KINSWEKI YA KIESE YA DIBUTA
Mambu Yina Nge Lenda Sala Sambu Makwela ya Zole Kununga
HERMAN: * “Nkento na mono ya ntete fwaka na cancer, na nima ya kulutisa bamvula 34 na makwela. Ntangu mono kwelaka diaka, nkento na mono Linda vandaka kumona nde ntangu yonso mono vandaka kufwanisa yandi ti nkento na mono ya ntete. Diambu ya mbi kuluta, mbala mingi banduku na mono ya ntama vandaka kutubila bikalulu ya mbote ya nkento na mono ya ntete mpi yo vandaka kupesa Linda mpasi.”
LINDA: “Na nima ya kukwelana ti Herman, mono vandaka kumona nde yandi mpi bantu ya nkaka lendaka ve kubaka mono na mbalu mingi bonso nkento na yandi ya ntete. Bo vandaka kuzola nkento yango mingi, kutuba mambu ya mbote sambu na yandi mpi yandi vandaka ti bikalulu ya mbote. Bantangu ya nkaka mono vandaka kudiyula kana Herman lendaka kuzola mono bonso yandi.”
Linda, fwaka makwela ti bakala na yandi ya ntete. Yandi ti Herman kele na kiese na mutindu bo me kutanaka. Ata mpidina, mutindu bo me monisa yo, makwela ya zole lenda nata bampasi yina vandaka ve ata fioti na makwela ya ntete. *
Kana nge me kwelaka diaka, inki mutindu nge ke tadilaka makwela yango? Tamara, nkento mosi yina kwelaka diaka bamvula tatu na nima ya kufwa makwela, ke tuba nde: “Ntangu nge me kwela sambu na mbala ya ntete, nge ta yindula nde makwela na nge ta zinga kimakulu. Kansi na makwela ya zole, nge lenda yindula ve mutindu yina sambu ntangu yonso nge ta vilaka ve nde makwela na nge ya ntete me sukaka.”
Kansi, bankwelani ya nkaka me monaka kiese ya mingi mpi ya kimakulu na nima ya kukwela diaka. Bo me salaka nde makwela na bo kununga—nge mpi lenda nunga! Inki mutindu? Beto tadila bampasi tatu yina bantu mingi ke kutanaka ti yo mpi mutindu minsiku ya Biblia lenda sadisa nge na kununga yo. *
MPASI 1: NGE KE SALA BIKESA SAMBU MAKWELA NA NGE YA NTETE KUBEBISA VE MAKWELA YA ZOLE.
Ellen, yina ke zingaka na Afrique du Sud ke tuba nde: “Yo kele mpasi na kuvila mambu ya me tala bakala na mono ya ntete, mingi-mingi kana beto ke sala banzietelo na bisika yina beto vandaka kukwenda na konzie ti yandi. Bantangu ya nkaka, mono ke fwanisaka bakala na mono ya mpa ti ya ntama.” Na ndambu ya nkaka, kana nkwelani na nge me kwelaka sambu na mbala ya ntete, nge lenda wa mpasi kana mbala na mbala yandi ke tubila makwela yina.
Beno sala mambu ya mpa yina ta sala nde makwela na beno kuvanda na bumosi
DIBANZA: Ndima nde nge to nkwelani na nge lenda vila ve mambu ya me tala makwela ya ntete, mingi-mingi kana yo zingaka bamvula mingi. Nkutu, bantu mingi ke ndima nde, kukonda kukana bo me bingaka bankwelani na bo na zina ya nkwelani ya ntama! Inki nge lenda sala na diambu ya mutindu yina? Biblia ke longisila nde: ‘Beno kuditula na kisika ya bankaka.’—1 Piere 3:8.
Kubika ve nde kimpala kupusa nge na kubuyisa nkwelani na nge na kutubila mambu yonso ya me tala makwela na yandi ya ntete. Kana nkwelani na nge ke zola kutubila luzingu na yandi ti nkwelani na yandi ya ntama, kuditula na kisika na yandi mpi widikila yandi na dikebi yonso. Diaka, kunwanina ve na kutuba nde yandi ke fwanisa nge ti nkwelani yina. Ian, yina kwelaka diaka bamvula kumi me luta ntangu yai ke tuba nde: “Nkento na mono Kaitlyn, ke buyaka ve nde mono ta masolo ya nkento na mono ya ntama. Nkutu, yandi ke monaka yo bonso dibaku ya kulonguka mambu yina me salaka nde mono kuma mutindu mono kele bubu yai.” Nge lenda mona nkutu nde masolo yina lenda sadisa nge na kukuma nduku ya ngolo ya nkwelani na nge ya mpa.
Tula dikebi na bikalulu ya kuluta mbote ya nkwelani na nge ya mpa. Ya kieleka, yandi lenda konda bikalulu to makuki ya nkaka yina nkwelani na nge ya ntama vandaka ti yo. Kansi, ntembe kele ve nde yandi me luta nkwelani na nge ya ntama na mambu ya nkaka. Yo yina, kumisa ngolo bangwisana na nge ti nkwelani na nge ya mpa, ‘na kufwanisaka yandi ve ti muntu ya nkaka’ kansi na kutudilaka yandi dikebi mpi na kusepelaka na mambu yina nge ke zolaka na yandi. (Bagalatia 6:4) Edmond, bakala mosi yina me kwelaka mbala zole ke tuba yo mutindu yai: “Kaka mutindu binduku zole ke vandaka ve mutindu mosi, makwela zole mpi ke vandaka ve mutindu mosi.”
Inki mutindu nge lenda monisa bukati-kati na mambu ya mbote yina nge ke yibukaka na makwela na nge ya ntete mpi na luzingu na nge ti nkwelani na nge ya mpa? Jared ke tuba nde: “Mono me zabisaka nkento na mono nde makwela na mono ya ntete vandaka bonso mukanda mosi ya kitoko yina mono ti nkento yango sonikaka. Bantangu ya nkaka, mono lenda kangula yo mpi kutanga yo sambu na kuyindulula bantangu ya mbote yina beto lutisaka. Kansi mono ke zingaka ve na mukanda yina. Nkutu, mono ti nkento na mono ya mpa me sonikaka mukanda na beto mosi, mpi yo kele kisika yina mono ke zingaka bubu yai na kiese yonso.”
MEKA DIAMBU YAI: Yula nkwelani na nge kana yandi ke monaka mbi to ve ntangu nge ke tubilaka makwela na nge ya ntete. Sosa kuzaba ntangu yina yo lenda vanda mbote ve na kutubila makwela ya ntete.
MPASI 2: NGE KE SALA BIKESA SAMBU NA KUSOLULA MBOTE TI BANDUKU YA NTAMA YINA ME ZABA VE NKWELANI NA NGE YA MPA.
Javier, yina kwelaka diaka bamvula sambanu na nima ya kufwa makwela ke tuba nde: “Ntangu fioti na nima ya kukwelana, nkento na mono vandaka kumona nde banduku na mono ya nkaka vandaka kusosa kuzaba mambu na yandi yonso.” Leo yina kutanaka ti diambu ya me swaswana ti ya Javier ke tuba nde: “Bantu ya nkaka vandaka kuzabisa nkento na mono na ntwala na mono nde, bo vandaka kuzola bakala na yandi mingi mpi bo ke yindulaka yandi kaka tii bubu yai.”
DIBANZA: Meka kuditula na kisika ya banduku na nge. Ian, yina beto tubilaka na luyantiku ke tuba nde: “Mono ke monaka nde, bantangu ya nkaka banduku ya ntama ke monaka nde bo ta kuka ve kusala kinduku ti muntu yina kele kaka nkwelani ya mpa ya nduku na bo.” Yo yina, ‘kuvanda ve makambu ngolo, monisa mpenza mawete na bantu yonso.’ (Tito 3:2) Pesa banduku na nge mpi dibuta na nge ntangu ya kusala nsoba. Kaka mutindu makwela na nge me soba, banduku na nge mpi lenda soba. Javier, yina beto tubilaka na luyantiku ke tuba nde na nima ya mwa ntangu yandi ti nkento na yandi vutukilaka banduku na bo ya ntama. Yandi ke yika nde: “Kansi, beto ke salaka mpi bikesa sambu na kukuma ti banduku ya mpa mpi yo ke sadisaka beto mingi.”
Tadila mutindu nkwelani na nge ke waka ntangu beno ke lutisaka ntangu ti banduku ya ntama. Mu mbandu, kana disolo ya makwela na nge ya ntama me basika, sadila mayele mpi luswasukusu sambu nde nkwelani na nge ya mpa kudiwa ve nde beno ke tudila yandi ve dikebi. Kingana mosi ya Biblia ke tubaka nde: “Kana muntu ke tuba kukonda kuyindula, bangogo yina lenda lwadisa bonso mbele. Kansi muntu ya mayele ke tulaka dikebi na mambu yina yandi ke tubaka. Bangogo na yandi lenda belula bamputa yina.”—Bingana 12:18, Holy Bible—Easy-to-Read Version.
MEKA DIAMBU YAI: Yindula na ntwala bafeti yina lenda vanda mbi sambu na nge to nkwelani na nge. Beno tubila na ntwala mutindu ya mbote yina beno ta pesa bamvutu na bangiufula mpi mambu yina banduku na beno lenda tuba sambu na makwela ya ntete.
MPASI 3: NGE KE SALA BIKESA SAMBU NA KUTUDILA NKWELANI NA NGE YA MPA NTIMA SAMBU NKWELANI NA NGE YA NTAMA VANDAKA VE YA KWIKAMA.
Andre, yina nkento na yandi ya ntete yambulaka yandi ke tuba nde: “Mono vandaka kuwa boma nde nkento ya nkaka ta yekula mono diaka.” Na nima, yandi kwelaka Riley, yina bo kele ti yandi ntangu yai. Andre ke tuba diaka nde: “Mbala mingi, mono vandaka kudiyangisa kana mono ta vanda bakala ya mbote bonso bakala ya ntete ya Riley. Nkutu, mono vandaka kudiyangisa nde Riley kumona mono mbi mpi kuyambula mono sambu na bakala ya nkaka.”
DIBANZA: Zabisa nkwelani na nge susi na nge. Biblia ke tubaka nde: ‘Kana masolo ya kinsweki kele ve mambu na nge ta beba.’ (Bingana 15:22) Masolo ya kinsweki sadisaka Andre mpi Riley na kutudilana ntima. Andre ke tuba nde: “Mono zabisaka Riley nde mono ta sosa ve ata fioti kufwa makwela bonso nzila ya pete ya kumanisa mambu mpi Riley songaka mono mpi mpidina. Malembe-malembe, mono kumaka kutudila yandi ntima ya mvimba.”
Kana bo yekulaka nkwelani na nge na makwela na yandi ya ntama, sala yonso yina nge lenda sala sambu yandi tudila nge ntima. Mu mbandu, Michel ti Sabine, yina fwaka makwela ti bankwelani na bo ya ntama, wakanaka na kuzabisana mambu kana mosi na bo me solula ti nkwelani na yandi ya ntama. Sabine ke tuba nde: “Lusilu yai salaka nde konso muntu na kati na beto kuvanda ve ti kikuma ya kuwa boma mpi yo taninaka beto.”—Baefezo 4:25.
MEKA DIAMBU YAI: Tula bandilu na yina me tala kusolula masolo ya kinsweki ti bakala to nkento yina kele ve nkwelani na nge, yo vanda na kisika ya beno zole, na telefone to na Internet.
Bankwelani mingi yina me salaka makwela ya zole me nungaka, nge mpi lenda nunga. Nkutu, yo lenda vanda nde ntangu yai nge me kudizaba mbote-mbote kuluta na makwela na nge ya ntete. Andre, yina beto tubilaka na zulu ke tuba nde: “Mono kele ti luzingu mosi ya mbote mpenza na makwela na mono ti Riley. Na nima ya kulutisa bamvula 13 na makwela na beto, beto me salaka kinduku ya ngolo—yina beto ke zolaka ve ata fioti kubebisa.”
^ par. 3 Beto me soba bazina.
^ par. 5 Ya kieleka, mawi ya muntu yina makwela na yandi ya ntete sukaka sambu na lufwa ya nkwelani na yandi me swaswana ti ya muntu yina me fwa makwela. Lukanu ya disolo yai kele ya kusadisa konso muntu na kununga makwela ya zole, na kutadila mutindu makwela na yandi sukaka.
^ par. 7 Sambu na kuzaba bampasi ya kusansa bana ya lundi, tala masolo “ Des familles recomposées épanouies ” na Réveillez-vous ! ya Aprili 2012 yina Bambangi ya Yehowa me basisaka.
KUDIYULA . . .
-
Inki kele bikalulu ya kuluta mbote yina mono ke sepelaka na yo mingi na nkwelani na mono?
-
Kana disolo ya makwela na mono ya ntete me basika, inki mono lenda sala sambu na kukulumusa ve lukumu ya nkwelani na mono ya mpa to kupesa yandi mpasi?
Nge Lenda Sepela Mpi Ti
DIBUTA NA NGE LENDA VANDA NA KIESE
Vanda ya Kwikama na Nkwelani na Nge
Keti kuvanda kwikama na makwela ke tendula kaka kubuya bizumba?
NZOZULU YA NKENGI
Mutindu ya Kukwenda na Ntwala na Nima ya Kufwa ya Makwela
Bantu mingi yina me fwaka makwela ke monaka nde luzingu na bo ke kumaka mpasi mingi kuluta mutindu bo vandaka kuyindula yo. Bandongisila ya Biblia lenda sadisa nge na kununga.
DIBUTA NA NGE LENDA VANDA NA KIESE
Mutindu ya Kuyidika Makambu
Mutindu na beno ya kusala mambu ta monisa kana makwela na beno ta vanda ngolo mpi ya kiese to ya madidi-madidi mpi ya mpasi.
