1 Samuele 14:1-52

  • Yonatani me nunga na Mikmashi (1-14)

  • Nzambi me bedisa bambeni ya Izraele (15-23)

  • Ndefi ya nswalu-nswalu yina Saule diaka (24-46)

    • Bantu me dia misuni ti menga (32-34)

  • Bitumba ya Saule; dibuta na yandi (47-52)

14  Kilumbu mosi Yonatani+ mwana ya Saule tubilaka nsadi yina ke natilaka yandi binwaninu nde: “Kwisa beto sabuka mpi beto kwenda na kimvuka ya basoda ya bantu ya Filistia yina ke kengilaka na ntwala, bayina kele na simu yina ya nkaka.” Kansi yandi songaka ve tata na yandi.  Saule bikalaka na bandilu ya Gibea,+ na nsi ya nti ya bagrenade na Migroni, mpi bantu kiteso ya 600 vandaka ti yandi.+  (Ahiya mwana ya Ahitubi,+ mpangi ya Ikabodi,+ mwana ya Fineasi,+ mwana ya Eli,+ nganga-nzambi ya Yehowa na Shilo,+ vandaka kulwata efodi.)+ Bantu zabaka ve nde Yonatani me kwenda.  Ebuna na bisika yina Yonatani vandaka kusosa kusabuka sambu na kukuma na kisika kimvuka ya basoda ya bantu ya Filistia yina ke kengilaka na ntwala vandaka, kuvandaka ti ditadi mosi yina vandaka bonso dinu na ndambu mosi mpi ditadi ya nkaka bonso dinu na ndambu ya nkaka; zina ya ditadi mosi Bosese, mpi zina ya ditadi ya nkaka Sene.  Ditadi mosi vandaka bonso dikunzi na nordi, yo ke talana ti Mikmashi, mpi ditadi ya nkaka vandaka na sudi, yo ke talana ti Geba.+  Ebuna Yonatani tubilaka muntu yina ke natilaka yandi binwaninu nde: “Kwisa beto sabuka mpi beto kwenda na kimvuka ya basoda yina ke kengilaka na ntwala ya bantu yai ya bo me yotisaka ve.+ Mbala ya nkaka Yehowa ta sadisa beto, sambu kima mosi ve lenda kanga Yehowa nzila ya kugulusa na nsadisa ya bantu mingi to ya bantu fioti.”+  Ebuna muntu yina tubilaka yandi nde: “Sala konso kima yina ntima na nge ke pusa nge na kusala. Kwenda konso kisika yina nge ke zola, mpi mono ta landa nge konso kisika yina ntima na nge ke pusa nge na kukwenda.”  Ebuna Yonatani tubaka nde: “Beto ta kwenda na bantu yai mpi beto ta kudimonisa na bo.  Kana bo tubila beto nde, ‘Beno telama, beno nikana ve tii kuna beto ta kwisa kisika beno kele!’ beto ta telama kisika beto kele mpi beto ta tombuka ve kisika bo kele. 10  Kansi kana bo tuba nde, ‘Beno kwisa kutombuka sambu na kunwana ti beto!’ beto ta tombuka, sambu Yehowa ta pesa bo na maboko na beto. Yai ta vanda kidimbu na beto.”+ 11  Ebuna bo zole kudimonisaka na kimvuka yina ya basoda ya bantu ya Filistia yina ke kengilaka na ntwala. Bantu ya Filistia tubaka nde: “Tala! Baebreo ke basika na mabulu bisika yina bo bumbanaka.”+ 12  Yo yina basoda yina ke kengilaka na ntwala tubilaka Yonatani ti muntu yina ke natilaka yandi binwaninu nde: “Beno kwisa kutombuka awa, mpi beto ta pesa beno dilongi!”+ Na mbala mosi Yonatani tubilaka muntu na yandi nde: “Landa mono, sambu Yehowa ta pesa bo na maboko ya Izraele.”+ 13  Ebuna Yonatani mataka na maboko mpi na makulu na yandi, mpi muntu yina ke natilaka yandi binwaninu vandaka na nima na yandi; ebuna bantu ya Filistia yantikaka kubwa na ntwala ya Yonatani, mpi muntu yina ke natilaka yandi binwaninu vandaka kufwa bo na nima na yandi. 14  Na kunwana ya ntete yina Yonatani ti muntu na yandi nwanaka, bo fwaka bantu kiteso ya 20, bo yonso na kitamina ya kati-kati ya ektare mosi.* 15  Ebuna boma ya ngolo kotaka na camp mpi na kati ya basoda yonso yina ke kengilaka na ntwala, mpi ata bantu yina ke botulaka bima+ vandaka na boma ya ngolo. Ntoto yantikaka kunikana, ebuna boma ya ngolo yina katukaka na Nzambi kotaka. 16  Bankengidi ya Saule yina vandaka na Gibea+ ya Benyamini monaka nde mavwanga vandaka kumwangana na konso ndambu.+ 17  Saule tubilaka bantu yina vandaka ti yandi nde: “Pardo, beno tanga ntalu ya bantu, mpi beno tala nani me konda.” Ntangu bo tangaka bantu, bo monaka nde Yonatani ti muntu yina ke natilaka yandi binwaninu vandaka ve. 18  Saule tubilaka Ahiya nde:+ “Nata Sanduku ya Nzambi ya kieleka pene-pene!” (Sambu na ntangu yina* Sanduku ya Nzambi ya kieleka vandaka ti bantu ya Izraele.) 19  Mpi ntangu Saule vandaka kusolula ti nganga-nzambi, mavwanga na camp ya bantu ya Filistia vandaka kukuma kaka mingi. Ebuna Saule tubilaka nganga-nzambi nde: “Bika mambu yina nge ke sala.”* 20  Ebuna Saule ti bantu yonso yina vandaka ti yandi vukanaka mpi kwendaka na bitumba; kuna bo monaka nde bantu ya Filistia fwisanaka na bambele ya bitumba, mpi mavwanga vandaka mingi kibeni. 21  Diaka, Baebreo yina vandaka ntete na ndambu ya bantu ya Filistia mpi yina kwisaka kutombuka ti bo na camp, bo kwisaka kuvukana ti Izraele na lutwadisu ya Saule mpi ya Yonatani. 22  Bantu yonso ya Izraele yina bumbanaka+ na ntoto ya bangumba ya Efrayimi waka nde bantu ya Filistia me tina, ebuna bo mpi vukanaka sambu na kulanda bo na bitumba. 23  Yehowa gulusaka Izraele na kilumbu yina,+ mpi bitumba kwendaka tii na Bete-avene.+ 24  Kansi kilumbu yina babakala ya Izraele lembaka, sambu Saule lombaka bantu na kudia ndefi yai: “Bo fwete singa muntu yina ta dia konso madia* yina na ntwala nde nkokila kubwa mpi tii kuna mono ta vutula mbi na bambeni na mono!” Yo yina, ata muntu mosi ve diaka konso madia yina.+ 25  Bantu yonso* kotaka na mfinda, mpi bwiki vandaka na ntoto. 26  Ntangu bantu kotaka na mfinda, bo monaka bwiki ke kulumuka, kansi ata muntu mosi ve tulaka diboko na yandi na munoko, sambu bo vandaka na boma ya ndefi yina. 27  Kansi Yonatani waka ve ntangu tata na yandi lombaka bantu na kudia ndefi,+ yo yina yandi tandulaka nsongi ya nti yina vandaka na diboko na yandi mpi kotisaka yo na nzo ya bwiki. Ntangu yandi nataka diboko na yandi na munoko, meso na yandi semaka. 28  Ebuna muntu mosi tubaka nde: “Tata na nge lombaka bantu na kudia ndefi mosi ya ngolo nde, ‘Bo fwete singa muntu yina ta dia madia bubu yai!’+ Yo yina bantu me lemba ngolo.” 29  Kansi, Yonatani tubaka nde: “Tata na mono me nata mpasi mingi na ntoto yai. Tala mutindu meso na mono semaka sambu mono mekaka ndambu ya bwiki yai. 30  Kana bubu yai bantu diaka+ ndambu ya bima yina bo botulaka na bambeni na bo, kununga na beto zolaka kuvanda ya nene! Sambu beto zolaka kufwa bantu ya Filistia mingi kibeni.” 31  Na kilumbu yina bo landaka kufwa bantu ya Filistia yantika na Mikmashi tii na Ayaloni,+ mpi bantu lembaka mingi. 32  Yo yina bo yantikaka kubwila na lukasi yonso bima yina bo botulaka, ebuna bo bakaka mameme, bangombe, ti bana-bangombe mpi bo fwaka yo na ntoto, ebuna bo diaka misuni ti menga.+ 33  Mpi bo songaka Saule nde: “Bantu ke sala disumu na ntwala ya Yehowa na mutindu bo ke dia misuni ti menga.”+ Ebuna yandi tubaka nde: “Beno me sala mambu kukonda kwikama. Beno pusila mono ditadi mosi ya nene nswalu.” 34  Na nima Saule tubaka nde: “Beno panzana na kati ya bantu mpi beno songa bo nde, ‘Konso muntu fwete nata ngombe na yandi ti dimeme na yandi mpi kufwa yo awa, na nima yandi dia yo. Beno sala ve disumu na ntwala ya Yehowa mpi beno dia ve misuni ti menga.’”+ Yo yina konso muntu nataka ngombe na yandi na mpimpa yina mpi fwaka yo pana. 35  Ebuna Saule tungilaka Yehowa mesa-kimenga.+ Yo vandaka mesa-kimenga ya ntete yina yandi tungilaka Yehowa. 36  Na nima Saule tubaka nde: “Beto landa bantu ya Filistia na mpimpa mpi beto botula bima na bo tii na suka ntangu mwini ta basika. Beto ta bikisa ve ata muntu mosi na luzingu.” Mpi bo tubaka nde: “Sala mambu yonso yina ke monana mbote na meso na nge.” Ebuna nganga-nzambi tubaka nde: “Beto yula Nzambi ya kieleka awa.”+ 37  Ebuna Saule yulaka Nzambi nde: “Keti mono fwete landa bantu ya Filistia?+ Keti nge ta pesa bo na maboko ya Izraele?” Kansi Nzambi pesaka yandi ve mvutu na kilumbu yina. 38  Yo yina Saule tubaka nde: “Beno kwisa awa, beno yonso bamfumu ya bantu, mpi beno tala nki disumu me salama bubu. 39  Sambu ya kieleka mutindu Yehowa, yina me gulusa Izraele, kele na luzingu, ata kana yo monana nde yo kele mwana na mono Yonatani, yandi fwete fwa.” Kansi muntu mosi ve pesaka yandi mvutu. 40  Ebuna yandi tubilaka Izraele ya mvimba nde: “Beno ta vanda na ndambu mosi, mpi mwana na mono Yonatani ti mono, beto ta vanda na ndambu ya nkaka.” Ebuna bantu tubilaka Saule nde: “Sala mambu yonso yina ke monana mbote na meso na nge.” 41  Ebuna Saule tubilaka Yehowa nde: “O Nzambi ya Izraele, pesa beto mvutu na nsadisa ya Tumimi!”+ Ebuna bo solaka Yonatani ti Saule, mpi bantu vandaka na mambu ve. 42  Saule tubaka nde: “Beno bula zeke+ sambu na kuzenga na kati na mono ti mwana na mono Yonatani.” Bo solaka Yonatani. 43  Ebuna Saule tubilaka Yonatani nde: “Songa mono, nki mambu nge me sala?” Yonatani songaka yandi nde: “Mono mekaka kaka ndambu ya bwiki na nsongi ya nti yina kele na diboko na mono.+ Mono yandi yai! Mono kele ya kuyilama na kufwa!” 44  Ebuna Saule tubaka nde: “Bika nde Nzambi kupesa mono ndola ya ngolo kana nge fwa ve, Yonatani.”+ 45  Kansi bantu tubilaka Saule nde: “Keti Yonatani fwete fwa, yandi muntu me pesa luguluku ya nene+ ya mutindu yai na Izraele? Yo lenda salama ve! Ya kieleka mutindu Yehowa kele na luzingu, ata lunsuki mosi ve ya ntu na yandi ta bwa na ntoto, sambu yandi salaka mambu bubu ti lusadisu ya Nzambi.”+ Na mutindu yina bantu gulusaka* Yonatani, ebuna yandi fwaka ve. 46  Yo yina, Saule yambulaka kulanda bantu ya Filistia, mpi bantu ya Filistia vutukaka na teritware na bo. 47  Saule kumisaka kimfumu ngolo na Izraele mpi yandi nwanaka ti bambeni na yandi yonso na bandambu yonso, yandi nwanaka ti bantu ya Moabi,+ bantu ya Amoni,+ bantu ya Edomi,+ bantotila ya Soba,+ mpi bantu ya Filistia;+ mpi bisika yonso yina yandi vandaka kukwenda yandi vandaka kubedisa bo. 48  Yandi nwanaka na kikesa yonso mpi nungaka bantu ya Amaleki+ ebuna yandi gulusaka Izraele na maboko ya bantu yina vandaka kubotula bo bima. 49  Bana ya Saule ya babakala vandaka Yonatani, Yishvi, mpi Malki-shua.+ Mpi yandi vandaka ti bana zole ya bankento; zina ya mbuta vandaka Merabi+ mpi zina ya leke Mikale.+ 50  Zina ya nkento ya Saule vandaka Ahinoami, mwana ya Ahimaasi. Zina ya mfumu ya basoda na yandi vandaka Abnere,+ mwana ya Nere, mpangi ya tata ya Saule. 51  Kishi+ vandaka tata ya Saule, mpi Nere+ tata ya Abnere vandaka mwana ya Abiele. 52  Bitumba ya ngolo vandaka ti bantu ya Filistia na bilumbu yonso ya Saule.+ Ntangu Saule vandaka kumona muntu mosi ya ngolo to ya kikesa yandi vandaka kubaka yandi na kisalu ya kisoda.+

Banoti na nsi ya lutiti

Na kisina, “nda ya kilanga,” disongidila, kiteso ya ntoto yina bangombe zole ya bo me kangisa lenda bundula kilumbu mosi.
Na kisina, “na kilumbu yina.”
Na kisina, “Katula diboko na nge.”
Na kisina, “dimpa.”
Na kisina, “Insi ya mvimba.”
Na kisina, “sumbaka.”