ketuma nde bansumuki yina kebalulaka ve ntima fwete basisama na dibundu. (Tanga 1 Korinto 5:9-13.) Yo kele mfunu mingi sambu na bikuma yai tatu: (1) kukatula nsoni ya bo pesaka na zina ya Yehowa, (2) kutanina dibundu na bupusi ya mbi, mpi (3) kusadisa nsumuki, kana mpila kele, na kubalula ntima.

15. Kana beto kezola kubikala ya kwikama na Yehowa, inki bangyufula ya mfunu mpenza beto fwete kudiyula?

¹⁵ Keti beto kendimaka dibanza ya Yezu sambu na bantu yina mekumaka ti kikalulu ya kusala mambu ya mbi? Beto fwete yindulula bangyufula yai: ‘Keti mu tapona na kuvukana mbala na mbala ti muntu yina bo mebasisaka na dibundu to yina mekudikatulaka na dibundu ya Bukristu? Inki mu tasala kana muntu yango kele muntu ya dibuta na mono, kansi yandi kezingaka kisika yankaka?’ Dyambu yai lenda tula mpenza na kumekama zola na beto ya lunungu mpi kwikama na beto na Nzambi. *

16, 17. Inki dyambu ya mpasi mama mosi ya Mukristu kukutanaka ti yo; mpi inki kusadisaka yandi na kuzitisa ngidika ya kubasisa na dibundu bantu yina kesala masumu kukonda kubalula ntima?

¹⁶ Beto tadila eksperiansi ya mpangi-nkento mosi yina, ntangu mosi buna, mwana na yandi ya bakala vandaka kuzola Yehowa. Kansi na nima,  yandi ponaka na kusala mambu ya mbi kukonda kubalula ntima. Yo yina, bo basisaka yandi na dibundu. Mpangi na beto yai ya nkento kuzolaka Yehowa, kansi yandi vandaka mpi kuzola mwana na yandi; yandi monaka mpasi mingi mpenza na kusadila ntuma ya Masonuku ya kubuya kuvukana ti mwana na yandi.

¹⁷ Inki ndongisila nge lendaka kupesa mpangi yai ya nkento? Nkuluntu mosi kusadisaka yandi na kubakisa nde Yehowa vandaka kubakisa mpasi na yandi. Mpangi yai kusadisaka yandi na kuyindula mpasi yina Yehowa kuwaka ntangu bana na yandi yankaka ya bawanzio kukolamaka. Nkuluntu yango kusadisaka yandi dyaka na kubakisa nde ata Yehowa kezaba mutindu dyambu yai lenda pesa mpasi, yandi kelomba nde bo basisa na dibundu bantu yina kesalaka masumu kukonda kubalula ntima. Yandi ndimaka bangibusa yai mpi kuzitisaka na kwikama yonso ngidika ya kubasisa muntu na dibundu. * Kwikama ya mutindu yai kesepedisaka ntima ya Yehowa.​—Bing. 27:11.

18, 19. (a) Kuzenga bangwisana ti muntu mosi ya kesalaka mambu ya mbi tamonisa pwelele nde beto kemengaka nki? (b) Inki lenda salama kana beto kele ya kwikama na Nzambi mpi na ngidika na yandi?

¹⁸ Kana dyambu ya mutindu yina kukumina nge, yibuka nde Yehowa kebakisa mpasi na nge. Kana nge yambula kuvukana ti muntu yina bo mebasisa na dibundu to yina mekudikatula na dibundu, nge tamonisa nde nge kemengaka bikalulu mpi mambu yina kunataka yandi na kubaka ndola yina. Kansi, nge tamonisa mpi nde nge kezolaka muntu yina mesala disumu mpi nge kezola nde yandi sala mambu yina kele ya mbote kibeni. Kwikama na nge na Yehowa lenda sala nde muntu yina kubakaka ndola kubalula ntima mpi kuvutukila Yehowa.

¹⁹ Muntu mosi ya bo basisaka na dibundu kusonikaka mambu yai ya kelanda ntangu yandi vutukaka na dibundu: “Mu ke na kyese sambu Yehowa kezolaka mingi bantu na yandi yo yina yandi kesalaka yonso sambu dibundu na yandi kuvanda ntangu yonso bunkete. Mambu ya lenda monana ya mpasi sambu na muntu yina kele na nganda ya dibundu kevandaka mpenza mambu ya mfunu mpi ya zola yina beto fwete sala.” Keti nge keyindula nde bo zolaka kusadisa muntu yai na kutuba mambu ya mutindu yai kana bampangi ya dibundu, tanga mpi bantu ya dibuta na yandi, vandaka ti kikalulu ya kuvukana ti yandi ntangu bo basisaka yandi na dibundu? Kuzitisa mambu yina Masonuku ketuba na yina metala kubasika ya muntu na dibundu kemonisaka pwelele nde beto kezolaka lunungu mpi kendimaka kiyeka ya Yehowa ya kutudila beto minsiku ya bikalulu ya mbote.

“Menga Mambu ya Mbi”

20, 21. Sambu na nki yo kele mfunu na kumenga mambu ya mbi?

²⁰ Ntumwa Piere kesyamisa nde: “Beno fweti kudiyala, beno fweti kangula meso na beno.” Sambu na nki? “Sambu mbeni na beno Satana ke kwendaka kuzieta bonso ntambu yina ke dila; yandi ke sosa muntu ya kudia.” (1 Pie. 5:8) Keti muntu yango tavanda nge? Yo ketadila kaka mutindu nge kelonguka na kumenga mambu ya mbi.

²¹ Kuyedisa kikalulu ya kumenga mambu ya mbi kevandaka ve pete. Beto mebutukaka na masumu mpi beto kezinga na nsi-ntoto yina kesyamisaka beto na kulemfukila bampusa na beto ya kinsuni. (1 Yoa. 2:15-17) Kansi, kana beto kelanda mbandu ya Yezu mpi keyedisa zola ya mudindu sambu na Yehowa Nzambi, beto lenda nunga na kukuna kikalulu ya kumenga mambu ya mbi. Bika beto baka lukanu ya ‘kumenga mambu ya mbi,’ mpi kuvanda mpenza ti kivuvu nde Yehowa “ketaninaka myoyo ya bantu na yandi ya kwikama; na maboko ya bantu ya mbi yandi kegulusaka bo.”​—Nk. 97:10, NW.

[Banoti na Nsi ya Lutiti]

Inki Mvutu Nge Tapesa?

• Inki tasadisa beto na kutadila nkadilu na beto na ntwala ya malafu?

• Inki balukanu beto lenda baka sambu na kuditanina na bisalu ya bampeve ya mbi?

• Sambu na nki pornografi kele kigonsa?

• Inki mutindu beto lenda monisa nde beto kemengaka mambu ya mbi ntangu muntu mosi ya beto kezolaka mebasisama na dibundu?

[Bangyufula ya Disolo ya Kulonguka]

[Kifwanisu ya lutiti 29]

Inki nge fwete tadila kana nge kezola kunwa malafu?

[Kifwanisu ya lutiti 30]

Keba na bupusi ya Satana na yina metala bansaka ya kulutisila ntangu

[Kifwanisu ya lutiti 31]

Muntu yina ketalaka pornografi kekunaka zola ya nki?