Nunga Bampasi ya Bubu yai ti Kikesa

“Nzambi kele kisika ya beto ke tininaka, yandi muntu ke pesaka beto ngolo; konso ntangu kana mpasi kele yandi ke sadisaka beto.”​—NK. 46:2.

KETI NGE LENDA PESA MVUTU?

Inki beto lenda sala sambu bampasi kulembisa beto ve nitu?

Inki bikuma kepusaka beto na kuvanda kikesa?

Inki bangidika Yehowa mebakaka sambu na kusadisa beto na kununga bampasi?

1, 2. Inki bampasi bantu mingi kekutana ti yo, kansi bansadi ya Nzambi fwete sala nki?

BETO kezinga na bantangu ya mpasi. Ntoto mefuluka ti mambu ya mpasi. Kunikana ya ntoto, tsunami, tiya, bamvula ya ngolo, bangumba kebasisa tiya (volcans) mpi mipepe ya ngolo kenatila bantu bampasi ya mingi. Dyaka, bampasi na kati ya mabuta mpi yina konso muntu kekutana ti yo kepesa bantu mingi boma mpi mawa. Yo kele kyeleka nde “mambu ya kukonda kukana kebwilaka [beto] yonso.”​—Lo. 9:11, NW.

² Bansadi mingi ya Nzambi kenunga bampasi ya mutindu yina. Ata mpidina, mutindu ngidika yai kefinama na nsuka beto fwete vanda ya kuyilama sambu na kununga konso mpasi yina beto lenda kutana ti yo na bilumbu kekwisa. Inki mutindu beto lenda nunga bampasi yai kukonda kulemba nitu? Inki tasadisa beto na kununga bampasi yina beto kekutana ti yo bubu yai ti kikesa?

LONGUKA NA MBANDU YA BANTU YINA NUNGAKA BAMPASI TI KIKESA

3. Mutindu Baroma 15:4 kemonisa yo, nki mutindu beto lenda baka kikesa ntangu beto kekutana ti bampasi?

³ Ata bantu mingi bubu yai kekutana ti mambu ya mpasi, bampasi kele ve mambu ya mpa sambu na bantu. Bika beto tatadila malongi yina beto lenda baka na mbandu ya bansadi yankaka ya Nzambi ya ntangu ya ntama yina nungaka bampasi ti kikesa.​—Bar. 15:4.

4. Inki bampasi Davidi kutanaka ti yo, mpi nki sadisaka yandi?

⁴ Beto tadila bampasi yina Davidi kutanaka ti yo. Ntotila Saule vandaka kusosa kufwa yandi, bambeni vandaka kunwanisa yandi mpi bo kangaka bankento na yandi, banduku na yandi ti bantu na yandi ya kisalu yekulaka yandi, mpi bantangu yankaka yandi vandaka kunyokwama na mawi. (1 Sam. 18:8, 9; 30:1-5; 2 Sam. 17:1-3; 24:15, 17; Nk. 38:5-9) Disolo ya Biblia ya ketubila luzingu ya Davidi kemonisa pwelele nde mambu yai yonso natilaka yandi bampasi. Kansi, yo lembisaka ve lukwikilu na yandi  na Yehowa. Yandi tubaka ti lukwikilu ya ngolo nde: “Mfumu Nzambi ke taninaka mono na bigonsa yonso, nki mono lenda tekitila?”​—Nk. 27:1; tanga Nkunga 27:5, 10.

5. Inki sadisaka Abrahami mpi Sara na kununga bampasi ya luzingu?

⁵ Abrahami mpi Sara zingaka bonso banzenza na bantenta na nsungi ya bamvula mingi. Ntangu yonso luzingu na bo vandaka pete ve. Ata mpidina, bo nungaka bampasi bonso, nzala mpi bampasi yankaka yina katukaka na makanda ya nzyunga. (Kuy. 12:10; 14:14-16) Inki sadisaka bo na kununga bampasi yina? Ndinga ya Nzambi kezabisa beto nde, Abrahami “vandaka kuvingila mbanza yina kele ti bafondasio ya kieleka, yina Nzambi salaka pula na yo mpi tungaka.” (Baeb. 11:8-10) Abrahami mpi Sara vandaka kutula ntangu yonso dikebi na mambu yina vandaka na ntwala, kansi ve na mambu yina vandaka na nzyunga na bo.

6. Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya Yobi?

⁶ Yobi kutanaka ti mambu mingi ya mpasi. Yindula mutindu yandi kudiwaka ntangu mambu yonso ya luzingu na yandi vandaka kumonana bonso nde yo vandaka mbi. (Yobi 3:3, 11) Dyaka, yandi vandaka kubakisa ve pwelele kikuma ya bampasi yina yonso. Ata mpidina, yandi lembaka nitu ve. Yandi taninaka kwikama na yandi mpi lukwikilu na yandi na Nzambi. (Tanga Yobi 27:5.) Yandi kele mbandu ya mbote mpenza sambu na beto!

7. Inki bampasi Polo kutanaka ti yo sambu yandi vandaka kusadila Nzambi, kansi nki dyambu pesaka yandi kikesa?

⁷ Beto tadila mpi mbandu ya ntumwa Polo. Yandi kutanaka ti ‘bigonsa na kati ya mbanza, na ntoto ya zelo na zelo, mpi na nzadi-mungwa.’ Yandi ketubila ‘nzala ya kudia mpi nzala ya masa, madidi mpi kukonda bilele.’ Polo ketuba mpi nde yandi “lutisaka mpimpa ti mwini mosi na nzadi-mungwa.” (2 Bak. 11:23-27) Ata yandi kutanaka ti bampasi yina yonso, tala nkadilu yina yandi monisaka ntangu luzingu na yandi vandaka na kigonsa sambu yandi vandaka kusadila Nzambi: “Yo salamaka sambu beto tula ntima, na beto mosi ve, kansi na Nzambi yina ke tedimisaka bafwa. Yandi gulusaka beto na lufwa ya mpasi mpi yandi ta gulusa beto.” (2 Bak. 1:8-10) Bantu mingi ve mekutanaka ti mambu ya mpasi bonso Polo. Ata mpidina, mingi na kati na beto lenda kudiwa bonso yandi mpi kubaka kikesa na mbandu na yandi ya kesyamisa.

KUBIKA VE NDE BAMPASI KULEMBISA NGE NITU

8. Inki mutindu bampasi ya bubu yai lenda lembisa beto nitu? Pesa mbandu.

⁸ Na nsi-ntoto ya bubu yai ya mefuluka ti bampasi, bantu mingi kelembaka nitu. Ata Bakristu yankaka mewaka mutindu yina. Lani, * yina vandaka kusala kisalu ya ntangu yonso ti bakala na yandi na Australie, ketuba nde ntangu munganga zabisaka yandi nde yandi kele ti kansere, yo lembisaka yandi nitu mpi yo vandaka bonso nzasi bwilaka yandi. Yandi ketuba nde: “Bankisi yina mono vandaka kubaka bedisaka mono dyaka ngolo mpi mono vandaka kudimona mfunu ve.” Diambu ya mpasi dyaka, yandi vandaka kutanina bakala na yandi yina bo katukaka kusala operasio ya mukongo. Kana beto kekutana ti bampasi ya mutindu yai, nki beto fwete sala?

9, 10. (a) Beto fwete pesa ve Satana nzila ya kusala nki? (b) Inki mutindu beto lenda nwana ti bampasi na kuwakana ti mambu yina kele na Bisalu 14:22?

⁹ Beto fwete vila ve nde Satana kezolaka kusadila bampasi yina beto kekutanaka ti yo sambu na kulembisa lukwikilu na beto. Kansi, beto fwete pesa yandi ve nzila ya kumanisa kyese na beto na mutindu yina. Biblia ketuba nde: “Keti nge melemba nitu na kilumbu ya mpasi? Ngolo na nge tavanda fyoti.” (Bing. 24:10, NW) Kuyindulula bambandu yina kele na Biblia, mu mbandu yina beto tubilaka na zulu, tasadisa beto na kuvanda ti kikesa sambu na kununga bampasi.

¹⁰ Beto fwete vila mpi ve nde beto lenda  manisa ve bampasi yonso. Nkutu, beto fwete vingila nde beto takutana ti yo. (2 Tim. 3:12) Bisalu 14:22 ketuba nde: “Beto fwete mona mpasi mingi sambu na kukota na kimfumu ya Nzambi.” Na kisika ya kubika nde bampasi kulembisa nge, sambu na nki ve kumona yo bonso mabaku ya kumonisa nde nge kekwikila na makuki yina Nzambi kele ti yo ya kusadisa nge?

11. Inki mutindu beto lenda buya nde bampasi ya luzingu kulembisa beto ve nitu?

¹¹ Beto fwete tula dikebi na beto na mambu ya mbote. Ndinga ya Nzambi kezabisa beto nde: ‘Kana muntu ke na kiese na ntima, yo ke monikaka mpi na ilungi; kansi kana kiese kele ve, yandi kevandaka mawa-mawa.’ (Bing. 15:13) Minganga mebakisaka banda ntama nde kuvanda ti bangindu ya mbote kele lusansu ya kuluta mbote. Mbala mingi, kana bo mepesa mbefo bavitamine yina kele ve nkisi ya kyeleka kansi yandi kekwikila nde yo tabelula yandi, yandi kewaka mbote. Kansi kana yandi keyindula nde nkisi yango tayika yandi maladi na nitu, yandi tabela ngolo mpenza. Kuyindulula ntangu yonso mambu yina beto lenda soba ve lenda lembisa beto nitu. Beto kele na kyese sambu Yehowa kepesaka beto ve “bavitamine.” Kansi, ata na bantangu ya mpasi, yandi kepesaka beto lusadisu ya kyeleka na nsadisa ya kikesa yina beto kebakaka na Ndinga na yandi, na lusadisu ya bampangi na beto, mpi na ngolo ya mpeve santu. Kutula dikebi na mambu yai tapesa beto kikesa. Na kisika ya kuyindulula bampasi yina nge kekutana ti yo, sala yonso yina nge lenda sambu na kunwana ti konso mpasi yina nge kekutana ti yo mpi tula dikebi na mambu ya mbote ya luzingu na nge.​—Bing. 17:22.

12, 13. (a) Inki mambu sadisaka bansadi ya Nzambi na kukanga ntima na bampasi? Pesa mbandu. (b) Na bantangu ya mpasi, nki mutindu muntu lenda bakisa mambu yina kele mfunu mingi na luzingu na yandi?

¹² Na bamvula mekatuka kuluta, bisumbula ya nene salamaka na bansi yankaka. Diambu ya kesepedisa kele nde, bampangi ya bansi yango kangaka ntima na bampasi yina ata yo vandaka pete ve. Na luyantiku ya mvu 2010, kunikana ya ngolo ya ntoto mpi tsunami salamaka na Chili mpi yo bebisaka banzo mpi bima ya bampangi mingi. Bampangi yankaka vidisaka bisalu na bo. Ata mpidina, bo landaka kusala kisalu ya Yehowa ti kikesa. Samuel yina nzo na yandi bebaka mpenza tubaka nde: “Ata na bantangu yina ya mpasi ya ngolo, mono ti nkento na mono yambulaka ve kukwenda na balukutakanu mpi kusamuna. Mono kekwikila nde yo sadisaka beto na kulemba nitu ve.” Kumosi ti bampangi yankaka, bo tulaka bampasi na bo na nima mpi landaka kusadila Yehowa.

¹³ Na Septembri 2009, bisika mingi ya mbanza Manille na Philippines fulukaka na masa ya bamvula ya ngolo. Mvwama mosi yina vidisaka bima na yandi mingi tubaka nde: “Mvula ya ngolo kumisaka beto yonso kiteso mosi sambu yo natilaka bantu yonso bampasi, yo vanda bamvwama mpi bansukami.” Yo keyibusa beto ndongisila ya mayele yina Yezu pesaka: “Beno fulusa sambu na beno mosi bima ya ntalu na zulu, kisika  nselele ke diaka yo ve mpi yo ke bwaka ve matadi, mpi kisika miyibi ke kotilaka yo ve mpi ke yibaka yo ve.” (Mat. 6:20) Mbala mingi bantu yina kekudipesaka na kusosa bima ya kinsuni yina lenda vila nswalu, kelembaka nitu. Yo yina, yo tavanda mayele mpenza na kutunga luzingu na beto na bangwisana na beto ti Yehowa, yina lenda zinga kimakulu ata beto mekutana ti bampasi ya nki mutindu!​—Tanga Baebreo 13:5, 6.

BIKUMA YA KUMONISA KIKESA

14. Inki bikuma kepusa beto na kumonisa kikesa?

¹⁴ Yezu zabaka nde mambu ya mpasi tamonana na nsungi ya kuvanda na yandi, kansi yandi tubaka nde: “Beno tekita ve na boma.” (Luka 21:9) Sambu Yezu, Ntotila na beto mpi Yehowa Ngangi ya luyalanganu ya mvimba tasadisa beto, beto kele ti bikuma ya mbote ya kutudila bo ntima. Polo siamisaka Timoteo na bangogo yai: “Nzambi pesaka beto ve mpeve ya kukonda kikesa, kansi yandi pesaka beto mpeve ya ngolo, ya zola, mpi ya mabanza ya mbote.”​—2 Tim. 1:7.

15. Tubila bambandu ya bansadi ya Nzambi yina tudilaka yandi ntima, mpi tendula mutindu beto lenda monisa kikesa ya mutindu mosi.

¹⁵ Biblia kezabisa beto mwa mambu yina bansadi yankaka ya Nzambi tubaka sambu na kumonisa kivuvu na bo. Mu mbandu, Davidi tubaka nde: ‘Mfumu Nzambi kele ngolo na mono, yandi ke taninaka mono, mono ke tudilaka yandi ntima. Yandi me sadisaka mono, yo yina mono kele na kiese.’ (Nk. 28:7) Polo monisaka kivuvu ya ngolo yina yandi vandaka ti yo na bangogo yai: “Na mambu yai yonso beto ke nungaka mpenza na nzila ya muntu yina zolaka beto.” (Bar. 8:37) Ntangu Yezu zabaka nde kubika fioti bo takanga yandi mpi tafwa yandi, yandi tubilaka bawi na yandi diambu mosi yina monisaka nde yandi vandaka ti bangwisana ya ngolo ti Nzambi. Yandi tubaka nde: “Mono kele ve mono mosi, sambu Tata kele ti mono.” (Yoa. 16:32) Bansadi yai yonso monisaka nki na bangogo na bo? Bo yonso monisaka nde bo vandaka kutula ntima ya mvimba na Yehowa. Kana beto ketudila Nzambi ntima bonso bo, yo lenda pesa beto kikesa ya kunwana ti konso mpasi yina beto lenda kutana ti yo bubu yai.​—Tanga Nkunga 46:1-3.

BAKA MAMBOTE NA MAMBU YINA KESADISAKA BETO NA KUVANDA KIKESA

16. Sambu na nki beto fwete longuka Ndinga ya Nzambi?

¹⁶ Sambu na Mukristu kuvanda kikesa ketendula ve kuditudila ntima. Kansi, beto kebakaka kikesa kana beto mezaba Nzambi mpi ketudila yandi ntima. Beto lenda sala yo na kulongukaka Ndinga na yandi ya kusonika. Mpangi-nkento mosi yina vandaka kunyokwama na mawi monisaka dyambu yina sadisaka yandi. Yandi ketuba nde: “Mbala na mbala, mono vandaka kutanga baverse yina kepesaka kikesa.” Keti beto kesadilaka ngidika yina mpika ya  kwikama mepesaka beto ya kusala mbala na mbala lusambu ya dibuta? Kusala mpidina tasadisa beto na kuvanda ti nkadilu ya mefwanana ti muyimbi-bankunga yina tubaka nde: “Mono ke zolaka bansiku na nge mingi! Mono ke yindulaka yo kilumbu ya mvimba.”​—Nk. 119:97.

17. (a) Inki ngidika lenda sadisa beto na kuvanda kikesa? (b) Pesa mbandu na mutindu disolo mosi ya luzingu mesadisaka nge.

¹⁷ Beto kele mpi ti mikanda yina ketendulaka Biblia ya kele ti malongi yina kekumisaka ngolo kivuvu na beto na Yehowa. Bampangi mingi memonaka nde masolo ya luzingu yina kebasikaka na bazulunalu na beto mesadisaka bo. Mpangi-nkento mosi na Azia yina vandaka kubela maladi ya mawi yina bo kebingaka trouble bipolaire de l’humeur bakaka kikesa ntangu yandi tangaka disolo ya luzingu ya misionere mosi yina vandaka ti maladi yango; ata mpidina, misionere yango landaka kusadila Nzambi. Mpangi-nkento yango ketuba nde: “Yo sadisaka mono na kubakisa mpasi na mono mpi yo pesaka mono kivuvu.”

18. Sambu nki beto fwete sala kisambu?

¹⁸ Kisambu lenda sadisa beto na mambu yonso yina beto kekutana ti yo. Ntumwa Polo monisaka pwelele mfunu ya ngidika yai ntangu yandi tubaka nde: “Beno kudiyangisa ve sambu na kima ata mosi, kansi na mambu yonso na nzila ya kisambu mpi ya dodokilu kumosi ti kupesa matondo, beno zabisa balombilu na beno na Nzambi; mpi ngemba ya Nzambi yina me luta mambu yonso yina bantu lenda bakisa ta tanina bantima na beno mpi mabanza na beno na nzila ya Kristu Yezu.” (Bafi. 4:6, 7) Keti beto kesambaka mbala mingi sambu na kulomba lusadisu yina beto kele na yo mfunu sambu na kununga bampasi? Alex, mpangi-bakala mosi ya insi Grande-Bretagne yina vandaka kubela maladi ya mawi ketuba nde: “Kusolula ti Yehowa na kisambu mpi kuwa yandi na kutangaka Ndinga na yandi mesadisaka mono mingi.”

19. Inki mutindu beto fwete tadila kukwenda na balukutakanu ya Bukristu?

¹⁹ Kuvukana na balukutakanu kele ngidika yankaka yina kesadisaka beto. Muyimbi mosi ya bankunga sonikaka nde: ‘Mono ke zolaka mingi kuvanda na nzo na nge! Mfumu, mono ya mvimba ke wa nzala ya kuvanda kuna.’ (Nk. 84:3) Keti beto mpi kewaka mpidina? Lani, yina beto tubilaka na zulu, ketubila mutindu yandi ketadila balukutakanu ya dibundu. Yandi ketuba nde: “Kukwenda na balukutakanu vandaka ve diambu yina mono vandaka kusala kana mono mezola. Mono zabaka nde mono fwete kwenda kuna kana mono kezola nde Yehowa kusadisa mono.”

20. Inki mutindu kusala mingi na kisalu ya kusamuna tasadisa beto?

²⁰ Beto kebakaka mpi kikesa ntangu beto kekudipesaka mingi na kusamuna Kimfumu. (1 Tim. 4:16) Mpangi-nkento mosi na Australie yina kutanaka ti bampasi mingi ketuba nde: “Mono vandaka kuzola ve kusamuna, kansi nkuluntu mosi bingisaka mono na kukwenda kusamuna ti yandi. Mono kwendaka. Yehowa sadisaka mono mpenza sambu konso ntangu yina mono vandaka kusamuna, mono vandaka kuwa kyese mingi.” (Bing. 16:20) Bampangi mingi memonaka nde ntangu bo kesadisaka bankaka na kukwikila na Yehowa, lukwikilu na bo mosi kekumaka ngolo. Mpidina, bo kekumaka ti makuki ya kuyambula kuyindula bampasi na bo mosi mpi kelandaka kutula dikebi na mambu ya kuluta mfunu.​—Bafi. 1:10, 11.

21. Inki kivuvu beto kele ti yo ata beto kekutana ti bampasi?

²¹ Yehowa mebakaka bangidika mingi sambu na kusadisa beto na kununga bampasi ya bubu yai ti kikesa. Kana beto kesadila bangidika yina yonso, keyindulula yo mpi kelanda bambandu ya mbote ya bansadi ya kikesa ya Nzambi, beto lenda nunga bampasi. Sambu beto kefinama na nsuka ya ngidika yai ya bima, mambu ya mpasi lenda salama; kansi beto lenda kudiwa bonso Polo yina tubaka nde: “Bo ke losa beto na ntoto, kansi bo ke fwa beto ve. . . . Beto ke yambula ve.” (2 Bak. 4:9, 16) Ti lusadisu ya Yehowa, beto lenda nunga bampasi ya bubu yai ti kikesa.​—Tanga 2 Bakorinto 4:17, 18.

[Noti na nsi ya lutiti]

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]