Nani Kele Muntu ya Kuluta Mfunu na Luzingu na Nge?

“Nge mpamba kele Muntu ya Kuluta Kuzanguka na zulu ya ntoto ya mvimba.”​—NK. 83:18, NW.

1, 2. Na yina metala luguluku na beto, sambu na nki yo mefwana kaka ve na kuzaba zina ya Yehowa?

ZIKU mbala ya ntete yina nge monaka zina ya Yehowa, kuvandaka ntangu bo songaka nge yo na mukanda ya Nkunga 83:18, NW. Yo fwete vanda nde, nge yitukaka na kutanga bangogo yai: “Sambu bantu kuzaba nde nge, ya kele na zina Yehowa, nge mpamba kele Muntu ya Kuluta Kuzanguka na zulu ya ntoto ya mvimba.” Yantika ntangu yina, ntembe kele ve nde nge kesadilaka mvese yai sambu na kusadisa bantu yankaka na kuzaba Yehowa, Nzambi na beto ya zola.​—Roma 10:12, 13.

² Ata yo kele mfunu nde bantu kuzaba zina ya Yehowa, nzayilu yai mpamba mefwana ve. Kansi,  tala mutindu muyimbi-bankunga kumonisaka kyeleka yankaka ya mfunu yina beto fwete zaba sambu na kuguluka, ntangu yandi tubaka nde: “Nge mpamba kele Muntu ya Kuluta Kuzanguka na zulu ya ntoto ya mvimba.” Ee, Yehowa kele Muntu ya kuluta mfunu na luyalanganu ya mvimba. Sambu yandi kele Ngangi ya bima yonso, yandi kele ti nswa ya kulomba nde bingangwa na yandi yonso kulemfukila yandi. (Kus. 4:11) Yo yina, yo mefwana nde beto kudiyula nde: ‘Nani kele muntu ya kuluta mfunu na luzingu na mono?’ Yo kele mfunu nde beto tadila na dikebi yonso mvutu na beto na ngyufula yai!

Ntembe Yina Kubasikaka na Kilanga ya Edeni

3, 4. Inki mutindu Satana kukukaka na kukusa Eva, mpi nki mbutu yo basisaka?

³ Mfunu ya ngyufula yai lenda monana pwelele na mambu yina kusalamaka na kilanga ya Edeni. Kuna, wanzyo ya nkolami yina kukumaka na nima Satana Dyabulu kupukumunaka Eva, nkento ya ntete, na kutula bampusa na yandi mosi na ntwala ya ntuma yina Yehowa kupesaka bo ya kudya ve mbuma ya nti mosi buna. (Kuy. 2:17; 2 Kor. 11:3) Yandi bwaka na mpukumuna yina, mpidina yandi monisaka nde yandi kondaka luzitu na luyalu ya Yehowa. Eva kundimaka ve nde Yehowa kuvandaka Muntu ya kuluta mfunu na luzingu na yandi. Kansi, nki mutindu Satana kukukaka na kukusa Eva?

⁴ Satana kusadilaka bametode mingi ya kubumbana ntangu yandi vandaka kusolula ti Eva. (Tanga Kuyantika 3:1-5, NW.) Ya ntete, Satana kusadilaka ve zina Yehowa. Yandi sadilaka zina “Nzambi.” Kansi, nsoniki ya mukanda ya Kuyantika kusadilaka zina Yehowa na mvese ya ntete ya kapu yina. Ya zole, na kisika ya kutubila “ntuma” (NW) yina Nzambi pesaka, Satana kuyulaka kaka kana Nzambi “kutubaka” inki. (Kuy. 2:16) Na kusadilaka mayele yai ya kubumbana, ziku Satana zolaka kufyotuna mfunu ya ntuma yina. Ya tatu, ata yandi vandaka kusolula kaka ti Eva, yandi sadilaka ntalu bumbidi “beno.” Na kusalaka mpidina, mbala yankaka yandi vandaka kumeka kusikisa lulendo ya Eva, na kupusaka yandi na kudimona mfunu mingi​—bonso nde yandi vandaka kinati-ndinga ya yandi mosi mpi ya bakala na yandi. Inki mbutu yo basisaka? Ntembe kele ve nde, Eva kukumaka lulendo mpi kubakaka lukanu ya kutuba sambu na yandi mosi mpi bakala na yandi na kusongaka nyoka nde: “Beto lenda dia bambuma ya banti yina kele na kilanga.”

5. (a) Satana kupusaka Eva na kutula dikebi na nki dyambu? (b) Sambu Eva kudyaka mbuma yina Nzambi kubuyisaka, yandi monisaka nki?

⁵ Satana kusobaka mpi mambu. Yandi tubaka nde Nzambi kukondaka lunungu, na mutindu yandi lombaka Adami mpi Eva na “kudia ve bambuma ya banti yonso yina kele na kilanga.” Na nima, Satana kupusaka Eva na kuyindula sambu na mambote na yandi mosi mpi na mutindu yandi lendaka kutomisa luzingu na yandi na kukumaka “bonso Nzambi.” Nsukansuka, Satana kupusaka Eva na kutula dikebi ya mingi na nti mpi na bambuma na yo na kisika ya kutula dikebi na bangwisana na yandi ti Muntu yina kupesaka yandi bima yonso. (Tanga Kuyantika 3:6.) Yo kele mawa na kumona nde, ntangu Eva kudyaka mbuma, yandi monisaka nde Yehowa kuvanda ve Muntu ya kuluta mfunu na luzingu na yandi.

Ntembe Yina Kubasikaka na Bilumbu ya Yobi

6. Inki mutindu Satana kutulaka ntembe na disolo ya kwikama ya Yobi, mpi nki dibaku Yobi kuvandaka na yo?

⁶ Bamvu-nkama mingi na nima, Yobi muntu mosi ya kwikama kubakaka dibaku ya kumonisa Muntu yina kuvandaka mfunu na luzingu na yandi. Ntangu Yehowa kuzabisaka Satana disolo ya kwikama ya Yobi, Satana kuvutulaka nde: “Keti Yobi lenda lemfukila nge na mpamba, kukonda kima?” (Tanga Yobi 1:7-10.) Satana kuzabaka nde, Yobi vandaka kulemfukila Nzambi. Kansi, yandi tulaka ntembe na bikuma yina vandaka kupusa Yobi na kusala mpidina. Na mayele yonso, yandi fundaka Yobi nde yandi vandaka kusadila Yehowa sambu na zola ve, kansi sambu na bikuma ya bwimi. Kaka Yobi muntu lendaka kupesa banzikisa ya kemonisa nde, mambu yina kuvandaka ya luvunu.

7, 8. Inki bampasi Yobi kukutanaka ti yo, mpi nki yandi monisaka na kukangaka-ntima na kwikama yonso?

⁷ Yehowa kupesaka Satana nzila ya kunatila Yobi bampasi ya kulandana yina vandaka kubasika na kintulumukina. (Yobi 1:12-19) Inki Yobi  kusalaka na bampasi yina ya kintulumukina? Biblia kezabisa beto nde: “Yandi salaka masumu ve na meso ya Nzambi, yandi fingaka yandi ve.” (Yobi 1:22) Kansi, Satana kukangaka ve munoko. Yandi bokutaka dyaka nde: “Muntu lenda bikisa bima yonso ya yandi ke na yo kansi moyo na yandi ve.” (Yobi 2:4) Satana zolaka kutuba nde, kana Yobi kunyokwama ngolo, yandi zolaka kubaka lukanu ya kumonisa nde Yehowa kuvandaka ve Muntu ya kuluta mfunu na luzingu na yandi.

⁸ Nitu ya Yobi kubebaka na maladi mosi ya mbi, yo yina nkento na yandi kupusaka yandi na kufinga Nzambi mpi kufwa ka yandi. Na nima, banduku na yandi tatu ya mbi kukusilaka yandi nde, yandi salaka masumu. (Yobi 2:11-13; 8:2-6; 22:2, 3) Kansi, ata yandi monaka bampasi yai yonso, Yobi kuyambulaka ve kwikama na yandi. (Tanga Yobi 2:9, 10.) Sambu yandi kangaka-ntima na kwikama yonso, yandi monisaka nde Yehowa kuvandaka Muntu ya kuluta mfunu na luzingu na yandi. Yobi kumonisaka dyaka nde bantu ya kukonda kukuka lenda pesa mvutu, ata na kiteso mosi ya fyoti, na mambu ya luvunu yina Satana kekusilaka bo.​—Fwanisa ti Bingana 27:11.

Mvutu ya Yezu ya Kukuka

9. (a) Inki bikesa Satana kusalaka sambu na kupukumuna Yezu, na yina metala bampusa na yandi mosi? (b) Inki Yezu kusalaka na mpukumuna yai?

⁹ Ntangu fyoti na nima ya mbotika ya Yezu, Satana kusalaka ngolo sambu na kundimisa Yezu na kusadila bampusa na yandi ya bwimi, na kisika ya kumonisa nde Yehowa kuvandaka Muntu ya kuluta mfunu na luzingu na yandi. Satana kubasisilaka Yezu bampukumuna tatu. Ya ntete, yandi salaka bikesa sambu na kusepedisa bampusa ya Yezu ya kinsuni, na kupukumunaka yandi na kubalula matadi na mampa. (Mat. 4:2, 3) Yezu kulutisaka bilumbu 40 kukonda kudya mpi yandi vandaka na nzala ya ngolo. Yo yina, Satana kusyamisaka Yezu na kusadila na mutindu ya mbi ngolo na yandi ya kusala bimangu, sambu na kulungisa mpusa na yandi ya kudya. Inki Yezu kusalaka? Na kuswaswana ti Eva, Yezu kutulaka dikebi ya mingi na Ndinga ya Yehowa mpi kubuyaka mpukumuna yina kukonda kusukinina.​—Tanga Matayo 4:4.

10. Sambu na nki, Satana kupukumunaka Yezu na kudilosa na ntoto katuka na nsongi ya ludi ya tempelo?

¹⁰ Satana kusalaka mpi ngolo sambu na kupukumuna Yezu na kusala mambu ti bwimi yonso. Yandi zabisaka Yezu na kudilosa na ntoto, katuka na nsongi ya ludi ya tempelo. (Mat. 4:5, 6) Lukanu ya Satana kuvandaka nki? Satana zolaka kutuba nde, kana Yezu kudilosa na ntoto mpi kulwala ve, yo tamonisa nde yandi vandaka “Mwana-Nzambi.” Yo kele pwelele nde, Satana kuzolaka nde Yezu kudiyangisa mingi sambu na lukumu na yandi mosi, tii na kiteso ya kudimonisa na meso ya bantu. Satana kuzabaka mpi nde, lulendo mpi mpusa ya kubuya kuwa nsoni na meso ya bantu yankaka lenda pusa muntu na kundima kigonsa ya nene. Satana kusadilaka Masonuku na mutindu ya mbi, kansi Yezu kumonisaka nde yandi vandaka kubakisa mbote-mbote Ndinga ya Yehowa. (Tanga Matayo 4:7.) Sambu Yezu kubuyaka mpukumuna yina, yandi monisaka dyaka nde Yehowa kuvandaka Muntu ya kuluta mfunu na luzingu na yandi.

11. Sambu na nki Yezu kubuyaka dikabu yina Satana kupesaka yandi, ya bimfumu yonso ya nsi-ntoto?

¹¹ Na mpukumuna yai ya nsuka ya kuluta nene, Satana kupesaka Yezu bimfumu yonso ya nsi-ntoto. (Mat. 4:8, 9) Yezu kubuyaka dikabu yai, kukonda kusukinina. Yezu kuzabaka nde kundima dikabu yina zolaka kutendula nde yandi mebuya luyalu ya Yehowa, disongidila, nswa ya mbote yina Nzambi kele na yo ya kuvanda Muntu ya Kuluta Kuzanguka. (Tanga Matayo 4:10.) Na bampukumuna yina yonso, Yezu kupesaka Satana mvutu na kuvutukilaka baverse yina kele ti zina Yehowa.

12. Inki lukanu ya mpasi Yezu kubakaka ntangu yandi kumaka pene ya nsuka ya luzingu na yandi na nsi-ntoto, mpi nki beto kelonguka na mutindu yandi bakaka lukanu yina?

¹² Ntangu Yezu kukumaka pene na nsuka ya luzingu na yandi na ntoto, yandi vandaka ti lukanu mosi ya mpasi na kubaka. Na nzila ya kisalu na yandi ya bilanga, Yezu kumonisaka nde yandi ndimaka na kupesa luzingu na yandi bonso kimenga. (Mat. 20:17-19, 28; Luka 12:50; Yoa. 16:28) Kansi, Yezu kubakisaka mpi nde, bo takusila yandi makambu mpi tasambisa yandi na kutadila bansiku ya Bayuda, ebuna bo tazengila yandi nkanu ya lufwa bonso muntu yina mevwenza  Nzambi. Kufwa mutindu yai vandaka kuyangisa yandi mingi mpenza. Yandi sambaka nde: “Tata na mono, kana nge zola, katula mono na mpasi yai.” Mpi yandi yikaka dyaka nde: “Kansi kulanda luzolo na mono ve, kansi luzolo na nge.” (Mat. 26:39) Ya kyeleka, kwikama ya Yezu tii na lufwa kumonisaka mpenza kukonda ntembe, Muntu yina kuvandaka ya kuluta mfunu na luzingu na yandi!

Mvutu na Beto na Ngyufula Yina

13. Inki mambu beto melonguka na mbandu ya Eva, Yobi, mpi Yezu Kristu?

¹³ Inki mambu beto melonguka? Na yina metala Eva, beto melonguka nde bantu yina kekudipesaka na bampusa ya bwimi to na mawi ya kudimona mfunu, kemonisaka nde Yehowa kele ve Muntu ya kuluta mfunu na luzingu na bo. Kansi, na mbandu ya kwikama ya Yobi beto melonguka nde, ata bantu ya kukonda kukuka lenda monisa nde bo ketulaka Yehowa na kisika ya ntete na kukangaka-ntima na kwikama yonso na bampasi, ata ntangu bo kebakisa ve kisina ya bampasi yango. (Yak. 5:11) Sambu na kusukisa, mbandu ya Yezu kelonga beto na kundima kumona nsoni mpi kutula ve dikebi ya mingi na lukumu na beto mosi. (Baeb. 12:2) Kansi, inki mutindu beto lenda sadila malongi yai?

14, 15. Inki luswaswanu kele na mutindu yina Yezu mpi Eva kusalaka mambu na ntwala ya mpukumuna, mpi nki mutindu beto lenda landa mbandu ya Yezu? (Tubila kifwanisu yai kele awa na nsi.)

¹⁴ Kubika ve nde, mpukumuna kupusa nge na kuvila Yehowa. Eva kubikaka nde dikebi na yandi kutwadisama na mpukumuna yina kuvandaka na ntwala na yandi. Yandi monaka nde ‘nti yina kuvandaka kitoko, mpi bambuma na yo kuvandaka kitoko sambu na kudia.’ (Kuy. 3:6) Yo meswaswana mpenza ti mutindu Yezu kusalaka mambu, na ntwala ya bampukumuna yina tatu! Na konso ntangu, Yezu vandaka kumona mbala mosi malanda ya mpukumuna yina mpi yandi vandaka kutadila malanda ya mambu yina yandi tasala. Yandi tulaka ntima na Ndinga ya Nzambi mpi yandi sadilaka zina Yehowa.

¹⁵ Ntangu beto kekutana ti bampukumuna ya kusala mambu yina kesepedisaka ve Yehowa, beto ketulaka dikebi na beto na nki dyambu? Ntangu beto ketulaka dikebi mingi na mpukumuna yango, mpusa yina ya mbi kekumaka ngolo mpenza. (Yak. 1:14, 15) Beto fwete sala mambu  kukonda kusukinina sambu na kukatula mpusa yina, ata kana kusala dyambu yina lenda vanda mpasi mingi bonso, kuzenga kitini mosi ya nitu na beto. (Mat. 5:29, 30) Bonso Yezu, beto fwete tula dikebi na malanda ya mambu yina beto kesalaka, disongidila, bupusi yina mambu yango tavanda ti yo na bangwisana na beto ti Yehowa. Beto fwete yibuka mambu yina Ndinga na yandi, Biblia ketubaka. Kana beto kesala mpenza mutindu yai, beto tamonisa nde Yehowa kele Muntu ya kuluta mfunu na luzingu na beto.

16-18. (a) Inki lenda lembisa ntima na beto? (b) Inki tasadisa beto na kukanga-ntima na bampasi?

¹⁶ Kubika ve nde, bampasi kupusa nge na kuwila Yehowa makasi. (Bing. 19:3) Sambu beto kefinama na nsuka ya nsi-ntoto yai ya mbi, bansadi mingi ya Yehowa kekutana ti bisumbula mpi bampasi ya mingi. Beto kevingilaka ve nde, Yehowa kutanina beto na mutindu ya kuyituka na bantangu yai. Ata mpidina, bonso Yobi, ntima na beto lenda lemba ntangu beto kefwisaka bantu yina beto kezolaka to ntangu beto mosi kenyokwamaka.

¹⁷ Yobi vandaka kubakisa ve kikuma yina Yehowa kupesaka nzila nde mambu yankaka kusalama, mpi bantangu yankaka beto lenda bakisa ve bikuma yina mambu ya mbi kesalama. Mbala yankaka, beto waka nde bampangi na beto ya kwikama kufwaka na kunikana ya ntoto, mu mbandu yina kusalamaka na Haiti, to bo fwaka na bisumbula yankaka ya lugangu. To beto lenda zaba mpangi mosi ya kwikama yina bo sadilaka mambu na nku yonso to yina kufwaka na kisumbula mosi ya nene. To beto mosi mekutanaka ti bampasi ya mingi to bantu yankaka mesadilaka beto mambu ya kukonda lunungu. Ntima na beto ya kenyokwama lenda pusa beto na kudiyula nde: ‘Sambu na nki Yehowa? Sambu na nki kaka mono? Inki mbi mono mesala?’ (Hab. 1:2, 3) Inki tasadisa beto na kukanga-ntima na bantangu ya mutindu yina?

¹⁸ Beto fwete keba na kumona ve bampasi yina, bonso banzikisa ya kemonisa nde Yehowa kendima beto dyaka ve. Yezu kumonisaka dyambu yai pwelele, ntangu yandi tubilaka bisumbula zole yina kusalamaka na bilumbu na yandi. (Tanga Luka 13:1-5.) Bampasi mingi yina beto kekutanaka ti yo kevandaka malanda ya ntangu mpi mambu ya kukonda kukana. (Lo. 9:11) Kansi, yo vanda kisina ya bampasi na beto kele nki, beto lenda nunga yo kana beto ketula dikebi na ‘Nzambi yina lusadisu yonso ke katukaka na yandi.’ Yandi tapesa beto ngolo ya mefwana  sambu na kulanda kuvanda ya kwikama.​—2 Kor. 1:3-6.

19, 20. Inki kusadisaka Yezu na kukanga-ntima na mambu ya nsoni, mpi nki lenda sadisa beto na kusala mutindu mosi?

¹⁹ Kubika ve nde lulendo to boma ya kuwa nsoni kukuma mambu yina nge ketudila dikebi ya mingi. Kudikulumusa ya Yezu kusadisaka yandi na ‘kubuya mambu yonso na luzolo na yandi mosi, mpi na kundima kukuma mpika.’ (Filp. 2:5-8) Yandi vandaka ti makuki ya kukanga-ntima na mambu mingi ya nsoni, sambu yandi vandaka kutula ntima na Yehowa. (1 Pie. 2:23, 24) Na kusalaka mpidina, Yezu kutulaka luzolo ya Yehowa na kisika ya ntete, ebuna Yehowa kupesaka yandi kiyeka ya kuluta nene. (Filp. 2:9) Yezu kutumaka balongoki na yandi na kulanda luzingu ya mutindu mosi.​—Mat. 23:11, 12; Luka 9:26.

²⁰ Bantangu yankaka, bampasi yankaka yina kemekaka lukwikilu na beto lenda lembisa beto. Kansi, beto fwete vanda ti kivuvu ya mefwanana ti ya ntumwa Polo, yina kutubaka nde: “Yo yina, ata mono ke mona mpasi yai, kansi mono kele kaka na kikesa, sambu mono me zaba na nani mono me tula ntima; mono zaba mpi mbote-mbote nde mambu yina ya yandi songaka mono, yandi lunga bumba yo tii na kilumbu yango yina.”​—2 Tim. 1:12.

21. Ata bantu ya nsi-ntoto yai kele ti nkadilu ya bwimi, nki fwete vanda lukanu na beto?

²¹ Biblia kutubaka na ntwala nde, na bilumbu na beto “bantu ta zolaka bantu ya nkaka ve.” (2 Tim. 3:2) Yo yina, beto keyituka ve na kumona nde beto kezinga kumosi ti bantu yina kemonaka nde Yehowa kele ve Muntu ya kuluta mfunu na luzingu na bo. Beto bika ve nde nkadilu ya bwimi ya mutindu yai kupukumuna beto! Kansi, ata beto kekutana ti bampukumuna, bisumbula, to beto kenwana ti mambu ya kepesaka nsoni, bika nde beto yonso kubaka lukanu ya kumonisa nde Yehowa kele Muntu ya kuluta mfunu na luzingu na beto!

Inki Beto Lenda Longuka na . . .

• mutindu Satana kukusaka Eva?

• mutindu Yobi kusalaka mambu ntangu bampasi kukuminaka yandi?

• dyambu yina Yezu vandaka kutudila dikebi mingi?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 21]

Yezu kubuyaka bampukumuna ya Satana mpi kutulaka dikebi na yandi na kusala luzolo ya Yehowa

[Bifwanisu ya kele na lutiti 22]

Kusamuna na bantenta na nima ya kunikana ya ntoto yina kusalamaka na Haiti

Na bantangu ya bampasi, beto lenda tula dikebi na beto na ‘Nzambi yina lusadisu yonso ke katukaka na yandi’