Nani Kele Muntu Yina Kewaka Bisambu?
Nani Kele Muntu Yina Kewaka Bisambu?
KANA kele ti muntu mosi yina kewaka bisambu, ntembe kele ve nde yandi fwete vanda Ngangi. Nani yankaka lenda zaba bangindu na nge katula muntu yina mesalaka butomfu ya bantu? Nani yankaka lenda pesa mvutu na bisambu mpi kupesa bantu lusadisu yina bo kele na yo mfunu? Kansi, nge lenda kudiyula nde: ‘Keti yo mefwana na kukwikila nde Ngangi kele?’
Bantu mingi keyindulaka nde sambu na kukwikila na Ngangi, nge fwete buya banzikisa ya siansi. Kansi, kutuba nde kukwikila na Nzambi kewakanaka ve ti siansi kele luvunu. Tadila mambu yai kelanda.
◼ Ntangu bo yulaka balongi 1646 ya kelongaka mambu ya siansi na ba iniversite 21 ya lukumu na États-Unis na yina metala Nzambi, kaka longi mosi na kati ya balongi tatu tubaka nde: “Mu kekwikilaka ve na Nzambi.”
Yo kemonisa nde bantu mingi ya siansi kekwikilaka nde Nzambi kele.
Banzikisa ya Kemonisa nde Ngangi Kele
Keti beto fwete ndima kukonda banzikisa nde kele ti muntu yina kewaka bisambu? Ve. Kutuba nde lukwikilu ketendula kukwikila kukonda banzikisa kele dyambu ya luvunu. Biblia ketuba nde lukwikilu kele “nzikisa ya ke monisa nde mambu ya nge ke kwikila kele ya kieleka, ata yo ke monana ve.” (Baebreo 11:1 NW) Mbalula yankaka (The New English Bible) ketuba nde lukwikilu “kendimisaka beto mambu yina beto kemonaka ve.” Mu mbandu, nge lenda mona ve ngolo (onde) yina kesalaka nde beto wa bandinga ya bantu yina ketuba na radio kansi telefone na nge kemonisaka pwelele ngolo yango ntangu nge kewaka na ntama ndinga ya muntu mpi nge kendimaka nde ngolo yango kele. Kiteso mosi, ata beto lenda mona ve muntu yina kewaka bisambu, beto lenda tadila banzikisa yina kendimisa nde yandi kele.
Na wapi beto lenda zwa banzikisa yina kendimisa nde Nzambi kele? Mfunu ya kusosa ntama kele ve, tala kaka na nzyunga na nge. Biblia kendimisa beto nde: ‘Ya kieleka, konso nzo ke na muntu yina tungaka yo, kansi Nzambi muntu salaka bima yonso.’ (Baebreo 3:4) Keti nge kendima bangogo yai? Mbala yankaka, ntangu nge ketala mutindu luyalanganu mesalamaka na ndonga, lukanu ya luzingu, to butomfu ya muntu yina mesalamaka na mutindu ya kuyituka kuluta bima yonso na ntoto, nge kendimaka nde yo fwete vanda ti muntu mosi yina meluta bantu yonso. *
Kansi, mambu yina lugangu lenda longa beto sambu na Nzambi kele ti bandilu. Kutadila lugangu sambu na kundima nde Nzambi kevandaka, kele bonso kuwa makelele ya makulu ya muntu mosi yina kepusana na kyelo yina kele ya kukanga. Nge kezaba nde muntu mosi kele pana, kansi nani? Sambu na kuzaba, nge fwete kangula kyelo. Beto fwete sala kiteso mosi sambu na kuzaba muntu yina megangaka bima yonso.
Biblia kele bonso kyelo yina kesadisa beto na kuzaba Nzambi. Kana nge kangula yo mpi nge tadila bambikudulu na yo, ya ketubila ata mambu ya fyoti-fyoti mpi kulungana na yo, nge tamona banzikisa ya kemonisa nde Nzambi kele. * Dyaka, masolo yina Biblia ketubilaka mutindu Nzambi sadilaka bantu mambu kemonisa nkadilu ya muntu yina kewaka bisambu.
Muntu Yina Kewaka Bisambu Kele Inki Mutindu?
Biblia kemonisa nde muntu yina kewaka bisambu kele muntu ya kyeleka, mpi nge lenda zaba yandi. Ya kyeleka, kaka muntu lenda wa mambu mpi kubakisa yo. Bangogo yai kepesa kikesa: ‘Sambu nge ke waka bisambu ya bantu. Bantu yonso fweti kwisa na nge.’ (Nkunga 65:3) Yandi kewaka bisambu ya bantu yina kesambaka yandi ti lukwikilu. Yandi kele ti zina. Biblia ketuba nde: “[Yehowa] ke waka bisambu ya bantu ya mbote, kansi yandi ke talaka bantu ya mbi ve.”—Bingana 15:29.
Yehowa kevandaka ti mawi. Yandi kele ‘Nzambi ya zola’ mpi Biblia kebingaka yandi ‘Nzambi ya kyese.’ (2 Korinto 13:11; 1 Timoteo 1:11) Biblia ketuba nde, ntangu mambi kumaka mingi: ‘Ntima na yandi waka mawa mingi.’ (Kuyantika 6:5, 6) Kutuba nde Nzambi kebasisaka bampasi sambu na kumeka bantu kele dyambu ya luvunu. Biblia ketuba nde: “Nzambi ya kyeleka lenda sala ve mambi ata fyoti.” (Yobi 34:10, NW) Ata mpidina nge lenda kudiyula nde: ‘Kana Nzambi kele Ngangi mpi Nkwa-Ngolo Yonso, sambu na nki yandi kebika nde bampasi kukuma mingi?’
Yehowa mepesaka bantu kimpwanza ya kupona mambu mpi yo kesadisaka beto na kuzaba mutindu yina Nzambi kele. Keti beto kesepelaka ve na kimpwanza yina beto kele ti yo na kupona mutindu yina beto fwete zinga? Kansi dyambu ya mawa kele nde, bantu mingi kesadilaka kimpwanza na bo na mutindu ya mbi mpi yo kenatilaka bo mpi bantu yankaka mpasi. Tala ngyufula yina beto fwete tadila mbote-mbote: Inki mutindu Nzambi tamanisa bampasi mpi tapesa bantu kimpwanza? Beto tatadila ngyufula yai na disolo yina kelanda.
[Banoti na nsi ya lutiti]
^ par. 8 Sambu na kuzaba mambu yankaka yina kemonisa nde Nzambi kele, tala kamukanda Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie mpi mukanda Y a-t-il un Créateur qui se soucie de vous ? yina Bambangi ya Yehowa mebasisaka.
^ par. 10 Bambangi ya Yehowa mebasisaka kamukanda Un livre pour tous mpi mukanda La Bible : Parole de Dieu ou des hommes ? sambu na kusadisa nge na kutadila banzikisa yina kemonisa nde Biblia kele ya kupemama na Nzambi.
[Lupangu ya kele na lutiti 5]
Keti Dibundu Kepusaka Nge na Kuvanda ti Keti-Keti?
Dyambu ya mawa kele nde, mabundu kepusaka bantu mingi na kukwikila nde Nzambi kele ve ntima mawa mpi yandi kewaka ve bisambu. Sambu mabundu kekotaka na bamvita, terorizme mpi keladisaka bana-fyoti na kingolo-ngolo, yo kepusaka ata bantu yina kesambilaka na kutuba nde: “Mono kekwikilaka ve nde Nzambi kele.”
Sambu na nki mbala mingi dibundu kepusaka bantu na mambi? Na bunkufi: Bantu ya mbi kesalaka mambu ya mbi na zina ya dibundu. Biblia bikulaka nde bantu ya mbi takota na dibundu ya Kikristu mpi tasadila yo na balukanu ya mbi. Ntumwa Polo zabisaka bankengi Bakristu nde: ‘Ata na kati na beno, bantu tabasika mpi tatuba mambu ya luvunu sambu na kubenda bakristo na kulanda bo.’—Bisalu 20:29, 30.
Nzambi kemengaka mabundu ya luvunu. Nkutu Biblia, Ndinga ya Nzambi ketuba nde mabundu ya luvunu kele na mfuka ya ‘menga ya bantu yonso yina bo mefwaka na nsi-ntoto.’ (Kusonga 18:24) Sambu mabundu ya luvunu menungaka ve kulonga bantu mambu ya metala Nzambi ya kyeleka, yina kikalulu na yandi ya nene kele zola, mabundu yango kele na mfuka ya menga na meso ya Nzambi.—1 Yoane 4:8.
Muntu yina kewaka bisambu kevilaka ve bantu yina kenyokwama na mabundu ya luvunu. Ntama mingi ve, zola ya Nzambi sambu na bantu tapusa yandi na kusambisa mabundu yonso ya luvunu na nzila ya Kristu. Yezu tubaka nde: “Na kilumbu yina, bantu mingi ta yula mono nde: ‘Mfumu, Mfumu! Keti beto bikulaka ve na zina na nge?’ Kansi mono tasonga bo nde: ‘Mono me zaba beno ve. Beno bantu yina kesalaka mambu ya mbi, beno katuka na meso na mono!’”—Matayo 7:22, 23.