Lutwadisu ya Mpeve ya Nzambi na Mvu-Nkama ya Ntete mpi Bubu Yai
Lutwadisu ya Mpeve ya Nzambi na Mvu-Nkama ya Ntete mpi Bubu Yai
“Kaka mpeve mosi mpamba kele yina ke salaka mambu yina yonso.”—1 KOR. 12:11.
1. Inki beto tatubila na disolo yai?
PANTEKOTI ya mvu 33 vandaka kilumbu yina mambu mingi ya kitoko kusalamaka! (Bis. 2:1-4) Nzambi yantikaka kusadila mpeve na yandi sambu na kutwadisa bantu na yandi na mutindu yankaka. Na disolo yina meluta, beto tubilaka mitindu yankaka yina mpeve ya Nzambi kusadisaka bansadi na yandi ya ntangu ya ntama na kulungisa mikumba ya mpasi. Kansi, inki luswaswanu kele na mutindu yina mpeve ya Nzambi kutwadisaka Bakristu ya ntangu ya ntama mpi mutindu yo twadisaka Bakristu ya mvu-nkama ya ntete? Mpi inki mutindu mpeve yango ketwadisaka Bakristu bubu yai? Bika beto tadila yo.
“Mono Kele Muntu ya Kisalu ya Mfumu Nzambi”
2. Inki mutindu Maria kumonaka lutwadisu ya mpeve santu?
2 Maria vandaka na kati ya bantu yina kuvandaka na suku ya nzo mosi ya etaze na Yeruzalemi, Bis. 1:13, 14) Ata mpidina, bamvula makumi tatu na ntwala ya kusalama ya dyambu yai, Maria kumonaka lutwadisu ya mpeve ya Yehowa na mitindu ya kuyituka. Yehowa kubakaka luzingu ya mwana na yandi tuka na zulu mpi kunataka yo awa na ntoto, mpi yandi sadilaka mpeve santu na yandi sambu Maria kubaka divumu ata yandi vandaka mwense. Maria kubakaka divumu yina na ngolo ya “mpeve ya Nzambi.”—Mat. 1:20.
ntangu Yehowa pesaka bansadi na yandi mpeve santu yina yandi silaka bo. (3, 4. Inki nkadilu Maria kumonisaka, mpi inki mutindu beto lenda landa mbandu na yandi?
3 Sambu na nki Maria kubakaka dibaku yina ya mbote? Ntangu wanzyo kuzabisaka Maria nde yandi tabuta mwana ya Nzambi, Maria kutubaka nde: “Mono kele muntu ya kisalu ya Mfumu Nzambi. Mbote mambu yina kwisila mono mutindu nge me tuba.” (Luka 1:38) Ntangu Maria kutubaka mambu yina, yandi monisaka nkadilu yina Nzambi kumonaka dezia na ntwala. Mvutu yina yandi pesaka kumonisaka nde yandi ndimaka luzolo ya Yehowa sambu na yandi. Yandi yulaka ve wanzyo bangyufula na mambu yina bantu yankaka zolaka kutuba sambu na divumu na yandi to bupusi yina dyambu yina zolaka kuvanda ti yo na bangwisana na yandi ti Yozefi yina zolaka kukwela yandi. Ntangu Maria kutubaka nde yandi kele muntu ya kisalu ya Nzambi, yandi monisaka nde yandi vandaka kutula ntima ya mvimba na Yehowa, Mfumu na yandi.
4 Keti bantangu yankaka nge keyindulaka nde mikumba yina nge fwete lungisa na kisalu ya Nzambi kele mpasi sambu na nge? Konso muntu fwete kudiyula nde: ‘Keti mono ketulaka ntima ya mvimba nde Yehowa tasala mambu na kuwakana ti luzolo na yandi? Keti mono kemonisaka mpenza luzolo ya mbote?’ Vanda ti kivuvu nde, Nzambi kepesaka mpeve na yandi na bantu yina ketulaka ntima na bo ya mvimba na yandi mpi kelemfukilaka yandi bonso Mfumu na bo.—Bis. 5:32.
Mpeve Santu Kusadisaka Piere
5. Inki mutindu Piere monaka lutwadisu ya mpeve santu na ntwala ya Pantekoti ya mvu 33?
5 Bonso Maria, ntumwa Piere monaka lutwadisu ya mpeve santu ya Nzambi na ntwala ya kilumbu ya Pantekoti ya mvu 33. Yezu pesaka yandi mpi bantumwa yankaka kiyeka ya kubasisa bampeve ya mbi. (Mar. 3:14-16) Mpi ata Masonuku ketubilaka ve mambu mingi na dyambu yai, yo kemonana nde Piere kusadilaka kiyeka yina. Ngolo ya Nzambi kumonikaka mpi ntangu Yezu kuzabisaka Piere na kutambula na zulu ya Nzadi ya Galilea, mpi yandi tambulaka. (Tanga Matayo 14:25-29.) Ya kyeleka, Piere tulaka ntima nde mpeve santu tasadisa yandi na kusala mambu ya kuyituka. Mpi na nima, mpeve yina kutwadisaka Piere mpi balongoki yankaka na mitindu yankaka.
6. Na nzila ya mpeve ya Nzambi, Piere kusalaka inki na Pantekoti ya mvu 33, mpi na nima na yo?
6 Na Pantekoti ya mvu 33, mpeve santu kupesaka Piere mpi balongoki yankaka makuki ya kuyituka ya kutuba na bandinga ya bantu yina kukwisaka na Yeruzalemi. Na nima, Piere kutelamaka mpi kuyantikaka kutuba na ntwala ya kibuka yina ya bantu. (Bis. 2:14-36) Ya kyeleka, bantangu yankaka Piere vandaka kuwa boma mpi kusala mambu kukonda kuyindula, kansi mpeve kupesaka yandi kikesa ya kusamuna ata na ntangu ya mbangika mpi ya bampasi. (Bis. 4:18-20, 31) Nzambi kusadilaka mpeve na yandi na kupesaka Piere nzayilu mosi ya sipesiali. (Bis. 5:8, 9) Nkutu, mpeve ya Nzambi kupesaka Piere ngolo ya kufutumuna bafwa.—Bis. 9:40.
7. Inki malongi ya Yezu, Piere kubakisaka pwelele kaka na nima ya kupakulama na mpeve?
7 Na ntwala ya Pantekoti, Piere vandaka kubakisa bakyeleka mingi yina Yezu kulongaka. (Mat. 16:16, 17; Yoa. 6:68) Kansi, yo vandaka ti malongi yankaka yina Piere kubakisaka kaka na nima ya Pantekoti. Mu mbandu, Piere vandaka kubakisa ve nde na nima ya bilumbu tatu, Kristu tafutumuka na nitu ya kimpeve to nde Kimfumu tavanda na zulu. (Yoa. 20:6-10; Bis. 1:6) Piere vandaka kuyindula ve nde muntu ya kinsuni lendaka kukuma muntu ya kimpeve mpi kuyala na Kimfumu ya zulu, yo vandaka dibanza mosi ya mpa sambu na yandi. Kansi, na nima ya kubaka mbotika ya mpeve mpi kivuvu ya kukwenda na zulu, Piere kubakisaka ntendula ya malongi yai ya Yezu.
8. Bapakulami mpi “mameme ya nkaka” kebakaka inki nzayilu?
Ef. 3:8-11, 18) Bubu yai, bapakulami mpi “mameme ya nkaka” kedyaka kumosi na kimpeve, disongidila bo kelongukaka bakyeleka ya mutindu mosi. (Yoa. 10:16) Keti nge kesepelaka na nzayilu ya Ndinga ya Nzambi yina nge kebakaka na nsadisa ya mpeve santu?
8 Ntangu balongoki ya Yezu kubakaka mpeve santu, bo kumaka ti makuki ya kubakisa malongi yina bo vandaka kubakisa ve na ntwala. Na ngolo ya mpeve, bansoniki ya Masonuku ya Kigreki ya Bukristu kutendulaka bakyeleka ya kitoko na yina metala lukanu ya Yehowa. (Polo “Kufulukaka na Mpeve ya Nzambi”
9. Polo kuvandaka ti makuki ya kusala nki na ngolo ya mpeve santu?
9 Kiteso ya mvula mosi na nima ya Pantekoti ya mvu 33, nsadi yankaka kubakaka dikabu ya mpeve santu ya Nzambi. Yo vandaka Saule, yina kuzabanaka na nima na zina ya Polo. Mpeve ya Nzambi pesaka Polo makuki ya kusala mambu yina kesadisaka beto bubu yai. Na ngolo ya mpeve, ntumwa Polo kusonikaka mikanda ya Biblia 14. Kaka mutindu mpeve santu kusadisaka Piere, yo sadisaka mpi Polo na kubakisa mpi kusonika na pwelele yonso kivuvu ya kubaka luzingu ya kukonda lufwa mpi nitu ya kukonda kubeba na zulu. Na ngolo ya mpeve santu, Polo belulaka bambefo, basisaka bampeve ya mbi mpi nkutu kufutumunaka bafwa! Kansi, Polo kubakaka ngolo yina na nzila ya mpeve santu sambu na lukanu mosi ya mfunu mingi. Bubu yai bansadi ya Nzambi kebakaka mpi ngolo ya mutindu mosi, ata bo kebakaka yo ve na mutindu ya kuyituka.
10. Inki mutindu mpeve santu kupesaka Polo makuki ya kutuba?
10 Polo “fulukaka na mpeve ya Nzambi” mpi kunganinaka na kikesa yonso nganga-ngombo mosi. Dyambu yai kuvandaka ti bupusi ya ngolo mpenza na guvernere, yina vandaka kuwidikila mambu yonso yina bo vandaka kutuba! Guvernere yina kundimaka kyeleka “sambu yandi yitukaka ngolo sambu na malongi yina ya bo vandaka kulonga” na yina metala Yehowa. (Bis. 13:8-12) Ya kyeleka, Polo kuzabaka mbote mfunu ya mpeve santu ya Nzambi ntangu yo kelomba kutuba kyeleka. (Mat. 10:20) Na nima, yandi syamisaka bampangi ya dibundu ya Efezo na kusamba sambu na yandi na mpila nde “Nzambi kusonga [yandi] mambu yina ya [yandi] fweti tuba.”—Ef. 6:18-20.
11. Inki mutindu mpeve ya Nzambi kutwadisaka Polo?
11 Mpeve santu kusadisaka Polo kaka ve na kutuba kansi mpi yo buyisaka yandi na kutuba na babwala yankaka. Ntangu Polo vandaka kukwenda na nzyetelo na yandi ya kisalu ya kimisionere, mpeve santu vandaka kutwadisa yandi. (Bis. 13:2; tanga Bisalu 16:6-10.) Tii bubu yai, Yehowa ketwadisaka kisalu ya kusamuna na nsadisa ya mpeve na yandi. Bonso Polo, bansadi yonso yina kelemfukilaka Yehowa kesalaka yonso sambu na kuzabisa kyeleka ti kikesa. Ata lutwadisu ya mpeve ya Yehowa meswaswana ti ya bilumbu ya Polo, beto lenda vanda ti kivuvu nde Yehowa kesadila mpeve santu na yandi sambu na kuzikisa nde bantu ya ntima mbote kewa kyeleka.—Yoa. 6:44.
‘Mambu ya Mutindu na Mutindu’
12-14. Keti mpeve ya Nzambi ketwadisaka bansadi na yandi yonso mutindu mosi? Tendula.
12 Keti masolo yina ketubila mutindu Yehowa kusakumunaka Bakristu bapakulami ya mvu-nkama ya ntete kesyamisa bansadi ya Nzambi ya 1 Kor. 12:4-6, 11) Ya kyeleka, mpeve santu lenda twadisa konso nsadi ya Nzambi na mutindu ya kuswasana sambu na kulungisa lukanu mosi buna. Nkutu, mpeve santu ketwadisaka kibuka ya fyoti ya Kristu mpi ‘mameme na yandi yankaka.’ (Luka 12:32; Yoa. 10:16) Ata mpidina, mpeve yango ketwadisaka ve konso muntu na dibundu mutindu mosi.
mekudipesaka bubu yai? Ee! Yibuka bangogo yai ya kupemama yina Polo sonikilaka dibundu ya Korinto sambu na kutubila makabu yina mpeve santu kupesaka na Bakristu ya bilumbu na yandi. Yandi tubaka nde: “Makabu yina ya mpeve ya Nzambi ke pesaka kele ya mutindu na mutindu, kansi kaka Mpeve mosi mpamba ke pesaka yo. Banzila ya kusadila Mfumu kele ya mutindu na mutindu, kansi Mfumu kele kaka mosi mpamba. Ngolo ya kusala kisalu kele ya mutindu na mutindu, kansi kaka Nzambi mosi mpamba kele yina lenda pesa konso muntu ngolo na kusala bisalu yonso.” (13 Mu mbandu, bankuluntu keponamaka na nzila ya mpeve santu. (Bis. 20:28) Kansi, bapakulami yonso ve kevandaka bankengi na dibundu. Inki beto lenda tuba na dyambu yai? Mpeve ya Nzambi ketwadisaka bampangi na dibundu na mutindu ya kuswaswana.
14 Mpeve yina kendimisaka bapakulami nde bo mekuma “bana ya Nzambi,” kele mpi mpeve yina Yehowa kusadilaka sambu na kufutumuna Mwana na yandi sambu na kubaka luzingu ya kukonda lufwa na zulu. (Tanga Roma 8:11, 15.) Yehowa kusadilaka mpi mpeve yina sambu na kuganga luyalanganu ya mvimba. (Kuy. 1:1-3) Kaka na nzila ya mpeve yango, Yehowa kupesaka Besalele makuki ya kusala kisalu mosi ya sipesiali na nzo ya ntenta, kupesaka Samsoni ngolo ya kusala mambu ya kuyituka, mpi kusadisaka Piere na kutambula na zulu ya masa. Yo yina, bika beto vila ve nde kutwadisama na mpeve ya Nzambi meswaswana ti kupakulama na mpeve na yandi, sambu kupakulama na mpeve kele mosi ya mitindu yina mpeve santu kesala kisalu na yo. Nzambi muntu keponaka bantu yina yandi kepakulaka na mpeve.
15. Keti mbotika ya mpeve tasalamaka ntangu yonso? Tendula.
15 Mpeve santu ya Nzambi kutwadisaka bansadi na yandi ya ntama na mitindu mingi ya kuswaswana, mpi na nsungi ya mafunda ya bamvula na ntwala nde Nzambi kuyantika kupona bapakulami. Kupakulama ya mpeve santu kuyantikaka na Pantekoti ya mvu 33, kansi yo talanda dyaka ve. Mbotika ya mpeve tasuka, kansi mpeve santu talanda na kutwadisa bantu ya Nzambi sambu bo sala luzolo na yandi mvula na mvula.
16. Bubu yai, inki bansadi ya Nzambi kesala na nsadisa ya mpeve na yandi?
16 Inki mambu bansadi ya Yehowa kesala na nsadisa ya mpeve santu? Kusonga 22:17 kepesa mvutu nde: ‘Mpeve ya Nzambi ti nkento yina ya Mwana-dimeme ke kwela, bo ke tuba nde: “Kwisa!” Konso muntu yina kewa mambu yai, yandi mpi kutuba nde: “Kwisa!” Konso muntu yina ke na nzala ya masa, yandi kwisa. Konso muntu yina ke zola kunwa masa ya moyo, yandi baka yo ya mpamba.’ Na nzila ya mpeve, Bakristu bubu yai kebinga “konso muntu yina ke zola” na kukwisa kunwa masa ya moyo. Bakristu bapakulami bantu ketwadisaka kisalu yai. Kansi, mameme yankaka kevukanaka ti bo sambu na kusala kisalu yai. Bimvuka yonso zole, ketwadisamaka na mpeve yina mosi sambu na kusala kisalu yai. Bimvuka yina zole mekudipesaka na Yehowa mpi mebakaka mbotika na “zina ya Tata ti ya Mwana ti ya mpeve-santu.” (Mat. 28:19) Mpi bo yonso kendimaka lutwadisu ya mpeve ya Nzambi na luzingu na bo mpi kebikaka nde yo buta mbuma na yo na luzingu na bo. (Gal. 5:22, 23) Bonso bakristu bapakulami, mameme yankaka mpi kebikaka nde mpeve ya Nzambi kusadisa bo. Ti lusadisu ya mpeve yango, bo kesalaka bikesa sambu na kuzinga luzingu ya bunkete yina kesepedisaka Yehowa.—2 Kor. 7:1; Kus. 7:9, 14.
Landa na Kulomba Mpeve Santu
17. Inki mutindu beto lenda monisa nde beto kele ti mpeve ya Nzambi?
17 Yo vanda nge kele ti kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na zulu to na ntoto, Yehowa lenda pesa nge “ngolo” ya mingi sambu nge bikala ya kwikama mpi nge baka balusakumunu. (2 Kor. 4:7) Ntangu nge kelanda kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu, bantu lenda seka nge. Kansi, yibuka nde nge ‘ke na kiese kana bo ke finga nge sambu nge kele mukristo, sambu mpeve ya lukumu ya Nzambi ke zingaka na nge.’—1 Pie. 4:14.
18, 19. Inki mutindu Yehowa tasadisa nge na nzila ya mpeve santu na yandi, mpi inki lukanu nge mebaka?
18 Mpeve santu kele dikabu yina Nzambi kepesaka bantu yina kesosaka yo na masonga yonso. Yo lenda tomisa makuki na nge kaka ve kansi mpi kukumisa ngolo mpusa na nge ya kusala yonso yina nge lenda sala na kisalu ya Nzambi. Sambu, “Nzambi ke salaka na beno na mpila nde beno kuzola mambu yina ya yandi ke zolaka, mpi nde beno kumona mpila ya kusala yo.” Mpeve santu mpi bikesa yina beto kesala sambu na kulanda ‘kuzabisa nsangu ya moyo’ tapesa beto nzila ya ‘kulanda kusala kisalu ya Nzambi na boma ti na matekita.’—Filp. 2:12, 13, 16.
19 Yo yina, tula ntima ya mvimba na mpeve ya Nzambi, kudipesa na mikumba yina Yehowa mepesa nge, sala mbote-mbote bisalu yango, mpi lomba Yehowa lusadisu na yandi. (Yak. 1:5) Yandi tapesa nge lusadisu yina nge kele na yo mfunu sambu na kubakisa Ndinga na yandi, kunwana ti bampasi ya luzingu, mpi kusamuna nsangu ya mbote. “Beno landa kaka na kulomba mambu yina ya beno ke na yo mfunu, ebuna Nzambi ta pesa beno yo; beno landa kaka na kusosa mambu yina ya beno ke na yo mfunu, ebuna beno ta mona yo; beno landa kaka na kubula na kielo, ebuna Nzambi ta kangudila beno yo.” (Luka 11:9, 13) Yo yina, landa na kulomba Yehowa na mpila nde nge vanda bonso Bakristu ya kwikama—ya mvu-nkama ya ntete mpi ya bubu yai—bayina mpeve santu ya Nzambi kutwadisaka mpi ketwadisa.
Keti Nge Lenda Tendula?
• Bonso Maria, inki nkadilu beto fwete monisa yina tanatila beto balusakumunu?
• Inki mutindu mpeve santu ya Nzambi kutwadisaka Polo?
• Inki mutindu mpeve ya Nzambi ketwadisaka bansadi na yandi bubu yai?
[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]
[Kifwanisu ya kele na lutiti 26]
Mpeve ya Nzambi kusadisaka Polo na kutelamina bupusi ya bampeve ya mbi
[Kifwanisu ya kele na lutiti 28]
Bubu yai mpeve santu kesadisaka Bakristu, yo vanda bayina kele ti kivuvu ya kuzinga na zulu to na ntoto