Mabuta ya Bukristu​—‘Beno Vanda ya Kuyilama’

“Beno yilama; sambu Mwana-muntu ta kwisa na ntangu yina ya beno ta zaba ve nde yandi ke kwisa.”​—LUKA 12:40.

1, 2. Sambu na nki, beto fwete tula dikebi na lukebisu ya Yezu ya ‘kuvanda ya kuyilama’?

“NTANGU Mwana-muntu ta kwisa bonso Mfumu ya nene” mpi takabula bantu “na makabu zole,” inki takumina beno mpi mabuta na beno? (Mat. 25:31, 32) Sambu dyambu yai tasalama na ntangu yina beto keyindula ve, ntembe kele ve nde beto fwete tula dikebi na lukebisu yina Yezu kepesa ya ‘kuvanda ya kuyilama’!​—Luka 12:40.

² Disolo yina kulutaka kutubilaka mutindu konso muntu na dibuta, lenda sadisa dibuta ya mvimba sambu na kukangula meso na kimpeve, na kulungisaka mbote-mbote mukumba na yandi. Bika beto tadila mitindu yankaka yina beto lenda sala sambu na mambote ya dibuta na beto.

Vanda ti Disu ya “Pete-Pete”

3, 4. (a) Mabuta ya Bukristu fwete keba na nki dyambu? (b) Kuvanda ti disu ya “pete-pete” ketendula nki?

³ Sambu na kuvanda ya kuyilama na yina metala kukwisa ya Kristu, mabuta fwete tula dikebi na mpila nde bo yambula ve mambu ya metala lusambu ya kyeleka. Bo fwete kuditanina na mambu yina kekatulaka dikebi na bo. Sambu mpusa ya kuvanda ti bima mingi ya kinsuni kele mutambu yina mekangaka mabuta mingi,  beto tadila mambu yina Yezu kutubaka na yina metala kuvanda ti disu ya “pete-pete.” (Tanga Matayo 6:22, 23, NW.) Kaka mutindu mwinda lenda pesa nsemo na nzila na beto mpi kusadisa beto na kubwa ve, mambu yina beto ketalaka na meso ya kifwani ya “ntima” na beto, lenda temuna beto mpi kusadisa beto na kutambula kukonda kubula dibaku.​—Ef. 1:18.

⁴ Sambu disu na beto kumona pwelele, yo fwete sala mbote mpenza mpi kuvanda ti makuki ya kutula dikebi na mambu yina yo ketala. Yo kele mutindu mosi ti meso ya ntima. Kuvanda ti disu ya pete-pete ketendula nde, beto fwete tula dikebi na lukanu mosi. Na kisika ya kuzinga luzingu yina ketulaka dikebi na mambu ya kinsuni, mpi kudiyangisa mingi sambu na kulungisa kaka bampusa ya kinsuni ya mabuta na beto, beto ketulaka meso na beto na mambu ya kimpeve. (Mat. 6:33) Dyambu yai ketendula nde, beto fwete sepela ti bima yina Nzambi kepesaka beto mpi kutula kisalu na yandi na kisika ya ntete na luzingu na beto.​—Baeb. 13:5.

5. Inki mutindu leke mosi ya nkento kumonisaka nde “disu” na yandi vandaka kaka na kisalu ya Nzambi?

⁵ Kana bibuti kelonga mbote-mbote bana na bo na kuvanda ti disu ya pete-pete, yo lenda nata lufutu ya mbote mpenza! Beto tadila mbandu ya leke mosi ya nkento na insi ya Etiopia. Yandi bakaka matonsi ya mbote ntangu yandi manisaka nzo-nkanda, mpi bo pesaka yandi bourse sambu na kukwenda kutanga na iniversite. Kansi, sambu disu na yandi vandaka kutala kaka kisalu ya Yehowa, yandi buyaka bourse yina. Ntama mingi ve, yandi zwaka kisalu mosi yina bo zolaka kufuta yandi badolare 4200 konso ngonda​—mbongo ya kuluta mingi kana beto fwanisa yo ti mwayene ya mbongo yina bo vandaka kufuta bantu ya kisalu na insi na bo. Kansi, “disu” ya leke yina ya nkento vandaka kutala kaka kisalu ya kimupasudi-nzila. Yandi vandaka ve na mfunu ya kuyula dibanza ya bibuti na yandi sambu na kubuya kisalu yina. Inki mutindu bibuti na yandi kuwaka ntangu bo zabaka mambu yina mwana na bo kusalaka? Bo sepelaka kumosi ti yandi mpi kusongaka yandi nde bo vandaka na kyese mingi sambu na yandi!

6, 7. Beto fwete ‘kangula meso na beto’ na nki kigonsa?

⁶ Bangogo ya Yezu yina kele na Matayo 6:22, 23, kele lukebisu na yina metala lukasi. Yezu kufwanisaka ve ngogo “pete-pete” ti “mindondo” kansi, yandi fwanisaka yo ti ngogo “mbi.” “Disu ya mbi” kele “yina kelulaka,” disongidila disu ya bwimi. (Mat. 6:23, NW; noti na nsi ya lutiti.) Inki mutindu Yehowa ketadilaka bilula-lula to lukasi? Biblia ketubaka nde: “Yo kele mbote ve beno na kutuba sambu na pite, sambu na mambu ya nsoni to sambu na nzala ya kuvanda na konso kima yina [to, “bilula-lula”].”​—Ef. 5:3.

⁷ Ata beto lenda mona lukasi kukonda mpasi na bantu yankaka, yo kevandaka mpasi sambu na kumona yo na beto mosi. Yo yina, yo tavanda mayele nde beto tula dikebi na ndongisila yai ya Yezu: “Beno kangula meso na beno mpi beno keba na mitindu yonso ya bilula-lula.” (Luka 12:15, NW) Kusala buna kelombaka nde, beto kuditadila mpi kusosa kuzaba mambu yina kele na ntima na beto. Mabuta ya Bukristu fwete tadila mbote-mbote ntangu mpi mbongo yina bo kesadilaka na bansaka ya kulutisa ntangu, mpi na kusumba bima ya kinsuni.

8. Ntangu beto kesumba bima, inki mutindu beto lenda ‘kangula meso na beto’?

⁸ Na ntwala ya kusumba kima mosi buna, nge fwete yindula mingi kana nge kele ti mbongo ya kufwana to ve sambu na kusumba kima yina. Tadila mbote-mbote bangyufula yai: ‘Keti mono tavanda ti ntangu ya kusadila kima yina mbala na mbala mpi kutanina yo? Yo talomba nde mono baka ntangu ikwa sambu na kulonguka na kusadila yo mbote-mbote?’ Beno baleke, beno kwikila ve na bapiblisite yina nsi-ntoto kepesaka na yina metala bima ya beno lenda sumba, ebuna yo pusa beno na kudiyangisa mingi sambu na kusumba bilele ya ntalu to bima yankaka yina mesalama na banzo ya lukumu. Beno monisa kudiyala. Mpi beno yindula kana kusumba kima yina tasadisa dibuta na beno na kuvanda ya kuyilama sambu na kukwisa ya Mwana-muntu. Beno monisa lukwikilu na lusilu yai ya Yehowa: “Mono ta bikisa nge ve ata fioti.”​—Baeb. 13:5.

 Lungisa Balukanu ya Kimpeve

9. Kulungisa balukanu ya kimpeve lenda sadisa dibuta na nki mambu?

⁹ Mutindu yankaka yina bantu ya dibuta fwete kumisa ngolo lukwikilu na bo, mpi kusadisa sambu na mambote ya kimpeve ya dibuta ya mvimba kele, na kuditudilaka balukanu ya kimpeve mpi kusalaka bikesa na kulungisa yo. Kusala mpidina lenda sadisa mabuta na kutesa mutindu yina bo keyela na yina metala kulungisa lukanu na bo ya kupesa Yehowa kyese, mpi na mutindu yina bo ketadila konso kisalu yina.​—Tanga Filipi 1:10.

10, 11. Na kati ya dibuta, nki kele balukanu ya kimpeve yina beno lenda lungisa, mpi nki kele balukanu yina beno kezola kuditudila sambu na makwisa?

¹⁰ Ata kubaka balukanu ya fyoti yina konso muntu ya dibuta lenda lungisa, kenataka mambote ya mingi. Mu mbandu, baka lukanu ya kutadila mukapu ya lumbu konso kilumbu. Bakomantere yina bantu ya dibuta kepesaka lenda sadisa mfumu ya dibuta na kubakisa mutindu konso muntu kezolaka Yehowa mpi kyeleka. Lukanu ya kutanga mbala na mbala Biblia kumosi na dibuta, kepesaka bana dibaku ya kutomisa makuki na bo ya kutanga mpi mutindu yina bo kebakisaka malongi ya Biblia. (Nk. 1:1, 2) Mpi keti beto lenda baka ve lukanu ya kutomisa bisambu na beto? Kukuna bitini ya mbuma ya mpeve na kiteso mosi ya kuluta nene, lenda vanda mpi lukanu ya mbote yina beto lenda lungisa. (Gal. 5:22, 23) To, nki beto lenda tuba na yina metala kusosa mabaku ya kuditula na kisika ya bantu yankaka, yina beto kekutanaka ti bo na kisalu ya kusamuna? Kusala bikesa sambu dibuta kusala mambu yina, lenda sadisa bana na kulonguka na kuditula na kisika ya bantu yankaka, mpi kuyedisa nswalu mpusa ya kusala bonso bapasudi-nzila ya ntangu yonso to bamisionere.

¹¹ Sambu na nki ve kutadila mwa balukanu yina beno, mpi mabuta na beno lenda lungisa? Keti mabuta na beno mebakaka lukanu ya kulutisa ntangu mingi na kisalu ya kusamuna? Keti beno lenda sala ngolo sambu na kununga boma ya kuta kimbangi na telefone, na balabala, to na bantu ya mumbongo? Ebuna inki beto lenda tuba na yina metala kusamuna bisika yina bo kele na mpusa ya mingi ya bansamuni ya Kimfumu? Keti muntu mosi ya dibuta lenda longuka ndinga ya mpa, sambu na kulonga nsangu ya mbote na bantu ya bansi yankaka?

12. Bamfumu ya mabuta lenda sala nki, sambu na kusadisa mabuta na bo na kuyela na kimpeve?

¹² Bamfumu ya mabuta, beno sosa kuzaba bisika yina yo kelomba nde mabuta na beno kuyela na kimpeve. Na nima, beno baka balukanu ya sikisiki sambu na kulungisa yo. Balukanu yina beno kekuditudila fwete vanda ya mbote, mpi yina lenda lungana na kuwakana ti luzingu mpi makuki na beno. (Bing. 13:12) Ya kyeleka, kusala ngolo sambu na kulungisa lukanu mosi ya mfunu kebakaka ntangu. Yo yina, beno baka ntangu yina beno kelutisaka na kutala televizio, mpi beno sadila yo sambu na kulungisa balukanu ya kimpeve. (Ef. 5:15, 16) Beno sala ngolo sambu na kulungisa balukanu yina beno tulaka sambu na mabuta na beno. (Gal. 6:9) Mabuta yina kelungisaka balukanu ya kimpeve, tasala nde ‘bantu yonso kumona nde kuyela na bo kekwenda na ntwala.’​—1Tim. 4:15.

Landa Kusala Nkokila ya Lusambu ya Dibuta

13. Inki nsoba mesalamaka na manaka ya balukutakanu ya dibundu, mpi nki bangyufula beto fwete kudiyula?

¹³ Lusadisu mosi ya kuluta mbote sambu na kusadisa mabuta na ‘kuvanda ya kuyilama’ na kukwisa ya Mwana-muntu kele, nsoba yina mesalamaka na manaka ya balukutakanu ya dibundu ya konso mposo banda na Yanuari 1, 2009. Mfunu kele dyaka ve ya kuvukana kilumbu mosi buna sambu na lukutakanu yina beto vandaka kubinga Kulonguka ya Mukanda ya Dibundu, sambu bo mevukisaka yo ti Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi mpi Lukutakanu ya Kisalu. Nsoba yai mesalamaka sambu na kupesa mabuta dibaku ya kukumisa ngolo kimpeve na bo, na kuponaka nkokila mosi ya sikisiki sambu na kusala Lusambu ya Dibuta konso mposo. Bubu yai, sambu mwa ntangu melutaka banda nsoba yina mesalamaka, beto lenda kudiyula nde: ‘Keti beto kesadilaka ntangu yina beto mekumaka ti yo sambu na lusambu ya dibuta to na kulonguka na beto mosi? Keti beto  melungisaka mbote-mbote lukanu ya ngidika yai?’

14. (a) Inki kele lukanu ya ntete ya kulanda kusala nkokila ya Lusambu ya Dibuta to kulonguka na beto mosi? (b) Sambu na nki, kubumba nkokila mosi sambu na kulonguka kele mfunu?

¹⁴ Lukanu ya ntete-ntete ya kulanda kusala nkokila ya Lusambu ya Dibuta to kubaka ntangu sambu na kulonguka na beto mosi, kele sambu na kukwenda penepene na Nzambi. (Yak. 4:8) Ntangu beto kelongukaka Biblia mbala na mbala mpi kekumaka ti nzayilu mingi ya Ngangi na beto, bangwisana na beto ti yandi kekumaka ngolo. Ntangu beto kekumaka penepene na Yehowa, beto kekumaka ti mpusa ya mingi ya kuzola yandi ‘na ntima na beto yonso, na luzolo na beto yonso, na mabanza na beto yonso, mpi na ngolo na beto yonso.’ (Mar. 12:30) Ya kyeleka, beto kele na mpusa ya ngolo ya kulemfukila Nzambi mpi kulanda mbandu na yandi. (Ef. 5:1) Yo yina, kusala mbala na mbala nkokila ya Lusambu ya Dibuta, kele dyambu ya mfunu sambu na kusadisa dibuta na beto ya mvimba na ‘kuvanda ya kuyilama’ na kimpeve ntangu beto kevingila ‘mpasi ya nene’ yina Biblia kutubilaka. (Mat. 24:21) Yo kele dyambu ya mfunu sambu na kubaka luguluku.

15. Inki bupusi nkokila ya Lusambu ya Dibuta, lenda vanda na yo na mutindu yina bantu ya dibuta ketadilanaka?

¹⁵ Ngidika ya Lusambu ya Dibuta kele mpi ti lukanu yankaka​—kusadisa bantu ya dibuta na kuvanda ti bangwisana ya ngolo bamosi ti bankaka. Kulutisa ntangu kumosi sambu na kutubila mambu ya kimpeve konso mposo, kevandaka na bupusi na mutindu yina bantu ya dibuta ketadilaka bankaka. Bankwelani kekumaka na bangwisana ya ngolo mpenza, ntangu bo kevandaka na kyese ya kulonguka Biblia na kimvuka! (Tanga Longi 4:12.) Ya kyeleka, bibuti mpi bana yina kesambilaka Yehowa na kimvuka kekumaka na bumosi na zola yina ‘kevukisaka bo na kimvuka mosi ya kieleka.’​—Kol. 3:14.

16. Tubila mutindu bampangi-Bakristu tatu ya bankento, kubakaka mambote na kubumbaka nkokila mosi sambu na kulonguka Biblia.

¹⁶ Beto tadila mutindu bampangi-bankento tatu kubakaka mambote ya kubumba nkokila mosi, sambu na kulonguka Biblia. Ata bo vandaka ve bampangi na kinsuni, bampangi-bankento yai tatu ya mifwidi vandaka kuzinga na mbanza mosi mpi bo vandaka banduku ya mbote banda bamvula mingi. Sambu bo vandaka na mfunu ya kuvanda na bangwisana ya ngolo na mambu ya kimpeve kansi ve ya kinsuni, bo bakaka lukanu ya kubumba nkokila mosi sambu na kuvukana mpi kulonguka Biblia. Bo yantikaka kulonguka yango na nzila ya mukanda ‘ Rends pleinement témoignage au sujet du Royaume de Dieu. ’ Mufwidi mosi na kati na bo kutubaka nde: “Beto vandaka kusepela mingi na ntangu yina na mpila nde, kulonguka na beto vandaka kubaka mbala mingi ngunga kuluta mosi. Beto vandaka kumeka kuyindula mambu yina bampangi na beto ya mvu-nkama ya ntete kukutanaka ti yo, mpi kutubila mambu yina beto zolaka kusala kana beto kutanaka ti mambu ya mutindu mosi. Na nima na kisalu ya kusamuna, beto vandaka kumeka kusadila mambu yina beto longukaka. Dyambu yai kusalaka nde, kisalu na beto ya kusamuna Kimfumu mpi ya kukumisa bantu balongoki kuvanda ya kyese mpi kubuta bambuma mingi kuluta na ntwala.” Katula kupesana kikesa, ngidika yina kukumisaka ngolo bangwisana ya banduku ya mbote yai tatu. Bo tubaka nde: “Beto kesepelaka mpenza na ngidika yai.”

17. Inki mambu kesadisaka sambu nkokila ya Lusambu ya Dibuta kununga?

¹⁷ Inki beto lenda tuba sambu na beno? Inki mutindu beno kebakaka mambote na nkokila yina beno mebumbaka sambu na lusambu ya dibuta to na kulonguka na beno mosi? Kana beno kesalaka yo ve mbala na mbala, ngidika yai talungisa ve lukanu na yo. Konso muntu na dibuta fwete vanda ya kuyilama sambu na kulonguka na ntangu yina beno metulaka. Beno fwete bika ve nde mambu ya kukonda mfunu kukanga beno nzila ya kulonguka na nkokila yina. Dyaka, beno fwete pona mambu ya kulonguka na mpila nde yo vanda mfunu sambu na dibuta na beno. Inki beno lenda sala sambu kulonguka yai kuvanda bantangu ya kesepedisa? Beno sadila bametode ya mbote ya kulongila, mpi beno sala na mpila nde konso muntu kuvanda na kyese  ntangu beno kelonguka, mpi beno pesana luzitu.​—Yak. 3:18. *

“Kangula Meso” mpi ‘Vanda ya Kuyilama’

18, 19. Inki mutindu kuzaba nde kukwisa ya Mwana-muntu mefinama, fwete vanda na bupusi na luzingu na beno mpi ya mabuta na beno?

¹⁸ Kubeba ya mambu ya nsi-ntoto ya kemonana na bilumbu na beto kendimisa kukonda ntembe nde, banda 1914, nsi-ntoto ya mbi ya Satana mekotaka na bilumbu na yo ya nsuka. Mvita ya Armagedoni mefinama. Kubika fyoti, ntangu talunga sambu nde Mwana-muntu kukwisa kulungisa bandola ya Yehowa sambu na bantu ya mbi. (Nk. 37:10; Bing. 2:21, 22) Keti kuzaba mambu yina fwete vanda ve ti bupusi na luzingu na beno mpi na mabuta na beno?

¹⁹ Keti beno ketulaka dikebi na ndongisila ya Yezu ya kubika nde disu na beno kuvanda ya “pete-pete”? Ntangu bantu ya nsi-ntoto lenda sala bikesa sambu na kuzwa kimvwama, lukumu, mpi kiyeka, keti dibuta na beno kesalaka bikesa sambu na kulungisa balukanu ya kimpeve? Keti ngidika ya nkokila ya Lusambu ya Dibuta to ya kulonguka na beno mosi, ketambula mbote na dibuta na beno? Keti beno ke na kulungisa balukanu yina beno vandaka ti yo na mabanza? Mutindu beto tubilaka yo na disolo ya meluta, keti beno kelungisaka mikumba yina Masonuku mepesaka na babakala, bankento, to bana, sambu na kusadisa dibuta ya mvimba na “kukangula meso”? (1 Tes. 5:6) Kana yo kele mpidina, beno tavanda ya ‘kuyilama’ sambu na kukwisa ya Mwana-muntu.

[Noti na nsi ya lutiti]

Inki Mambu Nge Melonguka?

• Tendula mutindu mabuta ya Bukristu lenda ‘vanda ya kuyilama’ na . . .

kuvandaka ti disu ya “pete-pete.”

kubakaka balukanu ya kimpeve mpi na kulungisaka yo.

kusalaka nkokila ya Lusambu ya Dibuta.

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]