Kwenda na mambu ke na kati

Kwenda na tansi ya malongi

 A2

Mambu ya Mfunu ya Mbalula Yai

Bo basisaka Mbalula ya Nsi-Ntoto ya Mpa ya Masonuku ya Kigreki ya Bukristu na Kingelesi na mvu 1950, mpi bo basisaka Biblia—Mbalula ya Nsi-Ntoto ya Mpa ya mvimba na mvu 1961. Katuka ntangu yina, bamilio ya batangi na bandinga kuluta 120 me bakaka mambote ya mbalula yai ya Biblia ya sikisiki mpi yina bo lenda tanga kukonda mpasi katuka na bandinga ya kisina.

Komite ya Biblia—Mbalula ya Nsi-ntoto ya Mpa ke bakisa mfunu ya kusadila ndinga yina ke simba ntima ya batangi ya bubu yai. Yo yina, na mbalula yai, bo me landa mutindu ya nkaka ya kusonika mambu mpi minsiku ya kusonika bangogo ti balukanu yai na mabanza:

  • Bo me tendula mbote bangogo ya Biblia. Bangogo ya nkaka yina bo me sadila na ba Biblia ya nkaka ya Kikongo, bo me tendula yo mbote. Mu mbandu, bambalula ya nkaka ke sadilaka “kulunsi” sambu na kutubila mutindu yina bo bulaka Yezu minsonso na nti ya mpasi, ebuna yo ke pesaka ngindu nde bo kangaka yandi nsinga to bo bulaka yandi minsonso na kulunsi. Kansi mbalula yai ke sadila bangogo “fwaka na zulu ya nti” sambu na kutendula mbote dibanza ya ke monisa nde Yezu fwaka na zulu ya nti to dikunzi ya kusungama.—Mat 20:19; 27:31, 35; tala “Nti” na Bantendula ya Bangogo.

    Bambalula ya nkaka ya Biblia ke sadilaka bangogo “nsi ya bafwa” sambu na kumonisa kisika yina bantu ke kwendaka kana bo me fwa. Bambalula yina ke pesaka ve bantu dibanza ya mbote na yina me tala nkadilu ya bafwa, bo ke monisaka nde bantu ke landaka kuzinga na insi yina. Kansi mbalula yai ke sadila ngogo “Maziamu” yina me fwana kibeni mpi yo ke sadisa muwi na kubakisa mbote nkadilu ya bafwa.—Longi 9:10; Yobi 14:13.

Mambu ya nkaka ya mfunu ya mbalula yai:

Mbalula yai kele ti mwa banoti na nsi ya lutiti. Banoti na nsi ya lutiti ya beto me sadila mingi yo yai:

  • “To” Mitindu ya nkaka ya bo lenda balula masonama ya Kiebreo, ya Kiarameye, to ya Kigreki yina lenda pesa ngindu ya mutindu mosi.—Kuyantika 1:2, noti na “ngolo ya kisalu ya Nzambi”; Yozue 1:8, “ndinga ya nsi.”

  • “To mbala ya nkaka” Mitindu ya nkaka ya bo lenda balula masonama yina ta pesa ngindu ya mbote kansi ya me swaswana ti ngindu ya ntete.—Kuyantika 21:6, “ta seka ti mono”; Zekaria 14:21, “muntu ya Kanana.”

  • “Na kisina” Mbalula ya ngogo mosi-mosi katuka na Kiebreo, Kiarameye, to Kigreki to ntendula ya kisina ya bangogo ya ndinga ya kisina.—Kuyantika 30:22, “divumu”; Kubasika 32:9, “ntu-ngolo.”

  • Ntendula mpi bansangu ya nkaka Ntendula ya bazina (Kuyantika 3:17, “Adami”; Kubasika 15:23, “Mara”); mambu ya me tala bakilo mpi bitesilu (Kuyantika 6:15, “maboko”); ntendula ya kiyingilu (Kuyantika 38:5, “Yandi”); bansangu ya mfunu yina kele na Bangindu ya Ngika mpi na Bantendula ya Bangogo.—Kuyantika 37:35, “Maziamu”; Matayo 5:22, “Gehena.”

Kitini ya luyantiku, yina kele na ntu-diambu “Mambu ya Luyantiku ya Ndinga ya Nzambi,” kele ti pula ya malongi ya mfunu yina kele na Biblia. Na nima ya verse ya nsuka ya Biblia, beto ke kuta “Tansi ya Mikanda ya Biblia,” “Index ya Bangogo ya Biblia,” mpi “Bantendula ya Bangogo ya Biblia.” Ntendula ya bangogo ke sadisa mutangi na kubakisa bangogo ya bo me sola na kutadila mutindu bo me sadila yo na Biblia. Bangindu ya Ngika A kele ti bitini yai ya me landa: “Minsiku ya Kubalula Biblia,” “ Mambu ya Mfunu ya Mbalula Yai,” “Mutindu Biblia Kuminaka Beto,” “Zina ya Nzambi na Masonuku ya Kiebreo,” “Zina ya Nzambi na Masonuku ya Kigreki ya Bukristu,” ““Lupangu: Bambikudi mpi Bantotila ya Yuda ti ya Izraele,” mpi “Mambu ya Nene ya Luzingu ya Yezu na Ntoto.” Bangindu ya Ngika B kele ti bakarti, balupangu, mpi bansangu ya nkaka ya mfunu sambu na balongoki ya ngolo ya Biblia.

Na kati ya Biblia yo mosi, konso mukanda kele ti kitini yina ke tubila mambu yina kele na bakapu na yo, kumosi ti baverse yina ke tubila mambu yina; na mutindu yina, yo ke sadisa mutangi na kubaka dibanza ya bunkufi ya mukanda ya mvimba. Ndonga ya kati-kati ya konso lutiti kele ti baverse yina me katuka na bambalula ya ntama ya Kingelesi; yo ke tubila baverse ya Biblia yina ke monisa mambu ya mutindu mosi.