Sambu Yehowa Nzambi * kele Ngangi ya bima yonso mpi nkwa-ngolo yonso, bantu mingi lenda yindula nde yandi muntu kele na kisina ya mambu yonso ya ke salama na nsi-ntoto, ata mambu ya mbi. Bika beto tadila mambu yina Biblia ke tubaka sambu na Nzambi ya kieleka:

•  “Yehowa kele ya lunungu na banzila na yandi yonso.”—Nkunga 145:17, NW.

• “Banzila [ya Nzambi] yonso kele lunungu. Nzambi ya kwikama yina me konda ve lunungu ata fioti; yandi kele lunungu mpi ya kusungama.”—Kulonga 32:4, NW.

• “Yehowa kele mpenza ti lutondo mpi ke wilaka bantu mawa.”—Yakobo 5:11.

Nzambi ke vandaka ve na kisina ya mambu ya mbi. Keti yandi ke pusaka bantu ya nkaka na kusala mambu ya mbi? Ata fioti ve. Biblia ke tuba nde: “Ntangu muntu ke kutana ti mumekamu, bika yandi tuba ve nde: ‘Nzambi ke meka mono.’” Sambu na nki? “Sambu Nzambi lenda mekama ve na mambu ya mbi mpi yandi mosi ke mekaka ve ata muntu mosi.” (Yakobo 1:13) Nzambi ke mekaka ve muntu na kupusa yandi na kusala mambu ya mbi. Diaka, Nzambi kele ve na kisina ya mambu ya mbi mpi ke pusaka ve bantu ya nkaka na kusala yo. Kansi, nani to nki kele na kisina ya mambu ya mbi yina ke salamaka?

Biblia ke zabisa beto kikuma mosi yina ke salaka nde bantu kumona mpasi: “Ntangu mpi mambu ya kukonda kukana ke kuminaka bo yonso.” (Longi 9:11, NW) Ntangu mambu ya kukonda kukana to bisumbula ke bwaka, kubwila muntu to ve, ke tadilaka kisika yina muntu yango kele mpi ntangu mambu yango me salama. Kiteso ya bamvula 2000 me luta, Yezu Kristu tubilaka kisumbula mosi yina fwaka bantu 18 ntangu nzo-zulu mosi bwilaka bo. (Luka 13:1-5) Bo fwaka ve sambu na mambu yina bo vandaka kusala na luzingu na bo; kansi bo fwaka sambu bo vandaka na nsi ya nzo-zulu ntangu yo bwaka. Ntama mingi ve na Yanuari 2010, ntoto nikanaka ngolo na Haïti, mpi luyalu ya Haïti ke tuba nde bantu kuluta 300000 fwaka. Kisumbula yai fwaka bantu kukonda kupona. Maladi mpi lenda simba bantu yonso na konso ntangu yina.

Bantu ya nkaka lenda kudiyula nde: ‘Sambu na nki Nzambi ke kangaka ve nzila na bampasi ya mutindu yai? Keti yandi lenda tanina ve bantu ya mbote na bisumbula?’ Sambu Nzambi kusadisa bantu na mambu ya mbi, yo ke lomba nde yandi zaba mambu yango na ntwala nde yo salama. Ata Nzambi kele ti makuki ya kuzaba mambu yina ta salama na ntwala, beto fwete kudiyula nde: Keti Nzambi ke ponaka na kusadila ngolo na yandi ya kukonda ndilu sambu na kuzaba mambu ya mutindu yai?—Yezaya 42:9.

Masonuku ke tuba nde: ‘Nzambi na beto kele na zulu; yandi ke salaka mutindu yandi me zola.’ (Nkunga 115:3) Yehowa ke salaka mambu yina yandi ke mona nde yo kele mfunu—kansi yandi ke salaka ve mambu yonso yina yandi kele ti makuki ya kusala.  Yo ke tadila mpi mambu yina yandi ke bakaka lukanu ya kuzaba na ntwala. Mu mbandu, ntangu mambi kumaka mingi na mbanza Sodome ti Gomore, Nzambi songaka tata ya mabuta, Abrahami nde: “Mono ta kulumuka sambu na kutala kana bo ke sala mambu na kuwakana ti milolo yina me kumina mono. Mpi kana ve, mono lenda zaba yo.” (Kuyantika 18:20, 21, NW) Na ntangu mosi buna, Yehowa ponaka ve na kuzaba kiteso ya mambi yina vandaka kusalama na bambanza yina. Mutindu mosi, Yehowa lenda pona na kuzaba ve mambu yonso na ntwala. (Kuyantika 22:12) Mambu yai ke monisa ve nde Yehowa ke salaka bifu to yandi kele ya kukonda kukuka. Sambu “kisalu na yandi kele ya kukuka,” Nzambi ke sadilaka na bukati-kati makuki na yandi ya kuzaba mambu yina ta kwisa ti kikuma; yandi ke pusaka ve bantu na ngolo na kulanda mutindu ya luzingu mosi buna. * (Kulonga 32:4, NW) Sambu na kusukisa, beto lenda tuba mutindu yai: Ntangu Nzambi ke sadilaka mayele na yandi ya kuzaba mambu yina ke kwisa na ntwala, yandi ke ponaka mambu yina yandi ke zola kuzaba.

Bampasi ya nkaka ke katukaka na bantu bo mosi. Tala mutindu Biblia ke tubila mambu yina lenda nata muntu na kusala mambu ya mbi. “Konso muntu ke mekamaka kana yandi ke bika nde nzala na yandi mosi kubenda yandi mpi kupukumuna yandi. Ebuna nzala, ntangu yo ke baka divumu, yo ke butaka disumu; mpi disumu, ntangu yo me salama, yo ke butaka lufwa.” (Yakobo 1:14, 15) Ntangu bantu ke salaka mambu na kuwakana ti banzala na bo ya mbi mpi ke kudipesa na yo, yo ke natilaka bo bampasi. (Baroma 7:21-23) Disolo ya luzingu ya bantu ke monisa nde bantu me salaka mambu mingi ya mbi yina me basisaka bampasi ya nene-nene. Diaka, bantu ya mbi lenda bebisa bantu ya nkaka mpi kupusa bo na kulanda kusala mambu ya mbi.—Bingana 1:10-16.

Keti Nzambi fwete kanga bantu nzila ya kusala mambu ya mbi? Bika beto tala mutindu Nzambi gangaka muntu. Masonuku ke tuba nde Nzambi salaka muntu na kifwani na yandi. Yo yina, bantu kele ti makuki ya kumonisa bikalulu ya Nzambi. (Kuyantika 1:26) Nzambi me pesaka bantu kimpwanza ya kupona, mpi bantu lenda pona na kuzola mpi na kubikala ya kwikama na yandi kana bo ke sala mambu yina kele mbote na meso na yandi. (Kulonga 30:19, 20) Kana Nzambi vandaka kupusa bantu na kulanda mutindu ya luzingu mosi buna, kimpwanza ya kupona yina yandi pesaka bo zolaka kuvanda diaka ve ti mfunu. Mpi bantu zolaka kukuma bonso bamasini, kusala kaka mambu yina bo ke lomba bo na kusala. Yo zolaka kumonisa mpi nde Nzambi me yidikaka mambu na beto yonso na ntwala, disongidila kima mosi zolaka kuzabisa beto mambu ya kusala mpi mambu yonso ya ta bwila beto. Beto kele na kiese kibeni mutindu Nzambi me pesaka beto lukumu ya kupona mambu yina beto ta sala na luzingu! Yo ke monisa ve nde bampasi yina bantu me basisaka sambu na bifu na bo mpi bansola na bo ya mbi ta landa na kuniokula bo kimakulu.

Kana nge yula muntu ya Hindu to Budiste mosi ngiufula yina kele na lutiti ya zulu ya zulunalu yai, ntembe kele ve nde yandi ta pesa nge mvutu yai: “Mambu ya mbi ke bwilaka bantu sambu na nsiku ya Karma. Bantu ke bukaka bambuma ya mambu yina bo me salaka na luzingu na bo ya ntama.” *

Na yina me tala dilongi ya Karma, yo kele mfunu na kuzaba mambu yina Biblia ke tubaka sambu na lufwa. Na kilanga ya Edeni, kisika yina Nzambi gangaka bantu, Ngangi tubilaka Adami, muntu ya ntete nde: “Nge lunga kudia bambuma ya konso nti yina kele na kilanga yai, kansi nge lunga kudia ve bambuma ya nti yai ke pesaka mayele sambu na kuzaba mambu ya mbote ti mambu ya mbi. Kilumbu ya nge ta dia yo, kilumbu yo yina nge ta fwa.” (Kuyantika 2:16, 17) Kana Adami kolamaka ve na Nzambi, yandi zolaka kuzinga kimakulu. Lufwa kele ndola yina Nzambi pesaka bantu sambu bo lemfukaka ve na nsiku na yandi. Ntangu bana na yandi butukaka na nima, ‘lufwa mwanganaka na bantu yonso.’ (Baroma 5:12) Yo yina, beto lenda tuba nde “lufutu yina disumu ke futaka kele lufwa.” (Baroma 6:23) Biblia ke tuba mpi mambu yai: “Muntu yina me fwa me futa mfuka ya disumu na yandi.” (Baroma 6:7) Na kikongo ya nkaka, kana bantu me fwa bo ke futaka diaka ve mfuka ya masumu na bo.

Bantu mingi bubu yai ke tubaka nde Karma ke vandaka na kisina ya bampasi ya bantu. Bantu ya ke kwikilaka na dilongi yai ke ndimaka mbala mingi bampasi na bo mpi ya bantu ya nkaka kukonda kudiyangisa ngolo. Yo ke pwelele nde sambu na dilongi ya Karma, kivuvu kele ve nde mambu ya mbi ta suka. Bo ke kwikilaka nde muntu ke bakaka ndembikilu kaka kana bikalulu ya ke ndimamaka na kimvuka ya bantu mpi nzayilu mosi ya mfunu kusadisa yandi na kuyambula kubutuka mbala na mbala. Bangindu yai me swaswana mpenza ti mambu yina Biblia ke tubaka. *

Muntu kele ve na kisina ya ntete ya mambu ya mbi. Satana Diabulu, yina vandaka ntete wanzio ya kwikama ya Nzambi “kangamaka ve ngolo na kieleka” mpi nataka masumu na nsi-ntoto. (Yoane 8:44) Na kilanga ya Edeni, yandi pusaka bantu na kukolama. (Kuyantika 3:1-5) Yezu Kristu bingaka yandi “muntu ya mbi” mpi “mfumu ya nsi-ntoto.” (Matayo 6:13; Yoane 14:30) Mbala mingi bantu ke lemfukilaka Satana ntangu bo ke landaka bangindu na yandi mpi ke buyaka banzila ya mbote ya Yehowa. (1 Yoane 2:15, 16) Mukanda ya 1 Yoane 5:19 ke tuba nde: “Nsi-ntoto ya mvimba kele na nsi ya kiyeka ya muntu ya mbi.” Bigangwa ya nkaka ya kimpeve landaka Satana mpi kumaka bampeve ya mbi. Biblia ke monisa nde Satana mpi bademo na yandi “ke kusaka ntoto ya mvimba” mpi ke nataka “mawa na ntoto.” (Kusonga 12:9, 12) Yo yina, Satana Diabulu kele na kisina ya ntete ya mambu ya mbi.

Yo ke pwelele nde Nzambi kele ve na kisina ya mambu ya mbi yina ke bwilaka bantu mpi yandi ke niokulaka bo ve. Nkutu, yandi me silaka na kumanisa mambu ya mbi. Disolo ya ke landa ke monisa yo.