Kuyantika 41:1-57

  • Yozefi me tendula bandosi ya Farao (1-36)

  • Farao me pesa Yozefi lukumu (37-46a)

  • Yozefi ke twadisa mambu ya me tala madia (46b-57)

41  Na nsuka ya bamvula zole ya mvimba, Farao lalaka ndosi+ nde yandi vandaka ya kutelama na lweka ya Nzadi ya Nile.  Mpi kuna, kuvandaka ti bangombe nsambwadi ya kitoko mpi ya mafuta yina vandaka kubasika na nzadi, mpi yo vandaka kudia matiti ya Nile.+  Bangombe ya nkaka nsambwadi ya mbi kibeni mpi ya kukonda-konda vandaka kubasika na Nile na nima na yo, mpi yo telamaka pene-pene ya bangombe ya mafuta na lweka ya Nile.  Ebuna bangombe ya mbi kibeni mpi ya kukonda yantikaka kudia bangombe nsambwadi ya kitoko mpi ya mafuta. Na nima, Farao telamaka na mpongi.  Yandi vutukaka diaka na mpongi mpi lalaka ndosi ya zole. Kuvandaka ti misusu nsambwadi yina vandaka kubasika na nti mosi, yo vandaka ya kufuluka mpi ya kitoko.+  Misusu nsambwadi vandaka kumena na nima na yo; yo vandaka ya kukonda mpi mupepe ya esti yumisaka yo.  Mpi misusu ya kukonda yantikaka kumina misusu nsambwadi yina vandaka ya kufuluka mpi ya kitoko. Ebuna Farao telamaka na mpongi mpi bakisaka nde yo vandaka ndosi.  Kansi na suka, mpeve na yandi kumaka kisaka-saka. Yo yina, yandi tindaka bantu na kubinga banganga-nkisi yonso ya Ezipte ya ke sadilaka mazi mpi bantu yonso ya mayele. Farao telaka bo bandosi na yandi, kansi ata muntu mosi ve kukaka kutendula yo na Farao.  Na ntangu yina, kapita ya bantu ya ke pesaka malafu tubilaka Farao nde: “Mono ke funguna masumu na mono bubu yai. 10  Farao wilaka bansadi na yandi makasi. Yo yina, yandi tulaka mono na boloko ya nzo ya mfumu ya bantu yina ke kengilaka ntotila, mono ti kapita ya bantu ya ke salaka mampa.+ 11  Na nima, beto zole lalaka ndosi na mpimpa mosi. Konso muntu na kati na beto lalaka ndosi yina vandaka ti ntendula na yo.+ 12  Beto vandaka kumosi ti leke mosi ya Mu-Ebreo, nsadi ya mfumu ya bantu yina ke kengilaka ntotila.+ Ntangu beto telaka yandi yo,+ yandi pesaka beto ntendula ya konso ndosi. 13  Yo salamaka kaka mutindu yandi tendudilaka beto. Bo vutulaka mono na kisalu na mono, kansi bo tulaka muntu yina ya nkaka na zulu ya nti.”+ 14  Yo yina Farao tindaka bantu sambu na kubinga Yozefi,+ ebuna bo basisaka yandi na boloko*+ mpi bo nataka yandi nswalu. Yandi zengaka mandefo, lwataka bilele ya nkaka, mpi kwendaka na Farao. 15  Ebuna Farao tubilaka Yozefi nde: “Mono lalaka ndosi mosi, mpi muntu ya kutendula yo kele ve. Kansi, mono me wa nde nge lenda wa ndosi mpi kutendula yo.”+ 16  Ebuna Yozefi vutudilaka Farao nde: “Yo kele mono ve! Nzambi ta tuba sambu na mambote ya Farao.”+ 17  Farao tubilaka diaka Yozefi nde: “Na ndosi na mono, mono vandaka ya kutelama na lweka ya Nzadi ya Nile. 18  Mpi kuna, kuvandaka ti bangombe nsambwadi ya kitoko mpi ya mafuta yina vandaka kubasika na Nile, mpi yo yantikaka kudia matiti ya Nile.+ 19  Bangombe nsambwadi ya nkaka vandaka kubasika na nima na yo, yo vandaka ya kulemba, ya mbi kibeni, mpi ya kukonda. Mono me monaka ntete ve bangombe ya mbi ya mutindu yai na insi ya mvimba ya Ezipte. 20  Ebuna bangombe ya kukonda mpi ya mbi yantikaka kudia bangombe nsambwadi ya ntete ya mafuta. 21  Kansi ntangu yo diaka yo, muntu mosi ve lendaka kuzaba nde yo me dia yo, sambu yo vandaka kumonana kaka mbi mutindu yo vandaka ntete. Ebuna mono telamaka na mpongi. 22  “Na nima, mono monaka na ndosi na mono misusu nsambwadi ke basika na nti mosi, yo vandaka ya kufuluka mpi ya kitoko.+ 23  Misusu nsambwadi vandaka kumena na nima na yo; yo vandaka ya kukawuka, ya kukonda, mpi ya kuyuma na mupepe ya esti. 24  Ebuna misusu ya kukonda yantikaka kumina misusu nsambwadi yina vandaka ya kufuluka mpi ya kitoko. Mono songaka banganga-nkisi ya ke sadilaka mazi,+ kansi muntu mosi ve kukaka kutendudila mono yo.”+ 25  Ebuna Yozefi tubilaka Farao nde: “Bandosi ya Farao kele mosi mpi ke tendula kaka kima mosi. Nzambi ya kieleka me songa Farao mambu yina Yandi ta sala.+ 26  Bangombe nsambwadi ya mbote kele bamvula nsambwadi. Mutindu mosi, misusu ya bambuma ya mbote kele bamvula nsambwadi. Bandosi yina kele mosi mpi ke tendula kaka kima mosi. 27  Bangombe nsambwadi ya kukonda mpi ya mbi yina basikaka na nima na yo kele bamvula nsambwadi, mpi misusu nsambwadi ya mpamba, yina mupepe ya esti yumisaka, ta vanda bamvula nsambwadi ya nzala. 28  Yo kele kaka mutindu mono songaka Farao: Nzambi ya kieleka me monisa Farao mambu yina Yandi ta sala. 29  “Yo ta vanda ti bamvula nsambwadi ya bima mingi kibeni na insi ya mvimba ya Ezipte. 30  Kansi bamvula nsambwadi ya nzala ta kwisa kibeni na nima na yo, mpi bantu ta vila kibeni bima ya mingi yina vandaka na insi ya Ezipte, mpi nzala ta bebisa insi yai.+ 31  Ebuna bantu ta yibuka ve bima mingi yina vandaka ntete na insi yai sambu na nzala yina ta basika na nima, sambu yo ta vanda ngolo kibeni. 32  Ndosi yina vutukaka mbala zole na Farao sambu Nzambi ya kieleka me kana kibeni na kusala diambu yai, mpi Nzambi ya kieleka ta lungisa yo ntama mingi ve. 33  “Ntangu yai, bika Farao kusosa muntu mosi ya ngangu mpi ya mayele ebuna yandi pesa yandi kiyeka na insi ya Ezipte. 34  Bika Farao kubaka bangidika mpi kutula bankengi na insi, mpi yandi fwete kutika ndambu mosi na kati ya bandambu tanu ya bima ya Ezipte na nsungi ya bamvula nsambwadi ya bima mingi.+ 35  Bika bo kutika madia yonso na nsungi ya bamvula ya mbote yina ke kwisa, mpi bika bo kutika bambuma na nsi ya kiyeka ya Farao bonso madia ya bo ke bumba na bambanza mpi bo tanina yo kuna.+ 36  Madia fwete sadisa insi na bamvula nsambwadi ya nzala yina ta kwisa na insi ya Ezipte, sambu insi yai kufwa ve na nzala.”+ 37  Farao ti bansadi na yandi yonso ndimaka dibanza yina. 38  Ebuna Farao tubilaka bansadi na yandi nde: “Keti beto lenda mona muntu ya nkaka bonso muntu yai, yina mpeve ya Nzambi kele na yandi?” 39  Na nima, Farao tubilaka Yozefi nde: “Sambu Nzambi me sadisa nge na kuzaba mambu yai yonso, kele ve ti muntu ya ngangu mpi ya mayele bonso nge. 40  Nge ta yala nzo na mono, mpi bantu na mono yonso ta lemfukila nge na mambu yonso.+ Mono ta vanda nene kuluta nge kaka na kiyeka na mono ya kintotila.”* 41  Mpi Farao tubilaka diaka Yozefi nde: “Mono ke pesa nge kiyeka ya kuyala insi ya mvimba ya Ezipte.”+ 42  Ebuna Farao katulaka na diboko na yandi lupetu na yandi ya kutudila kidimbu, yandi tulaka yo na diboko ya Yozefi, lwatisaka Yozefi bilele ya lino ya kitoko, mpi tulaka diyaka ya wolo na nkingu na yandi. 43  Diaka, yandi matisaka yandi na pusu-pusu ya zole ya lukumu yina yandi vandaka ti yo, mpi bo vandaka kutuba na ndinga ya ngolo na ntwala na yandi nde, “Avreke!”* Na mutindu yina yandi pesaka yandi kiyeka na insi ya mvimba ya Ezipte. 44  Farao tubilaka diaka Yozefi nde: “Mono kele Farao, kansi kukonda nswa na nge, muntu mosi ve lenda sala ata kima mosi na insi ya mvimba ya Ezipte.”+ 45  Na nima, Farao pesaka Yozefi zina Safenati-panea mpi pesaka yandi Asenati,+ mwana ya Potifera nganga-nzambi ya Oni* sambu na kuvanda nkento na yandi. Ebuna Yozefi yantikaka kukengila* insi ya Ezipte.+ 46  Yozefi vandaka ti bamvula 30+ ntangu yandi telamaka na ntwala ya* Farao ntotila ya Ezipte. Na nima Yozefi katukaka na ntwala ya Farao mpi yandi salaka nzietelo na insi ya mvimba ya Ezipte. 47  Mpi na nsungi ya bamvula nsambwadi ya bima mingi, insi yina landaka kubuta bima mingi. 48  Yandi landaka kukutika madia yonso ya bamvula nsambwadi na insi ya Ezipte, mpi yandi vandaka kukutika madia na bambanza. Na konso mbanza yandi vandaka kubumba madia ya bilanga yina vandaka na nziunga na yo. 49  Yozefi landaka kukutika bambuma na kiteso ya mingi kibeni, bonso zelo ya nzadi-mungwa, tii kuna nsuka-nsuka bo yambulaka kutesa yo sambu bo lendaka ve kutesa yo. 50  Na ntwala nde bamvula ya nzala kukwisa, Yozefi butaka bana zole ya babakala,+ yina Asenati mwana ya Potifera nganga-nzambi ya Oni* butilaka yandi. 51  Yozefi pesaka mwana ya ntete zina Manase,*+ sambu yandi tubaka nde, “Nzambi me sala nde mono vila bampasi na mono yonso mpi nzo ya mvimba ya tata na mono.” 52  Yandi pesaka mwana ya zole zina Efrayimi,*+ sambu yandi tubaka nde, “Nzambi me sadisa mono na kubuta mingi na insi ya bampasi na mono.”+ 53  Ebuna bamvula nsambwadi ya bima mingi na insi ya Ezipte manaka,+ 54  mpi bamvula nsambwadi ya nzala yantikaka, kaka mutindu Yozefi tubaka.+ Nzala kotaka na bansi yonso, kansi mampa*+ vandaka na insi ya mvimba ya Ezipte. 55  Nsuka-nsuka, insi ya mvimba ya Ezipte niokwamaka sambu na nzala, mpi bantu yantikaka kudidila Farao sambu yandi pesa bo mampa.+ Ebuna Farao tubilaka bantu ya Ezipte yonso nde: “Beno kwenda na Yozefi, mpi beno sala mambu yonso yina yandi ke songa beno.”+ 56  Nzala panzanaka na ntoto ya mvimba.+ Ebuna Yozefi yantikaka kukangula bisika yonso ya bo bumbaka bambuma yina vandaka na kati na bo mpi kutekila bantu ya Ezipte,+ sambu nzala vandaka ngolo kibeni na insi ya Ezipte. 57  Diaka, bantu ya ntoto ya mvimba vandaka kukwisa na Ezipte sambu na kusumba bima na Yozefi, sambu nzala vandaka ngolo kibeni na ntoto ya mvimba.+

Banoti na nsi ya lutiti

Na kisina, “na dibulu ya masa; na dibulu.”
To “kaka na yina me tala kiti ya kimfumu.”
Yo ke monana bonso nde yo kele ngogo ya ke monisa nkembo mpi lukumu yina bo fwete pesa muntu.
Disongidila, Eliopolisi.
To “kusala banzietelo na.”
To “ntangu yandi kotaka na kisalu ya.”
Disongidila, Eliopolisi.
Yo ke tendula “Muntu ya Ke Salaka nde Muntu ya Nkaka Kuvila Mambu; Muntu ya Ke Sadisa na Kuvila Mambu.”
Yo ke tendula “Kubuta Mbala Zole.”
To “madia.”