Nani Ta Gulusa Ntoto?
Bantu mingi ke waka mpasi mutindu bo ke monaka bantu ya nkaka ke bebisa ntoto mpi bima yina ke zingaka na ntoto. Bantu yina me zaba mbote-mbote mambu ya bamasa, ya banti mpi buna na buna (environnement) ke monisa nde yo kele masonga nde mambu yina bantu ke sala, lenda fwa bigangwa ya nkaka mpi nde yo ke bebisa bambisi mpi banti ya kele na ya ntoto na mutindu yina yo me salamaka ntete ve.
Keti bantu ta fwa ntoto? To keti kilumbu mosi bo ta zinga na mutindu yina ta fwa ve ntoto?
Keti bantu ta kuka kugulusa ntoto?
Bantu mingi ya mayele ke ndima kibeni nde bantu lenda tanina ntoto mpi kuzinga na mutindu yina ta fwa yo ve. Sambu na bantu ya nkaka ya ke salaka bansosa, bantu fwete soba mambu mingi kaka na ntangu mosi sambu na kugulusa ntoto. Mu mbandu, yo ta lomba:
Kuyidika mutindu ya kusadila ya ntoto, bamfinda, bisika yina ke vandaka madidi mpi banzadi-mungwa.
Kusala mambu ya kuswaswana na yina me tala bilanga mpi bisika ya kubaka kura (sources d’énergie).
Kusoba mutindu ya kusala bima ya kudia mpi mutindu ya kukabula yo, sambu bantu kukuma kudia ndunda (bima yina ke katuka na banti) mingi mpi kudia fioti kaka misuni to bambisi ya masa. Mpidina bantu ta diaka mpi ta bebisaka ve bima mingi.
Kubakisa nde sambu na kuvanda ti luzingu ya mbote, yo ke lomba ve nde nge vanda ti kaka ti bima mingi ya kinsuni.
Inki nge ke yindula? Keti beto lenda tula ntima nde kilumbu kele baluyalu yonso, bantu ya mumbongo mpi bantu ya nkaka ta wakana sambu na bansoba yina? To nge ke yindula nde yo ta vanda mpasi na kusala yo sambu, ntoto kele ti bantu mingi ya bwimi, ya ke zolaka kaka mambote na bo mosi mpi ya ke kudiyangisaka ve sambu na bilumbu ke kwisa?—2 Timoteo 3:1-5.
Kikuma ya kutula ntima
Biblia ke ndimisa beto nde ntoto na beto yai ta kuma mbote na bilumbu ya ke kwisa. Biblia ke tendula sambu na nki bikesa ya bantu me lunga ve sambu na kugulusa ntoto. Yo ke tendula mpi nsoba ya mfunu yina fwete salama mpi mutindu yo ta salama.
Sambu na nki bantu ta kuka ve kugulusa ntoto? Yehowa a salaka ntoto mpi yandi pesaka bantu mukumba ya kukeba yo. (Kuyantika 1:28; 2:15) Bo zolaka kukuka kulungisa mukumba yina kaka kana bo bikaka nde Nzambi kutwadisa bo mpi bo lemfuka na bansiku na yandi. (Bingana 20:24) Na kisika ya kusala mpidina, bantu buyaka Yehowa mpi bo ponaka kunata luzingu na mutindu na bo mosi. (Longi 7:29) Bantu kele ve ti makuki ya kukeba ntoto na ngolo na bo mosi, mpi kana bo ke kuka kusala mwa bansoba sambu na kuyidika mambu, bo ta kuka ve kuyidika mambu yonso.—Bingana 21:30; Yeremia 10:23.
Mambu yina fwete soba. Nzambi ta kanga bantu nzila ya kufwa ntoto. (Kusonga 11:18) Yandi ta yidika ve mambu ya baluyalu mpi ya bantu yina ke bebisa ntoto. Yandi ta katula bo. (Kusonga 21:1) Yo yina Yehowa ke tuba nde: “Tala! Mono ke sala bima yonso ya mpa.”—Kusonga 21:5.
Mutindu mambu yango ta soba. Yehowa ta katula baluyalu ya bantu mpi yandi ta tula luyalu mosi na zulu. Zina ya luyalu yango kele Kimfumu ya Nzambi. Na lutwadisu ya Yezu Kristu, luyalu yina ta twadisa ntoto.—Daniele 2:44; Matayo 6:10.
Luyalu ya Nzambi ta longa bantu mutindu bo fwete zinga na kuwakana ti bansiku ya lunungu ya Nzambi. Ntangu bantu ta zaba Muntu Yina Salaka bo mpi bo ta lemfuka na lutwadisu na yandi, bo ta zinga na mutindu yina ta bebisa ve ntoto. (Yezaya 11:9) Biblia ke monisa mutindu luyalu ya Nzambi ta sala nde bantu yina yo ta twadisa kuvanda ti luzingu mosi ya mbote kibeni disongidila, kuzinga na mutindu yina ta bebisa ve ntoto. Luyalu ya Nzambi ta sala mambu yai:
Yo ta pesa bantu yonso bima ya kudia.—Nkunga 72:16.
Yo ta vutula bima ya ntoto mutindu yo vandaka.—Yezaya 35:1, 2, 6, 7.
Yo ta sala nde bantu kukeba bambisi mpi nde bambisi kusala ve bantu mbi.—Yezaya 11:6-8; Ozea 2:18.
Yo ta sala nde mambu ya me tala masa, mupepe, bamfinda mpi buna na buna (écologie) kubeba ve.—Marko 4:37-41.
Nge lenda ndima nde kubika fioti, Kimfumu ya Nzambi ta nata bansoba yina na ntoto. Sambu na kuzaba mambu mingi, tanga disolo “Inki Ntangu Kimfumu ya Nzambi Ta Yala Ntoto?”
a Yehowa kele zina ya Nzambi.—Nkunga 83:18.