Keba na Mitambu ya Dyabulu!
Keba na Mitambu ya Dyabulu!
‘Tina mutambu ya Dyabulu.’—2 TIM. 2:26.
INKI MVUTU NGE TAPESA?
Kana nge kevandaka ti kikalulu ya kutuba mambu ya mbi sambu na bankaka, nki nge fwete sala?
Inki malongi beto lenda longukaka na mbandu ya Pilate mpi Piere na yina metala bupusi mpi boma ya bantu?
Inki mutindu nge lenda buya kudiyangisa kuluta ndilu sambu na masumu ya nge mesalaka na ntama?
1, 2. Na disolo yai, beto tatubila nki mitambu ya Dyabulu?
DYABULU kesosaka kukanga bansadi ya Yehowa. Lukanu na yandi kevandaka ve ntangu yonso ya kufwa bo, bonso muzombi kefwaka bambisi. Kansi, lukanu ya Dyabulu kele ya kukanga muntu ya moyo mpi kupusa yandi na kusala luzolo na yandi.—Tanga 2 Timoteo 2:24-26.
2 Sambu na kukanga mbisi ya moyo, muzombi lenda sadila mutambu. Yandi lenda sala na mpila nde bambisi kubasika na kisika ya pwelele sambu yandi kanga bo na luswe. To yandi lenda sadila mutambu ya kumbumbana sambu na kukanga mbisi na kintulumukina. Dyabulu kesadilaka mpi mitambu ya mutindu yai sambu na kukanga bansadi ya Nzambi ya moyo. Kana beto kezola nde Satana kukanga beto ve, beto fwete kengila mpi kutula dikebi na bidimbu ya lukebisu yina tasadisa beto na kuzaba nde mitambu ya Satana kele na nzyunga na beto. Disolo yai tatubila mutindu beto lenda kuditanina na mitambu tatu yina Dyabulu kenungaka na kukanga bansadi ya Nzambi. Mitambu yango kele (1) kutuba kukonda kuyindula, (2) boma mpi bupusi ya bantu, mpi (3) kudiyangisa kuluta ndilu sambu na masumu yina nge mesalaka na ntama. Disolo yina kelanda tatubila mitambu zole yankaka ya Satana.
FWA TIYA YINA KUTUBA KUKONDA KUYINDULA KEBASISAKA
3, 4. Inki lenda salama kana beto keyala ve ludimi na beto? Pesa mbandu.
3 Sambu na kubasisa bambisi na kisika ya kubumbana, muzombi lenda tula kitini mosi ya nseke tiya sambu na kukanga bambisi yina kesosa kutina. Na mutindu ya kifwani, Dyabulu lenda sosa kupedisa tiya na kati ya dibundu ya Bukristu. Kana yandi menunga, bampangi yankaka lenda yambula dibundu yina kele kisika ya lutaninu mpi yandi lenda kanga bo. Inki mambu beto lenda sala ya lenda monisa nde beto kepesa
Dyabulu maboko kukonda kuzaba, mpi na mutindu yina kukangama na mutambu na yandi?4 Longoki Yakobo fwanisaka ludimi ti tiya. (Tanga Yakobo 3:6-8.) Kana beto yala ve ludimi na beto, to mutindu na beto ya kutuba, beto lenda pedisa tiya na kati ya dibundu. Inki mutindu? Tadila mbandu yai: Na lukutakanu mosi ya dibundu, bo mepesa luzayisu nde mpangi-nkento mosi mekuma mupasudi-nzila ya ntangu yonso. Na nima ya lukutakanu, bampangi-bankento zole ketubila luzayisu yina. Mosi mesepela mpi kezola nde mupasudi-nzila kulungisa mbote kisalu na yandi. Mpangi yankaka ketuba nde yandi mekuma mupasudi-nzila sambu na kubaka lukumu na kati ya dibundu. Na kati ya bansamuni yai zole, nge tazola kuvanda nduku ya nani? Yo ke mpasi ve na kumona mpangi yina kesosa kutula tiya na dibundu na kutuba na yandi.
5. Sambu na kufwa tiya ya kutuba kukonda kuyindula, inki beto fwete sala?
5 Inki beto lenda sala sambu na kufwa tiya yina kutuba kukonda kuyindula kebasisaka? Yezu tubaka nde: ‘Munoko ke tubaka mambu yina me fuluka na ntima.’ (Mat. 12:34) Yo yina, dyambu ya ntete kele kutadila mbote-mbote ntima na beto. Keti beto kebuyaka mabanza ya mbi yina kepusaka muntu na kutuba mambi sambu na bankaka? Mu mbandu, ntangu beto mewa nde mpangi-bakala mosi kezola kubaka mukumba mosi na dibundu, keti beto kemonaka nde mpangi yango kezola kusepedisa Yehowa, to keti beto keyindulaka nde yandi kesosa kaka mambote na yandi mosi? Kana mbala mingi beto kele ti bangindu ya mbi sambu na bampangi, beto fwete vila ve nde Dyabulu tubaka mutindu mosi sambu na Yobi, nsadi ya kwikama ya Nzambi. (Yobi 1:9-11) Na kisika ya kuvanda ti bangindu ya mbi sambu na bampangi, beto fwete tadila kikuma yina beto keyindula mutindu yina. Keti beto kele mpenza ti bikuma ya mbote ya kutuba mambu ya mbi sambu na bo? To keti ntima na beto kele dyaka ve ti zola mutindu yo kemonana mingi na bilumbu yai ya nsuka?—2 Tim. 3:1-4.
6, 7. (a) Inki bikuma lenda pusa beto na kutuba mambu ya mbi sambu na bankaka? (b) Inki beto fwete sala kana bo mefinga beto?
6 Beto tadila bikuma yankaka yina lenda pusa beto na kutuba mambu ya mbi sambu na bankaka. Kikuma mosi lenda vanda nde beto kezola nde bantu kumona mambu yina beto kesala. Nkutu, beto lenda yantika kumona nde beto meluta bankaka. To beto lenda yantika kupesa bikuma sambu beto mesala ve dyambu mosi yina yo lombaka nde beto sala. Yo vanda lulendo, kimpala to kukonda kuditudila ntima kepusa beto na kutuba mambu ya mbi sambu na bankaka, nkadilu yina kebasisaka mbutu ya mbi.
7 Beto lenda yindula nde beto kele ti bikuma ya mbote ya kutuba mambu ya mbi sambu na mpangi mosi. Mbala yankaka yandi tubilaka beto to sadilaka beto dyambu ya mbi. Kana yo kele mpidina, kuvutula mbela keyidikaka ve mambu. Kusala mpidina kele kaka kuyika mafuta na tiya mpi kulungisa 2 Tim. 2:26) Na dyambu yai, yo tavanda mbote na kulanda mbandu ya Yezu. Ntangu bo vandaka kufinga yandi, ’yandi vutulaka mafingu ve.’ Kansi, yandi vandaka ‘kudipesa na Nzambi yina ke sambisaka bantu na lunungu.’ (1 Pie. 2:21-23) Yezu vandaka ti kivuvu nde Yehowa tayidika mambu na mutindu yandi kezodila mpi na ntangu yina yandi mezola. Beto mpi fwete vanda ti kivuvu ya mutindu mosi. Kana beto ketuba mambu yina kesyamisa, beto tatanina bumosi mpi ngemba na kati ya dibundu.—Tanga Efezo 4:1-3.
luzolo ya Dyabulu kansi ya Nzambi ve. (TINA LUSWE YA BOMA MPI YA BUPUSI YA BANTU
8, 9. Sambu na nki Pilate zengilaka Yezu nkanu ya lufwa?
8 Mbisi yina mekangama na mutambu kevandaka dyaka ve ti kimpwanza ya kukwenda kisika yina yo mezola. Mutindu mosi, kana muntu mebwa na mutambu ya boma mpi ya bupusi ya bantu, yo kele bonso nde yandi kebikaka nde bankaka kutwadisa luzingu na yandi. (Tanga Bingana 29:25.) Bika beto tadila mbandu ya bantu zole yina waka boma mpi salaka mambu sambu bantu yankaka pusaka bo. Na nima beto tatadila malongi yina beto lenda baka na mbandu na bo.
9 Ponse Pilate, Guvernere ya Roma zabaka nde Yezu salaka mbi ve mpi yo kemonana nde Pilate zolaka ve kusala yandi mbi. Nkutu, Pilate tubaka nde Yezu salaka ‘kima ve yina lombaka nde bo fwa yandi.’ Ata mpidina, Pilate zengilaka yandi nkanu ya lufwa. Sambu na nki? Sambu kibuka ya bantu pusaka yandi na kusala mpidina. (Luka 23:15, 21-25) Sambu na kupusa Pilate na kusala mambu yina bo zolaka, kibuka yango bokaka ngolo nde: “Kana nge bikisa muntu yai, nge kele nduku ya [Kaisali] ve.” (Yoa. 19:12) Ziku, Pilate waka boma nde kana yandi yambula Kristu, yandi tavidisa kiyeka na yandi to nkutu bo tafwa yandi. Yo yina, yandi bwaka na bupusi ya bantu yina mpi salaka luzolo ya Dyabulu.
10. Sambu na nki Piere kutubaka nde yandi zabaka Kristu ve?
10 Ntumwa Piere vandaka nduku ya ngolo ya Yezu. Yandi zabisaka bantu pwelele nde Yezu kele Mesia. (Mat. 16:16) Piere bikalaka ya kwikama ntangu balongoki yankaka bakisaka ve ntendula ya mambu yina Yezu tubaka mpi bo yambulaka yandi. (Yoa. 6:66-69) Mpi ntangu bambeni kwisaka kukanga Yezu, Piere basisaka mbele sambu na kutanina Mfumu na yandi. (Yoa. 18:10, 11) Kansi na nima, Piere waka bantu boma mpi tubaka nde yandi mezaba Yezu Kristu ve. Na ntangu ya fyoti mpenza, ntumwa yai bwaka na mutambu ya boma ya bantu mpi vidisaka kikesa na yandi ya kusala mambu ya mbote mpi ya kukangama na Yezu.—Mat. 26:74, 75.
11. Bantu yankaka lenda pusa beto na kusala nki?
11 Sambu beto kele Bakristu, beto fwete telamina bantu yina kepusa beto na kusala mambu yina kesepedisaka ve Nzambi. Bamfumu ya kisalu to bantu yankaka lenda pusa beto na kukusa mpi kusala pite to bizumba. Kana nge kele leke, bana ya nzo-nkanda lenda pusa nge na kuyiba na ekzame, kutala pornografi, kunwa makaya, kusadila bima yina kelausaka, kulauka malafu, to kusala pite. Yo yina, nki lenda sadisa beto na kutina mutambu ya boma mpi ya kusala ve mambu yina Yehowa kemengaka?
12. Inki malongi beto lenda baka na mbandu ya Pilate mpi ya Piere?
12 Beto tadila malongi yina beto lenda baka na mbandu ya Pilate mpi Piere. Pilate zabaka mpenza ve Kristu. Ata mpidina, yandi zabaka nde Yezu salaka mbi ve mpi kuvandaka ve bonso bantu yonso. Kansi, Pilate kondaka kudikulumusa mpi vandaka kuzola ve Nzambi ya kyeleka. Yo yina, yandi bwaka na mutambu ya Dyabulu kukonda mpasi. Piere vandaka ti nzayilu ya sikisiki mpi zola sambu na Nzambi. Kansi, na bantangu yankaka yandi vandaka lulendo, waka bantu boma, mpi bwaka na mutambu ya bupusi ya bantu. Na ntwala nde bo kanga Yezu, Piere tubaka ti lulendo yonso nde: “Ata kana bantu yonso ya nkaka kubula dibaku, mono ta bula ve dibaku.” (Mar. 14:29, NW) Piere lendaka kuyilama mbote-mbote sambu na kununga kumekama yina kana yandi tulaka ntima na Nzambi bonso muyimbi-bankunga yina yimbaka nde: ‘Yehowa kele na lueka na mono, mono ta wa boma ve; nki muntu lenda sala mono?’ (Nk. 118:6) Na mpimpa ya nsuka ya luzingu na yandi na ntoto, Yezu bakaka Piere ti bantumwa zole yankaka mpi bo kwendaka na kilanga ya Getsemane. Kansi na kisika ya kukengila, Piere ti banduku na yandi lalaka mpongi. Yezu telemisaka bo na mpongi mpi tubaka nde: ‘Beno landa kukengila. Beno samba Nzambi sambu beno bwa ve na mpukumuna.’ (Mar. 14:38) Kansi Piere lalaka dyaka mpi na nima yandi bwaka na mutambu ya kuwa bantu boma.
13. Inki mutindu beto lenda telamina bantu yina kepusa beto na kusala mambu ya mbi?
13 Mbandu ya Pilate mpi ya Piere lenda longa beto dilongi yankaka ya mfunu: Sambu na kununga bupusi mpi boma ya bantu beto fwete vanda ti nzayilu ya sikisiki, kudikulumusa, kuzola Nzambi mpi kuwa yandi boma kansi bantu ve. Kana lukwikilu na beto mesimbama na nzayilu ya sikisiki, beto tazabisa bantu yankaka balukwikilu na beto na kikesa yonso. Yo tasadisa beto na kutelamina bupusi ya bantu mpi beto tawa bantu boma ve. Ya kyeleka, beto fwete yindula ve nde beto kele ngolo mingi kuluta. Kansi, beto fwete kudikulumusa mpi kubakisa nde beto kele na mfunu ya ngolo ya Nzambi sambu na kununga bupusi ya bantu. Beto fwete samba Yehowa sambu na kulomba mpeve santu na yandi mpi kubika nde zola na beto sambu na yandi kupusa beto na kuzitisa minsiku na yandi mpi na kufingisa ve zina na yandi. Dyaka, beto fwete kudibongisa sambu na bupusi yina beto takutana ti yo na ntwala ya kukutana ti mumekamu. Mu mbandu, beto fwete samba ti bana na beto mpi kusadisa bo na kuzaba mambu yina bo fwete sala kana banduku na bo kemeka kupusa bo na kusala mambu ya mbi.—2 Kor. 13:7. *
TINA MUTAMBU YA KEFWAKA—KUDIYANGISA KULUTA NDILU SAMBU NA MASUMU YINA NGE MESALAKA
14. Dyabulu kezolaka nde beto yindula inki sambu na masumu yina beto mesalaka na ntama?
14 Bantangu yankaka, sambu na kukanga mbisi muzombi lenda kangisa nti to ditadi mosi ya kilo na nsinga mosi na zulu, na nzila yina bambisi kelutaka mingi. Ntangu mbisi tanyata nsinga yango kukonda kuzaba, nti to ditadi yina tabwila yandi mpi tafwa yandi. Kudiyangisa kuluta ndilu sambu na masumu yina nge mesalaka na ntama lenda kuma bonso nti to ditadi ya kilo yina kefwaka. Ntangu beto keyindula masumu yina beto mesalaka na ntama, mbala mingi beto kevandaka ‘ngolo diaka ve mpi kelembaka nitu.’ (Tanga Nkunga 38:4-6, 9.) Satana kezolaka nde beto kwikila nde Yehowa lenda lolula beto ve mpi nde beto mefwana ve na kuzitisa bansiku na yandi.
15, 16. Inki mutindu nge lenda buya kudiyangisa kuluta ndilu sambu na masumu ya nge mesalaka na ntama?
15 Inki mutindu beto lenda tina mutambu yai ya kefwaka? Kana nge mesalaka disumu mosi ya nene, nge fwete sala yonso sambu na kuvutula bangwisana na nge ti Yehowa ntangu yai. Kwenda na bankuluntu mpi lomba bo lusadisu. (Yak. 5:14-16) Sala yonso yina nge lenda sala sambu na kusungika dyambu yina ya mbi. (2 Kor. 7:11) Kana bo mepesa nge disipline, kulemba nitu ve. Disipline yina kemonisa nde Yehowa kezolaka nge. (Baeb. 12:6) Baka lukanu ya kusala dyaka ve disumu yina mpi mambu yina pusaka nge na kusala disumu yina. Na nima ya kubalula ntima mpi ya kuyambula mambi yina, tula ntima nde Nzambi talolula masumu na nge na nzila ya kimenga ya nkudulu ya Yezu Kristu.—1 Yoa. 4:9, 14.
16 Bantu yankaka kelandaka kudiyangisa sambu na masumu yina Yehowa melolulaka dezia. Kana nge mpi kekudiwaka mpidina, yibuka nde Yehowa lolulaka Piere mpi bantumwa yankaka ata nkutu bo yambula mwana na yandi ntangu yandi vandaka mpenza na mfunu ya lusadisu. Yehowa lolulaka bakala yina bo basisaka na dibundu sambu yandi salaka 1 Kor. 5:1-5; 2 Kor. 2:6-8) Biblia ketubila bantu yina salaka masumu ya nene kansi sambu bo balulaka ntima, Nzambi lolulaka bo.—2 Bans. 33:2, 10-13; 1 Kor. 6:9-11.
pite kansi na nima yandi balulaka ntima. (17. Nkudulu lenda sala nki sambu na beto?
17 Yehowa talolula nge mpi tavila masumu yina nge mesalaka na ntama kana nge balula mpenza ntima mpi kendima nde yandi tawila nge mawa. Kuyindula ve ata fyoti nde kimenga ya nkudulu ya Yezu mefwana ve sambu na kufika masumu na nge. Kana nge keyindula mpidina, nge takangama na mutambu ya Satana. Ata kana Dyabulu kezola nde nge kwikila nki dyambu yina, zaba nde nkudulu lenda fika masumu ya muntu yonso yina mesalaka masumu mpi mebalula ntima. (Bing. 24:16) Kundima nkudulu lenda sadisa nge na kukatula na mapeka na nge kizitu ya kudiyangisa kuluta ndilu sambu na masumu ya nge mesalaka mpi yo lenda pesa nge kikesa ya kusadila Nzambi na ntima ya mvimba, na mabanza ya mvimba mpi na moyo ya mvimba.—Mat. 22:37.
BETO MEZABA MITAMBU YA SATANA
18. Inki mutindu beto lenda tina mitambu ya Dyabulu?
18 Satana kekudiyangisaka ve kana nki mutambu tabwisa beto; lukanu na yandi kevandaka kaka ya kukanga beto. Sambu beto mezaba mitambu ya Satana, beto lenda tina yo. (2 Kor. 2:10, 11) Beto tabwa ve na mitambu na yandi kana beto kelomba Nzambi na kupesa beto mayele sambu na kukanga ntima na bampasi. Yakobo sonikaka nde: ‘Kana muntu mosi na kati na beno ke na mayele ve, yandi lomba yo na Nzambi, sambu Nzambi kepesaka na bantu yonso na ntima ya mvimba mpi kukonda kunganina; ebuna Nzambi ta pesa yandi yo.’ (Yak. 1:5) Sambu na kusala mambu na kuwakana ti kisambu na beto, beto fwete longuka Ndinga ya Nzambi mbala na mbala mpi kusadila mambu ya beto kelonguka. Mikanda ya kimvuka ya mpika ya kwikama mpi ya mayele kesadisaka beto na kuzaba mitambu ya Dyabulu mpi kutina yo.
19, 20. Sambu na nki beto fwete menga mambu ya mbi?
19 Kisambu ti kulonguka Biblia kesadisaka beto na kuzola mambu ya mbote. Kansi yo kele mfunu mpenza nde beto longuka kumenga mambu ya mbi. (Nk. 97:10) Beto lenda buya kusosa kaka bampusa na beto mosi kana beto keyindulula malanda ya mbi yina nkadilu yina lenda basisa. (Yak. 1:14, 15) Kana beto melonguka kumenga mambu ya mbi mpi kezola mambu ya mbote, mitambu yina Satana ketulaka sambu na kukanga beto tabwisa beto ve.
20 Beto kepesa Nzambi matondo mingi mutindu yandi kesadisa beto sambu beto bwa ve na mitambu ya Satana! Yehowa kesadila mpeve na yandi, Ndinga na yandi, mpi organizasio na yandi sambu na kugulusa beto na “maboko ya muntu ya mbi.” (Mat. 6:13) Na disolo yina kelanda, beto talonguka mutindu ya kutina mitambu zole yankaka yina Dyabulu kekangaka bansadi ya Nzambi.
[Noti na nsi ya lutiti]
^ par. 13 Yo tavanda mbote nde bibuti kutadila ti bana na bo lupangu, “Contre la pression du groupe” ya kele na mukanda Les jeunes s’interrogent — Réponses pratiques, ya Kifalansa volime 2, balutiti 132-133. Bo lenda sadila malongi yai na nkokila ya Lusambu ya Dibuta.
[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]
[Kifwanisu ya kele na lutiti 24]
Kutuba kukonda kuyindula lenda tula tiya na dibundu
[Kifwanisu ya kele na lutiti 27]
Nge lenda katula kilo ya kudiyangisa kuluta ndilu sambu na masumu ya nge mesalaka na ntama