Kunwana ti Bisumbula ya Lugangu
Kunwana ti Bisumbula ya Lugangu
Na kutadila mutindu bisumbula ya lugangu kesalama mpi mutindu yo kebebisa bima, inki beto lenda sala sambu na kunwana ti yo? Bika beto tadila bitambi ya sikisiki yina beto lenda sala.
Katuka na kisika ya kigonsa. Biblia ketuba nde: “Muntu ya mayele kana yandi mona mpasi ke kwisa, yandi fweti tina yo; kansi zoba ke tinaka ve, yandi ke kotaka kaka na mpasi.” (Bingana 22:3) Yai kele ndongisila ya mayele yina beto lenda sadila na ntangu ya bisumbula. Kana bo mepesa lukebisu mosi ya ketadila poto-poto ya tiya yina kebasikaka na ngumba (éruption volcanique), bisika yina masa tafuluka to mupepe ya ngolo tasalama, yo tavanda mayele nde bantu yina kele na bisika ya mutindu yina kukatuka mpi kukwenda na bisika yankaka. Luzingu kele mbalu mingi kuluta nzo to bima ya kinsuni.
Sambu na bantu mingi, yo lenda vanda mpasi na kukatuka na kisika ya kigonsa. Mfumu mosi kutubaka nde: “Kigonsa ya bisumbula ya lugangu kevandaka mingi kisika yina bantu kezinga ya kukangama-kangama kisika mosi. Kele ti kitini mosi ya fyoti ya Ntoto yina lenda monisa nde bigonsa mpi bisumbula mingi tasalama na bisika yina.” Dyambu yai lenda vanda kyeleka, mu mbandu babwala yina kele penepene ya masa to bisika yina ntoto mepasuka-pasukaka. Kana nge lenda ve kukatuka bisika yina to kana nge lenda kwenda ve na kisika ya lutaninu, nge lenda fyotuna mpenza bigonsa yina bisumbula kenataka.
Baka bangidika. Ata nge baka bangidika, kisumbula ya kukonda kukana lenda kumina nge. Kunwana ti dyambu yai tavanda pete kana nge bakaka bangidika na ntwala. Dyambu yai kewakana mpi ti ndongisila yina kele na Bingana 22:3, yina beto tubilaka na luyantiku. Keti nge meyidikaka bima yina lenda sadisa nge mpi meyilamaka sambu na kukatuka? Na kati ya mambu yina Mukanda mosi (The publication 1-2-3 of Disaster Education) kelombaka, beto lenda tanga: Bankisi sambu na lusansu ya ntete, mulangi ya masa, madya yina kepolaka ve, mpi mikanda ya mfunu. Yo tavanda mpi mbote na kutadila na kimvuka ti dibuta na nge mitindu ya bisumbula yina lenda salama na kisika yina bo kele mpi mambu yina beto lenda sala kana kisumbula kusalama.
Tanina bangwisana ya mbote ti Nzambi. Bangwisana ya mbote ti Nzambi lenda sadisa nge na konso ntangu yina. Biblia kemonisa Nzambi bonso “Tata yina ke wilaka beto mawa. Lusadisu na beto yonso ke katukaka na yandi. Yandi muntu ke sadisaka beto na bampasi na beto ya mutindu na mutindu.” Verse yankaka kemonisaka yandi bonso “Nzambi yina ke pesaka kikesa na bantu yina ke na kikesa diaka ve.”—2 Korinto 1:3, 4; 7:6.
Ya kyeleka, Nzambi kezabaka mbote-mbote mambu yina kekuminaka bantu yina kekwikilaka na yandi. Yandi kele Nzambi ya zola mpi ya kepesaka beto kikesa na mitindu ya kuswaswana. (1 Yoane 4:8) Mpeve santu ya Nzambi lenda sadisa beto na konso dyambu yina na mutindu ya kimangu ve, kansi na nzila ya bisambu. Mpeve santu lenda yibukisa bantu yina kekutana ti bampasi baverse ya Biblia yina lenda syamisa bo mpi kulembika ntima na bo. Ya kyeleka, bansadi ya kwikama ya Nzambi lenda kudiwa bonso Davidi ntotila ya Izraele ya ntama yina kutubaka nde: “Mfumu, mono lenda wa boma ve ata mono kwenda na nzila ya mpimpa mingi bonso lufwa, sambu nge kele ti mono; nge ke nataka mono ti nti na nge, nge ke taninaka mono; yo ke pesaka mono kikesa.”—Nkunga 23:4.
Bampangi Bakristu kesadisanaka. Na mvu-nkama ya ntete, mbikudi Agabusi kumonisaka nde “nzala ya nene ta vanda na ntoto ya mvimba. (Mambu yina bwaka na ntangu ya Klode vandaka ntotila ya nene ya Roma.)” Nzala ya nene simbaka balongoki mingi ya Yezu yina vandaka na Yudea. Balongoki yina vandaka bisika yankaka salaka nki ntangu bo waka nde bampangi na bo Bakristu kemona mpasi? Disolo yango ketuba nde: “Bakristo zengaka nde konso muntu, bonso kele kimvwama na yandi, yandi ta tinda lusadisu na bampangi yina ke zingaka na Yudea.” (Bisalu 11:28, 29) Na zola yonso, bo pesaka bima ya kinsuni sambu na kusadisa bampangi na bo.
Ntangu bampasi ya ngolo kebwaka bubu yai, bansadi ya Nzambi kesalaka mambu ya mutindu mosi. Bambangi ya Yehowa mezabanaka sambu bo kesadisaka bampangi na bo. Mumbandu, ntangu kunikana ya ngolo ya ntoto kusalamaka na insi Chili na Februari 27, 2010, Bambangi ya Yehowa kusukininaka ve na kusadisa bampangi yina mpasi kubwilaka. Karla, yina tsunami kupanzaka nzo na yandi ketuba nde: “Yo syamisaka mpi yo pesaka beto kikesa na kumona nde, na kilumbu ya kulanda [bampangi na beto Bambangi] yina katukaka bisika yankaka kwisaka kusadisa beto. Ntembe kele ve nde Yehowa kupesaka beto kikesa na nsadisa ya bumbote ya bantu yai ya luzolo ya mbote. Mono kudiwaka na lutaninu mpi monaka nde bo kezolaka mono.” Nkaka na yandi yina kele ve Mbangi kumonaka mutindu bo sadisaka bo. Yandi tubaka nde: “Mono memonaka ve mambu yai na dibundu na mono tuka bamvula mingi.” Mambu yina yandi monaka kupusaka yandi na kulomba Bambangi ya Yehowa na kulonguka Biblia ti yandi.
Kuvukana ti bantu yina kezolaka Nzambi lenda vanda lusadisu ya nene na bantangu ya mpasi. Ata mpidina, kele ti ntangu yina bisumbula tavanda dyaka ve na ntoto? Bika beto tadila mambu yina Biblia ketuba na dyambu yai.
[Kifwanisu ya kele na lutiti 6]
Keti nge meyidikaka bima yina lenda sadisa nge mpi nge meyilamaka sambu na kukatuka?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 7]
Mpeve santu lenda sadisa beto na konso dyambu yina na mutindu ya kimangu ve, kansi na nzila ya bisambu
[Kifwanisu ya kele na lutiti 7]
Bampangi Bakristu kesadisanaka sambu na kunwana ti mpasi ya bisumbula
[Kifwanisu ya kele na lutiti 7]
“Mono kudiwaka na lutaninu mpi monaka nde bo kezolaka mono”